Walerian Sosiński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Walerian Sosiński (William Gray)
Ilustracja
Walerian Sosiński po dekoracji Virtuti Militari
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

29 sierpnia 1919
Zbiersk

Data i miejsce śmierci

1 listopada 2008
Zbiersk

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie,
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego,
RAF

Jednostki

3 pułk lotniczy
dywizjon 307
dywizjon 300

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Polowy Znak Strzelca
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Lotniczy (dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Obrony (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania) Gwiazda Lotniczych Załóg w Europie (Wielka Brytania)
Multimedia w Wikimedia Commons

Walerian Sosiński (William Gray) (ur. 29 sierpnia 1919 w Zbiersku, zm. 1 listopada 2008 tamże) – żołnierz Wojska Polskiego, starszy sierżant strzelec pokładowy Polskich Sił Powietrznych, uczestnik kampanii wrześniowej oraz działań polskiego lotnictwa na Zachodzie, kawaler Orderu Virtuti Militari. Po wojnie awansowany do stopnia kapitana.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Józefa i Zofii z domu Okoń. W 1934 roku ukończył siedmioletnią szkołę powszechną w Zbiersku i rozpoczął pracę w miejscowej cukrowni. W ramach przysposobienia wojskowego odbył szkolenie szybowcowe[1] w Fordońskiej Szkole Szybowcowej[2], gdzie uzyskał kategorię A i B pilota szybowcowego[potrzebny przypis]. Zgłosił się ochotniczo do służby w Wojsku Polskim i 15 grudnia 1937 roku został przydzielony do 3. pułku lotniczego. Odbył dziesięciotygodniowe szkolenie zasadnicze w Biedrusku, a następnie kurs obsługi samolotów. Jako starszy szeregowy został przydzielony do 32. eskadry liniowej, gdzie przeszedł szkolenie w zakresie pilotażu RWD-8[3].

Po wybuchu II wojny światowej zajmował się obsługą Karasi eskadry na lotniskach polowych[4]. 11 września, po rozwiązaniu eskadry, został ewakuowany w kierunku granicy z Węgrami. Internowany 19 września, w grudniu 1939 roku zbiegł i przez Jugosławię przedostał się do Francji. Trafił do polskiej bazy w Lyon-Bron, skąd został skierowany do Wielkiej Brytanii. W RAF otrzymał numer służbowy 781042 i rozpoczął naukę języka angielskiego oraz radiotelegrafii[5].

Został skierowany na szkolenie strzeleckie do 10. Bombing and Gunnery School w Dumfries, a po jego ukończeniu 7 października 1940 roku przydzielono go do dywizjonu 307. Latał w załodze z plut. pil. Antonim Jodą, ale na własną prośbę przeniósł się do lotnictwa bombowego. Od 10 listopada został przydzielony do dywizjonu 300, gdzie latał w charakterze strzelca samolotowego. Pierwszy lot bojowy wykonał 28 grudnia 1940 roku – było to bombardowanie zbiorników paliwa w Rotterdamie. Kolejne loty wykonywał na bombardowanie Kilonii, Brestu, Bremy, Kolonii, Mannheimu oraz Hamburga. W maju i czerwcu 1941 roku brał udział w bombardowaniach Hamburga, Kolonii, Rotterdamu, Osnabrück, Duisburga oraz Bremy[6]. Podczas powrotu z bombardowania Bremy 30 czerwca jego samolot (Vickers Wellington nr R1640 o znakach BH-A) uszkodziła artyleria przeciwlotnicza, przez co wodował na Morzu Północnym, cała załoga została uratowana[7]. Sosiński za odwagę w ratowaniu członków załogi został odznaczony przez gen. Władysława Sikorskiego, w obecności króla Jerzego VI, Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari[2].

Po wypoczynku powrócił do latania operacyjnego. Od lipca 1941 roku latał na bombardowanie Frankfurtu nad Menem, Bremy, Cherbourga, Emden, Hamburga i Münster. 2 lutego 1942 roku, po odbyciu trzydziestu jeden lotów bojowych, został przeniesiony na wypoczynek do 18. Operational Training Unit w Bramcote. W tej jednostce ukończył kurs bombardierów. 16 lipca 1943 roku reprezentował swoją jednostkę na pogrzebie gen. Władysława Sikorskiego. Był jednym z żołnierzy, którzy nieśli i składali do grobu jego trumnę. 1 października 1943 roku został przeniesiony do szkoły pilotażu podstawowego 16. (Polish) Service Flying Training School w Newton, gdzie do 1946 roku szkolił bombardierów[8].

Wojnę zakończył w stopniu starszego sierżanta. Nie zdecydował się na powrót do Polski i pozostał na emigracji. W 1947 roku wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Zmienił imię i nazwisko na William Gray i pozostał w Wielkiej Brytanii[9]. Pracował w zakładach Dunlop Tyres, a następnie w przemyśle lotniczym. Od 1964 roku pracował w Kanadzie, w 1965 przeniósł się na Wyspy Bahama. Po dwóch latach wyjechał do USA, gdzie pracował w handlu. Następnie otworzył własną działalność związaną z handlem maszynami budowlanymi. Aktywnie brał udział w życiu Polonii – był członkiem Kongresu Polonii Amerykańskiej oraz prezesem Stowarzyszenia Lotników Polskich w Kalifornii[10].

W 1993 roku uczestniczył w sprowadzeniu zwłok gen. Sikorskiego do Polski[potrzebny przypis]. 17 września brał udział w niesieniu trumny generała na Wawel[2] oraz w złożeniu jej w krypcie św. Leonarda[potrzebny przypis]. W 2004 roku powrócił na stałe do Polski i zamieszkał w Kaliszu. Zmarł 1 listopada 2008 roku w Zbiersku, został pochowany na tamtejszym cmentarzu parafialnym[11][12].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Otrzymał odznaczenia[10]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ ABC Kaliskie i 211'1938 ↓, s. 1.
  2. ↑ a b c Wspomnienie: Kapitan pilot Walerian Sosiński. „Prawdziwe Orły wracają do gniazd” [online], Wiadomości Polonijne Pasadena, s. 20-21 [dostęp 2020-06-18] (pol.).
  3. ↑ Lotnictwo i 1'2009 ↓, s. 88.
  4. ↑ Juszczak 2019 ↓, s. 102.
  5. ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 530.
  6. ↑ Lotnictwo i 1'2009 ↓, s. 89.
  7. ↑ 29/30 czerwca 1941 r. – plut. strz. Walerian Sosiński (300 Dywizjon). Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2020-06-18]. (pol.).
  8. ↑ Lotnictwo i 1'2009 ↓, s. 80–91.
  9. ↑ Juszczak 2019 ↓, s. 104.
  10. ↑ a b Lotnictwo i 1'2009 ↓, s. 91.
  11. ↑ Juszczak 2019 ↓, s. 105.
  12. ↑ Halina Migdał, Pogrzeb kpt. Waldemara[sic!] Sosińskiego [online], Gmina i Miasto Stawiszyn, 12 listopada 2008 [dostęp 2022-12-29].
  13. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 stycznia 2009 r.. infor.pl. [dostęp 2020-06-18]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Wojciech Zmyślony. Walerian Sosiński (1919–2008). „Lotnictwo. Magazyn miłośników lotnictwa wojskowego, cywilnego i kosmonautyki”. 1/2009, styczeń 2009. Warszawa: Magnum-X Sp. z o.o. ISSN 1732-5323. OCLC 749496804. 
  • Henryk Juszczak: Kaliskie skrzydła. Kalisz: Agencja Promocji Miasta – Tomasz Chlebba, 2019. ISBN 978-83-946172-5-7.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940–1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Nasi piloci szybowcowi. „ABC Kaliskie”. 211/1938, 2 sierpnia 1938. Kalisz: Drukarnia Ziemi Kaliskiej. OCLC 1036508639. 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Walerian_Sosiński&oldid=73310459”