Banknoty Narodowego Banku Polskiego (od 1994): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
→Banknoty kolekcjonerskie: ujednoznacznienie |
Uzupełnienie informacji o banknocie kolekcjonerskim |
||
Linia 464: | Linia 464: | ||
|20 zł |
|20 zł |
||
|[[Józef Piłsudski]] |
|[[Józef Piłsudski]] |
||
|Stylizowany fragment obrazu [[Jerzy Kossak|Jerzego Kossaka]] "Cud nad Wisłą" |
|||
| |
|||
|100-lecie [[Bitwa Warszawska|Bitwa Warszawskej]] |
|100-lecie [[Bitwa Warszawska|Bitwa Warszawskej]] |
||
|[[Justyna Kopecka]] |
|[[Justyna Kopecka]] |
||
|11 sierpnia 2020 r. |
|11 sierpnia 2020 r. |
||
| |
|150 x 77 |
||
|60 000 |
|60 000 |
||
|[https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/banknoty_i_monety/banknoty_kolekcjonerskie/2020_bitwa_warszawska_20zl.html] |
|[https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/banknoty_i_monety/banknoty_kolekcjonerskie/2020_bitwa_warszawska_20zl.html] |
||
Linia 477: | Linia 477: | ||
* [[banknoty Narodowego Banku Polskiego (1948–1993)]] |
* [[banknoty Narodowego Banku Polskiego (1948–1993)]] |
||
* [[banknoty Narodowego Banku Polskiego (1944–1947)]] |
* [[banknoty Narodowego Banku Polskiego (1944–1947)]] |
||
*[[banknoty Narodowego Banku Polskiego (1990)]] |
* [[banknoty Narodowego Banku Polskiego (1990)]] |
||
* [[banknoty polskie]] |
* [[banknoty polskie]] |
||
* [[systemy monetarne w Polsce]] |
* [[systemy monetarne w Polsce]] |
Wersja z 13:25, 26 wrz 2020
Banknoty polskie po denominacji w 1995 roku – weszły do obiegu w wyniku denominacji złotego. Projektantem obecnie używanych banknotów był Andrzej Heidrich, także autor serii banknotów Wielcy Polacy. Nominały 10, 20 i 50 zł wprowadzono 1 stycznia 1995 roku, 100 i 200 zł – 1 czerwca 1995, natomiast 500 zł – 10 lutego 2017 roku.
Jako pierwsze zostały wprowadzone do obiegu banknoty oznaczone serią AA. Początkowo banknoty drukowano w londyńskiej wytwórni De La Rue[1]. Od 1997[2] roku wszystkie nominały produkuje PWPW w Warszawie. Banknoty, które są destruktami powstałymi w procesie druku, zastępowane są dodrukowanymi banknotami z dwuliterowym oznaczeniem serii zaczynającym się od liter Yx gdzie x = A-Z (banknoty drukowane w PWPW), lub serią ZA (banknoty drukowane w De La Rue).
24 września 2013 Narodowy Bank Polski zaprezentował nowe banknoty o nominale 10, 20, 50 i 100 złotych. Szata graficzna pozostała bez zmian, natomiast ulepszone zostały zabezpieczenia, takie jak m.in. odkryte pole znaku wodnego, ulepszone zabezpieczenie recto-verso i wprowadzenie farby opalizującej. Nowe banknoty zostały wprowadzone do obiegu 7 kwietnia 2014 roku[3] oraz 20 stycznia 2017 roku (20 zł z datą emisji 15.09.2016) i od 27 lutego 2017 (10 zł z datą emisji 15.09.2016). Banknoty sprzed modernizacji pozostają bezterminowo ważnym środkiem płatniczym.
23 czerwca 2015 Narodowy Bank Polski zaprezentował nowy banknot o nominale 200 zł, który nie był zmodernizowany razem z pozostałymi w 2013 roku. Tak jak w pozostałych banknotach – szata graficzna pozostała bez zmian, zmieniły się natomiast zabezpieczenia. Zastosowano na przykład nitkę okienkową, a pole znaku wodnego zostało odkryte. Banknot został wprowadzony do obiegu 12 lutego 2016 roku[4].
Aż do 2013 roku NBP nie przewidywał wprowadzania nominałów wyższych niż 200 zł, podając jako uzasadnienie, że banknoty o najwyższym wówczas nominale 200 zł są rzadko spotykane w obiegu i stanowią jedynie 10 proc. wszystkich banknotów, a większe kwoty są regulowane kartą[5]. 25 czerwca 2015 NBP poinformował, że zaczął pracę nad wprowadzeniem nowego banknotu o nominale 500 złotych w celu wygodniejszego gospodarowania rezerwami walutowymi, wzrostu zapotrzebowania na gotówkę, w tym na banknoty 200 zł i obniżenia kosztów produkcji[6]. 6 czerwca 2016 Narodowy Bank Polski zaprezentował nowy banknot o nominale 500 zł. Został on wprowadzony do obiegu 10 lutego 2017[7].
Banknoty obiegowe
10 zł
Dane podstawowe
- Banknot o nominale 10 zł. Banknot pozostawiony w kolorystyce ciemnobrązowo-zielonej.
- Data emisji: 25 marca 1994 r., 5 stycznia 2012 r., 15 września 2016 r. (w zmodernizowanych banknotach).
- Wymiary: 120 × 60 mm
- Papier: biały
Cechy charakterystyczne
Awers banknotu
- W centralnej części portret księcia Mieszka I inspirowany ryciną Jana Matejki.
- Na lewo od portretu dwie rozety inspirowane wzorem z posadzki katedry gnieźnieńskiej.
- Na prawo od portretu motyw roślinny spotykany na romańskich naczyniach liturgicznych.
- W lewym dolnym rogu kwadrat.
- Numeracja: W układzie poziomym powtórzona dwa razy – w lewej części banknotu w kolorze czarnym i w prawej części w kolorze czerwonym.
Rewers banknotu
- W centralnej części denar – srebrna moneta z okresu panowania Mieszka I.
- W tle stylizowane kolumny romańskie z Opactwa Benedyktynów w Tyńcu.
Zabezpieczenia
- znak wodny: portret księcia Mieszka I.
- nitka zabezpieczająca: powtarzający się napis składającym się z oznaczenia „10 ZŁ” oraz jego odbicia lustrzanego.
- mikrodruk na stronie przedniej: powtarzający się pionowy napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” z prawej strony znaku wodnego; powtarzające się litery „RP” w tle liczby „10” w prawej górnej części oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” nad tą częścią.
- mikrodruk na stronie odwrotnej: powtarzający się napis „NARODOWY BANK POLSKI” powyżej i poniżej denara w półkolach rozdzielony liniami oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” nad dolną częścią ze słownym i cyfrowym nominału.
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „10 ZŁ” w lewym górnym rogu i farba metalizowana w rozetach romańskich – w kolorze seledynowym. Numeracja w prawym dolnym rogu w kolorze pomarańczowym.
- widoczne w promieniach UV na stronie odwrotnej: Część szaty graficznej w lewej części banknotu – w kolorze seledynowym.
- uzupełniające się pod światło (recto-verso): rysunek korony w owalu.
- widoczne pod kątem (efekt kątowy): na stronie przedniej, w prawej dolnej stronie banknotu – liczba „10” widoczna pod odpowiednim kątem, na rewersie w prawej dolnej części – liczba „10” widoczna w zależności od kąta patrzenia.
- farba metalizowana – na stronie przedniej kolor szary w rozetach.
Zmodernizowane zabezpieczenia (banknoty od 2014 r.)
- znak wodny wzbogacony o cyfrowe oznaczenie nominału „10”.
- pole znaku wodnego nie jest zadrukowane.
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „10 ZŁ” w prawym górnym rogu i rozety romańskie – w kolorze seledynowym. Numeracja w prawym dolnym rogu w kolorze pomarańczowym.
- zamiast farby metalizowanej na stronie przedniej – pas opalizujący w kolorze turkusowym na odwrotnej stronie banknotu.
- uproszczony wizerunek recto-verso.
- EURion w kolorze zielonym.
20 zł
Dane podstawowe
- Banknot o nominale 20 zł. Banknot pozostawiony w kolorystyce fioletowo-różowej.
- Data emisji: 25 marca 1994 r., 5 stycznia 2012 r., 15 września 2016 r. (w zmodernizowanych banknotach).
- Wymiary: 126 × 63 mm
- Papier: biały
Cechy charakterystyczne
Awers banknotu
- W centralnej części portret króla Bolesława I Chrobrego inspirowany ryciną Jana Matejki.
- Na lewo od portretu portal romański
- Na prawo od portretu korona dębu z Drzwi Gnieźnieńskich ze sceny wystawienia zwłok św. Wojciecha.
- W lewym dolnym rogu okrąg.
- Numeracja: W układzie poziomym powtórzona dwa razy – w lewej części banknotu w kolorze czarnym i w prawej części w kolorze czerwonym.
Rewers banknotu
- W centralnej części denar Bolesława Chrobrego – srebrna moneta z okresu panowania Bolesława I Chrobrego.
- Po lewej stronie wizerunku banknotu romańska Rotunda. św. Mikołaja w Cieszynie.
- Po prawej stronie wizerunku banknotu motyw lwa rozpiętego na wici roślinnej z obramowania Drzwi Gnieźnieńskich.
Zabezpieczenia
- znak wodny: portret Bolesława I Chrobrego.
- nitka zabezpieczająca: powtarzający się napis składającym się z oznaczenia „20 ZŁ” oraz jego odbicia lustrzanego.
- mikrodruk powtarzający się pionowy napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” z prawej strony znaku wodnego; powtarzające się litery „RP” w tle liczby „20” w prawej górnej części oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” nad tą częścią.
- mikrodruk na stronie odwrotnej: powtarzający się napis „NARODOWY BANK POLSKI” powyżej i poniżej denara w półkolach rozdzielony liniami oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” nad dolną częścią ze słownym i cyfrowym nominału.
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „20 ZŁ” w lewym górnym rogu i farba metalizowana na cegłach – w kolorze seledynowym. Numeracja w prawym dolnym rogu w kolorze pomarańczowym.
- widoczne w promieniach UV na stronie odwrotnej: fragmenty szaty graficznej w lewej i prawej części banknotu i inicjały „NBP” w prawym dolnym rogu – w kolorze jasno-seledynowym.
- uzupełniające się pod światło (recto-verso): rysunek korony w owalu.
- widoczne pod kątem (efekt kątowy): na stronie przedniej, w prawej dolnej stronie banknotu – liczba „20” widoczna pod odpowiednim kątem, na rewersie w prawej dolnej części – liczba „20” widoczna w zależności od kąta patrzenia.
- farba metalizowana – na stronie przedniej kolor szary cegieł nad portalem oraz drobnych elementów w środkowej i dolnej części portalu.
Zmodernizowane zabezpieczenia (banknoty od 2014 r.)
- znak wodny wzbogacony o cyfrowe oznaczenie nominału „20”.
- pole znaku wodnego nie jest zadrukowane.
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „20 ZŁ” w prawym górnym rogu i cegły w portalu – w kolorze seledynowym. Numeracja w prawym dolnym rogu w kolorze pomarańczowym.
- zamiast farby metalizowanej na stronie przedniej – pas opalizujący w kolorze liliowym na odwrotnej stronie banknotu.
- uproszczony wizerunek recto-verso.
- EURion w kolorze pomarańczowym.
50 zł
Dane podstawowe
- Banknot o nominale 50 zł. Banknot pozostawiony w kolorystyce granatowo-niebieskiej.
- Data emisji: 25 marca 1994 r., 5 stycznia 2012 r., 8 grudnia 2017 r. (w zmodernizowanych banknotach).
- Wymiary: 132 × 66 mm
- Papier: biały
Cechy charakterystyczne
Awers banknotu
- W centralnej części portret króla Kazimierza III Wielkiego inspirowany ryciną Jana Matejki.
- Na lewo od portretu ornament gotycki.
- Na prawo od portretu ukoronowana litera „K” z monogramu królewskiego z drzwi katedry na Wawelu.
- W lewym dolnym rogu romb.
- Numeracja: W układzie poziomym po lewej stronie (czarna czcionka) pionowym po prawej (czerwona czcionka).
Rewers banknotu
- W centralnej części wizerunek orła z pieczęci majestatycznej Kazimierza III Wielkiego, poniżej insygnia królewskie – jabłko i berło.
- W tle panorama Krakowa i Kazimierza z drzeworytu Hartmanna Schedla.
Zabezpieczenia
- znak wodny: portret króla Kazimierza III Wielkiego.
- nitka zabezpieczająca: powtarzający się napis składającym się z oznaczenia „50 ZŁ” oraz jego odbicia lustrzanego.
- mikrodruk powtarzający się pionowy napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” z prawej strony znaku wodnego; powtarzające się litery „RP” w tle liczby „50” w prawej górnej części oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” nad tą częścią.
- mikrodruk na stronie odwrotnej: powtarzający się napis „NARODOWY BANK POLSKI” powyżej i poniżej pieczęci z wizerunkiem orła w półkolach oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” nad dolną częścią z oznaczeniem cyfrowym i słownym nominału.
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „50 ZŁ” w lewym górnym rogu i farba metalizowana w prawym dolnym rogu w wyodrębnionej części. Numeracja w prawym dolnym rogu w kolorze pomarańczowym.
- widoczne w promieniach UV na stronie odwrotnej: część szaty graficznej w lewej i prawej części banknotu i inicjały „NBP” w prawym dolnym rogu – w kolorze jasno-seledynowym.
- uzupełniające się pod światło (recto-verso): rysunek korony w owalu.
- widoczne pod kątem (efekt kątowy): na stronie przedniej, w prawej dolnej stronie banknotu – liczba „50” lub korona w owalu, widoczna pod odpowiednim kątem, na rewersie w prawej dolnej części – liczba „50” widoczna w zależności od kąta patrzenia.
- farba metalizowana – na stronie przedniej kolor szary i jasnoniebieski w wyodrębnionej płaszczyźnie w prawym dolnym rogu.
- farba zmienna optycznie: na stronie przedniej – ukoronowana litera „K” z prawej strony portretu, zmieniająca kolor w zależności od kąta patrzenia z różowofioletowego na oliwkowozielony.
Zmodernizowane zabezpieczenia (banknoty od 2014 r.)
- znak wodny wzbogacony o cyfrowe oznaczenie nominału „50”.
- pole znaku wodnego nie jest zadrukowane.
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „50 ZŁ” w miejscu podpisów i farba metalizowana w prawym dolnym rogu w wyodrębnionym polu oraz fragmenty giloszowego tła w prawej części banknotu – w kolorze seledynowym. Pionowa numeracja w prawej części banknotu – w kolorze pomarańczowym.
- brak farby metalizowanej.
- farba zmienna optycznie: na stronie przedniej – ukoronowana litera „K” z prawej strony portretu zmieniająca kolor, w zależności od kąta patrzenia, z zielonego na niebieski.
- uproszczony wizerunek recto-verso.
- EURion w kolorze jasnozielonym.
100 zł
Dane podstawowe
- Banknot o nominale 100 zł. Banknot pozostawiony w kolorystyce zielono-oliwkowej (strona przednia) i ciemnozielono-oliwkowej (strona tylna).
- Data emisji: 25 marca 1994 r., 5 stycznia 2012 r., 14 grudnia 2018 r. (w zmodernizowanych banknotach)[8].
- Wymiary: 138 × 69 mm
- Papier: biały
Cechy charakterystyczne
Awers banknotu
- W centralnej części króla Władysława II Jagiełły.
- Po obu stronach portretu stylizowane elementy ornamentyki gotyckiej.
- W lewym dolnym rogu równoramienny krzyż.
- Numeracja: W układzie poziomym po lewej stronie (czarna czcionka) pionowym po prawej (czerwona czcionka).
Rewers banknotu
- W centralnej części Orzeł Biały na tarczy herbowej z nagrobka Władysława II Jagiełły, poniżej skrzyżowane dwa nagie miecze, hełm i płaszcz krzyżacki.
- Po lewej stronie wizerunku tarczy zamek krzyżacki w Malborku.
Zabezpieczenia
- znak wodny: portret króla Władysława II Jagiełły.
- nitka zabezpieczająca: powtarzający się napis składającym się z oznaczenia „100 ZŁ” oraz jego odbicia lustrzanego.
- mikrodruk powtarzający się pionowy napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” z prawej strony znaku wodnego; powtarzające się litery „RP” na wyodrębnionej części w tle liczby „100” w prawej górnej części oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” powyżej oznaczenia.
- mikrodruk na stronie odwrotnej: powtarzający się napis „NARODOWY BANK POLSKI” powyżej i poniżej pieczęci z wizerunkiem orła w półkolach oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” nad dolną częścią z oznaczeniem cyfrowym i słownym nominału.
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „100 ZŁ” w lewym górnym rogu; farba metalizowana w prawym dolnym rogu w wyodrębnionym polu oraz fragmenty giloszowego tła w prawej i środkowej części banknotu – w kolorze seledynowym. Pionowa numeracja w prawej części banknotu – w kolorze pomarańczowym.
- widoczne w promieniach UV na stronie odwrotnej: fragmenty wstęg giloszowych, półkoliste napisy w mikrodruku w górnej i dolnej części, dwa symetrycznie położone pola na górze i dole banknotu oraz fragmenty kompozycji linii giloszowych układających się w liczby „100” w lewej i prawej części – w kolorze żółtym.
- uzupełniające się pod światło (recto-verso): rysunek korony w owalu.
- widoczne pod kątem (efekt kątowy): na stronie przedniej, w prawej dolnej stronie banknotu – liczba „100” lub korona w owalu, widoczna pod odpowiednim kątem, na rewersie w prawej dolnej części – liczba „100” widoczna w zależności od kąta patrzenia.
- farba metalizowana – na stronie przedniej kolor zielony i oliwkowy w wyodrębnionej płaszczyźnie w prawym dolnym rogu.
- farba zmienna optycznie: na stronie przedniej – rozeta z prawej strony portretu poniżej rysunku korony, zmieniająca kolor w zależności od kąta patrzenia z różowego na szaro-zielony.
- złota folia metaliczna: na stronie przedniej w rozecie z lewej strony portretu.
Zmodernizowane zabezpieczenia (banknoty od 2014 r.)
- znak wodny wzbogacony o cyfrowe oznaczenie nominału „100”.
- pole znaku wodnego nie jest zadrukowane.
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „100 ZŁ” w miejscu podpisów i farba metalizowana w prawym dolnym rogu w wyodrębnionym polu oraz fragmenty giloszowego tła w prawej i środkowej części banknotu – w kolorze seledynowym. Pionowa numeracja w prawej części banknotu – w kolorze pomarańczowym.
- brak farby metalizowanej.
- farba zmienna optycznie: na stronie przedniej rozeta z prawej strony portretu poniżej rysunku korony zmieniająca kolor w zależności od kąta patrzenia ze złotego na zielony.
- uproszczony wizerunek recto-verso.
- EURion w kolorze jasnozielonym.
200 zł
Dane podstawowe
- Banknot o nominale 200 zł. Banknot pozostawiony w kolorystyce żółto-oliwkowej (strona przednia), brązowo-oliwkowej (strona tylna).
- Data emisji: 25 marca 1994 r. lub 30 marca 2015 r. (w zmodernizowanych banknotach).
- Wymiary: 144 × 72 mm
- Papier: biały
Cechy charakterystyczne
Awers banknotu
- W centralnej części portret króla Zygmunta I Starego inspirowany ryciną Jana Matejki.
- Na lewo od portretu fragment wieńca przewiązanego wstęgą.
- Na prawo od portretu rysunek małego wieńca (pierwsza seria) lub tarcza herbowa z literą „S” (od 2016 r.).
- W lewym dolnym rogu równoramienny trójkąt.
- Numeracja: Dwie duże litery i siedem cyfr numeracji w układzie rosnącym – W układzie poziomym po lewej stronie (czarna czcionka) pionowym po prawej (czerwona czcionka) – wersja niezmodernizowana sprzed 2016 r. – w wersji zmodernizowanej numeracja znajduje się w układzie poziomym w dolnej części banknotu po lewej i prawej stronie.
- Tylko zmodernizowane banknoty (od 2016 r.): po 10 ukośnych pasków wzdłuż obydwu krótszych krawędzi
Rewers banknotu
- W centralnej części wizerunek orła przeplecionego literą „S” w sześcioboku z Kaplicy Zygmuntowskiej katedry na Wawelu.
- W tle wizerunku orła – fragment dziedzińca arkadowego zamku na Wawelu.
Zabezpieczenia
- znak wodny: portret króla Zygmunta I Starego.
- nitka zabezpieczająca: powtarzający się napis składającym się z oznaczenia „200 ZŁ” oraz jego odbicia lustrzanego
- mikrodruk powtarzający się pionowy napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” z prawej strony znaku wodnego; powtarzające się litery „RP” na wyodrębnionej części w tle liczby „200” w prawej górnej części oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” powyżej oznaczenia.
- mikrodruk na stronie odwrotnej: powtarzający się napis „NARODOWY BANK POLSKI” powyżej i poniżej pieczęci z wizerunkiem orła w półkolach oraz powtarzający się napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” nad dolną częścią z oznaczeniem cyfrowym i słownym nominału.
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „200 ZŁ” w lewym górnym rogu; farba metalizowana w prawym dolnym rogu w wyodrębnionym polu oraz fragmenty giloszowego tła w prawej i środkowej części banknotu – w kolorze żółtym. Pionowa numeracja w prawej części banknotu – w kolorze pomarańczowym.
- widoczne w promieniach UV na stronie odwrotnej: wstęga giloszowa w górnej części, rysunek korony w owalu, fragmenty kompozycji linii giloszowych układających się w liczby „200”, fragment dolnej wyodrębnionej płaszczyzny oraz część inicjału „NBP” – w kolorze żółtym
- uzupełniające się pod światło (recto-verso): rysunek korony w owalu.
- widoczne pod kątem (efekt kątowy): na stronie przedniej, w prawej dolnej stronie banknotu – liczba „200” widoczna pod odpowiednim kątem, na rewersie w prawej dolnej części – liczba „200” widoczna w zależności od kąta patrzenia
- farba metalizowana – na stronie przedniej kolor jasnobrązowy i żółty na wyodrębnionej płaszczyźnie w prawym dolnym rogu.
- farba zmienna optycznie: na stronie przedniej – na stronie przedniej – rysunek małego wieńca z prawej strony portretu poniżej rysunku korony, zmieniający kolor w zależności od kąta patrzenia z różowego na szaro-zielony
Występuje tylko w tym banknocie:
- hologram: na stronie przedniej w kształcie renesansowego kartusza, na którym w zależności od kąta patrzenia widoczne są: duży napis „NBP 200” okolony wieńcem oraz powtarzające się małe napisy „NBP 200” – z lewej strony portretu. Polska była drugim krajem na świecie, po Kuwejcie, który w banknotach kierowanych do obiegu wprowadził hologram[9].
Zmodernizowane zabezpieczenia (banknoty od 2016 r.)
- znak wodny wzbogacony o cyfrowe oznaczenie nominału „200”.
- pole znaku wodnego nie jest zadrukowane.
- nitka okienkowa, której fragmenty są widoczne na przedniej stronie banknotu, całość widoczna pod światło
- widoczne w promieniach UV na stronie przedniej: kwadrat z napisem „200 ZŁ” w miejscu podpisów i inne elementy
- farba zmienna optycznie: na stronie przedniej tarcza z prawej strony portretu zmieniająca kolor w zależności od kąta patrzenia ze złotego na zielony, a wzór szachownicy porusza się.
- uproszczony wizerunek recto-verso.
- EURion w kolorze pomarańczowym.
- farba opalizująca na rewersie banknotu w prawej jego części (ornament w kolorze złotym) – w zależności od kąta patrzenia widoczny lub niemalże niewidoczny
- złota farba – prawy górny róg rewersu banknotu – cyfrowe oznaczenie nominału 200
- 10 ukośnych kresek na krótszych bokach banknotu ułożonych w jednej linii – ułatwia to rozpoznanie banknotu przez osoby niewidome i niedowidzące.
500 zł
Dane podstawowe
- Banknot o nominale 500 zł. Banknot pozostawiony w kolorystyce fioletowo-szaro-żółto-niebieskiej (strona przednia), szaro-niebieskiej (strona odwrotna).
- Data emisji: 16 lutego 2016 r., lub 12 stycznia 2017 r.
- Wymiary: 150 × 75 mm
- Papier: biały
Cechy charakterystyczne
Awers banknotu
- W centralnej części portret króla Jana III Sobieskiego inspirowany ryciną Jana Matejki.
- Na lewo od portretu wizerunek herbu Janina.
- Na prawo od portretu szyszak husarski.
- W lewym dolnym rogu 8 małych kółek z białymi krzyżykami w dwóch kolumnach.
- Numeracja: W układzie poziomym powtórzona dwa razy – w lewej części banknotu w kolorze czarnym i w prawej części w kolorze czerwonym.
- Po 15 ukośnych pasków (3 razy po 5 kresek) wzdłuż obydwu krótszych krawędzi
Rewers banknotu
- Wizerunek Orła Białego za panowania Jana III Sobieskiego,
- W tle wizerunku orła pałac w Wilanowie.
Zabezpieczenia[10]
- Nitka zabezpieczająca – nitka okienkowa, której fragmenty są widoczne na powierzchni banknotu
- Zmienny kolor podczas poruszania banknotem – zmieniający się kolor z niebieskiego na zielony
- Efekt kątowy – herb Janina z lewej strony portretu Jana III Sobieskiego
- Farba opalizująca w kolorze złotym (ornament) pod cyfrowym oznaczeniem nominału 500 w prawym górnym rogu banknotu na odwrocie – w zależności od kąta patrzenia element widoczny lub prawie niewidoczny
- pozostałe zabezpieczenia tożsame ze zmodernizowanym banknotem 200 zł (z wyjątkiem złotej farby na cyfrowym oznaczeniu nominału)
Nakład
Nominał | Data emisji | Nakład[11][12][13][14][15][16][17] |
---|---|---|
10 złotych | 25 marca 1994 r. | - |
5 stycznia 2012 r. | do 286 000 000 szt | |
15 września 2016 r. | do 1 000 000 000 szt | |
20 złotych | 25 marca 1994 r. | - |
5 stycznia 2012 r. | do 177 000 000 szt | |
15 września 2016 r. | do 800 000 000 szt | |
50 złotych | 25 marca 1994 r. | - |
5 stycznia 2012 r. | do 202 000 000 szt | |
8 grudnia 2017 r. | do 600 000 000 szt | |
100 złotych | 25 marca 1994 r. | - |
5 stycznia 2012 r. | do 817 000 000 szt | |
14 grudnia 2018 r. | do 1 300 000 000 szt | |
200 złotych | 25 marca 1994 r. | - |
30 marca 2015 r. | do 650 000 000 szt | |
500 złotych | 16 lutego 2016 r. | do 50 000 000 szt |
12 stycznia 2017 r. | do 170 000 000 szt |
Banknoty kolekcjonerskie
Nominał | Przód banknotu | Tył banknotu | Okazja | Projektant | Data emisji | Wymiary (mm) | Nakład | Podgląd (strona NBP) |
50 zł | Jan Paweł II | złożenie hołdu papieżowi przez kardynała Wyszyńskiego | 28 rocznica wyboru Karola Wojtyły na papieża | Andrzej Heidrich | 16 października 2006 | 144 × 72 | 2 000 000 | [1] |
10 zł | Józef Piłsudski | Pomnik Czynu Legionowego w Kielcach | 90-lecie Odzyskania Niepodległości | Jan Maciej Kopecki | 30 października 2008 | 138 × 69 | 80 000 | [2] |
20 zł | Juliusz Słowacki | fragment autografu wiersza „Uspokojenie” i kolumna Zygmunta | 200. rocznica urodzin Juliusza Słowackiego | Jan Maciej Kopecki | 23 września 2009 | 138 × 69 | 80 000 | [3] |
20 zł | Fryderyk Chopin | pejzaż mazowiecki z wierzbami, fragment zapisu nutowego Etiudy f-moll op. 10 nr 9 | 200. rocznica urodzin Fryderyka Chopina | Grzegorz Pfeifer i Katarzyna Jarnuszkiewicz | 22 lutego 2010 | 138 × 69 | 120 000 | [4] |
20 zł | Maria Skłodowska-Curie | Instytut Radowy w Warszawie | 100-lecie przyznania Nagrody Nobla Marii Skłodowskiej-Curie w dziedzinie Chemii. | Agnieszka Próchniak | 25 listopada 2011 | 138 × 69 | 60 000 | [5] |
20 zł | Józef Piłsudski | Krzyż Wielkiego Orderu Virtuti Militari | 100. rocznica utworzenia Legionów Polskich | Andrzej Heidrich | 5 sierpnia 2014 | 147 × 67 | 50 000 | [6] |
20 zł | Jan Długosz | wizerunek katedry na Wawelu oraz wizerunek herbu Jana Długosza – Wieniawa. | 600. rocznica urodzin Jana Długosza | Andrzej Heidrich | 24 sierpnia 2015 | 138 × 69 | 30 000 | [7] |
20 zł | Mieszko I i Dobrawa | wizerunek katedry gnieźnieńskiej. | 1050. rocznica Chrztu Polski | Krystian Michalczuk | 12 kwietnia 2016 | 144 × 77 | 35 000 | [8] |
20 zł | Obraz Matki Bożej Jasnogórskiej | Obraz Matki Bożej Jasnogórskiej | 300-lecie koronacji Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej | Justyna Kopecka | 21 sierpnia 2017 r. | 150 × 77 | 55 000 | [9] |
20 zł | Józef Piłsudski | Flaga Polski, orzeł strzelecki | 100-lecie odzyskania niepodległości | Agnieszka Próchniak | 31 sierpnia 2018 r. | 150 × 77 | 50 000 | [10] |
19 zł[18] | Ignacy Jan Paderewski | Gmach Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie, Panorama warszawska | 100-lecie powstania Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych | Justyna Kopecka i Krystian Michalczuk | 2 października 2019 r. | 150 × 77 | 55 000 | [11] |
20 zł | Józef Piłsudski | Stylizowany fragment obrazu Jerzego Kossaka "Cud nad Wisłą" | 100-lecie Bitwa Warszawskej | Justyna Kopecka | 11 sierpnia 2020 r. | 150 x 77 | 60 000 | [12] |
Zobacz też
- banknoty Narodowego Banku Polskiego (1948–1993)
- banknoty Narodowego Banku Polskiego (1944–1947)
- banknoty Narodowego Banku Polskiego (1990)
- banknoty polskie
- systemy monetarne w Polsce
Przypisy
- ↑ 5 kadencja, 15 posiedzenie, 3 dzień – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Zbigniew Dynak.
- ↑ 2 kadencja, 42 posiedzenie, 3 dzień – I Zastępca Prezesa Narodowego Banku Polskiego Witold Koziński.
- ↑ Zmodernizowane zabezpieczenia polskich banknotów. Narodowy Bank Polski. [dostęp 2013-09-24]. (pol.).
- ↑ NBP zaprezentował zmodernizowane 200 zł. Narodowy Bank Polski. [dostęp 2016-02-09]. (pol.).
- ↑ Waluty: Nie będzie banknotu o nominale 500 zł. [w:] Wirtualna Polska [on-line]. Grupa Wirtualna Polska, 2013-09-23. [dostęp 2015-06-23]. (pol.).
- ↑ Jaśniejszy, ładniejszy i bezpieczniejszy. Zmodernizowany banknot 200 zł od piątku w obiegu. NBP zapowiada banknot 500 zł. polsatnews.pl. [dostęp 2016-09-09]. (pol.).
- ↑ 500 zł. Narodowy Bank Polski. [dostęp 2017-02-10].
- ↑ Administrator, Polska: W obiegu pojawił się zmodernizowany banknot o nominale 100 złotych [online], banknoty24.pl, 2 czerwca 2019 [dostęp 2020-01-06] (pol.).
- ↑ Wymień stare złote. Tylko do końca roku
- ↑ Banknot 500 zł już od 10 lutego. Ale nie tak łatwo będzie na niego trafić. 2017-02-03. [dostęp 2017-02-07].
- ↑ Zarządzenie nr 30/2016 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 1 grudnia 2016 r. w sprawie ustalenia wzorów i wielkości emisji banknotów o wartości nominalnej 10 zł i 20 zł [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-05-26] .
- ↑ Zarządzenie nr 18/2018 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 27 czerwca 2018 r. w sprawie ustalenia wzoru i wielkości emisji banknotu o wartości nominalnej 50 zł [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-05-26] .
- ↑ Zarządzenie nr 7/2014 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 17 marca 2014 r. w sprawie ustalenia wzorów i wielkości emisji banknotów nominalnej wartości 10 zł, 20 zł, 50 zł i 100 zł [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-05-26] .
- ↑ Zarządzenie Nr 1/2016 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 19 stycznia 2016 r. w sprawie ustalenia wzoru i wielkości emisji banknotu o wartości nominalnej 200 zł [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-05-26] .
- ↑ Zarządzenie nr 31/2016 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 1 grudnia 2016 r. w sprawie ustalenia wzoru i wielkości emisji banknotu o wartości nominalnej 500 zł [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-05-26] .
- ↑ Zarządzenie nr 8/2017 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 23 lutego 2017 r. w sprawie ustalenia wzoru i wielkości emisji banknotu o wartości nominalnej 500 zł [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-05-26] .
- ↑ Zarządzenie nr 15/2017 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 9 maja 2019 r. w sprawie ustalenia wzoru i wielkości emisji banknotu o wartości nominalnej 100 zł [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-07-14] .
- ↑ Zarządzenie nr 25/2019 Prezesa Narodowego Banku - Monitor Polski [online], monitorpolski.gov.pl [dostęp 2019-09-20] .
Bibliografia
- „Banknoty polskie – typy i odmiany” Wodzyński Tadeusz, wydanie 2002 (ISBN 83-7181-220-5)
Linki zewnętrzne
- Strona internetowa NBP – banknoty obiegowe [dostęp 2014-08-19]
- Strona internetowa NBP – banknoty kolekcjonerskie [dostęp 2014-08-19]
- Tak mogły wyglądać polskie pieniądze. Jadwiga i Barbara Radziwiłłówna na banknotach [dostęp 2014-08-19]