Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu
Data założenia |
10 listopada 1911[1] |
---|---|
Typ szpitala | |
Państwo | |
Adres |
ul. Przybyszewskiego 49 |
Dyrektor |
dr n. med. Krystyna Mackiewicz[3] |
Łóżka szpitalne |
580[4] |
Oddziały szpitalne |
36 |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°24′13″N 16°53′13″E/52,403611 16,886944 | |
Strona internetowa |
Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu (do 2022 Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu) – szpital kliniczny Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Główną siedzibą szpitala jest zabytkowy kompleks budynków dawnego Zakładu Diakonisek[5] przy ul. Przybyszewskiego 49. Znajduje się on na poznańskim Ostrorogu, w obszarze administracyjnym osiedla Stary Grunwald. Do szpitala przynależy Hospicjum Palium oraz szpitale przy ul. Grunwaldzkiej 16/18, przy ul. Długiej 1/2, a także przy ul. Szamarzewskiego 82/84.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zakład prowadzony był przez ewangelickie siostry diakonisy, a inicjatorką budowy i pierwszą przełożoną była Johanna Bade, która zmarła kilka miesięcy przed otwarciem placówki[1][6]. Decyzja o budowie podyktowana była ograniczoną pojemnością domu przy Königsstraße. Pieniądze na budowę pozyskano ze zbiórek pieniędzy w Niemczech[7]. Szpital został otwarty 1 września 1911[a] i poświęcony 10 listopada 1911, po ponad 2 latach budowy[1][8].
Na początku w szpitalu działało 6 oddziałów w 210 pomieszczeniach (300 łóżek). Jednocześnie budynki szpitala służyły za miejsce zebrań pastorów ewangelickich, kursów dla pastorów i ich żon. Szpital stanowił centrum Kościoła ewangelickiego w Prowincji Poznańskiej[1][6].
W 1913 pacjentem szpitala był Bernhard zur Lippe-Biesterfeld, książę Holandii, leczony z powodu błonicy. 25 sierpnia 1913 szpital odwiedziła Wiktoria Luiza Pruska, księżniczka Hanoweru i Brunszwiku[1].
Podczas I wojny światowej szpital był lazaretem, oddział chirurgiczny dla rannych żołnierzy miał 100 łóżek[1][9].
W 1920 przy zakładzie zaczęła funkcjonować szkoła pielęgniarek. Od 1923 trwał konflikt pomiędzy szpitalem a Kasą Chorych[9]. Ministerstwo Zdrowia nakazało bojkotować szpital i nie kierować tam pacjentów. Konflikt zażegnano w 1924. W 1928 diakoniski zawarły umowę ze Szpitalem Miejskim. W okresie międzywojennym szpital był jedynym niemieckim szpitalem w Poznaniu[1].
Podczas II wojny światowej szpital przeszedł pod zarząd okupanta. Zwalniano polskich pracowników administracji szpitala. W 1942 placówkę połączono z lazaretem dla rannych podczas walk na froncie wschodnim. W czasie bitwy o Poznań od 22 stycznia 1945 szpital ewakuowano (wyjazd 280 sióstr do Poczdamu, Drezna i Berlina), a 24 i 25 stycznia wojska radzieckie podchodziły pod teren Grunwaldu. Po zajęciu szpitala stał się on lazaretem dla żołnierzy radzieckich, m.in. rannych w czasie walk o Cytadelę. W tym czasie Rosjanie zniszczyli budynki, np. przebijając stropy w całym pionie (dla prowizorycznych ubikacji), a także zniszczyli sprzęt medyczny i wyposażenie szpitala[1][10].
8 listopada 1946 szpital przeszedł pod zarząd Uniwersytetu Poznańskiego[b]. W 1947 udało się uporządkować około 50% powierzchni szpitala i uruchomić dwa oddziały, a do 1949 – jeszcze jeden[c]. Wtedy nadano szpitalowi imię Heliodora Święcickiego. Po powstaniu Akademii Lekarskiej w 1950 przejęła ona od Uniwersytetu budynki szpitala[1].
1 lutego 1950 uruchomiona została Klinika Chirurgii, pod kierownictwem prof. Romana Drewsa, a w 1952 Katedra i Klinika Neurochirurgii. Na początku lat 60. XX wieku uruchomiono Klinikę Chirurgii Szczękowej (1961) i Klinikę Chorób Pasożytniczych (1962). Na przełomie lat 60. i 70. XX wieku powołano Pracownię Foniatryczna Kliniki Otolaryngologicznej (1968–1970), Oddział Radiologii, Klinikę Gastroenterologii i Żywienia Człowieka, Klinikę Nefrologii oraz Klinikę Endokrynologii. W 1982 utworzona została Klinika Foniatrii i Audiologii (w miejsce Instytutu Chorób Układu Nerwowego i Narządów Zmysłów), a pod koniec 1984 Klinika Neurologii Rozwojowej. W 1993 powołano Katedrę i Klinikę Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Endokrynologicznej[1].
30 lipca 1985 dokonano tu pierwszej w Poznaniu operacji przeszczepienia nerki. We wrześniu tego samego roku, w wyniku podania pacjentom skażonego pasztetu, zatruciu bakterią salmonelli uległo 126 osób[11]. W maju 1986 oddano do użytku specjalistyczne pomieszczenia Kliniki Nefrologii. W budynku tym znalazły się także poradnie: neurologiczna, endokrynologiczna, gastroenterologiczna oraz sala dydaktyczna dla studentów[12].
Z okazji stulecia szpitala, 10 listopada 2011, dyrektor Krystyna Mackiewicz odsłoniła jubileuszową tablicę pamiątkową[1].
W 2013 w struktury szpitala został włączony Specjalistyczny Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (szpital przy ul. Grunwaldzkiej i Collegium Stomatologicum)[13].
W związku z budową Centralnego Zintegrowanego Szpitala Klinicznego 1 stycznia 2022 Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego został przejęty przez Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego[14]. 18 czerwca 2021 ustanowiono wspólną dyrekcję dla obu szpitali, dyrektorem obu szpitali została Krystyna Mackiewicz[15].
Budynki
[edytuj | edytuj kod]Projekt budynków opracowali Emil i Georg Zillmannowie z Charlottenburga. W czerwcu 1909 wmurowany został kamień węgielny pod budowę[7].
8 listopada 1978 zabudowania danego Zakładu Diakonisek zostały wpisane do rejestru zabytków pod numerem A-206. W skład zabudowań zabytkowych wchodzą: plebania, budynek szpitala z domem sióstr i kaplicą, budynek oddziału dla zakaźnie chorych, pralnia i maszynownia, kaplica – kostnica[5][4].
Szpital rozbudowywano od 1973, od strony ul. Marcelińskiej. W 1986 został oddany do użytku nowy pawilon (fot. tablicy). W 2002 ukończono budowę budynku OIT (intensywna terapia, kardiologia interwencyjna); otwarcie nastąpiło 23 października 2002 w obecności Ministra Zdrowia Mariusza Łapińskiego. W 2011 wyremontowane zostały pokrycia dachowe i kaplica, wybudowano przeszklony łącznik oraz zainstalowano monitoring[1][4].
Osiągnięcia
[edytuj | edytuj kod]- W połowie lat 50. XX wieku w Zakładzie Patomorfologii po raz pierwszy w Polsce zastosowano metodę mikroskopii fluorescencyjnej[1].
- 8 listopada 1958 w II Klinice Chorób Wewnętrznych odbyła się pierwsza w Polsce hemodializa[4][1].
- W szpitalu (Ośrodek Izotopów Promieniotwórczych, utworzony jako pierwszy w kraju w 1950) po raz pierwszy w kraju podano jod (131I) w terapii nadczynności tarczycy oraz fosfor promieniotwórczy (32P) w leczeniu czerwienicy prawdziwej[1].
- 28 lutego 1978 w szpitalu, po raz pierwszy w krajach RWPG, zaczęto diagnozować pacjentów metodą tomografii komputerowej[4][16].
- Prof. Jerzy Kosowicz (II Klinika Chorób Wewnętrznych) jako pierwszy w świecie opisał zmiany w układzie kostnym występujące w wielu endokrynopatiach[d][1].
- Od 1994 w szpitalu przeprowadza się operacje wszczepienia implantu ślimakowego osobom niesłyszącym[e]; do 2002 przeprowadzono 150 operacji tego typu[1][4].
- W rankingu „Newsweek” z 2002 roku Oddział Otolaryngologii uzyskał I miejsce w Polsce, a w 2005 roku w rankingu „Wprost” I miejsce w zakresie otolaryngologii (leczenie nowotworów krtani i wszczepiania implantów ślimakowych) i neurochirurgii (wszczepianie implantów pnia mózgu oraz usuwania nerwiaków nerwu słuchowego)[1].
- Od 2005 szpital wdrażał procedury zapewnienia jakości i w 2009 otrzymał certyfikat ISO9001:2009[17][1][4].
Nazwy
[edytuj | edytuj kod]- od 1911: Zakład/Szpital Diakonisek[1]
- od 1947: Pierwszy Szpital Uniwersytecki im. Heliodora Święcickiego przy ul. Przybyszewskiego 49[1]
- od 1950: Szpital im. H. Święcickiego przy Alei Przybyszewskiego (jako jedna z 5 jednostek Państwowego Szpitala Klinicznego)[1]
- od 1955: Państwowy Szpital Kliniczny nr 2[1]
- od 2007: Szpital Kliniczny im. H. Święcickiego Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu[1]
- od 2023 Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu[18]
Struktura
[edytuj | edytuj kod]Poradnie[19]
[edytuj | edytuj kod]Przy szpitalu funkcjonują m.in. poradnie: audiologii i foniatrii, kardiologiczna, leczenia bólu, nefrologiczna, neurochirurgiczna, neurologiczna wieku rozwojowego, otolaryngologiczna, proktologiczna, logopedyczna, hepatologiczna, gastroenterologiczna, endokrynologiczna, dermatologiczna, chorób odzwierzęcych i pasożytniczych, chorób metabolicznych, chirurgii twarzowo-szczękowej, chirurgii przewodu pokarmowego, neurologiczna oraz Zakład Medycyny Rodzinnej (Podstawowa Opieka Zdrowotna).
Oddziały[20]
[edytuj | edytuj kod]ul. Przybyszewskiego 49
[edytuj | edytuj kod]- Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Leczenia Bólu
- Audiologii i Foniatrii
- Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Onkologii Gastroenterologicznej
- Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej
- Chirurgii Szczękowo-Twarzowej
- Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych
- Dermatologii
- Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych
- Gastroenterologii, Chorób Metabolicznych, Wewnętrznych i Dietetyki
- Intensywnej Terapii Kardiologicznej i Chorób Wewnętrznych
- Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych
- Neurochirurgii i Neurotraumatologii
- Neurologii
- Neurologii Dzieci i Młodzieży
- Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej
ul. Grunwaldzka 16/18
[edytuj | edytuj kod]- Anestezjologii i Intensywnej Terapii
- Chorób Wewnętrznych i Diabetologii
- Gastroenterologii
- Kardiologii i Pulmonologii
- Okulistyki
- Onkologii Klinicznej i Doświadczalnej
- Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu
Filia – Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego (od 2022)
[edytuj | edytuj kod]ul. Długa 1/2
[edytuj | edytuj kod]- Anestezjologii i Intensywnej Terapii
- Chirurgii Ogólnej i Naczyń
- Hipertensjologii, Angiologii i Chorób Wewnętrznych
- Kardiochirurgii i Transplantologii
- Kardiologii
ul. Szamarzewskiego 82/84
[edytuj | edytuj kod]- Anestezjologii i Intensywnej Terapii
- Chemioterapii
- Chirurgii Onkologicznej
- Ginekologii Onkologicznej
- Hematologii i Transplantologii Szpiku
- Nadciśnienia Tętniczego i Zaburzeń Metabolicznych
- Okulistyki
- Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej
os. Rusa 55
[edytuj | edytuj kod]ul. Głogowska 14
[edytuj | edytuj kod]- Szpital Tymczasowy MTP
Dyrektorzy
[edytuj | edytuj kod]od | do | imię i nazwisko |
---|---|---|
przed 1911 | 1.06.1911[f] | Johanna Bade[1] |
po 1.06.1911 | przed 1914[g] | Mathilda von Mathulius[1] |
1920 | dr n. med. Robert Weise[1] | |
1942 | dr n. med. Gustaw Schilke[1] | |
1947 | prof. n. med. Karol Jonscher[1] | |
1955 | 1956 | prof. n. med. Janusz Grądzki[1] |
1956 | prof. n. med. Aleksander Zakrzewski[1] | |
1.02.1968 | 31.10.1973 | dr n. med. Jan Mularek[1] |
1.05.1977 | 28.02.1986 | dr n. med. Ryszard Czarnecki[1] |
1986 | dr n. med. Ryszard Stangierski[1] | |
2000 | lek. Marek Marciniak[1] | |
26.10.2002 | dr n. med. Krystyna Mackiewicz[1] |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]W pobliżu
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Przy pomocy wojska, firm transportowych i służb miejskich przeniesiono wtedy do szpitala 250 pacjentów z poprzedniej lokalizacji.
- ↑ Uniwersytet starał się o przejęcie budynków od 23 kwietnia 1945.
- ↑ Oddziały Chorób Wewnętrznych, Neurologii, Otolaryngologii.
- ↑ „Objawy Kosowicza, pierwszy i drugi”.
- ↑ Pierwsza operacja odbyła się 18 stycznia 1994.
- ↑ Zmarła przed otwarciem Szpitala.
- ↑ Zmarła w 1914.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: Historia (100-lecie szpitala). [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
- ↑ Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: Dane kontaktowe. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
- ↑ Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: Dyrekcja. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Janusz Ludwiczak: Szpital na Przybyszewskiego ma już 100 lat. 2012-01-19. [dostęp 2013-08-04]. (pol.).
- ↑ a b Miasto Poznań, System Informacji Przestrzennej, Miejski Konserwator Zabytków: Zespół Zakładu Diakonisek. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
- ↑ a b Wojtczak ↓, s. 260.
- ↑ a b Wojtczak ↓, s. 259.
- ↑ Wojtczak ↓, s. 259, 260.
- ↑ a b Wojtczak ↓, s. 261.
- ↑ Wojtczak ↓, s. 262.
- ↑ Wydarzenia w Poznaniu w 1985 roku. Część trzecia, w: Kronika Miasta Poznania, nr 1/1987, s.138,164, ISSN 0137-3552
- ↑ Wydarzenia w Poznaniu w 1986 roku. Część druga, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/1987, s.204, ISSN 0137-3552
- ↑ Marta Żbikowska. Uniwersytet Medyczny znów łączy szpitale. Co z tego będą mieli pacjenci?. „Głos Wielkopolski”, 2012-11-13. (pol.).
- ↑ Uchwała nr 103/2021 – Uchwały - Biuletyn Informacji Publicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu [online], bip.ump.edu.pl [dostęp 2022-01-01] .
- ↑ Wyborcza.pl [online], poznan.wyborcza.pl [dostęp 2021-07-07] .
- ↑ Stanisław Leszczyński , Andrzej Urbanik , Historia Radiologii Polskiej - od roku 1939 [online], 2012 [dostęp 2013-08-04] (pol.).
- ↑ Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: ISO9001:2009. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
- ↑ Uchwała nr 188/2022 Senatu Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu z dnia 14.12.2022 w sprawie zmiany w Statucie Szpitala Klinicznego im. Heliodora Święcickiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu oraz ustalenia jednolitego tekstu Statutu. 22.12.2022. [dostęp 2023-01-02]. (pol.).
- ↑ Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego: Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna. [dostęp 2013-08-03]. (pol.).
- ↑ SKHS [online] [dostęp 2021-12-25] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Maria Wojtczak. Poznańskie siostry Diakoniski (1866-1945). „Kronika Miasta Poznania”. 4/1996, s. 252-265. Wydawnictwo Miejskie. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona internetowa szpitala
- pf. Tak leczono przed wojną. Poznański szpital na starych zdjęciach. „Gazeta Wyborcza Poznań”, 2013-05-19. (pol.).
- Archiwalne zdjęcia szpitala. [w:] fotopolska.eu [on-line]. [dostęp 2013-08-08]. (pol.).