Ulica Piotrowicka w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
ulica Piotrowicka
Ligota-Panewniki
Ilustracja
Fragment ulicy Piotrowickiej (2022)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

1525 m[1]

Przebieg
Ikona ulica.svg ul. Ligocka
Ikona wiad nad torami.svg 0m linia kolejowa 139
Ikona ulica z prawej.svg 50m ul. Stanisława Hadyny
Ikona ulica z prawej.svg 200m ul. ks. bpa Tadeusza Szurmana[2]
Ikona ulica z prawej.svg 250m ul. Książęca
Ikona ulica most.svg 420m rzeka Kłodnica
Ikona ulica z prawej.svg 490m ul. ojca Karola Bika
Ikona ulica skrzyżowanie.svg światła 540m ul. Franciszkańska
Ikona ulica z prawej.svg 665m ul. ks. bpa Teofila Bromboszcza
Ikona ulica skrzyżowanie.svg światła 750m ul. Panewnicka
Ikona ulica z prawej.svg 885m ul. Mazurska
Ikona ulica z prawej.svg 980m ul. Kaszubska
Ikona ulica skrzyżowanie.svg światła 1065m ↖ ul. Mazowiecka
↙ ul. Poleska
→ ul. Słupska
Ikona ulica z prawej.svg 1160m ul. Huculska
Ikona ulica z prawej.svg 1240m ul. Małopolska
Ikona ulica z lewej.svg 1280m ul. Kołobrzeska
Ikona ulica z prawej.svg 1325m ul. Śląska
Ikona ulica z lewej.svg 1360m ul. Zadole
Ikona ulica z prawej.svg 1430m ul. Harcerska
Ikona ulica skrzyżowanie.svg 1495m ← ul. Bieszczadzka
→ ul. Komandorska
Ikona ulica most.svg 1525m rzeka Ślepiotka
Ikona ulica.svg ul. Armii Krajowej
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Piotrowicka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Piotrowicka”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Piotrowicka”
Ziemia50°13′30,2″N 18°58′11,5″E/50,225063 18,969849

Ulica Piotrowicka w Katowicach (niem. Petrowitzer Straße[3] / Teil Rubergstraße[4]) − jedna z dróg w katowickej dzielnicy Ligota-Panewniki i głównych ulic Ligoty. Swoją nazwę wzięła od części Katowic − Piotrowic. Posiada południkowy przebieg.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Znak na wiadukcie kolejowym − koniec ul. Ligockiej i początek ul. Piotrowickiej
Wiadukt kolejowy − koniec ul. Ligockiej i początek ul. Piotrowickiej
Widok ulicy w kierunku południowym

Droga została uwzględniona na mapie Pruskiego Sztabu Generalnego z 1827[5]. Ulica do 1922 roku nosiła nazwę Petrowitzer Straße, a w latach 1939−1945 Teil Rubergstraße[4] (część północna) i Petrowitzer Straße (część południowa)[6]. Przed I wojną światową rozpoczęła przy niej działalność fabryka farb, produkująca kwas solny (istniała do lat sześćdziesiątych XX wieku). Na rogu dzisiejszych ul. Piotrowickiej i ul. Książęcej (obecnie ul. Piotrowicka 83) gmina Ligota wybudowała ratusz gminny − urząd funkcjonował w nim do 1924, później swoją siedzibę miał tu komisariat policji[7]. Dnia 4 września 1939 polscy saperzy wysadzili most nad Kłodnicą przy ul. Piotrowickiej. W latach pięćdziesiątych w rejonie ul. Piotrowickiej, Zielonogórskiej i Kołobrzeskiej wzniesiono osiedle mieszkaniowe. Do 1960 odcinek drogi między ulicą Panewnicką a ulicą Kredytową nosił imię Teofila Bromboszczabiskupa katowickiego, urodzonego w Ligocie[8]. Rejon ulicy Piotrowickiej i ulicy Panewnickiej to dawne, silnie przekształcone skrzyżowanie z lokalnymi ośrodkami usługowymi[9]. Uchwałą Rady Miasta Katowic z dnia 26 kwietnia 2010 plac, położony u zbigu ul. Piotrowickiej i ul. Panewnickiej, otrzymał nazwę skwer Bolesława Szabelskiego[10].

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Droga jest ulicą klasy zbiorczej, pod nią znajduje się sieć wodociągowa Ø 150 mm oraz kanał zbiorczy Ø 800 mm, odprowadzający ścieki[11][12]. Ulicą kursują autobusy Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (KZK GOP)[13].

Według badań Urzędu Miasta Katowice z 2007 na osiedlu pomiędzy ulicami Zielonogórską, Panewnicką i Piotrowicką udział powierzchni zabudowanej w powierzchni terenu wynosi 20%, wskaźnik intensywności zabudowy (netto) − 0,80 WIZ, średnia ważona liczby kondygnacji − 4; na osiedlu pomiędzy ulicami Piotrowicką, Wileńską, Śląską i Poleską udział powierzchni zabudowanej w powierzchni terenu wynosi 27%, wskaźnik intensywności zabudowy (netto) − 0,55 WIZ, średnia ważona liczby kondygnacji − 2,04[9].

Obiekty i instytucje[edytuj | edytuj kod]

Przy ulicy Piotrowickiej znajdują się następujące obiekty o wartości historycznej[11]:

  • willa w ogrodzie (ul. Piotrowicka 17), wybudowana w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[14];
  • domy mieszkalne wielorodzinne (ul. Piotrowicka 19), wybudowane w latach czterdziestych XX wieku[14];
  • fragment socrealistycznej zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej (ul. Piotrowicka 22, 24, 26, 26abcd, 28, 30, 30abcd, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 44, 46, 46abc, 48, 50, 50abc); pochodzący z lat pięćdziesiątych XX wieku oraz wcześniejszej; objęty ochroną konserwatorską[14], ochronie podlegają: skala i forma historyczna, geometria dachu i jego historyczne pokrycie, cechy stylowe i detale architektoniczne, wielkość i rozmieszczenie otworów, podział i rytm okien;
  • fragment zespołu zabudowy kolonii urzędniczej − dom mieszkalny (ul. Piotrowicka 37); wzniesiony w latach czterdziestych XX wieku, w stylu socrealistycznym[14]; objęty ochroną konserwatorską[14], ochronie podlegają: skala i forma historyczna, cechy stylowe i detale architektoniczne, kształt, wielkość, rozmieszczenie otworów okiennych i drzwiowych, ich podziały oraz płaski dach;
  • zabytkowy budynek mieszkalny − kamienica w ogrodzie (ul. Piotrowicka 58/60), wzniesiona w stylu funkcjonalizmu w dwudziestoleciu międzywojennym[14]; objęta ochroną konserwatorską[14], ochronie podlegają: skala i forma historyczna, zróżnicowana wysokość budynku, płaski dach, cechy stylowe i detale architektoniczne, historyczna kolorystyka, kształt, wielkość, rozmieszczenie otworów okiennych i drzwiowych, kształt i podziały stolarki okiennej i drzwiowej, proste formy balustrad i ogrodzeń oraz starodrzew w ogrodach;
  • zabytkowe budynki mieszkalne z początku XX wieku − modernistyczna willa w ogrodzie (ul. Piotrowicka 61) i dom mieszkalny (ul. Piotrowicka 63); objęte ochroną konserwatorską[14], ochronie podlegają: skala i forma historyczna, geometria dachu, cechy stylowe i detale architektoniczne, historyczna kolorystyka, kształt, wielkość, rozmieszczenie otworów okiennych i drzwiowych, kształt i podziały stolarki okiennej i drzwiowej oraz starodrzew w ogrodach;
  • zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna (ul. Piotrowicka 62, 64, 66), obiekty wzniesiono w latach pięćdziesiątych XX wieku w stylu socrealistycznym[14];
  • zabytkowy budynek mieszkalny (ul. Piotrowicka 73)[12], wzniesiony na przełomie XIX i XX wieku, posiada kamienny detal[14];
  • kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Piotrowicka 79)[12], pochodząca z przełomu XIX i XX wieku[14];
  • budynek dawnego ratusza (ul. Piotrowicka 83), wzniesiony w pierwszej ćwierci XX wieku[14]; obiekt posiada mansardowy dach wielospadowy, murowaną balustradę i podcienia z kolumnami oraz dwa półkoliste ryzality, przykryte półkolistymi kopułami[12];
  • budynek za dawnym ratuszem (ul. Piotrowicka 83a)[12];
  • kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Piotrowicka 88), wybudowana w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[14];
  • kamienica mieszkalna − dawny zajazd, później kino (ul. Piotrowicka 90); wzniesiona w stylu historyzmu ceglanego, pod koniec XIX wieku[14];
  • kamienica mieszkalna (ul. Piotrowicka 99d), wybudowana w pierwszej ćwierci XX wieku[14];
  • kamienica mieszkalna (ul. Piotrowicka 100), wzniesiona na przełomie XIX i XX wieku[14];
  • dom pracowników kolei (ul. Piotrowicka 117a), wybudowany w dwudziestoleciu międzywojennym[14];
  • kamienica mieszkalna dla pracowników kolei (ul. Piotrowicka 118), wzniesiona w dwudziestoleciu międzywojennym[14].

Pod numerem 89 istnieje historyczny zespół budynków Energomontażu-Południe; nie jest objęty ochroną ze względu na utratę cech zabytkowych wskutek przeróbek[15].

Przy ulicy Piotrowickiej swoją siedzibę mają[16]: przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, biura rachunkowe, Instytut Informatyki Śledczej, niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, wspólnoty mieszkaniowe.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Urząd Miasta Katowice: Szczegółowe działania jednostek organizacyjnych miasta Katowice oraz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  2. UCHWAŁA NR L/1018/17 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 14 grudnia 2017 r. w sprawie nadania ulicy położonej na terenie miasta Katowice nazwy "Biskupa Tadeusza Szurmana" bip.katowice.eu (pol.) [dostęp 2017-12-30]
  3. Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008, s. 40. ISBN 978-83-7593-014-6.
  4. a b Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-12)]. (niem.).
  5. Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008, s. 26, 27. ISBN 978-83-7593-014-6.
  6. Mapa Ligoty z czasów II wojny światowej www.ligota.info [dostęp 2011-07-18]
  7. Lech Szaraniec o historii katowickiej Ligoty. Cz. 1 (pol.) www.katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2011-07-18]
  8. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 145, 146, 150. ISBN 83-905115-0-9.
  9. a b Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  10. Urząd Miasta Katowice: Uchwała nr LVII/1173/10 Rady Miasta Katowice z dnia 26 kwietnia 2010 r. w sprawie nadania nazwy placowi położonemu na terenie miasta Katowice "Skwer Bolesława Szabelskiego". www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  11. a b Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w obszarze fragmentu terenu górniczego Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. KWK "Wujek", obejmującego obszar położony w rejonie ulic: Panewnickiej - Piotrowickiej w dzielnicy Ligota w Katowicach. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  12. a b c d e Urząd Miasta Katowice: UCHWAŁA NR X/152/11 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 30 maja 2011 r. w sprawie uchwalenia: miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w rejonie ulicy Kijowskiej, Książęcej i Ligockiej w Katowicach.. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  13. KZK GOP: Kursy dla przystanku Ligota Poleska. www.rozklady.kzkgop.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  14. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
  15. Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-18]
  16. Spis firm na ulicy Piotrowicka w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-18)]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996. ISBN 83-905115-0-9.
  • Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.