Przejdź do zawartości

Stara Brzeźnica

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stara Brzeźnica
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

pajęczański

Gmina

Nowa Brzeźnica

Liczba ludności (2011)

415

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

98-331[2]

Tablice rejestracyjne

EPJ

SIMC

0139784

Położenie na mapie gminy Nowa Brzeźnica
Mapa konturowa gminy Nowa Brzeźnica, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Stara Brzeźnica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stara Brzeźnica”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Stara Brzeźnica”
Położenie na mapie powiatu pajęczańskiego
Mapa konturowa powiatu pajęczańskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Stara Brzeźnica”
Ziemia51°04′06″N 19°10′07″E/51,068333 19,168611[1]

Stara Brzeźnicawieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pajęczańskim, w gminie Nowa Brzeźnica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Stara Brzeźnica[3][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0139809 Borowiec przysiółek
0139815 Staw przysiółek
0139790 Ważne Młyny część wsi

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Brzeźnica Stara uzyskała prawa miejskie w 1265 r. W centrum miejscowości zachował się rynek pamiętający czasy średniowiecza, kiedy to w 1287 r. Książę Sieradzki Leszek Czarny przeniósł miasto ze Starej Brzeźnicy na nowe miejsce, gdzie mianowani przez niego zasiadcy Marcin i Przybysław założyli nową osadę (Nowa Brzeźnica) na „nowym korzeniu” – w miejscu gdzie krzyżowały się szlaki handlowe z Rusi na Śląsk i z Małopolski na Mazowsze. Ponadto dogodniejsze warunki terenowe sprzyjały zabezpieczeniu miasta. Rozwój miasta spowodował, że w końcu XIII w. Władysław Łokietek nadał mu prawa starostwa niegrodowego i nakazał wybudowanie zamku, co wiązało się z jego częstymi odwiedzinami Brzeźnicy i tym, że miasto to było w pobliżu granicy ze Śląskiem, który był w rękach Wacława II, przeciwnika Łokietka. Z tego okresu pochodził gotycki kościół parafialny rozebrany na początku XIX w.

W Brzeźnicy w 1415 r. urodził się i spędził dzieciństwo Jan Długosz. Był jednym z 12 synów Jana Wieniawity, rycerza z Niedzielska pod Wieluniem, który został przezwany „Długosz”. Otrzymał starostwo brzeźnickie w nagrodę za postawę w bitwie pod Grunwaldem. Przed siedzibą gminy stoi jego pomnik, a w miejscowej szkole jest izba pamięci jemu poświęcona.

Miasto upadło. W 1717 r. sejm przekazał starostwo brzeźnickie paulinom w zamian za utrzymanie załogi zbrojnej na Jasnej Górze. W 1751 r. w Brzeźnicy urodził się Marcin Molski, znany poeta i satyryk. Ostatecznie straciło prawa miejskie 1868 r.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 128050
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1191 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. GUS. Rejestr TERYT

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Marszałek W., Tam, gdzie polski kawalerzysta rozbił hitlerowskie zagony... [w:] „Na sieradzkich szlakach” nr 3-4/55-56/XIX, s. 40-43 (plany, zdjęcia).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]