Maciej Borkowic: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 82.42.126.152 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to 37.248.153.12.
Znacznik: Wycofanie zmian
m MalarzBOT: dodaję szablon {{Wojewodowie poznańscy i wielkopolscy}}
Linia 43: Linia 43:
*[http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/maciej-hnapiwon-borkowic Biogram]
*[http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/maciej-hnapiwon-borkowic Biogram]
* Przemysław Kaleta], [http://www.uwm.edu.pl/meritum/sites/default/files/issues/articles/02_kaleta_p.pdf ''W sprawie genezy konfederacji Macieja Borkowica'']
* Przemysław Kaleta], [http://www.uwm.edu.pl/meritum/sites/default/files/issues/articles/02_kaleta_p.pdf ''W sprawie genezy konfederacji Macieja Borkowica'']

{{Wojewodowie poznańscy i wielkopolscy}}

{{SORTUJ:Borkowic, Maciej}}
{{SORTUJ:Borkowic, Maciej}}
[[Kategoria:Wojewodowie poznańscy (Polska średniowieczna)]]
[[Kategoria:Wojewodowie poznańscy (Polska średniowieczna)]]

Wersja z 18:52, 6 sie 2020

Maciej Borkowic (Maćko Borkowic)
ilustracja
Herb
Napiwon herb Borkowica
Data i miejsce śmierci

9 lutego 1360
Olsztyn k/ Częstochowy

Maćko Borkowic schodzi do lochu głodowego, obraz Jana Matejki 1873
Maćko Borkowic przyrzeka dochowywać wierności Kazimierzowi Wielkiemu (ze zbiorów Archiwum Głównego Akt Dawnych).

Maciej Borkowic, Maćko Borkowic herbu Napiwon (ur. 1298; zm. 9 lutego 1360 w Olsztynie) – wojewoda poznański od 1343, starosta poznański 1348–1352, przywódca konfederacji wielkopolskiej.

W 1340 wziął udział, razem z rycerstwem wielkopolskim w wyprawie na Ruś Czerwoną.

Król, Kazimierz III Wielki, ulegając naleganiom możnych rodów wielkopolskich, zniósł w 1348 urząd starosty generalnego Wielkopolski i ustanowił dwóch starostów: poznańskiego (którym mianował Maćka) i kaliskiego (którym został Przecław z Gułtów[1]). Doprowadziło to jednak szybko do wybuchu zamieszek w tej dzielnicy. Kazimierz w 1352 odsunął tych starostów, przywracając urząd starosty generalnego, którym mianował Ślązaka, Wierzbiętę z Paniewic herbu Niesobia.

Ta nominacja spowodowała już jawny bunt Wielkopolan, który przeistoczył się w konfederację rycerską, zawiązaną 2. września 1352 roku, w Poznaniu przez możne rody: Borków, Awdańców, Grzymalitów, Nałęczów i Zarembów. Wielkopolska pogrążyła się w odmętach wojny domowej. Na domiar złego, Borkowic zabił wojewodę kaliskiego, Beniamina z Uzarzewa, co doprowadziło do jego wygnania z kraju. Maćko przebywał na Śląsku, skąd wrócił w 1356 roku. 16. lutego 1358 roku, w Sieradzu złożył przysięgę wierności królowi. W rocie przysięgi po raz pierwszy użyte zostało sformułowanie Rzeczpospolita (łac. Respublica). Nie zaprzestał jednak knowań i w 1360 roku, został aresztowany w Kaliszu, osadzony na tamtejszym zamku królewskim, a następnie osądzony tam przez samego króla[2]. Skazany na śmierć głodową, zmarł w wieży na zamku w Olsztynie, koło Częstochowy.

Przypisy

  1. Jan Dąbrowski, Dzieje Polski średniowiecznej, t. II, Kraków 1995, s. 147.
  2. Bladowski B. Tradycje sądowe Kalisza, „Kaliszanie w Warszawie”, 2/1992, s. 17–19.

Bibliografia

  • Kazimierz Lepszy (red.): Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968.

Linki zewnętrzne