Stolpen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stolpen
Ilustracja
Rynek w Stolpen
Herb
Herb
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Saksonia

Powiat

Powiat Sächsische Schweiz-Osterzgebirge

Powierzchnia

60,86 km²

Wysokość

274 m n.p.m.

Populacja (2007)
• liczba ludności
• gęstość


5 872
31 grudnia 2009 os./km²

Nr kierunkowy

035973

Kod pocztowy

01833

Tablice rejestracyjne

PIR, DW, FTL, SEB

Położenie na mapie Saksonii
Mapa konturowa Saksonii, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Stolpen”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej znajduje się punkt z opisem „Stolpen”
Ziemia51°03′N 14°05′E/51,050000 14,083333
Strona internetowa

Stolpen (górnołuż. Stołpin, pol. hist. Słupno[1]) – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Sächsische Schweiz-Osterzgebirge. Leży pomiędzy Budziszynem a Dreznem. Do 31 lipca 2008 miasto leżało w powiecie Sächsische Schweiz.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miasto na widokówce z 1923 r.

Pierwsze informacje o mieście jako o twierdzy granicznej na skrzyżowaniu szlaków handlowych pojawiają się w XII wieku[2]. W 1218 słowiański właściciel zamku, Moyko, odsprzedał go biskupowi miśnieńskiemu[3]. Twierdza należała do biskupów miśnieńskich przez przeszło 340 lat[3]. Ok. 1470 r. z inicjatywy biskupa Dytryka powstały mury miejskie. W 1559 miasto i twierdza przeszły we władanie Elektoratu Saksonii, po czym zamek został przebudowany w stylu renesansowym[3].

W latach 1697-1763 miasto leżało w granicach unijnego państwa polsko-saskiego. Po udziale w spisku, w 1716 r. decyzją króla Augusta II Mocnego na zamku osadzona została hrabina Cosel. Opis zamku zawarł w powieści Hrabina Cosel Józef Ignacy Kraszewski:

Była to ta twierdza na bazaltowych słupach zbudowana, w któréj niegdyś biskupi Meisseńscy swoich więźniów zamykali; to samo miejsce, które przed laty szczęśliwa Cosel zwiedzała z królem, gdzie z nim razem biesiadowali w zwierzyńcu; ten zamek na którego drodze spotkała starą Mlawę i wróżby piérwsze przyszłego losu...

W 1795 miasto ucierpiało z powodu pożaru. W 1871 zostało częścią Niemiec. W 1994 znacząco poszerzono granice miasta poprzez przyłączenie szeregu okolicznych wsi.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • Rynek:
    • Pocztowy słup dystansowy z 1728 r. ozdobiony herbami Polski i Saksonii, monogramem króla Augusta II Mocnego oraz polską koroną królewską
    • Ratusz wzniesiony w 1549 roku[2]
    • Apteka pod Lwem z 1710 roku[2]
    • Kurfürstliches Amthaus (Dom elektorski) wybudowany w 1673 roku[2]
    • Kamienice z XIX w.
  • Zamek Stolpen – dominantą przestrzenną zabytkowego miasta jest, pozostający w częściowej ruinie, wybudowany na bazaltowej skale monumentalny zamek (pierwsza wzmianka z 1089)[potrzebny przypis]. W wieży zamku, zwanej wieżą hrabiny Cosel, przez 49 lat mieszkała hrabina Cosel.
  • Kościół miejski wybudowany w 1490 roku[4] na wcześniejszych fundamentach romańskich[4] w stylu pierwotnie gotyckim[2], odbudowany w stylu barokowym po pożarze z 1723 roku[5]

Osoby urodzone w Stolpen[edytuj | edytuj kod]

  • Picander – właściwie Christian Friedrich Henrici ur. 14 stycznia 1700 w Stolpen[5] – niemiecki poeta i librecista wielu kantat Johanna Sebastiana Bacha napisanych w Lipsku.

Współpraca[edytuj | edytuj kod]

Miejscowości partnerskie:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1]
  2. a b c d e Przewodnik Łużyce, Drezno, Miśnia, Saska Szwajcaria, Góry Żytawskie, Spreewald. s. 59-63.
  3. a b c Zamek Stolpen - Klatka wyuzdanej hrabiny (+18) sekulada.com [online], sekulada.com [dostęp 2017-11-26] (pol.).
  4. a b Historischer Führer Stätten und Denkmale der Geschichte in den Bezirken Dresden, Cottbus. Leipzig, Jena, Berlin: Urania Verlag, 1988. ISBN 3-332-00234-1.
  5. a b Zamek Stolpen

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ben Budar: Przewodnik Łużyce, Drezno, Miśnia, Saska Szwajcaria, Góry Żytawskie, Spreewald. Katowice: Wydawnictwo "Śląsk", 1975, s. 59-63.
  • Zamek Stolpen. Seria: Monumenty & Ludzie. ISBN 978-3-939609-58-2.