Tetraedryt
 Tetraedryt | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
antymonowa siarkosól miedzi |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
3-4 |
| Przełam |
nierówny, muszlowy |
| Łupliwość |
brak |
| Układ krystalograficzny |
regularny |
| Gęstość minerału |
4,6 –5,1 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
ciemnoszara, czarna z oliwkowym, czerwonawym lub niebieskawym odcieniem |
| Rysa |
szara do czarnej |
| Połysk |
metaliczny |
Tetraedryt – minerał z gromady siarkosoli. Minerał rzadki, rozpowszechniony tylko w niektórych rejonach Ziemi.
Nazwa nawiązuje do częstej, czworościennej (tetraedrycznej) postaci kryształów tego minerału.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Właściwości[edytuj | edytuj kod]
Tworzy kryształy izometryczne – czworościany, rzadziej ośmiościany. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, w formie wypryśnięć na skałach. Jest kruchy, nieprzezroczysty, tworzy roztwór stały (szereg izomorficzny) z tennantytem. Bardzo często domieszką jest: rtęć – (schwazyt), srebro – (freibergit), ołów – (malinowskit), nikiel – (frygidyt), tellur – (goldfieldyt), cyna – (ferrotetraedryt), kobalt.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Składnik miedzionośnych i polimetalicznych utworów hydrotermalnych. Występuje razem z kruszcami – w żyłach i gniazdach kruszcowych. Jest spotykany w pegmatytach i skałach osadowych. Współwystępuje z chalkopirytem, bornitem, kowelinem, chalkozynem, arsenopirytem, galeną, sfalerytem.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Namibia, Rumunia, Wielka Brytania, Niemcy, Szwajcaria, USA, Boliwia, Rosja, Węgry, Włochy.
- W Polsce: występuje w Górach Świętokrzyskich, w Tatrach, na Dolnym Śląsku oraz w rejonie Lubina.
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
- ważna ruda miedzi i antymonu także srebra, rtęci, cynku, niklu, kobaltu;
- ma znaczenie naukowe (jako wskaźnik temperatury tworzenia się złóż);
- poszukiwany przez kolekcjonerów.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- G.G. Gormaz, J.J. Casanovas: Atlas mineralogii, „Wiedza i życie” 1992 r.
- O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, „Świat Książki” – 1996 r.
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. „Alma- Press” 2003 r.
- J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały, Wyd. Multico 1997 r.