Zawód zaufania publicznego: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
bez źródeł, nie przystaje stylem do reszty Znacznik: Ręczne wycofanie zmian |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Zawód zaufania publicznego''' – każdy [[zawód]] lub grupa zawodów, dla którego(ej) w drodze [[ustawa|ustawy]] utworzono [[samorząd zawodowy|samorządy zawodowe]], o których, jako posiadających właśnie taką, a nie inną nazwę, stanowi [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej]]<ref>Art. 17 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</ref>. Zawód zaufania publicznego można także tą samą drogą zlikwidować<ref>{{Cytuj stronę | |
'''Zawód zaufania publicznego''' – każdy [[zawód]] lub grupa zawodów, dla którego(ej) w drodze [[ustawa|ustawy]] utworzono [[samorząd zawodowy|samorządy zawodowe]], o których, jako posiadających właśnie taką, a nie inną nazwę, stanowi [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej]]<ref>Art. 17 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</ref>. Zawód zaufania publicznego można także tą samą drogą zlikwidować<ref>{{Cytuj stronę |url = http://biznes.onet.pl/praca/prawo-pracy/tk-otwarcie-zawodu-urbanisty-zgodne-z-konstytucja/4fjjn7|tytuł = TK: otwarcie zawodu urbanisty zgodne z konstytucją |nazwisko = Onet. |imię = biznes}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://trybunal.gov.pl/sprawy-w-trybunale/art/7141-ulatwienie-dostepu-do-wykonywania-niektorych-zawodow-regulowanych-zawod-urbanisty/|tytuł = Otwarcie zawodu urbanisty; zniesienie samorządu zawodowego urbanistów |nazwisko = Trybunał |imię = Konstytucyjny}}</ref>. |
||
Do zawodów zaufania publicznego zalicza się profesje polegające na wykonywaniu zadań o szczególnym charakterze z punktu widzenia zadań publicznych i z troski o realizację interesu publicznego. Roboczo przyjmuje się, że zawody te są bliskie, choć nie tożsame, z wolnymi zawodami. Nie wszyscy przedstawiciele wolnych zawodów zrzeszeni są w samorządach zawodowych, a więc nie są oni przedstawicielami zawodu zaufania publicznego. Istnieją również zawody niebędące zawodami zaufania publicznego, a które są zorganizowane w korporacje<ref>{{Cytuj stronę | |
Do zawodów zaufania publicznego zalicza się profesje polegające na wykonywaniu zadań o szczególnym charakterze z punktu widzenia zadań publicznych i z troski o realizację interesu publicznego. Roboczo przyjmuje się, że zawody te są bliskie, choć nie tożsame, z wolnymi zawodami. Nie wszyscy przedstawiciele wolnych zawodów zrzeszeni są w samorządach zawodowych, a więc nie są oni przedstawicielami zawodu zaufania publicznego. Istnieją również zawody niebędące zawodami zaufania publicznego, a które są zorganizowane w korporacje<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/56/plik/ot-625_.pdf|tytuł = Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, funkcjonowanie i aktualne problemy |nazwisko = Kancelaria Senatu |imię = Biuro Analiz Tematycznych}}</ref>. |
||
== Ustawy i samorządy zawodowe w nich powołane == |
== Ustawy i samorządy zawodowe w nich powołane == |
||
* [[Prawo o adwokaturze|Ustawa z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze]]<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1513}}</ref> regulująca status [[adwokatura|adwokatury]], czyli samorządu zawodowego [[adwokat]]ów i aplikantów adwokackich. |
* [[Prawo o adwokaturze|Ustawa z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze]]<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1513}}.</ref> regulująca status [[adwokatura|adwokatury]], czyli samorządu zawodowego [[adwokat]]ów i aplikantów adwokackich. |
||
* [[Ustawa o radcach prawnych|Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych]]<ref>{{Dziennik Ustaw|2020|75}}</ref> powołująca samorząd zawodowy zrzeszający ogół [[Radca prawny|radców prawnych]] i aplikantów radcowskich. |
* [[Ustawa o radcach prawnych|Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych]]<ref>{{Dziennik Ustaw|2020|75}}.</ref> powołująca samorząd zawodowy zrzeszający ogół [[Radca prawny|radców prawnych]] i aplikantów radcowskich. |
||
* Ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1861}}</ref>, określająca zasady i warunki wykonywania zawodu [[Rzecznik patentowy|rzecznika patentowego]] oraz organizację i zakres działania samorządu rzeczników patentowych. |
* Ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1861}}.</ref>, określająca zasady i warunki wykonywania zawodu [[Rzecznik patentowy|rzecznika patentowego]] oraz organizację i zakres działania samorządu rzeczników patentowych. |
||
* Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz [[inżynier budownictwa (zawód)|inżynierów budownictwa]]<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1117}}</ref> powołująca samorząd zawodowy architektów zrzeszający osoby posiadającego uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej oraz inżynierów budownictwa zrzeszający osoby posiadające uprawnienia w pozostałych specjalnościach techniczno-budowlanych. |
* Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz [[inżynier budownictwa (zawód)|inżynierów budownictwa]]<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1117}}.</ref> powołująca samorząd zawodowy architektów zrzeszający osoby posiadającego uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej oraz inżynierów budownictwa zrzeszający osoby posiadające uprawnienia w pozostałych specjalnościach techniczno-budowlanych. |
||
* Ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|965}}</ref>, czyli samorządzie zawodowym [[lekarz]]y i [[lekarz dentysta|lekarzy dentystów]]. |
* Ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|965}}.</ref>, czyli samorządzie zawodowym [[lekarz]]y i [[lekarz dentysta|lekarzy dentystów]]. |
||
*Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1419}}</ref>, czyli samorządzie zawodowym [[Farmaceuta|farmaceutów]]. |
* Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1419}}.</ref>, czyli samorządzie zawodowym [[Farmaceuta|farmaceutów]]. |
||
* Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o izbach pielęgniarek i położnych<ref>{{Dziennik Ustaw|2018|916}}</ref>, czyli samorząd zawodowy [[Pielęgniarka|pielęgniarek]] i [[Położna|położnych]]. |
* Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o izbach pielęgniarek i położnych<ref>{{Dziennik Ustaw|2018|916}}.</ref>, czyli samorząd zawodowy [[Pielęgniarka|pielęgniarek]] i [[Położna|położnych]]. |
||
* Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie [[ |
* Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie [[psycholog]]a i samorządzie zawodowym psychologów<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1026}}.</ref>. |
||
* Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o [[Biegły rewident|biegłych rewidentach]], firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1421}}</ref>. |
* Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o [[Biegły rewident|biegłych rewidentach]], firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|1421}}.</ref>. |
||
* Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym<ref>{{Dziennik Ustaw|2020|130}}</ref>, regulująca status [[Doradca podatkowy w Polsce|doradców podatkowych]] i powołująca samorząd zawodowy |
* Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym<ref>{{Dziennik Ustaw|2020|130}}.</ref>, regulująca status [[Doradca podatkowy w Polsce|doradców podatkowych]] i powołująca samorząd zawodowy – [[Krajowa Izba Doradców Podatkowych|Krajową Izbę Doradców Podatkowych]]. |
||
* Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty<ref>{{Dziennik Ustaw|2018|505}}</ref>, czyli samorząd zawodowy [[Fizjoterapeuta|fizjoterapeutów]]. |
* Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty<ref>{{Dziennik Ustaw|2018|505}}.</ref>, czyli samorząd zawodowy [[Fizjoterapeuta|fizjoterapeutów]]. |
||
* Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|849}}</ref>, czyli samorząd zawodowy [[Diagnosta laboratoryjny|diagnostów laboratoryjnych]]. |
* Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej<ref>{{Dziennik Ustaw|2019|849}}.</ref>, czyli samorząd zawodowy [[Diagnosta laboratoryjny|diagnostów laboratoryjnych]]. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Linia 21: | Linia 21: | ||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* [http://www.senat.gov.pl/gfx/senat/userfiles/_public/k8/agenda/seminaria/2013/131112/samorzad_zawodowy_w....pdf '' |
* [http://www.senat.gov.pl/gfx/senat/userfiles/_public/k8/agenda/seminaria/2013/131112/samorzad_zawodowy_w....pdf ''„Samorząd zawodowy w demokratycznym państwie prawa”''] Senat Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2014. |
||
[[Kategoria:Prawo publiczne]] |
[[Kategoria:Prawo publiczne]] |
Wersja z 20:08, 16 sie 2020
Zawód zaufania publicznego – każdy zawód lub grupa zawodów, dla którego(ej) w drodze ustawy utworzono samorządy zawodowe, o których, jako posiadających właśnie taką, a nie inną nazwę, stanowi Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej[1]. Zawód zaufania publicznego można także tą samą drogą zlikwidować[2][3].
Do zawodów zaufania publicznego zalicza się profesje polegające na wykonywaniu zadań o szczególnym charakterze z punktu widzenia zadań publicznych i z troski o realizację interesu publicznego. Roboczo przyjmuje się, że zawody te są bliskie, choć nie tożsame, z wolnymi zawodami. Nie wszyscy przedstawiciele wolnych zawodów zrzeszeni są w samorządach zawodowych, a więc nie są oni przedstawicielami zawodu zaufania publicznego. Istnieją również zawody niebędące zawodami zaufania publicznego, a które są zorganizowane w korporacje[4].
Ustawy i samorządy zawodowe w nich powołane
- Ustawa z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze[5] regulująca status adwokatury, czyli samorządu zawodowego adwokatów i aplikantów adwokackich.
- Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych[6] powołująca samorząd zawodowy zrzeszający ogół radców prawnych i aplikantów radcowskich.
- Ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych[7], określająca zasady i warunki wykonywania zawodu rzecznika patentowego oraz organizację i zakres działania samorządu rzeczników patentowych.
- Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa[8] powołująca samorząd zawodowy architektów zrzeszający osoby posiadającego uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej oraz inżynierów budownictwa zrzeszający osoby posiadające uprawnienia w pozostałych specjalnościach techniczno-budowlanych.
- Ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich[9], czyli samorządzie zawodowym lekarzy i lekarzy dentystów.
- Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich[10], czyli samorządzie zawodowym farmaceutów.
- Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o izbach pielęgniarek i położnych[11], czyli samorząd zawodowy pielęgniarek i położnych.
- Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów[12].
- Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym[13].
- Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym[14], regulująca status doradców podatkowych i powołująca samorząd zawodowy – Krajową Izbę Doradców Podatkowych.
- Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty[15], czyli samorząd zawodowy fizjoterapeutów.
- Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej[16], czyli samorząd zawodowy diagnostów laboratoryjnych.
Przypisy
- ↑ Art. 17 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
- ↑ biznes Onet.: TK: otwarcie zawodu urbanisty zgodne z konstytucją.
- ↑ Konstytucyjny Trybunał: Otwarcie zawodu urbanisty; zniesienie samorządu zawodowego urbanistów.
- ↑ Biuro Analiz Tematycznych Kancelaria Senatu: Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, funkcjonowanie i aktualne problemy.
- ↑ Dz.U. z 2019 r. poz. 1513.
- ↑ Dz.U. z 2020 r. poz. 75.
- ↑ Dz.U. z 2019 r. poz. 1861.
- ↑ Dz.U. z 2019 r. poz. 1117.
- ↑ Dz.U. z 2019 r. poz. 965.
- ↑ Dz.U. z 2019 r. poz. 1419.
- ↑ Dz.U. z 2018 r. poz. 916.
- ↑ Dz.U. z 2019 r. poz. 1026.
- ↑ Dz.U. z 2019 r. poz. 1421.
- ↑ Dz.U. z 2020 r. poz. 130.
- ↑ Dz.U. z 2018 r. poz. 505.
- ↑ Dz.U. z 2019 r. poz. 849.
Linki zewnętrzne
- „Samorząd zawodowy w demokratycznym państwie prawa” Senat Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2014.