Tadeusz Woźniak (muzyk)
![]() Tadeusz Woźniak w Busku-Zdroju (2013) | |
Imię i nazwisko |
Tadeusz Wojciech Woźniak |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
6 marca 1947 |
Data śmierci |
7 lipca 2024 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Aktywność |
1966–2024 |
Wydawnictwo | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
Tadeusz Wojciech Woźniak (ur. 6 marca 1947 w Warszawie, zm. 7 lipca 2024[1][2][a]) – polski muzyk, kompozytor i piosenkarz[5][6].
Karierę muzyczną rozpoczął w 1965 od śpiewania w bigbitowym zespole Dzikusy. Od 1967 występował jako solista, śpiewał najczęściej melodyjne ballady własnej kompozycji, akompaniując sobie na gitarze. Jako wykonawca największe sukcesy odniósł pod koniec lat 60. i w latach 70. W 1967 zadebiutował jako kompozytor; pisał muzykę teatralną i filmową oraz tworzył spektakle muzyczne i musicale – skomponował muzykę do kilkuset piosenek, prawie 100 inscenizacji w teatrach dramatycznych, wielu przedstawień Teatru Telewizji, programów poetyckich i artystycznych oraz filmów dokumentalnych i animowanych. Piosenki z jego muzyką wykonywali m.in.: Elżbieta Adamiak, Michał Bajor, Anna Chodakowska, Bernard Ładysz, Marcin Bronikowski, Andrzej Poniedzielski, Krystyna Prońko, Zbigniew Wodecki, Wojciech Malajkat, Jolanta Majchrzak i Krzysztof Majchrzak.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako najmłodszy z 11 dzieci Aleksandry i Stanisława Woźniaków[7]. Miał sześć sióstr (Marię, Halinę, Annę, Irminę, Antoninę i Teresę) i czterech braci (m.in. Władysława i Stanisława)[8]. W dzieciństwie przez kilka lat uczył się gry na skrzypcach i przez cztery lata uczęszczał do Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. Romana Turczynowicza w Warszawie[9]. Występował w Teatrze Ziemi Mazowieckiej, w którym m.in. tańczył w balecie Kopciuszek[10]. Wziął udział w gościnnych występach Teatru Bolszoj[11]. Na początku lat 60. nauczył się grać na gitarze[12]. Jako nastolatek kilkukrotnie zmieniał szkoły, uczył się m.in. w Technikum Elektrycznym w Warszawie i Technikum przy Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg, w których pracował w prototypowni i należał do zakładowej orkiestry symfonicznej[13]. Ukończył XXXIII Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Warszawie[14].
Grał na tamburynie podczas koncertów zespołu Tajfuny[15]. Pod koniec 1965 dołączył jako wokalista do bigbitowego zespołu Dzikusy, z którym w 1966 – pod pseudonimem Daniel Dan – wystąpił na 1. Radiowej Giełdzie Piosenki i otrzymał wyróżnienie w finale Wiosennego Festiwalu Muzyki Nastolatków, po czym wyruszył w ogólnokrajową trasę koncertową[16]. Niedługo po występie w Radiowej Giełdzie Piosenki dostał zaproszenie do udziału w nagraniach w studiu Polskiego Radia, w którym w lutym 1966 nagrał piosenkę „Na dobre i złe”[17].

Na początku 1967 został wokalistą zespołu Czterech, z którym dokonał nagrań dla Programu III Polskiego Radia – zarejestrował wiersze Juliana Tuwima: „Garbus”, „Balladę o umarłej nadziei” i „Kamienice”, do których napisał muzykę[18]. „Balladę…” zaśpiewał na 2. Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej w Świnoujściu[19]. Również w 1967 wystąpił z utworem „Tyle naszego co dziś” na Telewizyjnej Giełdzie Piosenki[20]. W jednych w kolejnych wydań programu zwyciężył z balladą „Hej, Hanno”[21]. Od jesieni 1967 do lata 1968 występował jako support podczas ogólnopolskiej trasy koncertowej zespołu Niebiesko-Czarni[22]. W 1968 wystąpił z „Hej, Hanno” na 6. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu[23]. W tym samym roku reprezentował Polskę na festiwalu w Soczi, na którym za utwór „To będzie syn” otrzymał drugą nagrodę w konkursie piosenki[24]. Również w 1968 zajął drugie miejsce na 3. Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej w Świnoujściu; na trzecim miejscu uplasowała się Zyta Kulczycka z piosenką autorstwa Woźniaka, który podczas występu akompaniował jej na gitarze[25]. W sezonie 1968/1969 supportował Czesława Niemena i grupę Akwarele podczas ich trasy koncertowej po Polsce[26]. W 1969 wystąpił kilkukrotnie na Telewizyjnej Giełdzie Piosenki, tym razem z utworami „Nie znasz barw wielu kwiatów” i „Chciałem zaśpiewać o miłości”[27]. W tym okresie nawiązał współpracę z Jerzym Juliuszem Emirem, do którego tekstów pisał muzykę[28]. Występował w zespole Rodzina Wojciechowskiego[29]. Następnie przez cztery lata współpracował z Bolesławem Krasuskim, z którym zrealizował m.in. telewizyjne programy Ballady Świąteczne (wyemitowany w Telewizyjnym Ekranie Młodych) i Alibabki Show, a także zagrał telewizyjne koncerty w Niemczech i Brukseli oraz odbył trasy komcertowe po Rosji i Bułgarii[30].
Jesienią 1971 nagrał i wydał autorski utwór „Smak i zapach pomarańczy”, który stał się radiowym przebojem[31]. W październiku i listopadzie tego samego roku nagrał materiał na swój pierwszy album długogrający, zatytułowany po prostu Tadeusz Woźniak i wydany w 1972[32]. Na płycie umieścił m.in. utwór „Zegarmistrz światła”, za którego wykonanie otrzymał nagrodę główną (ex aequo z utworem „Jej portret” w wykonaniu Bogusława Meca[33]) na 10. KFPP w Opolu w 1972[23]. Piosenka stała się kolejnym przebojem w dorobku Woźniaka[34].
W latach 70. zajął się komponowaniem muzyki do przedstawień teatralnych. Skomponował muzykę do spektaklu Motyle są wolne (1973) w reż. Jana Machulskiego[10]. W 1974 wydał album pt. Odcień ciszy i opracował spektakl poetycko-muzyczny o tym samym tytule, który został wystawiony w Teatrze Polskim w Poznaniu[35]. W tym teatrze pracował także jako kompozytor muzyki do spektakli: Wesele (za co otrzymał nagrodę na Opolskich Konfrontacjach Teatralnych „Klasyka Polska”), Derby w pałacu, Horsztyński, Warszawianka, Mochnacki i Faust[36]. Za muzykę do spektaklu Odprawa posłów greckich (reż. Andrzej Witkowski) w Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku otrzymał nagrodę na Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu[37]. W drugiej połowie lat 70. został kierownikiem muzycznym Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, w którym napisał muzykę m.in. do spektakli Lato Muminków (za pochodzącą z tego przedstawienia kołysankę otrzymał w 1979 nagrodę na 1. Festiwalu Sztuk Dziecięcych w Wałbrzychu[38]) oraz Mistrz i Małgorzata w reżyserii Andrzeja Marii Marczewskiego[39]. Następnie pracował jako kompozytor muzyki do spektakli w teatrach m.in. w Gdańsku, Toruniu, Kaliszu, Szczecinie, Gnieźnie, Krakowie i Płocku[40]. Przygotował muzykę m.in. do spektaklu Antygona w Teatrze Ziemi Łódzkiej w 1980, inscenizacji tekstu Karola Wojtyły Promieniowanie ojcostwa w Teatrze Rozmaitości w Warszawie w 1983, sztuki Ballada i sonet w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu w 1983, spektaklu Punk, czyli ballady i sonet w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie w 1986, przedstawienia muzycznego Bal w Operze w Teatrze Rozrywki w Chorzowie w 1987 i spektaklu Przygody Alicji w krainie dziwów w Teatrze Studyjnym w Łodzi w 1988[41]. Na przełomie lat 80. i 90. był kierownikiem muzycznym Teatru Polskiego w Bydgoszczy[40].
Od 1989 ściśle współpracował z Jolantą Majchrzak-Woźniak przy swoich pracach teatralnych i filmowych, sesjach nagraniowych, koncertach i programach telewizyjnych, a także – przez dziewięć lat – prowadził z nią klub kulturalny przy Staromiejskim Domu Kultury w Warszawie[42]. W 1991 wydał album pt. Zegarmistrz światła, na który swoje dawne przeboje z lat 60. i 70. w odświeżonych aranżacjach[43]. W tym samym roku premierę kinową miał film animowany Ireneusza Czesnego i Ryszarda Szymczaka Filemon i przyjaciele, do którego napisał muzykę[44]. W 1996 zagrał koncert w telewizyjnym programie muzycznym Tak, tak – to ptak, który został zarejestrowany i wydany w formie albumu o tym samym tytule[45]. W 1997 przygotował muzykę do spektaklu dla dzieci Kubuś Puchatek, którą następnie wydał na płytach i kasetach[44]. W 1998 napisał muzykę do spektaklu Dell’amore, który był wystawiany w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, Teatrze Powszechnym w Łodzi i Teatrze Rampa w Warszawie, a materiał ze sztuki został wydany także na albumie studyjnym w 1999[46]. W 1999 skomponował muzykę do przedstawienia impresaryjnego dla dzieci Bajka o smoki Obiboku, którą także wydał na płycie[44].

Współtworzył i nagrał piosenkę „Pośrodku świata” wykorzystaną w czołówce serialu Plebania (2000–2012)[47]. Napisał muzykę do filmów dokumentalnych: Stadion – największe targowiska Europy (1998) i Tadeusz Różewicz (2000) Andrzeja Sapii, Apteka pod Orłem (2006) Krzysztofa Miklaszewskiego oraz Chcę żyć (2014) Ewy Żmigrodzkiej i Krzysztofa Zwolińskiego[48]. W 2003 wydał album pt. Ballady polskie, na której umieścił piosenki powstałe do tekstów m.in. Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego i Bolesława Leśmiana[49]. Za płytę otrzymał nominację do nagrody Fryderyka w kategorii album roku – muzyka poetycka. W 2011 wydał album koncertowy pt. Tadeusz Woźniak Live, który zarejestrował w studiu Radia Opole[50]. W 2012 premierę miała zrekonstruowana wersja filmu Ryszarda Ordyńskiego Pan Tadeusz (1928), do której skomponował muzykę[51]. W 2013 nagrał piosenkę „Mamela”, którą zadedykował swojemu synowi, Filipowi[52]. Za film animowany Mamela (2013) otrzymał nagrodę specjalną za „artyzm dźwięku w formie dokumentalnej” na Festiwalu Form Dokumentalnych „Nurt” w Kielcach[53]. W listopadzie 2015 wydał album pt. Ziemia, który promował teledyskiem do piosenki „A ty się, Ziemio, nie bój”[54]. W 2016 z okazji 50-lecia kariery artystycznej zagrał koncert jubileuszowy w Muzycznym Studiu Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej i wystąpił z utworem „Zegarmistrz światła” w koncercie „Grand Prix Publiczności – Złote Opole” na 53. KFPP w Opolu[55]. W 2021 przekazał Bibliotece Narodowej swoje archiwum, na które złożyły się m.in. dokumenty osobiste, rękopisy, fotografie, nagrania, nagrody i dyplomy[56].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]
W 1968 ożenił się z piosenkarką Zytą Kulczycką, z którą miał dwóch synów: Piotra (ur. 1968) i Mateusza (ur. 1974); małżonkowie rozstali się w połowie lat 80. po 18 latach związku[57]. Następnie został mężem pianistki i piosenkarki Jolanty Majchrzak-Woźniak, z którą miał syna, Filipa (ur. 5 października 1996)[58][59]. Był także ojczymem Mariusza Jagody[60], syna z poprzedniego związku żony[61].
Deklarował się jako agnostyk – wierzył w istnienie sił wyższych, które mają wpływ na kształt świata[62]. Jego pogrzeb miał charakter świeckiej ceremonii[63]. Został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[64] (kwatera A 34-1-5)[65].
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]- 1968 Tadeusz Woźniak (EP, Muza N0548)
- 1970 Tadeusz Woźniak (EP, Muza N0615)
- 1972 Zegarmistrz światła (LP)
- 1973 Tadeusz Woźniak (EP, Muza N0723)
- 1974 Odcień ciszy (LP)
- 1978 Lato Muminków (2LP, Pronit SLP 4001-4002 / Wifon NK-536 a-b, różni wykonawcy)
- 1992 Zegarmistrz światła (CD, nowe wersje starych utworów)
- 1997 Tak, tak – to ptak (CD)
- 2000 Smak i zapach pomarańczy / Złota kolekcja (CD, kompilacja największych przebojów)
- 2003 Ballady polskie (CD)
- 2015 Ziemia (CD)
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 kwietnia 2013)[66][67][68]
- Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (27 października 2005)[69]
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- 1972 – Nagroda Główna na X Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za piosenkę Zegarmistrz światła
- 1976 – nagroda na II Opolskich Konfrontacjach Teatralnych za muzykę do inscenizacji Wesela Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii R. Kordzińskiego w Teatrze Polskim w Poznaniu
- 1977 – nagroda na XIX Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu za muzykę do przedstawienia Odprawa posłów greckich
- 1979 – nagroda na I Festiwalu Sztuk Dziecięcych w Wałbrzychu za kołysankę z przedstawienia Lato Muminków z Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu
- 1983 – nagroda na Festiwalu Teatralnym Dramaturgii Rosyjskiej w Katowicach za muzykę do Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa w reż. Andrzeja Marii Marczewskiego
- 1994 – bydgoska „Złota Maska” za osiągnięcia w dziedzinie muzyki teatralnej[70]
- 2004 – Nagroda „Piękniejsza Polska” Prezydenta RP
- 2020 – Nagroda im. Przemysława Gintrowskiego Za Wolność w Kulturze[71]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Tadeusz Woźniak, [w:] Nekrologi [online], Wyborcza.pl, 19 lipca 2024 [dostęp 2024-08-04] .
- ↑ a b Zmarł Tadeusz Woźniak – przyjaciel Biblioteki Narodowej [online], Rynek książki, 26 lipca 2024 [dostęp 2024-08-04] .
- ↑ Nie żyje Tadeusz Woźniak. Miał 77 lat [online], o2.pl, 8 lipca 2024 [dostęp 2024-08-04] .
- ↑ Janusz R. Kowalczyk , Tadeusz Woźniak, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-07-08] .
- ↑ Tadeusz Woźniak, kompozytor „Zegarmistrza światła”, nie żyje [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-07-08] .
- ↑ Zmarł Tadeusz Woźniak [online], Biblioteka Narodowa, 8 lipca 2024 [dostęp 2024-08-04] .
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 16, 20, 37.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 16–17, 79.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 39–43.
- ↑ a b Górka 2016 ↓, s. 45.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 47.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 50.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 52–53.
- ↑ Znani absolwenci [online], Strona XXXIII Liceum im. M. Kopernika w Warszawie (kupernik.edu.pl) [dostęp 2025-03-05] .
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 72.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 58–66.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 60, 273.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 73, 76.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 75.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 74–75.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 78.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 84–85.
- ↑ a b Sylwia Gawłowska: Festiwalowe podium. Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu 1963–2017 we wspomnieniach artystów. 2018, s. 45. ISBN 978-83-938344-7-1.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 93–94.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 90, 297.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 107, 112.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 74.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 113, 120.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 114–115.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 114, 116–117.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 118.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 119, 125.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 140.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 139–140.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 152–153, 163, 168.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 168–169, 171.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 170–171.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 297.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 172.
- ↑ a b Górka 2016 ↓, s. 176.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 178–179, 183, 190, 227.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 195–196.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 216.
- ↑ a b c Górka 2016 ↓, s. 225.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 219–224, 253.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 194–195, 199, 204–205.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 242–244.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 244–245.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 225–227.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 228.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 246–249.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 268, 283.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 298.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 277, 284.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 273–276.
- ↑ Archiwum Tadeusza Woźniaka w Bibliotece Narodowej. 2021-03-29. [dostęp 2021-05-06].
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 78–80, 187.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 252–253.
- ↑ Żona Tadeusza Woźniaka o chorobie syna [online], Fakt24.pl, 22 marca 2016 [dostęp 2021-01-03] (pol.).
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 205.
- ↑ Krystyna Gucewicz: Dlaczego się kochają, czyli życie na różowo. Wydawnictwo Zetdezet, 1995, s. 233. ISBN 83-85056-40-8.
- ↑ Górka 2016 ↓, s. 70, 131.
- ↑ Basia Żelazko , Świecki pogrzeb Tadeusza Woźniaka. Muzyka żegnali bliscy, przyjaciele, fani [online], film.wp.pl, 1 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-23] (pol.).
- ↑ Daniel Kiełbasa , Świecki pogrzeb autora wielkiego przeboju. Kto pożegnał Tadeusza Woźniaka ? [online], muzyka.interia.pl, 31 lipca 2024 [dostęp 2024-07-31] (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-12-20] .
- ↑ M.P. z 2013 r. poz. 500 „za zasługi w działalności na rzecz rozwoju kultury, za osiągnięcia artystyczne”.
- ↑ Złote Krzyże Zasługi za osiągnięcia artystyczne [online], Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 14 stycznia 2014 [dostęp 2022-06-12] (pol.).
- ↑ Frąckowiak, Woźniak, Zieliński i Zaryan odznaczeni u prezydenta.. TVN24, 14 sty 2014. [dostęp 2014-01-20].
- ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-12-20] (pol.).
- ↑ Tadeusz Woźniak, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-12-20] .
- ↑ Tadeusz Woźniak laureatem Nagrody im. Przemysława Gintrowskiego [online], Infowire, 9 grudnia 2019 [dostęp 2020-12-13] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Witold Górka: Zegarmistrz światła. Tadeusz Woźniak w rozmowie z Witoldem Górką. Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2016. ISBN 978-83-65676-04-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona artysty, tadeuszwozniak.pl [zarchiwizowane 2021-12-25] .
- Teksty utworów Tadeusza Woźniaka, poema.pl [zarchiwizowane 2018-03-21] .
- Absolwenci XXXIII Liceum Ogólnokształcącego Dwujęzycznego im. Mikołaja Kopernika w Warszawie
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita)
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polscy gitarzyści akustyczni
- Polscy kompozytorzy muzyki rozrywkowej
- Polscy wokaliści
- Polscy wykonawcy poezji śpiewanej i piosenki literackiej
- Urodzeni w 1947
- Zmarli w 2024