Pałac Kazimierzowski w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
|przebudowy = |
|przebudowy = |
||
|zniszczono = 1656, 1944 |
|zniszczono = 1656, 1944 |
||
|odbudowano = 1737-1739, 1954 |
|odbudowano = 1660, 1737-1739, 1954 |
||
|pierwszy właściciel = [[Władysław IV Waza]] |
|pierwszy właściciel = [[Władysław IV Waza]] |
||
|kolejni właściciele = [[Jan II Kazimierz Waza]], [[Aleksander Józef Sułkowski]], [[Stanisław August Poniatowski]] |
|kolejni właściciele = [[Jan II Kazimierz Waza]], [[Aleksander Józef Sułkowski]], [[Stanisław August Poniatowski]] |
Wersja z 16:29, 3 wrz 2015
nr rej. 243/1 z 1 lipca 1965 | |
pałac Kazimierzowski | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
Krakowskie Przedmieście 26/28 |
Architekt | |
Rozpoczęcie budowy |
1637 |
Ukończenie budowy |
1641 |
Zniszczono |
1656, 1944 |
Odbudowano |
1660, 1737-1739, 1954 |
Pierwszy właściciel | |
Kolejni właściciele |
Jan II Kazimierz Waza, Aleksander Józef Sułkowski, Stanisław August Poniatowski |
Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Warszawy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} |
Pałac Kazimierzowski – pałac w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu 26/28, w dzielnicy Śródmieście przy historycznym Trakcie Królewskim. Zbudowany w latach 1637-1641, w latach 1765-1794 siedziba korpusu kadetów Szkoły Rycerskiej, od 1824 siedziba Uniwersytetu Warszawskiego.
Historia
Pałac, obecnie noszący nazwę Kazimierzowski, wzniesiony został w latach 1637-1641 jako pałac letni Villa Regia według projektu włoskiego architekta Giovanni Trevano w stylu wczesnego baroku dla króla Władysława IV[2]. Był to budynek prywatny rodziny Wazów, znajdujący się poza ówczesnymi granicami miasta. Od strony zachodniej oraz wschodniej znajdowały się loggie widokowe. Od strony Wisły widok rozciągał się na położony u podnóża ogród oraz równinę za rzeką. W narożach zbudowano cztery dekoracyjne wieżyczki.
Po śmierci króla Władysława IV pałac został przebudowany przez Jana Kazimierza w roku 1652. W 1656 roku pałac został zniszczony przez wojska szwedzkie w czasie Potopu. W 1660 został odbudowany po zniszczeniach potopu szwedzkiego według projektu Izydora Affaita starszego lub Tytusa Burattiniego. Nazwany został pałacem Kazimierzowskim na cześć fundatora króla Jana Kazimierza[3], dla którego pałac ten stał się ulubioną siedzibą. Opuszczony po abdykacji króla w 1668, stał się później własnością żony palatyna reńskiego Anny Gonzagi de Clèves-Nevers (starszej siostry żony króla), a potem króla Jana III Sobieskiego. W 1695 budynek został całkowicie zniszczony przez pożar.
Od około 1724 własność króla Augusta II, w tym okresie powstaje brama wjazdowa od strony ul. Krakowskie Przedmieście, a na dziedzińcu osiem budynków koszarowych poprzecznie do fasady pałacu. W 1735 własność hrabiego Aleksandra Sułkowskiego – powstaje tu cegielnia, fabryka pieców i browar, a w latach 1737-1739 odbudowuje on pałac prawdopodobnie według projektu Jana Zygmunta Deybla i Joachima Daniela Jaucha.
W roku 1765 lub 1766 nowym właścicielem zostaje Stanisław August Poniatowski, który lokuje tu Korpus Kadetów Szkoły Rycerskiej, po przebudowie wnętrz przez Dominika Merliniego. W 1794 po upadku insurekcji kościuszkowskiej szkoła ta zostaje zlikwidowana.
W 1814 pożar zniszczył saskie budynki koszar przez pałacem i w 1816 na ich miejscu powstają początkowo dwa boczne pawilony projektu Jakuba Kubickiego. W tym też roku pałac stał się siedzibą Uniwersytetu Warszawskiego. Jednocześnie od 1817 do 1831 mieści się w nim Liceum Warszawskie. W latach 1818-1822 następuje rozbudowa o dwa równoległe do Krakowskiego Przedmieścia pawilony projektu Michała Kado.
W 1824 pałac zostaje gruntownie przebudowany w stylu klasycystycznym według projektu prawdopodobnie Hilarego Szpilowskiego i Wacława Ritschela. Około 1820 roku powstają kolejne dwa pawilony przy samym budynku pałacu – północny i południowy. Następnie w latach 1840-1841 powstaje kolejny pawilon projektu Antonia Corazziego, pierwotnie przeznaczony na siedzibę gimnazjum realnego, później Szkoły Głównej. Około roku 1863 przebudowano pawilony według projektów Antoniego Sulimowskiego.
W latach 1891-1894 na dziedzińcu pałacu, pomiędzy bramą od strony Krakowskiego Przedmieścia a korpusem pałacu, powstaje gmach Biblioteki projektu Antoniego Jabłońskiego-Jasieńczyka i Stefana Szyllera, a w 1910 powstaje nowa brama wjazdowa.
W latach 1929-1931 dokonano przebudowy gmachu biblioteki, a w roku 1930 wzniesiony został gmach Auditorium Maximum według projektu Aleksandra Bojemskiego. W okresie II wojny światowej pałac został zniszczony wraz z innymi budynkami uniwersyteckimi – ucierpiał zarówno w czasie obrony Warszawy w 1939 i w czasie powstania warszawskiego[4].
Po wojnie odbudowany w latach 1945-1954 według projektu Piotra Biegańskiego. Ostatecznie odbudowa całego kampusu zakończyła się w 1960 roku.
Budynek pałacu Kazimierzowskiego obecnie mieści rektorat Uniwersytetu Warszawskiego, mieści się tutaj też Muzeum Historii UW. Po rewitalizacji budynku w roku 2006 budynek ten jest jednym z najlepiej się prezentujących na całym Trakcie Królewskim.
Ciekawostki
- Na skarpie za pałacem znajduje się trzytonowa armata upamiętniająca udział studentów w walkach o niepodległość Polski w latach 1918-1920[5].
- Pałac Kazimierzowski był plenerem wielu polskich filmów, m.in. Przedwiośnie Filipa Bajona.
- ↑ Protokół 46. posiedzenia Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. s. 2.
- ↑ Mógł też powstać z inicjatywy króla Zygmunta III Wazy.
- ↑ Franciszek Maksymilian Sobieszczański: Przewodnik po Warszawie. Z planem miasta ozdobionym 10cią rycinami na stali. Warszawa: Główny Skład w Kantorze Drukarni Gazety Codziennej, 1857, s. 36.
- ↑ W czasie powstania teren Uniwersytetu zajmowali Niemcy – m.in. 23 sierpnia i 2 września 1944 w ataku powstańców na Uniwersytet brał udział samochód pancerny Kubuś.
- ↑ Robert Gawkowski: Powroty uniwersyteckiej armaty. „Uniwersytet Warszawski”, uw.edu.pl, kwiecień 2004. s. 24-25. [dostęp 2013-01-30].
Linki zewnętrzne
- Architektura przedwojennej Warszawy Pałac Kazimierzowski