Przejdź do zawartości

Tim Matheson

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tim Matheson
Ilustracja
Tim Matheson w Bonanzie (1972)
Imię i nazwisko

Timothy Lewis Matthieson

Data i miejsce urodzenia

31 grudnia 1947
Glendale, Kalifornia, USA

Zawód

aktor, producent filmowy, reżyser

Współmałżonek

Jennifer Leak
(1969–1971; rozwód)
Megan Murphy
(1985–2010; rozwód)
Elizabeth Marighetto
(od 2018)

Lata aktywności

od 1961

Tim Matheson, właśc. Timothy Lewis Matthieson (ur. 31 grudnia 1947 w Glendale) – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy, telewizyjny, głosowy i teatralny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Glendale w Kalifornii jako syn Sarah Elizabeth „Sally” (z domu Lewis)[1] i Clifforda Matthiesona, trenera pilotów[2]. Jego rodzina miała pochodzenie szwedzkie, duńskie, niemieckie, irlandzkie i angielskie[1]. Dorastał w San Fernando Valley w Kalifornii z siostrą Sue[3]. W 1958 uczęszczał do klasy aktorskiej, gdzie został dostrzeżony przez hollywoodzkiego agenta[4]. Pełnił służbę w United States Marine Corps[5].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

W 1961, w wieku trzynastu lat występował na małym ekranie jako Roddy Miller w sitcomie CBS Okno na główną ulicę (Window on Main Street, 1961–1962), a zaraz potem pojawił się w dwóch sitcomach ABCWiercipięta (Leave It to Beaver, 1962–1963) i Moi trzej synowie (My Three Sons, 1962–1963)[6].

Zajmował się także dubbingiem, użyczając swojego głosu tytułowym bohaterom seriali animowanych – ABC Jonny Quest (1964–1965) i Hanna-Barbera Sinbad Jr. (1965), a także mówił rolę Samsona w serialu animowanym Hanna-Barbera Młody Samson i Goliat (Samson & Goliath, 1967). Wkrótce trafił na kinowy ekran w dwóch filmach – komedii Rozwód po amerykańsku (Divorce American Style, 1967) z Debbie Reynolds i przygodowym Misterium chińskiego narkotyku (The Mystery of the Chinese Junk, 1967) u boku Jana-Michaela Vincenta. W międzyczasie ukończył czteroletnie studia teatralne przy The Actors and Directors Lab[7] w Los Angeles, na festiwalu szekspirowskim w San Diego zagrał Romea w spektaklu Romeo i Julia.

W seryjnym westernie NBC Bonanza (1972–1973) wystąpił w roli Griffa Kinga. W sensacyjnym filmie Teda Posta Siła magnum (Magnum Force, 1973) z Clintem Eastwoodem i Robertem Urichem pojawił się jako motocyklowy policjant-szuja oficer Phil Sweet. W 1976 był współtwórcą teatralnej trupy improwizującej The Groundlings. Uznanie w oczach krytyków zdobył kreacją płynnie wypowiadającego się i cierpiącego na obsesję seksualną snoba szpanera Erica „Ottera” Strattona w komedii W krzywym zwierciadle: Menażeria (Animal House, 1978)[8].

W 1982 powrócił na scenę w roli Austina w produkcji off-broadwayowskiej Prawdziwy zachód Sama Sheparda[9] w reż. Gary’ego Sinise’a. Zagrał postać Ricka Tuckera, detektywa i męża czarownicy w serialu fantasy CBS Czarownica Tuckera (Tucker's Witch, 1982). W listopadzie 1982 trafił na okładkę magazynu „Playgirl” z Margot Kidder, z którą zagrał w telewizyjnej komedii HBO Przystanek autobusowy (Bus Stop, 1982) na podstawie sztuki Williama Inge. Można go było zobaczyć w komediach: Być albo nie być (To Be or Not to Be, 1983)[10] z Melem Brooksem, Nad rzeczką (Up The Creek, 1984) i Fletch (1985) u boku Chevy Chase’a.

Debiutował jako reżyser kilku odcinków serialu NBC St. Elsewhere (1984) z Denzelem Washingtonem oraz dreszczowca telewizyjnego Kodeks oficerski (Breach of Conduct, 1994) z Courtney Thorne-Smith.

Rola wiceprezydenta Johna Hoynesa w serialu NBC Prezydencki poker (The West Wing, 1999–2006) przyniosła mu dwukrotnie nominację do nagrody Emmy (2002, 2003)[11]. W serialu CBS Wolf Lake (2001–2002) zagrał szeryfa Matthew Donnera. W biograficznym dramacie biblijnym ABC Judasz (Judas, 2004) z Johnathonem Schaechem wcielił się w postać Poncjusza Piłata[12]. Był nominowany do Nagrody Stowarzyszenia Krytyków Telewizyjnych za rolę Ronalda Reagana w dramacie telewizyjnym 20th Television/National Geographic Zabić Reagana (Killing Reagan, 2016)[13] na podstawie książki autorstwa Billa O’Reilly.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

28 września 1968 zawarł związek małżeński z aktorką Jennifer Leak. W styczniu 1971 doszło do rozwodu[14]. 29 czerwca 1985 ożenił się z tancerką baletową Megan Murphy[15]. Mają dwie córki – Molly Lewis (ur. 4 sierpnia 1987) i Emmę Katherinę (ur. 21 lutego 1988) oraz syna Coopera Timothy’ego (ur. 12 sierpnia 1994)[16]. W 2010, po 25. latach małżeństwa, rozwiódł się[16]. W 2018 poślubił Elizabeth Marighetto[16].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Filmy fabularne

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Rola Reżyser
1967 Rozwód po amerykańsku (Divorce American Style) Mark Harmon Bud Yorkin
Misterium chińskiego narkotyku (The Mystery of the Chinese Junk) Joe Hardy Franklin W. Dixon
1968 Twoje, moje i nasze (Yours, Mine and Ours) Mike Beardsley Melville Shavelson
1969 How to Commit Marriage David Poe Norman Panama
1973 Siła magnum (Magnum Force) Phil Sweet Ted Post
1978 Menażeria (Animal House) Eric 'Otter' Stratton John Landis
Almost Summer Kevin Hawkins Martin Davidson
1979 Marzyciel (Dreamer) Dreamer Noel Nosseck
The Apple Dumpling Gang Rides Again Szeregowy Jeff Reed / Kapitan Phillips Vincent McEveety
1941 Kapitan Loomis Birkhead Steven Spielberg
1982 A Little Sex Michael Donovan Bruce Paltrow
1983 Być albo nie być (To Be or Not to Be) Porucznik Andre Sobinski Mel Brooks
1984 Dom Boży (The House of God) Roy Basch Samuel Shem
Impuls (Impulse) Stuart Graham Baker
W górę rzeki (Up the Creek) Bob McGraw Robert Butler
1985 Fletch Alan Stanwyck Michael Ritchie
1989 Wyścig armatniej kuli 3 (Speed Zone) Jack O’Neill Jim Drake
Body Wars Kapitan Braddock Leonard Nimoy
1990 Solar Crisis Steve Kelso Richard Sarafian
Pogrzebany żywcem (Buried Alive) Clint Goodman Frank Darabont
1991 Zwariowany Fred (Drop Dead Fred) Charles Ate de Jong
Oni czasami wracają (Sometimes They Come Back) Jim Norman Tom McLoughlin
1996 Czarna owca (Black Sheep) Al Donnelly Penelope Spheeris
Midnight Heats (The Cinema Snob) Tyler Grey Allan A. Goldstein
Grunt to rodzinka II (A Very Brady Sequel) Roy Martin / Trevor Thomas Arlene Sanford
1997 Prawem na lewo (Trial and Error, TV) Peter Hudson Jonathan Lynn
1998 Pechowy Skrzat (A Very Unlucky Leprechaun, TV) Howard Wilson Brian Kelly
Opowieści o odwadze: Dwie rodziny (Rescuers: Stories of Courage: Two Families, TV) Adolf Althoff Tim Hunter
1999 Cała ona (She’s All That) Harlan Siler Robert Iscove
Tylko miłość (The Story of Us) Marty Rob Reiner
2000 Ofiara losu (Chump Change) Simon 'Sez' Simone Stephen Burrows
Historia Jackie Bouvier Kennedy Onassis (TV) John F. Kennedy David Burton Morris
2002 Wieczny student (Van Wilder) Vance Wilder Sr. Walt Becker
Złap mnie, jeśli potrafisz (Catch Me if You Can, TV) Norm Steven Spielberg
Tego już za wiele (Mom’s on Strike, TV) Alan Harris James Keach
2003 Gdzie podziewają się teraz? (Where Are They Now?: A Delta Alumni Update) dr Eric 'Otter' Stratton, OB / GYN John Landis
2004 Judasz (Judas, TV) Poncjusz Piłat Charles Robert Carner
2005 Nie wracaj w te strony (Don't Come Knocking) Producent 1 Wim Wenders
Wspaniałe pustkowie. Spacer po Księżycu 3D (Magnificent Desolation: Walking on the Moon 3D) Houston Capcom (głos) Mark Cowen
2007 Redline Jerry Brecken Andy Cheng
2008 Wyznania gwiazdki z Hollywood (True Confessions of a Hollywood Starlet, TV) reżyseria
2009 Za linią wroga: Kolumbia (Behind Enemy Lines: Colombia) Carl Dobbs Tim Matheson
American Pie: Księga miłości (American Pie 7: The Book of Love) absolwent 4 John Putch
2017 Jumanji: Przygoda w dżungli (Jumanji: Welcome to the Jungle) starszy mężczyzna Vreeke Jake Kasdan
2019 Laleczka (Child’s Play) Henry Kaslan Lars Klevberg

Seriale TV

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Rola
1961-62 Okno na główną ulicę (Window on Main Street) Roddy Miller
1962-63 Wiercipięta (Leave It to Beaver) Michael 'Mike' Harmon
1962-63 Moi trzej synowie (My Three Sons) Alan Edgerton
1963 Ripcord David
1964–65 Jonny Quest Jonny Quest (głos)
1965 Sinbad Jr. Sinbad Jr. (głos)
1965 O.K.Crackerby! Huntington Hawthorne
1966 Space Ghost Jace (głos)
1967 Młody Samson i Goliat (Samson & Goliath) Samson (głos)
1972-73 Bonanza Griff King
1973 Kung Fu Porucznik Bill Wyland
1977 Hawaii Five-O Brent Saunders
1993 Batman (Batman: The Animated Series) D.A. Gil Mason (głos)
1995 Cybill Teddy
1993 The New Batman Adventures Michael Vreeland (głos)
1999–2006 Prezydencki poker (The West Wing) wiceprezydent John Hoynes
2001–2002 Wolf Lake szeryf Matthew Donner
2002 Diabli nadali (The King of Queens) Dr Farber
2003 Bez śladu (Without a Trace) Dr Aaron Morrison
2003 Nie ma sprawy (Ed) Peter Evashavik
2003 Liga Sprawiedliwych bez granic (Justice League Unlimited) Maxwell Lord (głos)
2007 Shark Sądzia Andrew Bennett
2008 Ekipa (Entourage) Steve Parles
2008–2013 Tożsamość szpiega (Burn Notice) Larry Sizemore
2009 Batman: Odważni i bezwzględni (Batman: The Brave and the Bold) Jarvis Kord (głos)
2009 Body Politic Senator Webster
2010 Białe kołnierzyki (White Collar) Edward Walker
2011–2015 Doktor Hart (Hart of Dixie) Dr Bertram „Brick” Breeland
2012–2013 Scooby Doo i Brygada Detektywów (Scooby-Doo! Mystery Incorporated) Brad Chiles (głos)
2013 CSI: Kryminalne zagadki Las Vegas (CSI: Crime Scene Investigation) Oliver Tate
2016 Motyw (Motive) Brent Rodman
2017 Snowfall George Miller
2017–2018 Trzy razy ja (Me, Myself & I) Richard
2017–2019 Madam Secretary Fred Moran
2018 Sprawa idealna (The Good Fight) Tully Nelson
2018 The Affair James
2019 Goldbergowie (The Goldbergs) Eric
2019–2021 Tacy jesteśmy (This Is Us) Dave Malone
2021 Evil Edward Tragoren

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Tim Matheson What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-04-09]. (ang.).
  2. Susan Horsburgh: Frat and Happy. „People”, 2002-05-20. [dostęp 2020-04-09]. (ang.).
  3. Tim Matheson Actor, Director, Producer, Voice-overs. „TV Guide”. [dostęp 2023-07-16]. (ang.).
  4. Barbara Crossette: 'Animal House' Cutup Finds a World of Deltas. „The New York Times”, 1979-01-26. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
  5. Kari Williams: 'Animal House' Star Tim Matheson Talks Marine Corps Service. Military.com, 2022-07-25. [dostęp 2023-07-16]. (ang.).
  6. Tim Matheson. Rotten Tomatoes. [dostęp 2023-07-16]. (ang.).
  7. Tim Matheson. Encyclopedia.com. [dostęp 2023-07-17]. (ang.).
  8. Tim Matheson Biography. AllMovie. [dostęp 2023-07-17]. (ang.).
  9. Tim Matheson. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2023-07-17]. (ang.).
  10. Jason Price: Tim Matheson On His Longevity, Exciting New Projects. Icon Vs. Icon, 2015-01-24. [dostęp 2023-07-17]. (ang.).
  11. Tim Matheson. AllMovie. [dostęp 2023-07-16]. (ang.).
  12. Chris Monroe: Judas (2004). Christian Answers. [dostęp 2023-07-17]. (ang.).
  13. Graham Winfrey: Critics’ Choice TV Awards: HBO Leads With 22 Nominations. Indie Wire, 2016-11-14. [dostęp 2023-07-16]. (ang.).
  14. Paul Green: A History of Television’s The Virginian, 1962–1971. McFarland, 2014-01-10. ISBN 978-0-7864-5799-1.
  15. Tim Matheson Biography (1947?-). Film Reference. [dostęp 2023-07-17]. (ang.).
  16. a b c Kudzai Allan Chidamwoyo: Tim Matheson’s Wife Is Elizabeth Marighetto – What We Know About Her. AmoMama. [dostęp 2023-07-17]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Kevin Scott Collier: Jonny, Sinbad Jr. & Me. CreateSpace Independent Publishing Platform, 2017. ISBN 1-9784-1483-8.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]