Przejdź do zawartości

Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu
Ilustracja
Data założenia

10 listopada 1911[1]

Typ szpitala

szpital kliniczny

Państwo

 Polska

Adres

ul. Przybyszewskiego 49
60-355 Poznań[2]

Dyrektor

dr n. med. Krystyna Mackiewicz[3]

Łóżka szpitalne

580[4]

Oddziały szpitalne

36

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu”
Ziemia52°24′13″N 16°53′13″E/52,403611 16,886944
Strona internetowa

Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu (do 2022 Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu)szpital kliniczny Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Główną siedzibą szpitala jest zabytkowy kompleks budynków dawnego Zakładu Diakonisek[5] przy ul. Przybyszewskiego 49. Znajduje się on na poznańskim Ostrorogu, w obszarze administracyjnym osiedla Stary Grunwald. Do szpitala przynależy Hospicjum Palium oraz szpitale przy ul. Grunwaldzkiej 16/18, przy ul. Długiej 1/2, a także przy ul. Szamarzewskiego 82/84.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Johanna Bade
Tablica pamiątkowa poświęcona Krzysztofowi Komedzie Trzcińskiemu
Dawny dom macierzysty diakonis
Skrzydło szpitala otwarte w 2002 (OIT)
Szpital przy Grunwaldzkiej, należący do Szpitala im. Heliodora Święcickiego (2014)
Szpital przy ul. Długiej 1/2 włączony w 2022 w strukturę SKHS, poprzednio Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego
Budynek poradni, dawniej pralnia
Jedna z uliczek na terenie szpitala
Budynek dydaktyczny, Zakład Patomorfologii Klinicznej. Widok od ul. Przybyszewskiego
Budynek administracyjny

Zakład prowadzony był przez ewangelickie siostry diakonisy, a inicjatorką budowy i pierwszą przełożoną była Johanna Bade, która zmarła kilka miesięcy przed otwarciem placówki[1][6]. Decyzja o budowie podyktowana była ograniczoną pojemnością domu przy Königsstraße. Pieniądze na budowę pozyskano ze zbiórek pieniędzy w Niemczech[7]. Szpital został otwarty 1 września 1911[a] i poświęcony 10 listopada 1911, po ponad 2 latach budowy[1][8].

Na początku w szpitalu działało 6 oddziałów w 210 pomieszczeniach (300 łóżek). Jednocześnie budynki szpitala służyły za miejsce zebrań pastorów ewangelickich, kursów dla pastorów i ich żon. Szpital stanowił centrum Kościoła ewangelickiego w Prowincji Poznańskiej[1][6].

W 1913 pacjentem szpitala był Bernhard zur Lippe-Biesterfeld, książę Holandii, leczony z powodu błonicy. 25 sierpnia 1913 szpital odwiedziła Wiktoria Luiza Pruska, księżniczka Hanoweru i Brunszwiku[1].

Podczas I wojny światowej szpital był lazaretem, oddział chirurgiczny dla rannych żołnierzy miał 100 łóżek[1][9].

W 1920 przy zakładzie zaczęła funkcjonować szkoła pielęgniarek. Od 1923 trwał konflikt pomiędzy szpitalem a Kasą Chorych[9]. Ministerstwo Zdrowia nakazało bojkotować szpital i nie kierować tam pacjentów. Konflikt zażegnano w 1924. W 1928 diakoniski zawarły umowę ze Szpitalem Miejskim. W okresie międzywojennym szpital był jedynym niemieckim szpitalem w Poznaniu[1].

Podczas II wojny światowej szpital przeszedł pod zarząd okupanta. Zwalniano polskich pracowników administracji szpitala. W 1942 placówkę połączono z lazaretem dla rannych podczas walk na froncie wschodnim. W czasie bitwy o Poznań od 22 stycznia 1945 szpital ewakuowano (wyjazd 280 sióstr do Poczdamu, Drezna i Berlina), a 24 i 25 stycznia wojska radzieckie podchodziły pod teren Grunwaldu. Po zajęciu szpitala stał się on lazaretem dla żołnierzy radzieckich, m.in. rannych w czasie walk o Cytadelę. W tym czasie Rosjanie zniszczyli budynki, np. przebijając stropy w całym pionie (dla prowizorycznych ubikacji), a także zniszczyli sprzęt medyczny i wyposażenie szpitala[1][10].

8 listopada 1946 szpital przeszedł pod zarząd Uniwersytetu Poznańskiego[b]. W 1947 udało się uporządkować około 50% powierzchni szpitala i uruchomić dwa oddziały, a do 1949 – jeszcze jeden[c]. Wtedy nadano szpitalowi imię Heliodora Święcickiego. Po powstaniu Akademii Lekarskiej w 1950 przejęła ona od Uniwersytetu budynki szpitala[1].

1 lutego 1950 uruchomiona została Klinika Chirurgii, pod kierownictwem prof. Romana Drewsa, a w 1952 Katedra i Klinika Neurochirurgii. Na początku lat 60. XX wieku uruchomiono Klinikę Chirurgii Szczękowej (1961) i Klinikę Chorób Pasożytniczych (1962). Na przełomie lat 60. i 70. XX wieku powołano Pracownię Foniatryczna Kliniki Otolaryngologicznej (1968–1970), Oddział Radiologii, Klinikę Gastroenterologii i Żywienia Człowieka, Klinikę Nefrologii oraz Klinikę Endokrynologii. W 1982 utworzona została Klinika Foniatrii i Audiologii (w miejsce Instytutu Chorób Układu Nerwowego i Narządów Zmysłów), a pod koniec 1984 Klinika Neurologii Rozwojowej. W 1993 powołano Katedrę i Klinikę Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Endokrynologicznej[1].

30 lipca 1985 dokonano tu pierwszej w Poznaniu operacji przeszczepienia nerki. We wrześniu tego samego roku, w wyniku podania pacjentom skażonego pasztetu, zatruciu bakterią salmonelli uległo 126 osób[11]. W maju 1986 oddano do użytku specjalistyczne pomieszczenia Kliniki Nefrologii. W budynku tym znalazły się także poradnie: neurologiczna, endokrynologiczna, gastroenterologiczna oraz sala dydaktyczna dla studentów[12].

Z okazji stulecia szpitala, 10 listopada 2011, dyrektor Krystyna Mackiewicz odsłoniła jubileuszową tablicę pamiątkową[1].

W 2013 w struktury szpitala został włączony Specjalistyczny Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (szpital przy ul. Grunwaldzkiej i Collegium Stomatologicum)[13].

W związku z budową Centralnego Zintegrowanego Szpitala Klinicznego 1 stycznia 2022 Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego został przejęty przez Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego[14]. 18 czerwca 2021 ustanowiono wspólną dyrekcję dla obu szpitali, dyrektorem obu szpitali została Krystyna Mackiewicz[15].

Budynki

[edytuj | edytuj kod]

Projekt budynków opracowali Emil i Georg Zillmannowie z Charlottenburga. W czerwcu 1909 wmurowany został kamień węgielny pod budowę[7].

8 listopada 1978 zabudowania danego Zakładu Diakonisek zostały wpisane do rejestru zabytków pod numerem A-206. W skład zabudowań zabytkowych wchodzą: plebania, budynek szpitala z domem sióstr i kaplicą, budynek oddziału dla zakaźnie chorych, pralnia i maszynownia, kaplica – kostnica[5][4].

Szpital rozbudowywano od 1973, od strony ul. Marcelińskiej. W 1986 został oddany do użytku nowy pawilon (fot. tablicy). W 2002 ukończono budowę budynku OIT (intensywna terapia, kardiologia interwencyjna); otwarcie nastąpiło 23 października 2002 w obecności Ministra Zdrowia Mariusza Łapińskiego. W 2011 wyremontowane zostały pokrycia dachowe i kaplica, wybudowano przeszklony łącznik oraz zainstalowano monitoring[1][4].

Osiągnięcia

[edytuj | edytuj kod]
  • W połowie lat 50. XX wieku w Zakładzie Patomorfologii po raz pierwszy w Polsce zastosowano metodę mikroskopii fluorescencyjnej[1].
  • 8 listopada 1958 w II Klinice Chorób Wewnętrznych odbyła się pierwsza w Polsce hemodializa[4][1].
  • W szpitalu (Ośrodek Izotopów Promieniotwórczych, utworzony jako pierwszy w kraju w 1950) po raz pierwszy w kraju podano jod (131I) w terapii nadczynności tarczycy oraz fosfor promieniotwórczy (32P) w leczeniu czerwienicy prawdziwej[1].
  • 28 lutego 1978 w szpitalu, po raz pierwszy w krajach RWPG, zaczęto diagnozować pacjentów metodą tomografii komputerowej[4][16].
  • Prof. Jerzy Kosowicz (II Klinika Chorób Wewnętrznych) jako pierwszy w świecie opisał zmiany w układzie kostnym występujące w wielu endokrynopatiach[d][1].
  • Od 1994 w szpitalu przeprowadza się operacje wszczepienia implantu ślimakowego osobom niesłyszącym[e]; do 2002 przeprowadzono 150 operacji tego typu[1][4].
  • W rankingu „Newsweek” z 2002 roku Oddział Otolaryngologii uzyskał I miejsce w Polsce, a w 2005 roku w rankingu „Wprost” I miejsce w zakresie otolaryngologii (leczenie nowotworów krtani i wszczepiania implantów ślimakowych) i neurochirurgii (wszczepianie implantów pnia mózgu oraz usuwania nerwiaków nerwu słuchowego)[1].
  • Od 2005 szpital wdrażał procedury zapewnienia jakości i w 2009 otrzymał certyfikat ISO9001:2009[17][1][4].
  • od 1911: Zakład/Szpital Diakonisek[1]
  • od 1947: Pierwszy Szpital Uniwersytecki im. Heliodora Święcickiego przy ul. Przybyszewskiego 49[1]
  • od 1950: Szpital im. H. Święcickiego przy Alei Przybyszewskiego (jako jedna z 5 jednostek Państwowego Szpitala Klinicznego)[1]
  • od 1955: Państwowy Szpital Kliniczny nr 2[1]
  • od 2007: Szpital Kliniczny im. H. Święcickiego Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu[1]
  • od 2023 Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu[18]

Struktura

[edytuj | edytuj kod]

Przy szpitalu funkcjonują m.in. poradnie: audiologii i foniatrii, kardiologiczna, leczenia bólu, nefrologiczna, neurochirurgiczna, neurologiczna wieku rozwojowego, otolaryngologiczna, proktologiczna, logopedyczna, hepatologiczna, gastroenterologiczna, endokrynologiczna, dermatologiczna, chorób odzwierzęcych i pasożytniczych, chorób metabolicznych, chirurgii twarzowo-szczękowej, chirurgii przewodu pokarmowego, neurologiczna oraz Zakład Medycyny Rodzinnej (Podstawowa Opieka Zdrowotna).

Oddziały[20]

[edytuj | edytuj kod]

ul. Przybyszewskiego 49

[edytuj | edytuj kod]
  • Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Leczenia Bólu
  • Audiologii i Foniatrii
  • Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Onkologii Gastroenterologicznej
  • Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej
  • Chirurgii Szczękowo-Twarzowej
  • Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych
  • Dermatologii
  • Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych
  • Gastroenterologii, Chorób Metabolicznych, Wewnętrznych i Dietetyki
  • Intensywnej Terapii Kardiologicznej i Chorób Wewnętrznych
  • Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych
  • Neurochirurgii i Neurotraumatologii
  • Neurologii
  • Neurologii Dzieci i Młodzieży
  • Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej

ul. Grunwaldzka 16/18

[edytuj | edytuj kod]
  • Anestezjologii i Intensywnej Terapii
  • Chorób Wewnętrznych i Diabetologii
  • Gastroenterologii
  • Kardiologii i Pulmonologii
  • Okulistyki
  • Onkologii Klinicznej i Doświadczalnej
  • Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu

Filia – Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego (od 2022)

[edytuj | edytuj kod]

ul. Długa 1/2

[edytuj | edytuj kod]
  • Anestezjologii i Intensywnej Terapii
  • Chirurgii Ogólnej i Naczyń
  • Hipertensjologii, Angiologii i Chorób Wewnętrznych
  • Kardiochirurgii i Transplantologii
  • Kardiologii

ul. Szamarzewskiego 82/84

[edytuj | edytuj kod]
  • Anestezjologii i Intensywnej Terapii
  • Chemioterapii
  • Chirurgii Onkologicznej
  • Ginekologii Onkologicznej
  • Hematologii i Transplantologii Szpiku
  • Nadciśnienia Tętniczego i Zaburzeń Metabolicznych
  • Okulistyki
  • Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej

os. Rusa 55

[edytuj | edytuj kod]

ul. Głogowska 14

[edytuj | edytuj kod]
  • Szpital Tymczasowy MTP

Dyrektorzy

[edytuj | edytuj kod]
od do imię i nazwisko
przed 1911 1.06.1911[f] Johanna Bade[1]
po 1.06.1911 przed 1914[g] Mathilda von Mathulius[1]
1920 dr n. med. Robert Weise[1]
1942 dr n. med. Gustaw Schilke[1]
1947 prof. n. med. Karol Jonscher[1]
1955 1956 prof. n. med. Janusz Grądzki[1]
1956 prof. n. med. Aleksander Zakrzewski[1]
1.02.1968 31.10.1973 dr n. med. Jan Mularek[1]
1.05.1977 28.02.1986 dr n. med. Ryszard Czarnecki[1]
1986 dr n. med. Ryszard Stangierski[1]
2000 lek. Marek Marciniak[1]
26.10.2002 dr n. med. Krystyna Mackiewicz[1]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

W pobliżu

[edytuj | edytuj kod]
  1. Przy pomocy wojska, firm transportowych i służb miejskich przeniesiono wtedy do szpitala 250 pacjentów z poprzedniej lokalizacji.
  2. Uniwersytet starał się o przejęcie budynków od 23 kwietnia 1945.
  3. Oddziały Chorób Wewnętrznych, Neurologii, Otolaryngologii.
  4. „Objawy Kosowicza, pierwszy i drugi”.
  5. Pierwsza operacja odbyła się 18 stycznia 1994.
  6. Zmarła przed otwarciem Szpitala.
  7. Zmarła w 1914.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: Historia (100-lecie szpitala). [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
  2. Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: Dane kontaktowe. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
  3. Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: Dyrekcja. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
  4. a b c d e f g Janusz Ludwiczak: Szpital na Przybyszewskiego ma już 100 lat. 2012-01-19. [dostęp 2013-08-04]. (pol.).
  5. a b Miasto Poznań, System Informacji Przestrzennej, Miejski Konserwator Zabytków: Zespół Zakładu Diakonisek. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
  6. a b Wojtczak ↓, s. 260.
  7. a b Wojtczak ↓, s. 259.
  8. Wojtczak ↓, s. 259, 260.
  9. a b Wojtczak ↓, s. 261.
  10. Wojtczak ↓, s. 262.
  11. Wydarzenia w Poznaniu w 1985 roku. Część trzecia, w: Kronika Miasta Poznania, nr 1/1987, s.138,164, ISSN 0137-3552
  12. Wydarzenia w Poznaniu w 1986 roku. Część druga, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/1987, s.204, ISSN 0137-3552
  13. Marta Żbikowska. Uniwersytet Medyczny znów łączy szpitale. Co z tego będą mieli pacjenci?. „Głos Wielkopolski”, 2012-11-13. (pol.). 
  14. Uchwała nr 103/2021 – Uchwały - Biuletyn Informacji Publicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu [online], bip.ump.edu.pl [dostęp 2022-01-01].
  15. Wyborcza.pl [online], poznan.wyborcza.pl [dostęp 2021-07-07].
  16. Stanisław Leszczyński, Andrzej Urbanik, Historia Radiologii Polskiej - od roku 1939 [online], 2012 [dostęp 2013-08-04] (pol.).
  17. Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: ISO9001:2009. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
  18. Uchwała nr 188/2022 Senatu Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu z dnia 14.12.2022 w sprawie zmiany w Statucie Szpitala Klinicznego im. Heliodora Święcickiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu oraz ustalenia jednolitego tekstu Statutu. 22.12.2022. [dostęp 2023-01-02]. (pol.).
  19. Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
  20. SKHS [online] [dostęp 2021-12-25] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Maria Wojtczak. Poznańskie siostry Diakoniski (1866-1945). „Kronika Miasta Poznania”. 4/1996, s. 252-265. Wydawnictwo Miejskie. (pol.). 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]