Józef Turski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Życie prywatne: drobne merytoryczne
Linia 16: Linia 16:
|siły zbrojne = [[Wojsko Polskie (II RP)]]<br />[[Ludowe Wojsko Polskie]]
|siły zbrojne = [[Wojsko Polskie (II RP)]]<br />[[Ludowe Wojsko Polskie]]
|jednostki = Ministerstwo Obrony Narodowej
|jednostki = Ministerstwo Obrony Narodowej
|stanowiska = szef departamentu<br>[[attaché wojskowy]]
|stanowiska = szef departamentu<br />[[attaché wojskowy]]
|wojny i bitwy = [[wojna polsko-bolszewicka]]<br />[[II wojna światowa]]<br />[[kampania wrześniowa]]<br />[[Kampania francuska 1940|Kampania francuska]]
|wojny i bitwy = [[wojna polsko-bolszewicka]]<br />[[II wojna światowa]]<br />[[kampania wrześniowa]]<br />[[Kampania francuska 1940|Kampania francuska]]
|późniejsza praca =
|późniejsza praca =
Linia 26: Linia 26:


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Od 1912 był kamieniarzem i pomocnikiem murarskim, w 1919 ukończył kurs telegrafii we [[Włocławek|Włocławku]] i został powołany do [[Wojsko Polskie|WP]]. Skończył szkołę oficerską jako telegrafista i instruktor. Walczył w [[wojna polsko-bolszewicka|wojnie polsko-sowieckiej 1920]]. W 1925 ukończył seminarium nauczycielskie i został nauczycielem we Włocławku. 1927–1928 skończył wyższy kurs nauczycielski w Warszawie.
Od 1912 był kamieniarzem i pomocnikiem murarskim, w 1919 ukończył kurs telegrafii we [[Włocławek|Włocławku]] i został powołany do [[Wojsko Polskie|WP]]. Skończył szkołę oficerską jako telegrafista i instruktor. Walczył w [[wojna polsko-bolszewicka|wojnie polsko-sowieckiej 1920]]. W 1925 ukończył seminarium nauczycielskie i został nauczycielem we Włocławku. 1927–1928 skończył wyższy kurs nauczycielski w Warszawie.


15 sierpnia 1928 roku Prezydent RP [[Ignacy Mościcki]] mianował go [[podporucznik]]iem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 104. lokatą w korpusie oficerów rezerwy łączności, a minister spraw wojskowych przydzielił w rezerwie do [[7 Batalion Telegraficzny|7 Samodzielnego Batalionu Łączności]]. Pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lubicz{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 296, 326}}. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Włocławek. Posiadał wówczas przydział do [[Centrum Wyszkolenia Łączności]] w Zegrzu{{odn|Rocznik Oficerski Rezerw|1934|s=177, 696}}.
15 sierpnia 1928 roku Prezydent RP [[Ignacy Mościcki]] mianował go [[podporucznik]]iem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 104. lokatą w korpusie oficerów rezerwy łączności, a minister spraw wojskowych przydzielił w rezerwie do [[7 Batalion Telegraficzny|7 Samodzielnego Batalionu Łączności]]. Pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lubicz{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 296, 326}}. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Włocławek. Posiadał wówczas przydział do [[Centrum Wyszkolenia Łączności]] w Zegrzu{{odn|Rocznik Oficerski Rezerw|1934|s=177, 696}}.


Działacz Związku Młodzieży Ludowej od 1929, wiceprezes koła powiatowego we Włocławku, a 1934–1936 prezes wojewódzki tego Związku w Warszawie. 1934–1939 kierownik szkoły podstawowej w [[Marki|Markach]] pod Warszawą. Działacz [[Związek Nauczycielstwa Polskiego|Związku Nauczycielstwa Polskiego]], związany z jego lewicowym nurtem. W 1937 współorganizował strajk szkolny. 1934–1938 studiował na Wydziale Prawa i Nauk Polityczno-Społecznych [[Wolna Wszechnica Polska|Wolnej Wszechnicy Polskiej]].
Działacz Związku Młodzieży Ludowej od 1929, wiceprezes koła powiatowego we Włocławku, a 1934–1936 prezes wojewódzki tego Związku w Warszawie. 1934–1939 kierownik szkoły podstawowej w [[Marki|Markach]] pod Warszawą. Działacz [[Związek Nauczycielstwa Polskiego|Związku Nauczycielstwa Polskiego]], związany z jego lewicowym nurtem. W 1937 współorganizował strajk szkolny. 1934–1938 studiował na Wydziale Prawa i Nauk Polityczno-Społecznych [[Wolna Wszechnica Polska|Wolnej Wszechnicy Polskiej]].


W czasie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] 1939, w stopniu [[porucznik]]a rezerwy łączności, został przydzielony do Ośrodka Zapasowego Telegraficznego „Zegrze”, zmobilizowanego przez Centrum Wyszkolenia Łączności. Razem z ośrodkiem ewakuował się do Dubna i Tarnopola, a następnie przeszedł na [[Węgry]], gdzie był internowany do stycznia 1940.
W czasie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] 1939, w stopniu [[porucznik]]a rezerwy łączności, został przydzielony do Ośrodka Zapasowego Telegraficznego „Zegrze”, zmobilizowanego przez Centrum Wyszkolenia Łączności. Razem z ośrodkiem ewakuował się do Dubna i Tarnopola, a następnie przeszedł na [[Węgry]], gdzie był internowany do stycznia 1940.


W lutym 1940 wstąpił do [[Wojsko Polskie we Francji (1939–1940)|Wojska Polskiego we Francji]]. Odbył staż w [[Wersal]]u. W czerwcu 1940 dostał się do niemieckiej niewoli. W 1942 wstąpił do [[Francuska Partia Komunistyczna|FPK]], współredagował pisma konspiracyjne i kolportował wiadomości radiowe. 18 lutego 1945 uciekł podczas ewakuacji obozu.
W lutym 1940 wstąpił do [[Wojsko Polskie we Francji (1939–1940)|Wojska Polskiego we Francji]]. Odbył staż w [[Wersal]]u. W czerwcu 1940 dostał się do niemieckiej niewoli. W 1942 wstąpił do [[Francuska Partia Komunistyczna|FPK]], współredagował pisma konspiracyjne i kolportował wiadomości radiowe. 18 lutego 1945 uciekł podczas ewakuacji obozu.
Linia 38: Linia 38:
Po powrocie do kraju pracował w Komisji Rehabilitacyjnej w [[Kraków|Krakowie]]. Od lipca 1945 pracownik Departamentu Personalnego MON, od września kapitan łączności i szef Wydziału Personalnego Dowództwa [[Pomorski Okręg Wojskowy|Okręgu Wojskowego Nr II]] w Koszalinie. Od 1 grudnia 1946 kierował Wydziałem IV Departamentu Personalnego MON. 22 kwietnia 1947 został zastępcą szefa, a 6 października 1948 szefem tego Departamentu (1 grudnia 1951 departament zmienił nazwę na Departament Kadr MON). W lipcu 1952 został mianowany generałem brygady. W okresie stalinizmu był współodpowiedzialny za masowe represje wobec oficerów i żołnierzy. W kolejnych latach sprawował funkcję prezesa Zarządu Głównego [[Liga Przyjaciół Żołnierza|Ligi Przyjaciół Żołnierza]]. W latach 1962–1965 był attaché wojskowym przy [[Ambasada RP w Sofii|Ambasadzie PRL w Sofii]]. W sierpniu 1966 pożegnany przez Głównego Inspektora Szkolenia WP gen. broni [[Jerzy Bordziłowski|Jerzego Bordziłowskiego]], po czym przeniesiony w [[stan spoczynku]].
Po powrocie do kraju pracował w Komisji Rehabilitacyjnej w [[Kraków|Krakowie]]. Od lipca 1945 pracownik Departamentu Personalnego MON, od września kapitan łączności i szef Wydziału Personalnego Dowództwa [[Pomorski Okręg Wojskowy|Okręgu Wojskowego Nr II]] w Koszalinie. Od 1 grudnia 1946 kierował Wydziałem IV Departamentu Personalnego MON. 22 kwietnia 1947 został zastępcą szefa, a 6 października 1948 szefem tego Departamentu (1 grudnia 1951 departament zmienił nazwę na Departament Kadr MON). W lipcu 1952 został mianowany generałem brygady. W okresie stalinizmu był współodpowiedzialny za masowe represje wobec oficerów i żołnierzy. W kolejnych latach sprawował funkcję prezesa Zarządu Głównego [[Liga Przyjaciół Żołnierza|Ligi Przyjaciół Żołnierza]]. W latach 1962–1965 był attaché wojskowym przy [[Ambasada RP w Sofii|Ambasadzie PRL w Sofii]]. W sierpniu 1966 pożegnany przez Głównego Inspektora Szkolenia WP gen. broni [[Jerzy Bordziłowski|Jerzego Bordziłowskiego]], po czym przeniesiony w [[stan spoczynku]].


Zmarł 6 września 1986 w Warszawie. Został pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] (kwatera IIB7-2-16)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=2&kwatera=II%20B%207&grob=16&dane=+imie=J+nazwisko=Turski+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=5+dzien2=24+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=5+dzien_zg2=24+cmentarz=#kotwica Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. W pogrzebie wzięła udział delegacja WP na czele z prezesem Zarządu Głównego [[Liga Obrony Kraju|Ligi Obrony Kraju]] gen. dyw. [[Zygmunt Huszcza|Zygmuntem Huszczą]], który pożegnał zmarłego w imieniu WP.
Zmarł 6 września 1986 w Warszawie. Został pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] (kwatera IIB7-2-16)<ref name=cmentarzekomunalne>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=2&kwatera=II%20B%207&grob=16&dane=+imie=J+nazwisko=Turski+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=5+dzien2=24+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=5+dzien_zg2=24+cmentarz=#kotwica Wyszukiwarka cmentarna Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>. W pogrzebie wzięła udział delegacja WP na czele z prezesem Zarządu Głównego [[Liga Obrony Kraju|Ligi Obrony Kraju]] gen. dyw. [[Zygmunt Huszcza|Zygmuntem Huszczą]], który pożegnał zmarłego w imieniu WP.


== Życie prywatne ==
== Życie prywatne ==
Urodzony w rodzinie wielodzietnej (miał 6 braci i 2 siostry). Był synem Stanisława (1868-1935), rolnika i Walerii z Małeckich (1878-1924). Po wojnie mieszkał w Warszawie. Od 1934 był żonaty z Jadwigą z domu Pęczkowską (1907-1976), nauczycielką, podczas wojny podporucznikiem [[Armia Krajowa|AK]], uczestniczką Powstania Warszawskiego. Małżeństwo wychowywało dwie córki żony z pierwszego małżeństwa<ref>Janusz Królikowski, ''Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990'' t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 158-161</ref>, <ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=2&kwatera=II%20B%207&grob=16&dane=+imie=J+nazwisko=Turski+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=5+dzien2=24+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=5+dzien_zg2=24+cmentarz=#kotwica Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
Urodzony w rodzinie wielodzietnej (miał 6 braci i 2 siostry). Był synem Stanisława (1868-1935), rolnika i Walerii z Małeckich (1878-1924). Po wojnie mieszkał w Warszawie. Od 1934 był żonaty z Jadwigą z domu Pęczkowską (1907-1976), nauczycielką, podczas wojny podporucznikiem [[Armia Krajowa|AK]], uczestniczką Powstania Warszawskiego. Małżeństwo wychowywało dwie córki żony z pierwszego małżeństwa<ref>Janusz Królikowski, ''Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990'' t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 158–161.</ref><ref name=cmentarzekomunalne />,.


== Ordery i odznaczenia ==
== Ordery i odznaczenia ==
Linia 56: Linia 56:


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{Cytuj stronę|url=http://www.wbc.poznan.pl/publication/47164|tytuł=Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych|data dostępu=2018-03-22|odn={{odn/id|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr}}}}
* {{Cytuj stronę |url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/47164 |tytuł = Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych |data dostępu = 2018-03-22 |odn = {{odn/id|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr}}}}
* {{Cytuj stronę|url=http://www.wbc.poznan.pl/Content/56603|tytuł=Rocznik Oficerski Rezerw 1934|rok=1934|opublikowany=Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa|data dostępu=2016-06-11|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski Rezerw|1934}}}}
* {{Cytuj stronę |url = http://www.wbc.poznan.pl/Content/56603 |tytuł = Rocznik Oficerski Rezerw 1934 |rok = 1934 |opublikowany = Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa |data dostępu = 2016-06-11 |odn = {{odn/id|Rocznik Oficerski Rezerw|1934}}}}
* Janusz Królikowski, ''Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990'' t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 158-161.
* Janusz Królikowski, ''Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990'' t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 158–161.


{{SORTUJ:Turski, Józef}}
{{SORTUJ:Turski, Józef}}

Wersja z 18:16, 26 lis 2021

Józef Turski
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

3 maja 1900
Szpetal Górny

Data i miejsce śmierci

6 września 1986
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie (II RP)
Ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

Ministerstwo Obrony Narodowej

Stanowiska

szef departamentu
attaché wojskowy

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa
Kampania francuska

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Order Krzyża Grunwaldu III klasy Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
Grób Józefa Turskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Józef Turski (ur. 3 maja 1900 w Szpetalu Górnym, zm. 6 września 1986 w Warszawie) – generał brygady Wojska Polskiego, szef Departamentu Kadr MON, członek Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu w 1958 roku[1].

Życiorys

Od 1912 był kamieniarzem i pomocnikiem murarskim, w 1919 ukończył kurs telegrafii we Włocławku i został powołany do WP. Skończył szkołę oficerską jako telegrafista i instruktor. Walczył w wojnie polsko-sowieckiej 1920. W 1925 ukończył seminarium nauczycielskie i został nauczycielem we Włocławku. 1927–1928 skończył wyższy kurs nauczycielski w Warszawie.

15 sierpnia 1928 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 104. lokatą w korpusie oficerów rezerwy łączności, a minister spraw wojskowych przydzielił w rezerwie do 7 Samodzielnego Batalionu Łączności. Pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lubicz[2]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Włocławek. Posiadał wówczas przydział do Centrum Wyszkolenia Łączności w Zegrzu[3].

Działacz Związku Młodzieży Ludowej od 1929, wiceprezes koła powiatowego we Włocławku, a 1934–1936 prezes wojewódzki tego Związku w Warszawie. 1934–1939 kierownik szkoły podstawowej w Markach pod Warszawą. Działacz Związku Nauczycielstwa Polskiego, związany z jego lewicowym nurtem. W 1937 współorganizował strajk szkolny. 1934–1938 studiował na Wydziale Prawa i Nauk Polityczno-Społecznych Wolnej Wszechnicy Polskiej.

W czasie kampanii wrześniowej 1939, w stopniu porucznika rezerwy łączności, został przydzielony do Ośrodka Zapasowego Telegraficznego „Zegrze”, zmobilizowanego przez Centrum Wyszkolenia Łączności. Razem z ośrodkiem ewakuował się do Dubna i Tarnopola, a następnie przeszedł na Węgry, gdzie był internowany do stycznia 1940.

W lutym 1940 wstąpił do Wojska Polskiego we Francji. Odbył staż w Wersalu. W czerwcu 1940 dostał się do niemieckiej niewoli. W 1942 wstąpił do FPK, współredagował pisma konspiracyjne i kolportował wiadomości radiowe. 18 lutego 1945 uciekł podczas ewakuacji obozu.

Po powrocie do kraju pracował w Komisji Rehabilitacyjnej w Krakowie. Od lipca 1945 pracownik Departamentu Personalnego MON, od września kapitan łączności i szef Wydziału Personalnego Dowództwa Okręgu Wojskowego Nr II w Koszalinie. Od 1 grudnia 1946 kierował Wydziałem IV Departamentu Personalnego MON. 22 kwietnia 1947 został zastępcą szefa, a 6 października 1948 szefem tego Departamentu (1 grudnia 1951 departament zmienił nazwę na Departament Kadr MON). W lipcu 1952 został mianowany generałem brygady. W okresie stalinizmu był współodpowiedzialny za masowe represje wobec oficerów i żołnierzy. W kolejnych latach sprawował funkcję prezesa Zarządu Głównego Ligi Przyjaciół Żołnierza. W latach 1962–1965 był attaché wojskowym przy Ambasadzie PRL w Sofii. W sierpniu 1966 pożegnany przez Głównego Inspektora Szkolenia WP gen. broni Jerzego Bordziłowskiego, po czym przeniesiony w stan spoczynku.

Zmarł 6 września 1986 w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera IIB7-2-16)[4]. W pogrzebie wzięła udział delegacja WP na czele z prezesem Zarządu Głównego Ligi Obrony Kraju gen. dyw. Zygmuntem Huszczą, który pożegnał zmarłego w imieniu WP.

Życie prywatne

Urodzony w rodzinie wielodzietnej (miał 6 braci i 2 siostry). Był synem Stanisława (1868-1935), rolnika i Walerii z Małeckich (1878-1924). Po wojnie mieszkał w Warszawie. Od 1934 był żonaty z Jadwigą z domu Pęczkowską (1907-1976), nauczycielką, podczas wojny podporucznikiem AK, uczestniczką Powstania Warszawskiego. Małżeństwo wychowywało dwie córki żony z pierwszego małżeństwa[5][4],.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Trybuna Robotnicza, nr 4 (4350) 7 stycznia 1958 roku, s. 2.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 296, 326.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 177, 696.
  4. a b Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
  5. Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 158–161.

Bibliografia