Józef Turski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Życie prywatne: drobne merytoryczne |
|||
Linia 16: | Linia 16: | ||
|siły zbrojne = [[Wojsko Polskie (II RP)]]<br />[[Ludowe Wojsko Polskie]] |
|siły zbrojne = [[Wojsko Polskie (II RP)]]<br />[[Ludowe Wojsko Polskie]] |
||
|jednostki = Ministerstwo Obrony Narodowej |
|jednostki = Ministerstwo Obrony Narodowej |
||
|stanowiska = szef departamentu<br>[[attaché wojskowy]] |
|stanowiska = szef departamentu<br />[[attaché wojskowy]] |
||
|wojny i bitwy = [[wojna polsko-bolszewicka]]<br />[[II wojna światowa]]<br />[[kampania wrześniowa]]<br />[[Kampania francuska 1940|Kampania francuska]] |
|wojny i bitwy = [[wojna polsko-bolszewicka]]<br />[[II wojna światowa]]<br />[[kampania wrześniowa]]<br />[[Kampania francuska 1940|Kampania francuska]] |
||
|późniejsza praca = |
|późniejsza praca = |
||
Linia 26: | Linia 26: | ||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Od 1912 był kamieniarzem i pomocnikiem murarskim, w 1919 ukończył kurs telegrafii we [[Włocławek|Włocławku]] i został powołany do [[Wojsko Polskie|WP]]. Skończył szkołę oficerską jako telegrafista i instruktor. Walczył w [[wojna polsko-bolszewicka|wojnie polsko-sowieckiej 1920]]. W 1925 ukończył seminarium nauczycielskie i został nauczycielem we Włocławku. 1927–1928 skończył wyższy kurs nauczycielski w Warszawie. |
Od 1912 był kamieniarzem i pomocnikiem murarskim, w 1919 ukończył kurs telegrafii we [[Włocławek|Włocławku]] i został powołany do [[Wojsko Polskie|WP]]. Skończył szkołę oficerską jako telegrafista i instruktor. Walczył w [[wojna polsko-bolszewicka|wojnie polsko-sowieckiej 1920]]. W 1925 ukończył seminarium nauczycielskie i został nauczycielem we Włocławku. 1927–1928 skończył wyższy kurs nauczycielski w Warszawie. |
||
15 sierpnia 1928 roku Prezydent RP [[Ignacy Mościcki]] mianował go [[podporucznik]]iem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 104. lokatą w korpusie oficerów rezerwy łączności, a minister spraw wojskowych przydzielił w rezerwie do [[7 Batalion Telegraficzny|7 Samodzielnego Batalionu Łączności]]. Pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lubicz{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 296, 326}}. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Włocławek. Posiadał wówczas przydział do [[Centrum Wyszkolenia Łączności]] w Zegrzu{{odn|Rocznik Oficerski Rezerw|1934|s=177, 696}}. |
15 sierpnia 1928 roku Prezydent RP [[Ignacy Mościcki]] mianował go [[podporucznik]]iem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 104. lokatą w korpusie oficerów rezerwy łączności, a minister spraw wojskowych przydzielił w rezerwie do [[7 Batalion Telegraficzny|7 Samodzielnego Batalionu Łączności]]. Pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lubicz{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 296, 326}}. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Włocławek. Posiadał wówczas przydział do [[Centrum Wyszkolenia Łączności]] w Zegrzu{{odn|Rocznik Oficerski Rezerw|1934|s=177, 696}}. |
||
Działacz Związku Młodzieży Ludowej od 1929, wiceprezes koła powiatowego we Włocławku, a 1934–1936 prezes wojewódzki tego Związku w Warszawie. 1934–1939 kierownik szkoły podstawowej w [[Marki|Markach]] pod Warszawą. Działacz [[Związek Nauczycielstwa Polskiego|Związku Nauczycielstwa Polskiego]], związany z jego lewicowym nurtem. W 1937 współorganizował strajk szkolny. 1934–1938 studiował na Wydziale Prawa i Nauk Polityczno-Społecznych [[Wolna Wszechnica Polska|Wolnej Wszechnicy Polskiej]]. |
Działacz Związku Młodzieży Ludowej od 1929, wiceprezes koła powiatowego we Włocławku, a 1934–1936 prezes wojewódzki tego Związku w Warszawie. 1934–1939 kierownik szkoły podstawowej w [[Marki|Markach]] pod Warszawą. Działacz [[Związek Nauczycielstwa Polskiego|Związku Nauczycielstwa Polskiego]], związany z jego lewicowym nurtem. W 1937 współorganizował strajk szkolny. 1934–1938 studiował na Wydziale Prawa i Nauk Polityczno-Społecznych [[Wolna Wszechnica Polska|Wolnej Wszechnicy Polskiej]]. |
||
W czasie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] 1939, w stopniu [[porucznik]]a rezerwy łączności, został przydzielony do Ośrodka Zapasowego Telegraficznego „Zegrze”, zmobilizowanego przez Centrum Wyszkolenia Łączności. Razem z ośrodkiem ewakuował się do Dubna i Tarnopola, a następnie przeszedł na [[Węgry]], gdzie był internowany do stycznia 1940. |
W czasie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] 1939, w stopniu [[porucznik]]a rezerwy łączności, został przydzielony do Ośrodka Zapasowego Telegraficznego „Zegrze”, zmobilizowanego przez Centrum Wyszkolenia Łączności. Razem z ośrodkiem ewakuował się do Dubna i Tarnopola, a następnie przeszedł na [[Węgry]], gdzie był internowany do stycznia 1940. |
||
W lutym 1940 wstąpił do [[Wojsko Polskie we Francji (1939–1940)|Wojska Polskiego we Francji]]. Odbył staż w [[Wersal]]u. W czerwcu 1940 dostał się do niemieckiej niewoli. W 1942 wstąpił do [[Francuska Partia Komunistyczna|FPK]], współredagował pisma konspiracyjne i kolportował wiadomości radiowe. 18 lutego 1945 uciekł podczas ewakuacji obozu. |
W lutym 1940 wstąpił do [[Wojsko Polskie we Francji (1939–1940)|Wojska Polskiego we Francji]]. Odbył staż w [[Wersal]]u. W czerwcu 1940 dostał się do niemieckiej niewoli. W 1942 wstąpił do [[Francuska Partia Komunistyczna|FPK]], współredagował pisma konspiracyjne i kolportował wiadomości radiowe. 18 lutego 1945 uciekł podczas ewakuacji obozu. |
||
Linia 38: | Linia 38: | ||
Po powrocie do kraju pracował w Komisji Rehabilitacyjnej w [[Kraków|Krakowie]]. Od lipca 1945 pracownik Departamentu Personalnego MON, od września kapitan łączności i szef Wydziału Personalnego Dowództwa [[Pomorski Okręg Wojskowy|Okręgu Wojskowego Nr II]] w Koszalinie. Od 1 grudnia 1946 kierował Wydziałem IV Departamentu Personalnego MON. 22 kwietnia 1947 został zastępcą szefa, a 6 października 1948 szefem tego Departamentu (1 grudnia 1951 departament zmienił nazwę na Departament Kadr MON). W lipcu 1952 został mianowany generałem brygady. W okresie stalinizmu był współodpowiedzialny za masowe represje wobec oficerów i żołnierzy. W kolejnych latach sprawował funkcję prezesa Zarządu Głównego [[Liga Przyjaciół Żołnierza|Ligi Przyjaciół Żołnierza]]. W latach 1962–1965 był attaché wojskowym przy [[Ambasada RP w Sofii|Ambasadzie PRL w Sofii]]. W sierpniu 1966 pożegnany przez Głównego Inspektora Szkolenia WP gen. broni [[Jerzy Bordziłowski|Jerzego Bordziłowskiego]], po czym przeniesiony w [[stan spoczynku]]. |
Po powrocie do kraju pracował w Komisji Rehabilitacyjnej w [[Kraków|Krakowie]]. Od lipca 1945 pracownik Departamentu Personalnego MON, od września kapitan łączności i szef Wydziału Personalnego Dowództwa [[Pomorski Okręg Wojskowy|Okręgu Wojskowego Nr II]] w Koszalinie. Od 1 grudnia 1946 kierował Wydziałem IV Departamentu Personalnego MON. 22 kwietnia 1947 został zastępcą szefa, a 6 października 1948 szefem tego Departamentu (1 grudnia 1951 departament zmienił nazwę na Departament Kadr MON). W lipcu 1952 został mianowany generałem brygady. W okresie stalinizmu był współodpowiedzialny za masowe represje wobec oficerów i żołnierzy. W kolejnych latach sprawował funkcję prezesa Zarządu Głównego [[Liga Przyjaciół Żołnierza|Ligi Przyjaciół Żołnierza]]. W latach 1962–1965 był attaché wojskowym przy [[Ambasada RP w Sofii|Ambasadzie PRL w Sofii]]. W sierpniu 1966 pożegnany przez Głównego Inspektora Szkolenia WP gen. broni [[Jerzy Bordziłowski|Jerzego Bordziłowskiego]], po czym przeniesiony w [[stan spoczynku]]. |
||
Zmarł 6 września 1986 w Warszawie. Został pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] (kwatera IIB7-2-16)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=2&kwatera=II%20B%207&grob=16&dane=+imie=J+nazwisko=Turski+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=5+dzien2=24+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=5+dzien_zg2=24+cmentarz=#kotwica Wyszukiwarka cmentarna |
Zmarł 6 września 1986 w Warszawie. Został pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] (kwatera IIB7-2-16)<ref name=cmentarzekomunalne>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=2&kwatera=II%20B%207&grob=16&dane=+imie=J+nazwisko=Turski+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=5+dzien2=24+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=5+dzien_zg2=24+cmentarz=#kotwica Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>. W pogrzebie wzięła udział delegacja WP na czele z prezesem Zarządu Głównego [[Liga Obrony Kraju|Ligi Obrony Kraju]] gen. dyw. [[Zygmunt Huszcza|Zygmuntem Huszczą]], który pożegnał zmarłego w imieniu WP. |
||
== Życie prywatne == |
== Życie prywatne == |
||
Urodzony w rodzinie wielodzietnej (miał 6 braci i 2 siostry). Był synem Stanisława (1868-1935), rolnika i Walerii z Małeckich (1878-1924). Po wojnie mieszkał w Warszawie. Od 1934 był żonaty z Jadwigą z domu Pęczkowską (1907-1976), nauczycielką, podczas wojny podporucznikiem [[Armia Krajowa|AK]], uczestniczką Powstania Warszawskiego. Małżeństwo wychowywało dwie córki żony z pierwszego małżeństwa<ref>Janusz Królikowski, ''Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990'' t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. |
Urodzony w rodzinie wielodzietnej (miał 6 braci i 2 siostry). Był synem Stanisława (1868-1935), rolnika i Walerii z Małeckich (1878-1924). Po wojnie mieszkał w Warszawie. Od 1934 był żonaty z Jadwigą z domu Pęczkowską (1907-1976), nauczycielką, podczas wojny podporucznikiem [[Armia Krajowa|AK]], uczestniczką Powstania Warszawskiego. Małżeństwo wychowywało dwie córki żony z pierwszego małżeństwa<ref>Janusz Królikowski, ''Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990'' t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 158–161.</ref><ref name=cmentarzekomunalne />,. |
||
== Ordery i odznaczenia == |
== Ordery i odznaczenia == |
||
Linia 56: | Linia 56: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{Cytuj stronę|url=http://www.wbc.poznan.pl/publication/47164|tytuł=Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych|data dostępu=2018-03-22|odn={{odn/id|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr}}}} |
* {{Cytuj stronę |url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/47164 |tytuł = Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych |data dostępu = 2018-03-22 |odn = {{odn/id|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr}}}} |
||
* {{Cytuj stronę|url=http://www.wbc.poznan.pl/Content/56603|tytuł=Rocznik Oficerski Rezerw 1934|rok=1934|opublikowany=Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa|data dostępu=2016-06-11|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski Rezerw|1934}}}} |
* {{Cytuj stronę |url = http://www.wbc.poznan.pl/Content/56603 |tytuł = Rocznik Oficerski Rezerw 1934 |rok = 1934 |opublikowany = Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa |data dostępu = 2016-06-11 |odn = {{odn/id|Rocznik Oficerski Rezerw|1934}}}} |
||
* Janusz Królikowski, ''Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990'' t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. |
* Janusz Królikowski, ''Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990'' t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 158–161. |
||
{{SORTUJ:Turski, Józef}} |
{{SORTUJ:Turski, Józef}} |
Wersja z 18:16, 26 lis 2021
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
Ministerstwo Obrony Narodowej |
Stanowiska |
szef departamentu |
Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-bolszewicka |
Odznaczenia | |
Józef Turski (ur. 3 maja 1900 w Szpetalu Górnym, zm. 6 września 1986 w Warszawie) – generał brygady Wojska Polskiego, szef Departamentu Kadr MON, członek Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu w 1958 roku[1].
Życiorys
Od 1912 był kamieniarzem i pomocnikiem murarskim, w 1919 ukończył kurs telegrafii we Włocławku i został powołany do WP. Skończył szkołę oficerską jako telegrafista i instruktor. Walczył w wojnie polsko-sowieckiej 1920. W 1925 ukończył seminarium nauczycielskie i został nauczycielem we Włocławku. 1927–1928 skończył wyższy kurs nauczycielski w Warszawie.
15 sierpnia 1928 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 104. lokatą w korpusie oficerów rezerwy łączności, a minister spraw wojskowych przydzielił w rezerwie do 7 Samodzielnego Batalionu Łączności. Pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lubicz[2]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Włocławek. Posiadał wówczas przydział do Centrum Wyszkolenia Łączności w Zegrzu[3].
Działacz Związku Młodzieży Ludowej od 1929, wiceprezes koła powiatowego we Włocławku, a 1934–1936 prezes wojewódzki tego Związku w Warszawie. 1934–1939 kierownik szkoły podstawowej w Markach pod Warszawą. Działacz Związku Nauczycielstwa Polskiego, związany z jego lewicowym nurtem. W 1937 współorganizował strajk szkolny. 1934–1938 studiował na Wydziale Prawa i Nauk Polityczno-Społecznych Wolnej Wszechnicy Polskiej.
W czasie kampanii wrześniowej 1939, w stopniu porucznika rezerwy łączności, został przydzielony do Ośrodka Zapasowego Telegraficznego „Zegrze”, zmobilizowanego przez Centrum Wyszkolenia Łączności. Razem z ośrodkiem ewakuował się do Dubna i Tarnopola, a następnie przeszedł na Węgry, gdzie był internowany do stycznia 1940.
W lutym 1940 wstąpił do Wojska Polskiego we Francji. Odbył staż w Wersalu. W czerwcu 1940 dostał się do niemieckiej niewoli. W 1942 wstąpił do FPK, współredagował pisma konspiracyjne i kolportował wiadomości radiowe. 18 lutego 1945 uciekł podczas ewakuacji obozu.
Po powrocie do kraju pracował w Komisji Rehabilitacyjnej w Krakowie. Od lipca 1945 pracownik Departamentu Personalnego MON, od września kapitan łączności i szef Wydziału Personalnego Dowództwa Okręgu Wojskowego Nr II w Koszalinie. Od 1 grudnia 1946 kierował Wydziałem IV Departamentu Personalnego MON. 22 kwietnia 1947 został zastępcą szefa, a 6 października 1948 szefem tego Departamentu (1 grudnia 1951 departament zmienił nazwę na Departament Kadr MON). W lipcu 1952 został mianowany generałem brygady. W okresie stalinizmu był współodpowiedzialny za masowe represje wobec oficerów i żołnierzy. W kolejnych latach sprawował funkcję prezesa Zarządu Głównego Ligi Przyjaciół Żołnierza. W latach 1962–1965 był attaché wojskowym przy Ambasadzie PRL w Sofii. W sierpniu 1966 pożegnany przez Głównego Inspektora Szkolenia WP gen. broni Jerzego Bordziłowskiego, po czym przeniesiony w stan spoczynku.
Zmarł 6 września 1986 w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera IIB7-2-16)[4]. W pogrzebie wzięła udział delegacja WP na czele z prezesem Zarządu Głównego Ligi Obrony Kraju gen. dyw. Zygmuntem Huszczą, który pożegnał zmarłego w imieniu WP.
Życie prywatne
Urodzony w rodzinie wielodzietnej (miał 6 braci i 2 siostry). Był synem Stanisława (1868-1935), rolnika i Walerii z Małeckich (1878-1924). Po wojnie mieszkał w Warszawie. Od 1934 był żonaty z Jadwigą z domu Pęczkowską (1907-1976), nauczycielką, podczas wojny podporucznikiem AK, uczestniczką Powstania Warszawskiego. Małżeństwo wychowywało dwie córki żony z pierwszego małżeństwa[5][4],.
Ordery i odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1959)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1946)
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1945)
- Złoty Krzyż Zasługi (1947)
- Medal 10-lecia Polski Ludowej
- Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1955)
Przypisy
- ↑ Trybuna Robotnicza, nr 4 (4350) 7 stycznia 1958 roku, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 296, 326.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 177, 696.
- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
- ↑ Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 158–161.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 158–161.
- Attachés wojskowi PRL
- Członkowie Francuskiej Partii Komunistycznej
- Członkowie Ligi Przyjaciół Żołnierza
- Członkowie Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu
- Działacze PZPR
- Generałowie brygady ludowego Wojska Polskiego
- Ludzie związani z Włocławkiem
- Ludzie związani z Wolną Wszechnicą Polską
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)
- Porucznicy łączności II Rzeczypospolitej
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 1986
- Żołnierze Wojska Polskiego internowani na Węgrzech w czasie II wojny światowej