Biała Druga (województwo łódzkie): Różnice pomiędzy wersjami
51°15′59″N 18°26′21″E/51,266389 18,439167| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →Linki zewnętrzne: linki zewnętrzne |
źródła/przypisy, drobne merytoryczne, linki zewnętrzne |
||
| Linia 34: | Linia 34: | ||
Miejscowość historycznie należy do [[Ziemia wieluńska|ziemii wieluńskiej]]. Ma metrykę [[Średniowiecze|średniowieczną]] i istnieje co najmniej od XIII wieku. Wymieniona została w 1268 oraz 1277 w dwóch dokumentach zapisanych w [[Język łaciński|języku łacińskim]] jako ''Bala, Byala''{{odn|Rosin|1963}}{{r|slownik}}. |
Miejscowość historycznie należy do [[Ziemia wieluńska|ziemii wieluńskiej]]. Ma metrykę [[Średniowiecze|średniowieczną]] i istnieje co najmniej od XIII wieku. Wymieniona została w 1268 oraz 1277 w dwóch dokumentach zapisanych w [[Język łaciński|języku łacińskim]] jako ''Bala, Byala''{{odn|Rosin|1963}}{{r|slownik}}. |
||
Miejscowość wspomniały historyczne dokumenty prawne, własnościowe i podatkowe. Wieś odnotowana w dokumencie z 1277 kiedy książę gnieźnieńsko-kaliski [[Bolesław Pobożny]] zwrócił [[Konwent Cysterek w Ołoboku|klasztorowi w Ołoboku]] Mieleszyn zamieniony na Białą na czas budowy [[Bolesławiec (województwo łódzkie)|Bolesławca]] rozpoczętej w 1268. W 1303 kasztelan kaliski Ubysław nadał temu klasztorowi dwie wsie Białą oraz Radostów. W 1430 oraz 1496 wymieniony został miejscowy sołtys. Dokument z 1496 wymienia również części miejscowości - pole „Slothnycza” oraz rów o nazwie ''Kośmider''{{odn|Rosin|1963}}. |
Miejscowość wspomniały historyczne dokumenty prawne, własnościowe i podatkowe. Wieś odnotowana w dokumencie z 1277 kiedy książę gnieźnieńsko-kaliski [[Bolesław Pobożny]] zwrócił [[Konwent Cysterek w Ołoboku|klasztorowi w Ołoboku]] Mieleszyn zamieniony na Białą na czas budowy [[Bolesławiec (województwo łódzkie)|Bolesławca]] rozpoczętej w 1268. W 1303 kasztelan kaliski Ubysław nadał temu klasztorowi dwie wsie Białą oraz Radostów. W 1430 oraz 1496 wymieniony został miejscowy sołtys. Dokument z 1496 wymienia również części miejscowości - pole „Slothnycza” oraz rów o nazwie ''Kośmider''{{odn|Rosin|1963}}<ref name=SgKP2 />. |
||
Dawne stosunki własnościowe odzwierciedla do dziś utrzymany podział na części noszące odmienne nazwy(Biała Pierwsza, Biała Druga, Biała Kopiec, Biała Rządowa, Biała Parcela, Klapka). Od XVII w. Biała była [[Królewszczyzna|własnością królewską]]. |
Dawne stosunki własnościowe odzwierciedla do dziś utrzymany podział na części noszące odmienne nazwy(Biała Pierwsza, Biała Druga, Biała Kopiec, Biała Rządowa, Biała Parcela, Klapka). Od XVII w. Biała była [[Królewszczyzna|własnością królewską]]. Pod koniec tego wieku miejscowy wikariusz Wolski uposażył miejscowy kościół [[alteria|alterią]]. W 1793 dziedzic wsi Franciszek Psarski ufundował nowy kościół<ref name=SgKP2 />. |
||
Miejscowość jako ''Biała'', wieś i [[folwark]] leżące w [[Powiat wieluński|powiecie wieluńskim]], gmina [[Naramice|Naramnice]] (pisownia oryg.), w parafii Biała, wymienia XIX wieczny [[Słownik geograficzny Królestwa Polskiego]]. Odnotowuje on podział miejscowości na trzy części, w tym jedna należąca do rządu Królestwa Polskiego, oraz dwóch dawnych właścicieli ród Psarskich i Zarembów, którzy byli właścicielami części szlacheckiej. W miejscowości znajdował się również parafialny, drewniany kościół oraz szkoła początkowa. W 1827 we wsi było 99 domów zamieszkanych przez 781 mieszkańców. W 1880 liczba domów wzrosła do 127<ref name=SgKP />. |
Miejscowość jako ''Biała'', wieś i [[folwark]] leżące w [[Powiat wieluński|powiecie wieluńskim]], gmina [[Naramice|Naramnice]] (pisownia oryg.), w parafii Biała, wymienia XIX wieczny [[Słownik geograficzny Królestwa Polskiego]]. Odnotowuje on podział miejscowości na trzy części, w tym jedna należąca do rządu Królestwa Polskiego, oraz dwóch dawnych właścicieli ród Psarskich i Zarembów, którzy byli właścicielami części szlacheckiej. W miejscowości znajdował się również parafialny, drewniany kościół oraz szkoła początkowa. W 1827 we wsi było 99 domów zamieszkanych przez 781 mieszkańców. W 1880 liczba domów wzrosła do 127<ref name=SgKP />. |
||
| Linia 67: | Linia 67: | ||
{{Przypisy| |
{{Przypisy| |
||
<ref name="SgKP">{{cytuj stronę |url = http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_I/170| tytuł = Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. I, hasło „Biała (5)”| opublikowany = nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego |data = 1880 |strony = 170 |data dostępu = 2020-01-20}}</ref> |
<ref name="SgKP">{{cytuj stronę |url = http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_I/170| tytuł = Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. I, hasło „Biała (5)”| opublikowany = nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego |data = 1880 |strony = 170 |data dostępu = 2020-01-20}}</ref> |
||
<ref name ="slownik">{{Szps|24058|Biała}}</ref> |
|||
<ref name="SgKP2">{{cytuj stronę |url = http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XV_cz.1/120| tytuł = Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. XV, cz.1, hasło „Biała (9)”| opublikowany = nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego |data = 1900 |strony = 120 |data dostępu = 2020-01-20}}</ref> |
|||
<ref name ="slownik">{{Szps|24058|Biała}}</ref> |
<ref name ="slownik">{{Szps|24058|Biała}}</ref> |
||
}} |
}} |
||
Wersja z 14:16, 25 sty 2020
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
333 |
| Strefa numeracyjna |
43 |
| Kod pocztowy |
98-350 |
| Tablice rejestracyjne |
EWI |
| SIMC |
0697171 |
Położenie na mapie gminy Biała  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu wieluńskiego  | |
| 51°15′59″N 18°26′21″E/51,266389 18,439167
| |
Biała Druga – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Biała.
Biała Druga jest siedzibą gminy Biała, używa się też nazwy wspólnej Biała dla miejscowości Biała Druga, Biała Pierwsza, Biała Rządowa. Miejscowość jest siedzibą gminy Biała.
Położenie
Miejscowość jest oddalona o 4 km od Wielunia w kierunku Wieruszowa, przy drodze krajowej nr 74 z Wielunia do Wrocławia. W okolicy Białej ma przebiega droga ekspresowa nr 8.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Historia
Miejscowość historycznie należy do ziemii wieluńskiej. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIII wieku. Wymieniona została w 1268 oraz 1277 w dwóch dokumentach zapisanych w języku łacińskim jako Bala, Byala[1][2].
Miejscowość wspomniały historyczne dokumenty prawne, własnościowe i podatkowe. Wieś odnotowana w dokumencie z 1277 kiedy książę gnieźnieńsko-kaliski Bolesław Pobożny zwrócił klasztorowi w Ołoboku Mieleszyn zamieniony na Białą na czas budowy Bolesławca rozpoczętej w 1268. W 1303 kasztelan kaliski Ubysław nadał temu klasztorowi dwie wsie Białą oraz Radostów. W 1430 oraz 1496 wymieniony został miejscowy sołtys. Dokument z 1496 wymienia również części miejscowości - pole „Slothnycza” oraz rów o nazwie Kośmider[1][3].
Dawne stosunki własnościowe odzwierciedla do dziś utrzymany podział na części noszące odmienne nazwy(Biała Pierwsza, Biała Druga, Biała Kopiec, Biała Rządowa, Biała Parcela, Klapka). Od XVII w. Biała była własnością królewską. Pod koniec tego wieku miejscowy wikariusz Wolski uposażył miejscowy kościół alterią. W 1793 dziedzic wsi Franciszek Psarski ufundował nowy kościół[3].
Miejscowość jako Biała, wieś i folwark leżące w powiecie wieluńskim, gmina Naramnice (pisownia oryg.), w parafii Biała, wymienia XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Odnotowuje on podział miejscowości na trzy części, w tym jedna należąca do rządu Królestwa Polskiego, oraz dwóch dawnych właścicieli ród Psarskich i Zarembów, którzy byli właścicielami części szlacheckiej. W miejscowości znajdował się również parafialny, drewniany kościół oraz szkoła początkowa. W 1827 we wsi było 99 domów zamieszkanych przez 781 mieszkańców. W 1880 liczba domów wzrosła do 127[4].
Po upadku powstania listopadowego rząd carski za zasługi w jego tłumieniu obdarował częścią wsi gen. Hajdena. Po oddzieleniu gruntów folwarcznych od włościańskich powstała Biała Rządowa. W 1920 r. rząd polski przejął majątek i rozparcelował go. Odtąd tę część wsi nazwano Białą-Parcelą. Przez środkową część gminy w latach 1924–1926 przeprowadzono linię kolejową Herby Nowe – Wieluń Dąbrowa – Kępno. W Białej znajdował się przystanek kolejowy, na którym zatrzymywały się pociągi osobowe.
Uwagi
W powiecie wieluńskim w Gminie Biała występują następujące miejscowości mające w nazwie Biała. Stan prawny potwierdza „Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części”[5]
| Biała Druga | wieś | 0697171 |
| Biała Druga-Kolonia | część wsi Biała Druga | 0697188 |
| Biała Pierwsza | wieś | 0697283 |
| Biała Rządowa | wieś | 0697308 |
| Biała-Kopiec | wieś | 0697219 |
| Biała-Parcela | wieś | 0697248 |
| Biała-Parcela Druga | wieś | 0697254 |
| Biała-Parcela Trzecia | wieś | 0697260 |
Przypisy
- ↑ a b Rosin 1963 ↓.
- ↑ Biała, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
- ↑ a b Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. XV, cz.1, hasło „Biała (9)”. nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1900. s. 120. [dostęp 2020-01-20].
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. I, hasło „Biała (5)”. nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880. s. 170. [dostęp 2020-01-20].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-08].
Bibliografia
- Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Biała”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 57–58.
Linki zewnętrzne
- Biała (5) wieś i folwark, powiat wieluński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 170.
- Biała, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 120.
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie |
|
| Integralne części wsi |
|
