Paweł Giżycki (jezuita): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Usunięto kategorię "Polscy malarze" za pomocą HotCat |
→Życie: drobne merytoryczne, ilustracja |
||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
== Życie == |
== Życie == |
||
[[File:Kremenets Lyceum.png|thumb|Kościół jezuitów w Krzemieńcu]] |
|||
Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu [[Gozdawa (herb szlachecki)|Gozdawa]]. Wstąpił do zakonu [[16 sierpnia]] [[1710]] w Krakowie. Po ukończeniu nowicjatu w 1712 r. uczył w jezuickich szkołach średnich w Piotrkowie, Lwowie, Samborze, studiował filozofię w [[Lublin]]ie (1713-16), teologię w [[Sandomierz]]u (1719) i [[Kraków|Krakowie]] (1720-23). Pracował jako misjonarz w Białej (1723-25), [[Kowel|Kowlu]] (1726), [[Połonne]]m (1726-28), Brześciu Litewskim (1729), [[Łuck]]u (1730), [[Włodzimierz Wołyński|Włodzimierzu]] i Krzemieńcu (od 1731), dokąd powołany został dla budowy kolegium. |
Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu [[Gozdawa (herb szlachecki)|Gozdawa]]. Wstąpił do zakonu [[16 sierpnia]] [[1710]] w Krakowie. Po ukończeniu nowicjatu w 1712 r. uczył w jezuickich szkołach średnich w Piotrkowie, Lwowie, Samborze, studiował filozofię w [[Lublin]]ie (1713-16), teologię w [[Sandomierz]]u (1719) i [[Kraków|Krakowie]] (1720-23). Pracował jako misjonarz w Białej (1723-25), [[Kowel|Kowlu]] (1726), [[Połonne]]m (1726-28), Brześciu Litewskim (1729), [[Łuck]]u (1730), [[Włodzimierz Wołyński|Włodzimierzu]] i Krzemieńcu (od 1731), dokąd powołany został dla budowy kolegium. |
||
Bardzo prawdopodobne, że znajomość architektury zawdzięczał tylko prywatnym studiom i talentowi. Około 1725 r. był już sławnym architektem. Prawdopodobnie brał udział przy odbudowie spalonego w pożarze w 1719 kolegium św. Piotra w Krakowie. |
Bardzo prawdopodobne, że znajomość architektury zawdzięczał tylko prywatnym studiom i talentowi. Przypuszczalnie był uczniem [[Kacper Bażanka|Kacpra Bażanki]]. Około 1725 r. był już sławnym architektem. W latach 1730-1745 zaprojektował i zbudował [[Kościół św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki w Krzemieńcu]]. Prawdopodobnie brał udział przy odbudowie spalonego w pożarze w 1719 kolegium św. Piotra w Krakowie. |
||
== Bibliografia == |
|||
* Betlej Andrzej, ''Kościół Jezuitów w Krzemieńcu. Uwagi na temat autorstwa i genezy architektury oraz relacji architekt-fundator'', [w:] "Studia nad sztuką renesansu i baroku", t. 5, red. J. Lileyko, Lublin 2000, s. 193-216. |
|||
* M. Muszyńska-Krasnowolska, ''Kolegium pojezuickie w Krzemieñcu'', "Rocznik Wołyñski" 1939, t. 8, s. 67-139. |
|||
== Prace == |
== Prace == |
||
Wersja z 11:34, 15 maj 2015
Paweł Giżycki SJ (ur. 24 stycznia 1692 w Wielkopolsce, zm. 28 stycznia 1762 w Krzemieńcu) – polski architekt baroku, malarz, dekorator, jezuita.
Życie
Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Gozdawa. Wstąpił do zakonu 16 sierpnia 1710 w Krakowie. Po ukończeniu nowicjatu w 1712 r. uczył w jezuickich szkołach średnich w Piotrkowie, Lwowie, Samborze, studiował filozofię w Lublinie (1713-16), teologię w Sandomierzu (1719) i Krakowie (1720-23). Pracował jako misjonarz w Białej (1723-25), Kowlu (1726), Połonnem (1726-28), Brześciu Litewskim (1729), Łucku (1730), Włodzimierzu i Krzemieńcu (od 1731), dokąd powołany został dla budowy kolegium.
Bardzo prawdopodobne, że znajomość architektury zawdzięczał tylko prywatnym studiom i talentowi. Przypuszczalnie był uczniem Kacpra Bażanki. Około 1725 r. był już sławnym architektem. W latach 1730-1745 zaprojektował i zbudował Kościół św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki w Krzemieńcu. Prawdopodobnie brał udział przy odbudowie spalonego w pożarze w 1719 kolegium św. Piotra w Krakowie.
Bibliografia
- Betlej Andrzej, Kościół Jezuitów w Krzemieńcu. Uwagi na temat autorstwa i genezy architektury oraz relacji architekt-fundator, [w:] "Studia nad sztuką renesansu i baroku", t. 5, red. J. Lileyko, Lublin 2000, s. 193-216.
- M. Muszyńska-Krasnowolska, Kolegium pojezuickie w Krzemieñcu, "Rocznik Wołyñski" 1939, t. 8, s. 67-139.
Prace
Projekty wykonane:
- ołtarza głównego fary w Żywcu (1724),
- kościół św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki, szkoła i kolegium w Krzemieńcu (1731-53),
- przebudowana kościoła św. Józefa w kompleksie klasztoru Dominikanów w Czartorysku, I poł. XVIII w. (prawdopodobnie)[1],
- ołtarz św. Stanisława Kostki (dziś nieistniejący) w kościele św. Jana w Jarosławiu (1732),
- przebudowa kościoła franciszkanów w Korcu k. Ostroga,
- pałac Stanisława Jabłonowskiego w Niżniowie k. Stanisławowa oraz asystował budowie tamtejszego kościoła i klasztoru paulinów (1742-43),
- przebudowa kościoła w Poczajowie (Wołyń) (1744),
- Kościół Najświętszej Maryi Panny i klasztor Karmelitów Trzewiczkowych w Horodyszczu (1746),
- kolegium jezuickie w Żytomierzu,
- kościół i klasztor bernardynów w Łucku (wzniesiony 1752-89),
- kościół jezuitów we Włodzimierzu Wołyńskim (prawdopodobnie; wzniesiony 1755-1770)[2]
- cerkiew Opieki Matki Bożej w Poddębcach pod Łuckiem.
- ołtarz główny unickiej cerkwi w Podhorcach (1754),
- kominek starosty radohowskiego (I. Wiszniewskiego) (1755),
- dwa ołtarze kościoła franciszkanów w Krzemieńcu (1759),
- dekoracja przebudowywanych wież kościoła dominikanów w Podkamieniu (1760).
Z pewnością zaprojektował szereg innych budowli, których dziś nie można stwierdzić archiwalnie. Szereg tez budowli było kopiami jego projektów (kolegium bazylianów w Krzemieńcu).
Wsławił się wspaniałymi dekoracjami pogrzebowymi, z których najgłośniejsze, to:
- dekoracja wnętrza kościoła jezuitów w Łucku na pogrzeb Jadwigi Zahorowskiej, kasztelanowej wołyńskiej (1725).
- kolegiaty w Zamościu na pogrzeb Tomasza Zamoyskiego (1726).
- kościoła franciszkanów w Brześciu Litewskim dla Aleksandra Pocieja, wojewody witebskiego (1729).
- kościoła jezuitów w Samborze dla Stanisława Chomętowskiego, hetmana polnego koronnego (1729).
- kościoła karmelitów w Wiśniowcu dla Michała Serwacego Wiśniowieckiego (1745).
- kościoła kapucynów w Lublinie dla Pawła Karola Sanguszki, marszałka wielkiego litewskiego (1750).
- kościoła jezuitów w Stanisławowie dla Józefa Potockiego,hetmana wielkiego koronnego (1751).
Sygnowane przez niego są sztychy: Teodora Potockiego w dziele A. Miaskowskiego Deus in essentia unus, Pragae 1723 Michała Serwacego Wiśniowieckiego frontospicium dzieła Cumulat tua bella oraz szereg innych.
- ↑ J. Tokarski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie, t.2, Burchard Edition 2001, ISBN 83-87654-11-6, s.44-45
- ↑ A. Dylewski, Ukraina, Pascal, Bielsko-Biała 2005, s.190
Bibliografia
- Andrzej Betlej, Paweł Giżycki SJ architekt polski XVIII wieku, Towarzystwo Naukowe "Societas Vistulana", Kraków 2003, ISBN 83-88385-16-X.
- Maria Krasnowolska. Giżycki Paweł (1692-1762) / Polski Słownik Biograficzny.— Wrocław — Kraków — Warszawa: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk. — Tom VIII/2, zeszyt 37.— S. 25—26