Wang Chong

Wang Chong
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone	王充
Pismo tradycyjne	王充
Hanyu pinyin	Wáng Chōng
Wade-Giles	Wang Ch’ung

Wang Chong (ur. 27, zm. ok. 97–100) – chiński filozof, racjonalista. Sprzeciwiał się metafizycznym i ezoterycznym doktrynom ówczesnego konfucjanizmu i dowodził, że wszystkie uznawane za nadprzyrodzone zjawiska są w istocie pochodzenia naturalnego, a nie zsyłane przez Niebiosa, jak wówczas sądzono^[1].

Pochodził z ubogiej rodziny mieszkającej w Guiji (dzisiejsze Shangyu) w prowincji Zhejiang. Młodość spędził z Luoyangu, gdzie odbywał studia. Zgodnie z przekazami był zbyt ubogi, by kupować książki, czytał je więc na straganach. Po zakończeniu studiów około 54 roku powrócił do rodzinnej miejscowości, gdzie zajmował stanowiska urzędnicze w lokalnej administracji, poświęcając się równocześnie pracy naukowej^[2].

Wang Chong pozostawił po sobie napisany około piętnaście lat przed śmiercią^[3] traktat Rozprawy krytyczne (論衡, Lùnhéng), utrzymany w duchu radykalnego racjonalizmu, zawierający ostrą krytykę przesądów i wierzeń z jego epoki^[4]. Dzieło to zawierało szerokie rozważania dotyczące podstaw astronomii i meteorologii.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Wang Chong, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2010-12-16] (ang.).
↑ Kang-i Sun Chang,Stephen Owen: The Cambridge History of Chinese Literature. Volume 1. Cambridge: Cambridge University Press, 2010, s. 136. ISBN 978-0-521-85558-7.
↑ Helaine Selin: Encyclopaedia of the history of science, technology, and medicine in non-western cultures. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 1997, s. 1002. ISBN 0-7923-4066-3.
↑ Encyklopedia historyczna świata. Tom III. Kraków: Wyd. Opres, 2000, s. 317. ISBN 83-85909-61-3.

[1] Wang Chong, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2010-12-16] (ang.).

[2] Kang-i Sun Chang,Stephen Owen: The Cambridge History of Chinese Literature. Volume 1. Cambridge: Cambridge University Press, 2010, s. 136. ISBN 978-0-521-85558-7.

[3] Helaine Selin: Encyclopaedia of the history of science, technology, and medicine in non-western cultures. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 1997, s. 1002. ISBN 0-7923-4066-3.

[4] Encyklopedia historyczna świata. Tom III. Kraków: Wyd. Opres, 2000, s. 317. ISBN 83-85909-61-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

Cesarze	Gaozu Hui Qianshao Houshao Wen Jing Wu Zhao Liu He Xuan Yuan Cheng Ai Ping Ruzi Ying Wang Mang (dynastia Xin) Gengshi Guangwu Ming Zhang He Shang An Liu Yi Shun Chong Zhi Huan Ling Liu Bian Xian
Cesarzowe wdowy - regentki	Lü Zhi Dou Shangguan Wang Zhengjun Zhang Deng Sui Yan Ji Liang Na Dou Miao He
Ważniejsze wydarzenia	Bitwa pod Gaixia Heqin Rebelia Siedmiu Królestw Wojny z Xiongnu Uzurpacja Wang Manga Powstanie Czerwonych Brwi Restauracja dynastii Han Rebelia sióstr Trưng Represje konfucjanistów Powstanie Żółtych Turbanów Powstanie Pięciu Miar Ryżu Upadek dynastii Han
Mężowie stanu	Xiao He Cao Shen Huo Guang Kuang Heng Dou Xian Zheng Zhong Sun Cheng Liang Ji Chen Fan Dou Wu Cao Jie Zhang Rang He Jin Zhuge Liang
Generałowie	Han Xin Wei Qing Huo Qubing Zhang Qian Li Guang Li Guangli Wu Han Ma Yuan Ban Chao Zhang Huan Sun Jian Guan Yu
Buntownicy i uzurpatorzy	Chen Xi Ying Bu Liu Pi Liu Ju Fan Chong Liu Yan Gongsun Shu Zhang Jiao Zhang Lu
Konfucjaniści	Lu Jia Jia Yi Dong Zhongshu Kong Anguo Yang Xiong Liu Xin Huan Tan Wang Chong Wang Fu Ma Rong Zheng Xuan Xun Yue
Pisarze i historycy	Mei Sheng Sima Xiangru Sima Tan Sima Qian Liu Xiang Ban Biao Ban Gu Ban Zhao Cai Yong Wang Can Cao Zhi
Uczeni i wynalazcy	Luoxia Hong Cai Lun Zhang Heng Hua Tuo
Watażkowie okresu upadku dynastii Han	Dong Zhuo Yuan Shu Yuan Shao Cao Cao Gongsun Du Gongsun Kang Liu Biao Liu Zhang Sun Ce Sun Quan Shi Xie Liu Bei
Religia	Teoria pięciu żywiołów Teksty apokryficzne Droga Niebiańskich Mistrzów Zhang Daoling An Shigao Lokakszema Świątynia Białego Konia
Kultura i sztuka	Szkoła Huang-Lao Poezja fu Izba Muzyki Rytuały Zhou Erya Wewnętrzny kanon Żółtego Cesarza Huainanzi Zapiski historyka Księga Hanów Objaśnienie znaków prostych i złożonych Dziewięć rozdziałów o sztuce matematyki Księga Późniejszych Hanów Uniwersytet Cesarski Teksty na jedwabiu z Mawangdui Lecący koń z Gansu