Skrzatusz: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
345 374 edycje
kat., drobne merytoryczne
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 40: Linia 40:


== Historia ==
== Historia ==
Pierwsze wzmianki o Skrzatuszu pochodzą z roku [[1438]]. Właścicielem wsi był Jan Kostka<ref>{{Cytuj |autor = Kostka, Jerzy |tytuł = Kostkowie herbu Dąbrowa |data = 2010 |isbn = 9788389976406 |miejsce = Koszalin |wydawca = Z.P. „Polimer” |s = 80, 117 |oclc = 751293202}}</ref>. W roku [[1575]] do miejscowego [[Kościół (budynek)|kościoła]] sprowadzono gotycką figurkę [[Pietà|Matki Bożej Bolesnej (piety)]] z 1. poł. [[XV wiek]]u<ref>{{Cytuj |autor = Maluśkiewicz, Piotr |tytuł = Wielkopolska |data = 2008 |isbn = 9788374954549 |miejsce = Warszawa |wydawca = Sport i Turystyka - Muza |s = 535 |oclc = 297619615}}</ref>. Miejscowość ta stała się miejscem pielgrzymkowym szeroko znanym w całej [[Wielkopolska|Wielkopolsce]], co doprowadziło do utworzenia [[1 stycznia]] [[1658]] roku samodzielnej placówki duszpasterskiej.
Pierwsze wzmianki o Skrzatuszu pochodzą z roku [[1438]]. Właścicielem wsi był Jan Kostka<ref>{{Cytuj |autor = Kostka, Jerzy |tytuł = Kostkowie herbu Dąbrowa |data = 2010 |isbn = 9788389976406 |miejsce = Koszalin |wydawca = Z.P. „Polimer” |s = 80, 117 |oclc = 751293202}}</ref>. W roku [[1575]] do miejscowego [[Kościół (budynek)|kościoła]] sprowadzono gotycką figurkę [[Pietà|Matki Bożej Bolesnej (piety)]] z 1. poł. [[XV wiek]]u<ref>{{Cytuj |autor = Maluśkiewicz, Piotr |tytuł = Wielkopolska |data = 2008 |isbn = 9788374954549 |miejsce = Warszawa |wydawca = Sport i Turystyka - Muza |s = 535 |oclc = 297619615}}</ref>. Miejscowość ta stała się miejscem pielgrzymkowym szeroko znanym w całej HUJHUJHUJHUJ
[[Wielkopolska|Wielkopolsce]], co doprowadziło do utworzenia [[1 stycznia]] [[1658]] roku samodzielnej placówki duszpasterskiej.


Dzięki staraniom [[Starosta niegrodowy|starosty]] [[Nowy Dwór (powiat pilski)|nowodworskiego]] [[Wojciech Konstanty Breza|Wojciecha Konstantyna z Goraja Brezy]] [[15 września]] [[1660]] roku biskup [[Wojciech Tolibowski|Wojciech Tholibowski]] odłączył Skrzatusz od [[Wałcz]]a i erygował samodzielną parafię. Pierwszym proboszczem parafii został ksiądz Jakub Krueński. W związku z powstaniem parafii, za przykładem [[Władcy Polski|króla]] [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]], w latach 1683–1694 Wojciech Breza zafundował w Skrzatuszu nową murowaną świątynię, która została obdarzona wezwaniem [[Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny|Wniebowzięcia NMP]]. [[Poświęcenie kościoła|Konsekracji]] kościoła dokonał w niedzielę „[[Laetare]]” [[6 marca]] [[1701]] roku, [[Biskupi poznańscy#Biskupi pomocniczy|biskup pomocniczy poznański]], [[Hieronim Wierzbowski (1648–1712)|Hieronim Wierzbowski]]. Po zwycięskiej [[Wojna polsko-turecka (1683–1699)|wojnie przeciw Turkom i Tatarom]] Jan III Sobieski [[20 września]] [[1690]] roku specjalnym przywilejem powiększył dochody skrzatuskiego kościoła. Parafia została zrównana w swoich prawach z wielkimi parafiami miejskimi.
Dzięki staraniom [[Starosta niegrodowy|starosty]] [[Nowy Dwór (powiat pilski)|nowodworskiego]] [[Wojciech Konstanty Breza|Wojciecha Konstantyna z Goraja Brezy]] [[15 września]] [[1660]] roku biskup [[Wojciech Tolibowski|Wojciech Tholibowski]] odłączył Skrzatusz od [[Wałcz]]a i erygował samodzielną parafię. Pierwszym proboszczem parafii został ksiądz Jakub Krueński. W związku z powstaniem parafii, za przykładem [[Władcy Polski|króla]] [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]], w latach 1683–1694 Wojciech Breza zafundował w Skrzatuszu nową murowaną świątynię, która została obdarzona wezwaniem [[Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny|Wniebowzięcia NMP]]. [[Poświęcenie kościoła|Konsekracji]] kościoła dokonał w niedzielę „[[Laetare]]” [[6 marca]] [[1701]] roku, [[Biskupi poznańscy#Biskupi pomocniczy|biskup pomocniczy poznański]], [[Hieronim Wierzbowski (1648–1712)|Hieronim Wierzbowski]]. Po zwycięskiej [[Wojna polsko-turecka (1683–1699)|wojnie przeciw Turkom i Tatarom]] Jan III Sobieski [[20 września]] [[1690]] roku specjalnym przywilejem powiększył dochody skrzatuskiego kościoła. Parafia została zrównana w swoich prawach z wielkimi parafiami miejskimi.

Wersja z 09:26, 29 kwi 2019

Skrzatusz
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Kościół Wniebowzięcia NMP
Państwo wielkopolskie
Powiat

pilski

Gmina

Szydłowo

Liczba ludności (2006)

580

Strefa numeracyjna

(+48) 67

Kod pocztowy

64-930
(poczta: Szydłowo)

Tablice rejestracyjne

PP

SIMC

0529999

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak, u góry znajduje się punkt z opisem „Skrzatusz”
Brak mapy: wielkopolskie
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, u góry znajduje się punkt z opisem „Skrzatusz”
53,20392°N 16,58163°E/53,203920 16,581630
Multimedia w Wikimedia Commons

Skrzatusz (niem. Schrotz) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Szydłowo.

Wieś królewska starostwa wałeckiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie wałeckim województwa poznańskiego[1].

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

We wsi znajduje się sanktuarium maryjne z barokowym kościołem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, zbudowanym w latach 1687–1694 jako wotum za odsiecz wiedeńską.

Historia

Pierwsze wzmianki o Skrzatuszu pochodzą z roku 1438. Właścicielem wsi był Jan Kostka[2]. W roku 1575 do miejscowego kościoła sprowadzono gotycką figurkę Matki Bożej Bolesnej (piety) z 1. poł. XV wieku[3]. Miejscowość ta stała się miejscem pielgrzymkowym szeroko znanym w całej HUJHUJHUJHUJ Wielkopolsce, co doprowadziło do utworzenia 1 stycznia 1658 roku samodzielnej placówki duszpasterskiej.

Dzięki staraniom starosty nowodworskiego Wojciecha Konstantyna z Goraja Brezy 15 września 1660 roku biskup Wojciech Tholibowski odłączył Skrzatusz od Wałcza i erygował samodzielną parafię. Pierwszym proboszczem parafii został ksiądz Jakub Krueński. W związku z powstaniem parafii, za przykładem króla Jana III Sobieskiego, w latach 1683–1694 Wojciech Breza zafundował w Skrzatuszu nową murowaną świątynię, która została obdarzona wezwaniem Wniebowzięcia NMP. Konsekracji kościoła dokonał w niedzielę „Laetare” 6 marca 1701 roku, biskup pomocniczy poznański, Hieronim Wierzbowski. Po zwycięskiej wojnie przeciw Turkom i Tatarom Jan III Sobieski 20 września 1690 roku specjalnym przywilejem powiększył dochody skrzatuskiego kościoła. Parafia została zrównana w swoich prawach z wielkimi parafiami miejskimi.

Wieś została włączona do Prus w wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej w 1772. W 1945 miejscowość ponownie znalazła się w granicach Polski.

Przypisy

  1. ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 242.
  2. ↑ Jerzy Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa, Koszalin: Z.P. „Polimer”, 2010, s. 80, 117, ISBN 978-83-89976-40-6, OCLC 751293202.
  3. ↑ Piotr Maluśkiewicz, Wielkopolska, Warszawa: Sport i Turystyka - Muza, 2008, s. 535, ISBN 978-83-7495-454-9, OCLC 297619615.

Linki zewnętrzne

Gmina Szydłowo
Wsie
Kolonie
Osady
Osada leśna
Części wsi
Pozostałe
miejscowości

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Skrzatusz&oldid=56556776”