Ernest Ludwik (wielki książę Hesji): Różnice pomiędzy wersjami

Ernest Ludwik
	Wielki Książę Hesji i Renu
Okres	od 1892; do 1918
Poprzednik	Ludwik IV
	Dane biograficzne
Dynastia	heska
Data i miejsce urodzenia	25 listopada 1868 ; Darmstadt
Data i miejsce śmierci	9 października 1937 ; Langen
Ojciec	Ludwik IV
Matka	Alicja Koburg
Żona	1. Wiktoria Melita Koburg; 2. Eleonora zu Solms-Hohensolms-Lich
Dzieci	Elżbieta; Jerzy Donatus; Ludwik
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 12:52, 8 kwi 2019

Ernest Ludwik Karol Albert Wilhelm von Hessen und bei Rhein (niem. Ernst Ludwig Karl Albert Wilhelm), (ur. 25 listopada 1868 w Darmstadt, zm. 9 października 1937 w pałacu Wolfsgarten w Langen) – ostatni wielki książę Hesji w latach 1892–1918.

Życie

Książę Ernest Ludwik był czwartym dzieckiem i najstarszym synem Alicji Koburg, księżniczki Wielkiej Brytanii i wielkiego księcia Hesji Ludwika IV. Jego dziadkami ze strony matki byli Wiktoria Hanowerska, królowa Wielkiej Brytanii, i książę Albert. Dziadkami ze strony ojca byli książę Karol Hessen-Darmstadt i księżniczka Elżbieta pruska. Wczesne dzieciństwo i młodość Ernesta Ludwika było naznaczone częstą chorobą w rodzinie. Rodzeństwo księcia było nosicielami hemofilii.

Pierwsza tragedia dotknęła rodzinę w 1873, kiedy młodszy brat Ernesta, hemofilik Fryderyk (1870–1873), nazywany „Frittie”, wypadł przez otwarte okno, uderzył głową w poręcz i godzinę później zmarł na krwotok mózgu. Matka, księżna Alicja często brała swoje dzieci na grób syna, aby modlić się i w melancholii rozpamiętywać księcia. W 1878 przez Darmstadt przetoczyła się epidemia błonicy. Wszystkie dzieci (z wyjątkiem księżniczki Elżbiety, która została odesłana do swojej babki ze strony ojca) oraz ich ojciec zachorowały. Księżniczka Alicja troszczyła się o swojego chorego męża i dzieci, ale 16 listopada najmłodsza z nich, księżniczka Maja, zmarła. Alicja utrzymywała to w tajemnicy przed rodziną przez kilka tygodni do czasu, aż Ernest Ludwik, który był bardzo przywiązany do małej Mai, zapytał o swoją siostrę. Ernesta Ludwika opanowała rozpacz, gdy dowiedział się od matki o śmierci Mai.

W dniu 19 kwietnia 1894 roku, za namową ich wspólnej babki, królowej Wiktorii, Ernest Ludwik poślubił swoją kuzynkę w pierwszej linii, księżniczkę Wiktorię Melitę Koburg („Ducky”), ale małżeństwo to nie należało do szczęśliwych. Mieli dwójkę dzieci, córkę Elżbietę urodzoną w 1895 roku, która zmarła na tyfus w wieku ośmiu lat, oraz syna, który urodził się martwy w 1900 roku. Para zerwała ze sobą i dnia 21 grudnia 1901 roku rozwiodła się na podstawie „stałej wzajemnej antypatii” na mocy specjalnego wyroku Sądu Najwyższego Hesji. Wiktoria Melita opowiadała potem ludziom, że miała już dość ciągłych romansów homoseksualnych Ernesta Ludwika^[1].

W 1905 roku Ernest Ludwik ożenił się ponownie. Poślubił księżniczkę Eleonorę Solms-Hohensolms-Lich, z którą miał dwóch synów: Jerzego Donatusa, księcia Hesji (1906–1937), oraz Ludwika, księcia Hesji (1908–1968). Jerzy Donatus poślubił grecką księżniczkę Cecylię (siostrę Filipa, księcia Edynburga, męża królowej Elżbiety II), i miał z nią potomstwo. Natomiast Ludwik poślubił Margaret Campbell Geddes, z którą nie miał potomstwa. Adoptował Maurycego (1926–2013), landgrafa Hesji, jako swojego następcę.

W ciągu swojego życia Ernest Ludwik był mecenasem sztuki, utworzył Kolonię Artystów w Darmstadt i sam był autorem poezji, sztuk, esejów i utworów na pianino. W czasie I wojny światowej Ernest Ludwik służył w armii niemieckiej a podczas rewolucji w 1918 roku zażądano od niego, aby abdykował, ale nigdy tego nie uczynił. Utracił swój tron, gdyż został on po prostu zniesiony. W październiku 1937 Ernest Ludwik zmarł w w pałacu Wolfsgarten, niedaleko Darmstadt w Hesji. Chociaż już od prawie dwudziestu lat nie panował w Hesji, w dniu 16 listopada 1937, zorganizowano dla niego pogrzeb państwowy. Został pochowany w Rosenhohe, tradycyjnym miejscu pochówku członków rodu Hessen.

Kwestia sukcesji

Po jego śmierci jego marzenie z dzieciństwa, żeby nie umierać w samotności, odbiło się echem na następnym pokoleniu. Krótko po śmierci swojego ojca książę Louis miał poślubić Margaret Campbell-Geddes z Anglii. Jego starszy brat, Dziedziczny Wielki Książę Jerzy Donatus wraz z resztą rodziny planował polecieć samolotem z Hesji do Anglii. Jednakże jego samolot nigdy nie doleciał do celu. Jerzy Donatus wraz ze swoją żoną, księżniczką Grecji i Danii Cecylią, dwoma synami Ludwikiem i Aleksandrem, jego matką Wielką Księżną Eleonorą, nianią i przyjacielem rodziny zginęli w wypadku, gdy ich samolot rozbił się niedaleko Ostendy w drodze na ślub brata. W chwili katastrofy Cecylia była w ciąży z ich czwartym dzieckiem. Martwy noworodek został odnaleziony wśród szczątków. Ich najmłodsza córka Joanna, która nie leciała tym samolotem została adoptowana przez swego wuja Ludwiga, który nie miał własnych dzieci. Dziewczynka przeżyła swoich rodziców i braci zaledwie o osiemnaście miesięcy, gdyż w 1939 roku zmarła na zapalenie opon mózgowych^[2].

Odznaczenia

Wielki Mistrz Orderu Ludwika (1892-1937, Hesja)
Wielki Mistrz Orderu Domowego Lwa Złotego (1892-1937, Hesja)
Wielki Mistrz Orderu Zasługi Filipa Wspaniałomyślnego (1892-1937, Hesja)
Order Świętego Andrzeja (Rosja)^[3]
Order Annuncjaty (Włochy)^[3]
Order Podwiązki (1982, Wielka Brytania)^[3]
Krzyż Wielki Orderu Łaźni (1887, Wielka Brytania)^[3]
Królewski Łańcuch Wiktoriański (1902, Wielka Brytania)^[3]
Order Orła Czarnego (Prusy)^[3]
Order Korony Rucianej (Saksonia)^[3]
Order Świętego Huberta (Bawaria)^[3]
Order Złotego Runa (1910, Hiszpania)^[3]
Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana (1893, Austro-Węgry)^[4]^[3]

Przypisy

↑ Van derV. Kiste Van derV., John, Princess Victoria Melita, wyd. Rev. pbk. ed, Stroud: Sutton Publishing, 2003, s. 54, ISBN 0-7509-3469-7, OCLC 52486061 .
↑ ManfredM. Knodt ManfredM., Ernst Ludwig, Großherzog von Hessen und bei Rhein. Sein Leben und seine Zeit, Darmstadt: Schlapp, 1978, s. 398–411, ISBN 3-87704-006-3, OCLC 5007904 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j The titled nobility of Europe. Londyn: Harrison & Sons, 1914, s. 72. (ang.).
↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1818, s. 55.

Bibliografia

Manfred Knodt, Ernst Ludwig: Grossherzog von Hessen und bei Rhein. Sein Leben und seine Zeit. 3. Auflage. Schlapp, Darmstadt 1997, ISBN 3-87704-006-3.
Manfred Knodt, Die Regenten von Hessen-Darmstadt. 3. Auflage. Schlapp, Darmstadt 1989, ISBN 3-87704-004-7.

Szablon:Władca

[1] Van derV. Kiste Van derV., John, Princess Victoria Melita, wyd. Rev. pbk. ed, Stroud: Sutton Publishing, 2003, s. 54, ISBN 0-7509-3469-7, OCLC 52486061 .

[2] ManfredM. Knodt ManfredM., Ernst Ludwig, Großherzog von Hessen und bei Rhein. Sein Leben und seine Zeit, Darmstadt: Schlapp, 1978, s. 398–411, ISBN 3-87704-006-3, OCLC 5007904 .

[tn-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j The titled nobility of Europe. Londyn: Harrison & Sons, 1914, s. 72. (ang.).

[4] Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1818, s. 55.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 11: / Linia 11: @@
  |dewiza            =
  |1. tytuł          = [[Władcy Hesji|Wielki Książę Hesji i Renu]]
- |1. od             = [[1892]]
+ |1. od             = 1892
- |1. do             = [[1918]]
+ |1. do             = 1918
  |1. koronacja      =
  |1. poprzednik     = [[Ludwik IV (wielki książę Hesji)|Ludwik IV]]
@@ Linia 20: / Linia 20: @@
  |miejsce urodzenia = [[Darmstadt]]
  |data śmierci      = [[9 października]] [[1937]]
- |miejsce śmierci   = Schloss Wolfsgarten k.&nbsp;[[Langen (Hesja)|Langen]]
+ |miejsce śmierci   = [[Langen (Hesja)|Langen]]
  |przyczyna śmierci =
  |miejsce spoczynku =
@@ Linia 36: / Linia 36: @@
  |wikicytaty        =
 }}
-'''Ernest Ludwik Karol Albert Wilhelm von Hessen und bei Rhein''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Ernst Ludwig Karl Albert Wilhelm''), (ur. [[25 listopada]] [[1868]] w [[Darmstadt]], zm. [[9 października]] [[1937]] niedaleko Schloss Wolfsgarten w [[Langen (Hesja)|Langen]]) – ostatni [[Wielkie Księstwo Hesji|wielki książę Hesji]] w latach 1892-1918.
+'''Ernest Ludwik Karol Albert Wilhelm von Hessen und bei Rhein''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Ernst Ludwig Karl Albert Wilhelm''), (ur. [[25 listopada]] [[1868]] w [[Darmstadt]], zm. [[9 października]] [[1937]] w pałacu [[Schloss Wolfsgarten|Wolfsgarten]] w [[Langen (Hesja)|Langen]]) – ostatni [[Wielkie Księstwo Hesji|wielki książę Hesji]] w latach 1892–1918.
 == Życie ==
 Książę Ernest Ludwik był czwartym dzieckiem i najstarszym synem [[Alicja Koburg|Alicji Koburg]], księżniczki [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i wielkiego księcia Hesji [[Ludwik IV (wielki książę Hesji)|Ludwika IV]]. Jego dziadkami ze strony matki byli [[Wiktoria Hanowerska]], [[władcy Anglii|królowa Wielkiej Brytanii]], i [[Albert (książę Wielkiej Brytanii i Irlandii)|książę Albert]]. Dziadkami ze strony ojca byli książę Karol Hessen-Darmstadt i księżniczka Elżbieta pruska. Wczesne dzieciństwo i młodość Ernesta Ludwika było naznaczone częstą chorobą w rodzinie. Rodzeństwo księcia było nosicielami [[hemofilia|hemofilii]].
-[[Plik:ErnstLodewijk.jpg|thumb|left|200px|Książę Ernest Ludwik]]
+[[Plik:ErnstLodewijk.jpg|thumb|left|Książę Ernest Ludwik]]
-Pierwsza tragedia dotknęła rodzinę w [[1873]], kiedy młodszy brat Ernesta, hemofilik Fryderyk ([[1870]]-[[1873]]), nazywany „Frittie”, wypadł przez otwarte okno, uderzył głową w poręcz i godzinę później zmarł na krwotok mózgu. Matka, księżna [[Alicja Koburg|Alicja]] często brała swoje dzieci na grób syna, aby modlić się i w melancholii rozpamiętywać księcia. W [[1878]] przez Darmstadt przetoczyła się epidemia błonicy. Wszystkie dzieci (z wyjątkiem księżniczki Elżbiety, która została odesłana do swojej babki ze strony ojca) oraz ich ojciec zachorowały. Księżniczka Alicja troszczyła się o swojego chorego męża i dzieci, ale 16 listopada najmłodsza z nich, księżniczka Maja, zmarła. Alicja utrzymywała to w tajemnicy przed rodziną przez kilka tygodni do czasu, aż Ernest Ludwik, który był bardzo przywiązany do małej Mai, zapytał o swoją siostrę. Ernesta Ludwika opanowała rozpacz, gdy dowiedział się od matki o śmierci Mai.
+Pierwsza tragedia dotknęła rodzinę w 1873, kiedy młodszy brat Ernesta, hemofilik Fryderyk (1870–1873), nazywany „Frittie”, wypadł przez otwarte okno, uderzył głową w poręcz i godzinę później zmarł na krwotok mózgu. Matka, księżna [[Alicja Koburg|Alicja]] często brała swoje dzieci na grób syna, aby modlić się i w melancholii rozpamiętywać księcia. W 1878 przez Darmstadt przetoczyła się epidemia błonicy. Wszystkie dzieci (z wyjątkiem księżniczki Elżbiety, która została odesłana do swojej babki ze strony ojca) oraz ich ojciec zachorowały. Księżniczka Alicja troszczyła się o swojego chorego męża i dzieci, ale 16 listopada najmłodsza z nich, księżniczka Maja, zmarła. Alicja utrzymywała to w tajemnicy przed rodziną przez kilka tygodni do czasu, aż Ernest Ludwik, który był bardzo przywiązany do małej Mai, zapytał o swoją siostrę. Ernesta Ludwika opanowała rozpacz, gdy dowiedział się od matki o śmierci Mai.
-W dniu [[19 kwietnia]] [[1894]] roku, za namową ich wspólnej babki, królowej [[Wiktoria Hanowerska|Wiktorii]], Ernest Ludwik poślubił swoją kuzynkę w pierwszej linii, księżniczkę [[Wiktoria Melita Koburg|Wiktorię Melitę Koburg]] („Ducky”), ale małżeństwo to nie należało do szczęśliwych. Mieli dwójkę dzieci, córkę Elżbietę urodzoną w [[1895]] roku, która zmarła na tyfus w wieku ośmiu lat, oraz syna, który urodził się martwy w [[1900]] roku. Para zerwała ze sobą i dnia [[21 grudnia]] [[1901]] roku rozwiodła się na podstawie „stałej wzajemnej antypatii” na mocy specjalnego wyroku Sądu Najwyższego Hesji. Wiktoria Melita opowiadała potem ludziom, że miała już dość ciągłych romansów homoseksualnych Ernesta Ludwika<ref>{{Cytuj|autor = Van der Kiste, John |tytuł = Princess Victoria Melita |data = 2003 |isbn = 0-7509-3469-7 |wydanie = Rev. pbk. ed |miejsce = Stroud |wydawca = Sutton Publishing |s = 54 |oclc = 52486061 }}</ref>.
+W dniu 19 kwietnia 1894 roku, za namową ich wspólnej babki, królowej [[Wiktoria Hanowerska|Wiktorii]], Ernest Ludwik poślubił swoją kuzynkę w pierwszej linii, księżniczkę [[Wiktoria Melita Koburg|Wiktorię Melitę Koburg]] („Ducky”), ale małżeństwo to nie należało do szczęśliwych. Mieli dwójkę dzieci, córkę Elżbietę urodzoną w 1895 roku, która zmarła na tyfus w wieku ośmiu lat, oraz syna, który urodził się martwy w 1900 roku. Para zerwała ze sobą i dnia 21 grudnia 1901 roku rozwiodła się na podstawie „stałej wzajemnej antypatii” na mocy specjalnego wyroku Sądu Najwyższego Hesji. Wiktoria Melita opowiadała potem ludziom, że miała już dość ciągłych romansów homoseksualnych Ernesta Ludwika<ref>{{Cytuj|autor = Van der Kiste, John |tytuł = Princess Victoria Melita |data = 2003 |isbn = 0-7509-3469-7 |wydanie = Rev. pbk. ed |miejsce = Stroud |wydawca = Sutton Publishing |s = 54 |oclc = 52486061}}</ref>.
-W [[1905]] roku Ernest Ludwik ożenił się ponownie. Poślubił księżniczkę Eleonorę Solms-Hohensolms-Lich, z którą miał dwóch synów: Jerzego Donatusa, księcia Hesji ([[1906]]-[[1937]]), oraz Ludwika, księcia Hesji ([[1908]]-[[1968]]). Jerzy Donatus poślubił grecką księżniczkę Cecylię (siostrę [[Filip (książę Edynburga)|Filipa]], księcia Edynburga, męża królowej [[Elżbieta II|Elżbiety II]]), i miał z nią potomstwo. Natomiast Ludwik poślubił Margaret Campbell Geddes, z którą nie miał potomstwa. Adoptował Maurycego ([[1926]]–[[2013]]), landgrafa Hesji, jako swojego następcę.
+W 1905 roku Ernest Ludwik ożenił się ponownie. Poślubił księżniczkę Eleonorę Solms-Hohensolms-Lich, z którą miał dwóch synów: Jerzego Donatusa, księcia Hesji (1906–1937), oraz Ludwika, księcia Hesji (1908–1968). Jerzy Donatus poślubił grecką księżniczkę Cecylię (siostrę [[Filip (książę Edynburga)|Filipa]], księcia Edynburga, męża królowej [[Elżbieta II|Elżbiety II]]), i miał z nią potomstwo. Natomiast Ludwik poślubił Margaret Campbell Geddes, z którą nie miał potomstwa. Adoptował Maurycego (1926–2013), landgrafa Hesji, jako swojego następcę.
-W ciągu swojego życia Ernest Ludwik był mecenasem sztuki, utworzył Kolonię Artystów w Darmstadt i sam był autorem poezji, sztuk, esejów i utworów na pianino. W czasie
+W ciągu swojego życia Ernest Ludwik był mecenasem sztuki, utworzył Kolonię Artystów w Darmstadt i sam był autorem poezji, sztuk, esejów i utworów na pianino. W czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] Ernest Ludwik służył w armii niemieckiej a podczas rewolucji w 1918 roku zażądano od niego, aby abdykował, ale nigdy tego nie uczynił. Utracił swój tron, gdyż został on po prostu zniesiony. W październiku 1937 Ernest Ludwik zmarł w w<!-- SPRAWDŹ TO MIEJSCE! (POWTÓRZENIE?) --> pałacu [[Schloss Wolfsgarten|Wolfsgarten]], niedaleko Darmstadt w Hesji. Chociaż już od prawie dwudziestu lat nie panował w Hesji, w dniu 16 listopada 1937, zorganizowano dla niego pogrzeb państwowy. Został pochowany w Rosenhohe, tradycyjnym miejscu pochówku członków rodu Hessen.
-[[I wojna światowa|I wojny światowej]] Ernest Ludwik służył w armii niemieckiej a podczas rewolucji w [[1918]] roku zażądano od niego, aby abdykował, ale nigdy tego nie uczynił. Utracił swój tron, gdyż został on po prostu zniesiony. W październiku [[1937]] Ernest Ludwik zmarł w Schloß Wolfsgarten, niedaleko Darmstadt w Hesji. Chociaż już od prawie dwudziestu lat nie panował w Hesji, w dniu [[16 listopada]] [[1937]], zorganizowano dla niego pogrzeb państwowy. Został pochowany w Rosenhohe, tradycyjnym miejscu pochówku członków rodu Hessen.
 == Kwestia sukcesji ==
-Po jego śmierci jego marzenie z dzieciństwa, żeby nie umierać w samotności, odbiło się echem na następnym pokoleniu. Krótko po śmierci swojego ojca książę Louis miał poślubić Margaret Campbell-Geddes z Anglii. Jego starszy brat, Dziedziczny Wielki Książę Jerzy Donatus wraz z resztą rodziny planował polecieć samolotem z Hesji do [[Anglia|Anglii]]. Jednakże jego samolot nigdy nie doleciał do celu. Jerzy Donatus wraz ze swoją żoną, księżniczką [[Grecja|Grecji]] i [[Dania|Danii]] Cecylią, dwoma synami Ludwikiem i Aleksandrem, jego matką Wielką Księżną Eleonorą, nianią i przyjacielem rodziny zginęli w wypadku, gdy ich samolot rozbił się niedaleko [[Ostenda|Ostendy]] w drodze na ślub brata. W chwili katastrofy Cecylia była w ciąży z ich czwartym dzieckiem. Martwy noworodek został odnaleziony wśród szczątków. Ich najmłodsza córka Joanna, która nie leciała tym samolotem została adoptowana przez swego wuja Ludwiga, który nie miał własnych dzieci. Dziewczynka przeżyła swoich rodziców i braci zaledwie o osiemnaście miesięcy, gdyż w [[1939]] roku zmarła na zapalenie opon mózgowych<ref>{{Cytuj|autor = Manfred Knodt |tytuł = Ernst Ludwig, Großherzog von Hessen und bei Rhein. Sein Leben und seine Zeit |data = 1978 |isbn = 3-87704-006-3 |miejsce = Darmstadt |wydawca = Schlapp |s = 398–411 |oclc = 5007904 }}</ref>.
+Po jego śmierci jego marzenie z dzieciństwa, żeby nie umierać w samotności, odbiło się echem na następnym pokoleniu. Krótko po śmierci swojego ojca książę Louis miał poślubić Margaret Campbell-Geddes z Anglii. Jego starszy brat, Dziedziczny Wielki Książę Jerzy Donatus wraz z resztą rodziny planował polecieć samolotem z Hesji do [[Anglia|Anglii]]. Jednakże jego samolot nigdy nie doleciał do celu. Jerzy Donatus wraz ze swoją żoną, księżniczką [[Grecja|Grecji]] i [[Dania|Danii]] Cecylią, dwoma synami Ludwikiem i Aleksandrem, jego matką Wielką Księżną Eleonorą, nianią i przyjacielem rodziny zginęli w wypadku, gdy ich samolot rozbił się niedaleko [[Ostenda|Ostendy]] w drodze na ślub brata. W chwili katastrofy Cecylia była w ciąży z ich czwartym dzieckiem. Martwy noworodek został odnaleziony wśród szczątków. Ich najmłodsza córka Joanna, która nie leciała tym samolotem została adoptowana przez swego wuja Ludwiga, który nie miał własnych dzieci. Dziewczynka przeżyła swoich rodziców i braci zaledwie o osiemnaście miesięcy, gdyż w 1939 roku zmarła na zapalenie opon mózgowych<ref>{{Cytuj|autor = Manfred Knodt |tytuł = Ernst Ludwig, Großherzog von Hessen und bei Rhein. Sein Leben und seine Zeit |data = 1978 |isbn = 3-87704-006-3 |miejsce = Darmstadt |wydawca = Schlapp |s = 398–411 |oclc = 5007904}}</ref>.
 == Odznaczenia ==
@@ Linia 65: / Linia 64: @@
 * [[Order Korony Rucianej]] (Saksonia){{r|tn}}
 * [[Order Świętego Huberta]] (Bawaria){{r|tn}}
-* [[Order Złotego Runa]] (1910, Hiszpania)<ref name=tn>{{Cytuj książkę | tytuł = The titled nobility of Europe | url = http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/doccontent?id=13388&from=FBC | wydawca = Harrison & Sons | miejsce = Londyn | data = 1914 | strony = 72 | język = en}}</ref>
+* [[Order Złotego Runa]] (1910, Hiszpania)<ref name=tn>{{Cytuj książkę |tytuł = The titled nobility of Europe |url = http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/doccontent?id=13388&from=FBC |wydawca = Harrison & Sons |miejsce = Londyn |data = 1914 |strony = 72 |język = en}}</ref>
-* [[Order Świętego Stefana|Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana]] (1893, Austro-Węgry)<ref>''[http://alex.onb.ac.at/cgi-content/alex?aid=shb&datum=1918&size=45&page=427 Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie]''. Wiedeń: 1818, s. 55</ref>{{r|tn}}
+* [[Order Świętego Stefana|Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana]] (1893, Austro-Węgry)<ref>''[http://alex.onb.ac.at/cgi-content/alex?aid=shb&datum=1918&size=45&page=427 Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie]''. Wiedeń: 1818, s. 55.</ref>{{r|tn}}
 == Przypisy ==
@@ Linia 72: / Linia 71: @@
 == Bibliografia ==
-* Manfred Knodt, ''Ernst Ludwig: Grossherzog von Hessen und bei Rhein. Sein Leben und seine Zeit.'' 3. Auflage. Schlapp, Darmstadt 1997, {{ISBN|3-87704-006-3}}
+* Manfred Knodt, ''Ernst Ludwig: Grossherzog von Hessen und bei Rhein. Sein Leben und seine Zeit.'' 3. Auflage. Schlapp, Darmstadt 1997, {{ISBN|3-87704-006-3}}.
-* Manfred Knodt, ''Die Regenten von Hessen-Darmstadt.'' 3. Auflage. Schlapp, Darmstadt 1989, {{ISBN|3-87704-004-7}}
+* Manfred Knodt, ''Die Regenten von Hessen-Darmstadt.'' 3. Auflage. Schlapp, Darmstadt 1989, {{ISBN|3-87704-004-7}}.
 {{Władca
  |poprzednik = [[Ludwik IV (wielki książę Hesji)|Ludwik IV]]
@@ Linia 79: / Linia 78: @@
  |rozmiar    = 50
  |funkcja    = [[władcy Hesji|Wielki książę Hesji]]
- |lata       = [[1892]]-[[1918]]
+ |lata       = 1892–1918
  |następca   = Republika
 }}