Vittorio Rieti

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Vittorio Rieti
Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1898
Aleksandria

Pochodzenie

włoskie

Data i miejsce śmierci

19 lutego 1994
Nowy Jork

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pedagog

Vittorio Rieti (ur. 28 stycznia 1898 w Aleksandrii, zm. 19 lutego 1994 w Nowym Jorku[1][2][3][4]) – amerykański kompozytor i pedagog muzyczny pochodzenia włoskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował w Mediolanie u Giuseppe Frugatty oraz w Rzymie u Alfredo Caselli i Ottorino Respighiego[1][2][3]. Uzyskał doktorat z ekonomii na Uniwersytecie Mediolańskim, w czasie I wojny światowej zmobilizowany został do wojska[3]. W 1921 roku przebywał w Wiedniu, gdzie podpisał kontrakt z Universal Edition, a także poznał Albana Berga i Arnolda Schönberga[1]. W latach 1925–1940 wielokrotnie gościł w Paryżu, gdzie spotykał się z członkami grupy Les Six, Siergiejem Prokofjewem, Paulem Hindemithem i Igorem Strawinskim[1]. Wspólnie z Mario Labroką i Renzo Massarinim założył grupę kompozytorską I Tre[1]. W 1931 roku założył w Paryżu stowarzyszenie La Sérénade, promujące współczesną muzykę kameralną[1].

W 1940 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, w 1944 roku uzyskał obywatelstwo amerykańskie[1][2][4]. W 1954 roku otrzymał New York Music Critics’ Circle Award za III Kwartet smyczkowy[1]. Prowadził intensywną działalność pedagogiczną, wykładał w Peabody Conservatory of Music w Baltimore (1948–1949), Chicago Musical College (1950–1953), Queens College w Nowym Jorku (1958–1960) i New York College of Music (1960–1964)[1][2][3][4].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Na początku swojej kariery kompozytorskiej interesował się atonalnością, szybko jednak zwrócił się w stronę neoklasycyzmu[1][3]. Przed II wojną światową tworzył głównie muzykę sceniczna, pisał utwory do baletów zespołu Siergieja Diagilewa i do sztuk teatralnych Louisa Jouveta[1][3][4]. Po przeprowadzce do Stanów Zjednoczonych zajął się głównie muzyką orkiestrową i kameralną, pisał też opery[1]. Sięgał po tradycyjne formy takie jak symfonia, koncert, wariacje, sonata, kwartet smyczkowy, preludium, suita[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych)[1][2][4]

Utwory orkiestrowe

  • Koncert na instrumenty dęte drewniane i orkiestrę (1923)
  • Noah’s Ark (1925)
  • 2 Pastorali na orkiestrę kameralną (1925)
  • 3 koncerty fortepianowe (I 1926, II 1937, III 1955)
  • Madrigale na orkiestrę kameralną (1927)
  • 2 koncerty skrzypcowe (I 1928, II 1969)
  • 8 symfonii (I 1929, II 1930, III 1944, IV 1942, V 1945, VI 1973, VII 1977, VIII 1987)
  • Serenata na skrzypce i orkiestrę kameralną (1931)
  • 2 koncerty wiolonczelowe (I 1934, II 1953)
  • Concerto du Loup (1938)
  • Partita na klawesyn i orkiestrę kameralną (1946)
  • Koncert na 2 fortepiany i orkiestrę (1951)
  • Koncert na klawesyn i orkiestrę (1955, zrewid. 1972)
  • Introduction e gioco delle ore (1953)
  • Dance Variations na orkiestrę smyczkową (1956)
  • La Fontaine (1968)
  • Concerto Triplo na skrzypce, altówkę, fortepian i orkiestrę (1971)
  • Koncert na kwartet smyczkowy i orkiestrę (1976)
  • Concertino pro San Luca na 10 instrumentów (1984)
  • Concertino Novello na 10 instrumentów (1986)
  • Congedo na 12 instrumentów (1987)
  • Enharmonic Variations na fortepian i orkiestrę kameralna (1988)

Utwory kameralne

  • Sonata na flet, obój, fagot i fortepian (1924)
  • 5 kwartetów smyczkowych (I 1926, II 1941, III 1951, IV 1960, V 1980)
  • Partita na flet, obój, kwartet smyczkowy i klawesyn (1945)
  • Kwintet na instrumenty dęte drewniane (1957)
  • Sicilienne e Tarantella na wiolonczelę i fortepian (1971)
  • Oktet na fortepian i 7 instrumentów (1971)
  • Trio fortepianowe (1972)
  • Kwartet fortepianowy (1973)
  • Sestetto pro Gemini na flet, obój, skrzypce, altówkę, wiolonczelę i fortepian (1975)
  • Incisiono na kwintet dęty blaszany (1977)
  • Variations on Two Cantigas de Santa Maria na flet, obój, fagot, wiolonczelę i klawesyn (1978)
  • Spiccata na flet, smyczki i fortepian (1981)
  • Allegretto alla croma na flet, obój, klarnet, fagot, smyczki i fortepian (1981)
  • Elegia na flet, wiolonczelę i fortepian (1983)
  • Romanza lidica na klarnet i fortepian (1984)
  • Kwintet fortepianowy (1989)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Missa brevis na chór i organy (1973)

Opery

  • Orfeo tragedia (1928, niedokończona)
  • Teresa nel bosco (1933, wyst. Wenecja 1934)
  • Don Perlimplin (1949, wyst. Urbana 1952)
  • opera radiowa Viaggio d’Europa (1954)
  • The Pet Shop (1957, wyst. Nowy Jork 1958)
  • The Clock (1960)
  • Maryam the Harlot (1966)

Balety

  • L’Arca di Noe (1923)
  • Robinson et Vendredi (1924)
  • Barabau (1925)
  • Le Bal (1929)
  • David triomphant (1937)
  • Hipoolyte (1937)
  • The Night Shadow (1941)
  • Waltz Academy (1944)
  • The Mute Wife (1944)
  • Trionfo di Bacco e Arianna (1947)
  • Native Dancer (1959)
  • Conundrum (1961)
  • A Sylvan Dream (1965)
  • Scenes Seen (1975)
  • Verdiana (1983)
  • Indiana (1984)
  • Kaleidoscope (1987)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 394–395. ISBN 978-83-224-0837-7.
  2. a b c d e Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2990. ISBN 0-02-865530-3.
  3. a b c d e f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 746. ISBN 0-674-37299-9.
  4. a b c d e Neil Butterworth: Dictionary of American Classical Composers. New York: Routledge, 2005, s. 373–374. ISBN 0-415-93848-1.