Władysław Kulesza (pułkownik)

Władysław Kulesza
	pułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia	24 marca 1888 ; Gizowszczyzna
Data i miejsce śmierci	1940 ; Katyń, RFSRR, ZSRR
	Przebieg służby
Lata służby	–1940
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Wojsko Polskie
Jednostki	14 Pułk Ułanów Jazłowieckich; 1 Pułk Strzelców Konnych; Komisja Remontowa Nr 3
Stanowiska	zastępca dowódcy pułku; dowódca pułku; przewodniczący komisji
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa; kampania wrześniowa
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Władysław Kulesza^[a] (ur. 24 marca 1888 w majątku Gizowszczyzna na Wołyniu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 24 marca 1888 w majątku Gizowszczyzna, w ówczesnym powiecie starokonstantynowskim guberni wołyńskiej, w rodzinie Hieronima i Elżbiety de Mezer^[2].

Ukończył Szkołę Kawalerii w Jelizawietgradzie. W latach 1918–1921 walczył w szeregach 14 pułku ułanów jazłowieckich. Po zakończeniu wojny z bolszewikami został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 64. lokatą w korpusie oficerów jazdy. W 1923 pełnił służbę na stanowisku dowódcy I dywizjonu – zastępcy dowódcy 14 pułku Ułanów Jazłowieckich. Od 13 listopada do 20 grudnia 1923 oraz od 4 października do 4 listopada 1924 pełnił czasowo obowiązki dowódcy 6 Pułku Strzelców Konnych w Żółkwi. Od 10 czerwca 1924 był słuchaczem trzymiesięcznego kursu dla oficerów sztabowych kawalerii w Centralnej Szkole Kawalerii w Grudziądzu^[3]. Z dniem 20 listopada 1924 został przeniesiony z 14 puł. do 1 pułku strzelców konnych w Garwolinie na stanowisko dowódcy pułku^[4]. 12 kwietnia 1927 został awansowany na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 4,5. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[5]. W marcu 1929 został przeniesiony do kadry oficerów kawalerii z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Wojskowego Zakładu Remontu Koni na stanowisko przewodniczącego Komisji Remontowej Nr 3 w Krakowie^[6]. Służbę na tym stanowisku pełnił przez dziesięć lat^[7]. W marcu 1939 posiadał najwyższe starszeństwo i lokatę wśród pułkowników kawalerii^[b].

Był żonaty z Rosjanką, z którą miał syna. Właściciel majątku w Sewruni na Wołyniu.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej i został osadzony w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany^[8], gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu^[9].

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został mianowany pośmiertnie do stopnia generała brygady^[10]^[11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów"^[12]^[13].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Niepodległości (25 stycznia 1933)^[14]
Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz pierwszy w 1921)^[15]
Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[16]^[17]
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[17]
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[17]
Odznaka pamiątkowa I Korpusu Polskiego w Rosji^[17]
Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)^[17]

Zobacz też

awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007

Uwagi

↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Władysław I Kulesza”, w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko^[1].
↑ Pułkownicy kawalerii, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1. Wykaz został sporządzony w lutym 1939 i zawierał dane o pułkownikach kawalerii będące podstawą przeprowadzenia wyboru na stopień generała brygady. Spośród czternastu pułkowników kawalerii umieszczonych w wykazie tylko Piotr Skuratowicz został mianowany generałem brygady ze starszeństwem z 19 marca 1939. Dziewięciu kandydatom do stopnia generalskiego zarzucono „brak dowodzenia” wielką jednostką kawalerii. Wśród nich, jako pierwszy, figurował pułkownik Władysław Kulesza.

Przypisy

↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1525.
↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-08-26].
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 5 czerwca 1924, s. 309.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 123 z 21 listopada 1924, s. 686.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 123.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 91.
↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 126, 862.
↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 326.
↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885.
↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 2024-09-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].
↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
↑ M.P. z 1933 r. nr 24, poz. 33 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 64)
↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Fotografia Władysława Kuleszy w mundurze pułkownika (1937 r.)

Bibliografia

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.

[2] W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Władysław I Kulesza”, w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko^[1].

[9] Pułkownicy kawalerii, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1. Wykaz został sporządzony w lutym 1939 i zawierał dane o pułkownikach kawalerii będące podstawą przeprowadzenia wyboru na stopień generała brygady. Spośród czternastu pułkowników kawalerii umieszczonych w wykazie tylko Piotr Skuratowicz został mianowany generałem brygady ze starszeństwem z 19 marca 1939. Dziewięciu kandydatom do stopnia generalskiego zarzucono „brak dowodzenia” wielką jednostką kawalerii. Wśród nich, jako pierwszy, figurował pułkownik Władysław Kulesza.

[CITEREFRocznik_Oficerski19241525-1] Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1525.

[3] Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-08-26].

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_53_z_5_czerwca_1924,_s._309-4] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 5 czerwca 1924, s. 309.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_123_z_21_listopada_1924,_s._686-5] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 123 z 21 listopada 1924, s. 686.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_13_z_20_kwietnia_1927,_s._123-6] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 123.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_5_z_12_marca_1929,_s._91-7] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 91.

[CITEREFRybkaStepan2006126,_862-8] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 126, 862.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Katynia2000326-10] Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 326.

[11] 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).

[12] M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885.

[13] Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 2024-09-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).

[14] „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].

[15] Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).

[16] M.P. z 1933 r. nr 24, poz. 33 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[17] Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 64)

[18] M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

[:0-19] Fotografia Władysława Kuleszy w mundurze pułkownika (1937 r.)

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[b]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[1]