Przejdź do zawartości

Eratostenes: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Biogram infobox}}
Nie podano opisu zmian
Linia 14: Linia 14:
}}
}}
[[Plik:Mappa di Eratostene.jpg|thumb|240px|XIX-wieczna rekonstrukcja mapy świata Eratostenesa]]
[[Plik:Mappa di Eratostene.jpg|thumb|240px|XIX-wieczna rekonstrukcja mapy świata Eratostenesa]]
'''Eratostenes''' ({{W języku|grc|Ἐρατοσθένης}}, ''Eratosthenes''; ur. [[276 p.n.e.]] w [[Cyrena|Cyrenie]], zm. [[194 p.n.e.]]) – [[Starożytna Grecja|starogrecki]] uczony: [[matematyk]], [[astronom]], [[geodeta]] i [[Geografia|geograf]]. Jego najważniejsze osiągnięcia to:
'''Eratostenes''' ({{W języku||Ἐρατοσθένης}}, ''Eratosthenes''; ur. [[276 p.n.e.]] w [[Cyrena|Cyrenie]], zm. [[194 p.n.e.]]) – [[Starożytna Grecja|starogrecki]] uczony: [[matematyk]], [[astronom]], [[geodeta]] i [[Geografia|geograf]]. Jego najważniejsze osiągnięcia to:
* sposób znajdowania [[Liczba pierwsza|liczb pierwszych]] – [[sito Eratostenesa]];
* sposób znajdowania [[Liczba pierwsza|liczb pierwszych]] – [[sito Eratostenesa]];
* wyznaczenie obwodu Ziemi (zob. [[Dziesięć najpiękniejszych eksperymentów z fizyki#Pomiar Eratostenesa (ok. roku 230 p.n.e.) – pomiar obwodu Ziemi|opis eksperymentu]]);
* wyznaczenie obwodu Ziemi (zob. [[Dziesięć najpiękniejszych eksperymentów z fizyki#Pomiar Eratostenesa (ok. roku 230 p.n.e.) – pomiar obwodu Ziemi|opis eksperymentu]]);

Wersja z 18:07, 17 gru 2023

Eratostenes
Ἐρατοσθένης
Ilustracja
Eratostenes z Cyreny (nowożytna rycina)
Data i miejsce urodzenia

276 p.n.e.
Cyrena

Data śmierci

194 p.n.e.

XIX-wieczna rekonstrukcja mapy świata Eratostenesa

Eratostenes ([[Błąd Lua w module „Moduł:Lang”, w linii 89: attempt to index local 'languageData' (a nil value).|Błąd Lua w module „Moduł:Lang”, w linii 94: attempt to index local 'languageData' (a nil value).]] Ἐρατοσθένης, Eratosthenes; ur. 276 p.n.e. w Cyrenie, zm. 194 p.n.e.) – starogrecki uczony: matematyk, astronom, geodeta i geograf. Jego najważniejsze osiągnięcia to:

Twierdził, że, płynąc na zachód od Gibraltaru, można dotrzeć do Indii. Jako pierwszy zaproponował wprowadzenie roku przestępnego, czyli wydłużonego o jeden dodatkowy dzień w kalendarzu[2] (por. Dekret z Kanopos).

Był również badaczem twórczości Homera – ustalił datę zdobycia Troi na rok 1184 p.n.e., czyli nieodbiegającą od współczesnych szacunków[4]. Poddawał jednak krytyce traktowanie Homera jako źródła wiedzy geograficznej[5].

Życiorys

W 255 p.n.e. przeniósł się do Aleksandrii[6]. W 236 p.n.e. przejął po Apolloniosie z Rodos zarządzanie tamtejszą biblioteką[6]. W wieku 82 lat, nie mogąc pogodzić się z utratą wzroku, zagłodził się na śmierć[7][8].

Dzieła

Najważniejsze z nich to:

Prace matematyczne Eratostenesa są znane głównie z pism Pappusa z Aleksandrii, zaś jego opisy geograficzne z ksiąg Strabona[8].

Przypisy

  1. Eusebius of Caesarea: Praeparatio Evangelica (Preparation for the Gospel). Tr. E.H. Gifford (1903) -- Book 15 [online], www.tertullian.org [dostęp 2023-06-26].
  2. a b J. J. O’Connor, E. F. Robertson: Eratosthenes of Cyrene. O’Connor. [dostęp 2017-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-15)]. (ang.).
  3. Matematyka, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990 (Encyklopedia szkolna), s. 190, ISBN 83-02-02551-8.
  4. Eratostenes. historia.info.pl. [dostęp 2017-05-11]. (pol.).
  5. Anna Świderkówna, Hellenika. Wizerunek epoki od Aleksandra do Augusta, PIW, Warszawa, 1978, s. 171
  6. a b Eratostenes z Cyreny, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-05-11].
  7. Henry Smith Williams, Edward Huntington Williams: A history of science. T. 1. Charleston, S.C.: BiblioBazaar, 2007, s. 188. ISBN 978-1-4346-1615-9. (ang.).
  8. a b Eratosthenes, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-05-11] (ang.).

Bibliografia

  • Wielka Historia Świata, t. 8, Polskie Media Amer-Com, 2005, s. 188–191, ISBN 83-7425-033-X.

Linki zewnętrzne