Jerzy Szablowski (historyk sztuki): Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Histsztk (dyskusja | edycje)
2090 edycji
akt.
Oleo (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
33 647 edycji
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez Histsztk) i przywrócono wersję 61346820 autorstwa Oleo
Znacznik: Ręczne wycofanie zmian
Linia 1: Linia 1:
{{Inne znaczenia|historyka sztuki|[[Jerzy Szablowski (inżynier)]]}}{{Naukowiec infobox
{{Inne znaczenia|historyka sztuki|[[Jerzy Szablowski (inżynier)]]}}
{{Biogram infobox
|imię i nazwisko =
|imię i nazwisko = Jerzy Szablowski
|imię i nazwisko org =
|jednostka1 nazwa = [[Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego]]
|zawód = Dyrektor Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu
|grafika = Jerzy Szablowski (Kraków, 1981).jpg
|do = 1989
|opis grafiki = Jerzy Szablowski<br />Kraków, 1981
|od = 1952
|podpis =
|następca = [[Jan Ostrowski (historyk)|Jan Ostrowski]]
|data urodzenia = [[30 stycznia]] [[1906]]
|poprzednik = [[Tadeusz Mańkowski]]
|miejsce urodzenia = [[Kraków]]
|data śmierci = [[27 września]] [[1989]]
⚫
|funkcja = [[Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki|Dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu - Państwowych Zbiorów Sztuki]]
|miejsce śmierci = [[Sucha Beskidzka]]
⚫
|odznaczenia = {{order|OOP|KW}} {{order|OSP|1}} {{order|OSP|1}} {{order|OOP|KKG}} {{order|OOP|KKO}} {{order|OOP|KK}} {{order|MPL40}} {{order|OK|K}} {{order|OKR}}
|miejsce spoczynku = [[Cmentarz Rakowicki]]<br />w Krakowie
|jednostka2 nazwa = [[Uniwersytet Jagielloński]]
|jednostka2 typ = Uczelnia
|zawód = [[Historia sztuki|historyk sztuki]]
|jednostka1 typ = Instytut
|narodowość = [[Polacy|polska]]
|profesura data = 1966
|tytuł naukowy = [[profesor]]
|grafika =
|Alma Mater = [[Uniwersytet Jagielloński]]
⚫
|stanowisko = dyrektor [[Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki|Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu]]
|habilitacja uczelnia = [[Uniwersytet Jagielloński]]
|małżeństwo = Wanda z Hennebergów
|habilitacja dyscyplina = historia
⚫
|odznaczenia = {{order|OOP|KW}} {{order|OSP|1}} {{order|OSP|1}} {{order|OOP|KKG}} {{order|OOP|KKO}} {{order|OOP|KK}} {{order|MPL40}} {{order|OK|K}} {{order|OKR}}
|habilitacja data = 1946
|państwo = Polska
|commons = Category:Jerzy Szablowski
|doktorat uczelnia = [[Uniwersytet Jagielloński]]
|www =
|doktorat dyscyplina = Architektura Kalwarii Zebrzydowskiej 1600-1702
|doktorat data = 1931
|aktywność zawodowa = Nauczyciel akademicki
|almamater = [[Uniwersytet Jagielloński]]
|specjalność = historia architektury i malarstwa renesansu
|stopień lub tytuł naukowy = Profesor nauk humanistycznych
|status pan = Członek rzeczywisty (1980)
}}
}}
'''Jerzy Jan Szablowski''' (ur. [[30 stycznia]] [[1906]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. [[27 września]] [[1989]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20120807100051/http://www.wawel.krakow.pl/pl/zalaczniki/68szablowski.pdf|tytuł=Jerzy Szablowski, ''Zamek Królewski na Wawelu''|data dostępu=2019-06-30}}</ref> w [[Sucha Beskidzka|Suchej Beskidzkiej]]) – polski [[Historia sztuki|historyk sztuki]], muzeolog, dyrektor [[Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki|Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu]] w latach 1952–1989, profesor [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]].
'''Jerzy Jan Szablowski''' (ur. [[30 stycznia]] [[1906]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. [[27 września]] [[1989]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20120807100051/http://www.wawel.krakow.pl/pl/zalaczniki/68szablowski.pdf|tytuł=Jerzy Szablowski, ''Zamek Królewski na Wawelu''|data dostępu=2019-06-30}}</ref> w [[Sucha Beskidzka|Suchej Beskidzkiej]]) – polski [[Historia sztuki|historyk sztuki]], muzeolog, dyrektor [[Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki|Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu]] w latach 1952–1989, profesor [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]].

Wersja z 10:10, 5 gru 2020

Jerzy Szablowski
{{{alt grafiki}}}
Jerzy Szablowski
Kraków, 1981
Data i miejsce urodzenia

30 stycznia 1906
Kraków

Data i miejsce śmierci

27 września 1989
Sucha Beskidzka

Miejsce spoczynku

Cmentarz Rakowicki
w Krakowie

Zawód, zajęcie

historyk sztuki

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

profesor

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Stanowisko

dyrektor Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu

Małżeństwo

Wanda z Hennebergów

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 40-lecia Polski Ludowej Komandor Orderu Korony (Belgia) Kawaler Orderu Korony Rumunii
Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Jan Szablowski (ur. 30 stycznia 1906 w Krakowie, zm. 27 września 1989[1] w Suchej Beskidzkiej) – polski historyk sztuki, muzeolog, dyrektor Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu w latach 1952–1989, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Życiorys

Syn Mieczysława. Po ukończeniu Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Krakowie, w latach 1924–1929 studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1931 otrzymał stopień doktora na podstawie rozprawy Architektura Kalwarii Zebrzydowskiej 1600-1702. Od 1929 był przez sześć lat asystentem w Zakładzie Historii Sztuki UJ. W 1933 został członkiem Komisji Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejętności. W 1935 przeniósł się do Warszawy, gdzie objął stanowiska referendarza Państwowych Zbiorów Sztuki, kustosza Łazienek i zastępcy kierownika, a po trzech latach kierownika Centralnego Biura Inwentaryzacji Zabytków. W latach trzydziestych był też pracownikiem Wydziału (w niektórych okresach był to departament) Sztuki Ministerstwa W.R.i O.P. W 1939 został szefem Państwowych Zbiorów Sztuki. W tym okresie sformułował zasady inwentaryzacji zabytków i zainaugurował wydawnictwo Zabytki Sztuki w Polsce. W czasie wojny brał udział w tajnym ratowaniu ruchomych zabytków. Został ciężko ranny podczas powstania warszawskiego.

Zebranie Wydziału Sztuki Ministerstwa W.R.i O.P., Warszawa, 1938: Jerzy Szablowski (trzeci z lewej), Armand Vetulani (pierwszy z lewej), Monika Moraczewska (druga z lewej), Maciej Masłowski (piąty z lewej), Stanisław Furmanik (szósty z lewej)[2]
Grób Jerzego Szablowskiego
na Cmentarzu Rakowickim

W 1945 wrócił do pracy naukowo-dydaktycznej na UJ, kontynuował też działalność inwentaryzatora zabytków. W 1948 objął redakcję I tomu i opracował zasady nowego monumentalnego wydawnictwa Katalog Zabytków Sztuki w Polsce. Pod jego kierunkiem i przy współautorstwie opracowano też później tom poświęcony Wawelowi. W 1946 habilitował się na podstawie rozprawy Ze studiów nad związkami artystycznymi polsko-czeskimi w epoce renesansu. W 1951 został docentem etatowym, w 1954 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1966 profesora zwyczajnego. W 1961 został członkiem, a w 1974 przewodniczącym Komisji Teorii i Historii Sztuki Oddziału Krakowskiego Polskiej Akademii Nauk. W 1967 otrzymał tytuł członka korespondenta, a w 1980 członka rzeczywistego PAN.

W 1949 został dyrektorem Muzeum Historii Wawelu, a w 1952 dyrektorem Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu (funkcję tę pełnił do śmierci). Do najważniejszych jego osiągnięć na tym stanowisku należało odzyskanie (1959-1961) tzw. skarbów wawelskich przechowywanych od wojny w Kanadzie (w tym arrasów) z kolekcji króla Zygmunta Augusta, wydatne powiększenie wawelskich zbiorów muzealnych[3], zorganizowanie pięciu stałych ekspozycji w zamku królewskim i stałej wystawy w zamku Pieskowa Skała (oddziale PZS na Wawelu) oraz paru wielkich wystaw czasowych, zainicjowanie i redagowanie kilku wawelskich serii wydawniczych (Źródła do Dziejów Wawelu, Studia do Dziejów Wawelu, Biblioteka Wawelska).

Szablowski jest autorem ok. 150 publikacji. Wybitny znawca polskiej architektury renesansowej, interesował się również późnym gotykiem i barokiem. Był członkiem Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, a także członkiem kilku międzynarodowych organizacji muzealnych i konserwatorskich.

W latach 1976–1988 sprawował funkcję radnego miejskiego, pełnił także obowiązki wiceprzewodniczącego Rady Narodowej Miasta Krakowa. Od 1978 wchodził w skład Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, a od 1982 był też członkiem Krakowskiej Rady Ochrony Dóbr Kultury przy Prezydencie Miasta Krakowa.

Był także konsultantem filmowym. Z jego wiedzy historycznej skorzystał Jerzy Hoffman przy realizacji Pana Wołodyjowskiego[4] (1969) i Potopu[4] (1974).

Jerzy Szablowski został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Jego imię nosi jedna z krakowskich ulic[5].

Odznaczenia i wyróżnienia

Publikacje

  • Architektura Kalwarii Zebrzydowskiej, „Rocznik Krakowski”, t. 24, 1933
  • Łazienki królewskie. Widoki, plany i projekty (od schyłku XVII do połowy w. XIX), Warszawa 1937
  • Wspólnie z K. Kantakiem i J. Żarneckim: Kościół i klasztor OO. Bernardynów w Krakowie (Biblioteka Krakowska, t. 96), Kraków 1938
  • Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, t. 3: Powiat żywiecki. Województwo krakowskie, Warszawa 1948
  • Ze studiów nad związkami artystycznymi polsko-czeskimi i renesansem zachodniosłowiańskim, „Prace Komisji Historii Sztuki”, t. 9, 1948
  • Architektura, [w pracy zbiorowej:] Historia sztuki polskiej, t. 2, Kraków 1962
  • Współautorstwo i redakcja: Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4, Miasto Kraków, cz. 1: Wawel, Warszawa 1965
  • Współautorstwo i redakcja: Zbiory Zamku Królewskiego na Wawelu, Warszawa 1990

Przypisy

  1. ↑ Jerzy Szablowski, Zamek Królewski na Wawelu. [dostęp 2019-06-30].
  2. ↑ Ilustracja opublikowana dzięki uprzejmości Barbary Vetulani.
  3. ↑ LibraryThing – Jerzy Szablowski. [dostęp 2011-04-09].
  4. ↑ a b Film Polski (pol.) [dostęp 2011-04-13]
  5. ↑ Kraków, ul. Szablowskiego. [dostęp 2011-04-04].
  6. ↑ Wojciech Stela, Polskie ordery i odznaczenia (Vol. I), Warszawa 2008, s. 47
  7. ↑ a b c d Kto jest kim w Polsce 1989, Warszawa: Interpress, 1989, s. 1275
  8. ↑ Zbigniew Skolicki przewodniczącym Prez. Rady Narodowej m. Krakowa. „Dziennik Polski”. Nr 265, s. 2, 7 listopada 1959. 
  9. ↑ M.P. z 1953 r. nr 93, poz. 1254
  10. ↑ Uznanie dla twórców kultury /w/ Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, str. 1-2

Bibliografia

  • K. Kuczman, J. T. Petrus, Jerzy Szablowski (1906-1989), Studia do Dziejów Wawelu, t. 5, 1991, s. 7-18
  • M. Piwocka, Jerzy Szablowski (1906-1989), Folia Historiae Artium, t. 27, 1991
  • A. Małkiewicz, Jerzy Szablowski (1906-1989), „Biuletyn Historii Sztuki”, t. 54, 1992, nr 2, s. 95-100
  • Jerzy Szablowski. W dziesiątą rocznicę śmierci, Kraków 1999
  • Jerzy Petrus, Szablowski Jerzy, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Wydawnictwo Poznańskie 2006, ISBN 83-7177-416-8

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerzy_Szablowski_(historyk_sztuki)&oldid=61587225”