Wojciech Barański

Jerzy Wojciech Barański
	generał broni
Data i miejsce urodzenia	20 kwietnia 1926 ; Rojów
Data i miejsce śmierci	5 marca 2006 ; Warszawa
	Przebieg służby
Lata służby	1945–1991
Siły zbrojne	Ludowe Wojsko Polskie
Stanowiska	zastępca szefa Sztabu Generalnego WP,; dowódca Pomorskiego Okręgu Wojskowego, ; szef Głównego Zarządu Szkolenia Bojowego
Późniejsza praca	ambasador nadzwyczajny i pełnomocny na Kubie
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Wojciech Barański (ur. 20 kwietnia 1926 w Rojowie, zm. 5 marca 2006 w Warszawie) – generał broni Wojska Polskiego, zastępca szefa Sztabu Generalnego WP do spraw operacyjnych (1968–1971), dowódca Pomorskiego Okręgu Wojskowego (1971–1978), szef Głównego Zarządu Szkolenia Bojowego (1978–1986), szef Głównego Zarządu Szkolenia Bojowego Wojska Polskiego (1986–1989), ambasador nadzwyczajny i pełnomocny na Kubie (1989–1991).

Życiorys

Urodził się 20 kwietnia 1926 w Rojowie koło Ostrzeszowa w Kaliskiem, w rodzinie robotniczej. W czerwcu 1939 ukończył 6 klas szkoły podstawowej. Następnie do początku 1941 pracował jako robotnik folwarczny w Augustowie koło Ciechanowa. W 1945 zgłosił się na ochotnika do wojska i został skierowany do Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 2 w Lublinie. Po jej rozformowaniu przeniesiony został do Oficerskiej Szkoły Piechoty i Kawalerii w Krakowie, którą ukończył 25 sierpnia 1946 jako prymus − podporucznik kawalerii. Pozostał w szkole do pełnienia dalszej służby jako dowódca plutonu szkolnego. Następnie pełnił funkcję adiutanta dowódcy Okręgu Wojskowego nr V w Krakowie. W 1947 został dowódcą kompanii piechoty 16 pułku piechoty w Tarnowie w składzie 6 Dywizji Piechoty. W 1948 ukończył Wyższą Szkołę Oficerską Jugosłowiańskiej Armii Ludowej w Sarajewie. Następnie był dowódcą batalionu w 33 pułku piechoty w Nysie w składzie 7 Dywizji Piechoty, z kolei był szefem sztabu 35 pułku piechoty 7 Dywizji Piechoty w Tarnowskich Górach. Od 1953 był szefem Wydziału Operacyjnego w sztabie Śląskiego Okręgu Wojskowego. W 1954 ukończył roczny Kurs Doskonalenia Oficerów w Akademii Sztabu Generalnego WP. Następnie był szefem oddziału w Głównym Zarządzie Wyszkolenia Bojowego. W 1958 ukończył studia w Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR. Po ukończeniu studiów był szefem sztabu − kolejno 20 Dywizji Pancernej w Szczecinku oraz 11 Dywizji Zmechanizowanej w Żaganiu.

Od 1961 pełnił kolejno funkcje: starszego pomocnika szefa Oddziału Operacyjnego, szefa Oddziału Operacyjnego, zastępcy szefa Zarządu Operacyjnego Sztabu Generalnego WP. W 1968 został szefem Zarządu Operacyjnego - zastępcą szefa Sztabu Generalnego WP do spraw operacyjnych. 19 maja 1971 został wyznaczony na stanowisko dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego.

27 lutego 1978 został szefem nowo utworzonego Głównego Zarządu Szkolenia Bojowego. W 1983 uzyskał stopień naukowy doktora nauk wojskowych w Akademii Sztabu Generalnego WP. W 1984 ukończył Wyższy Kurs Akademicki w Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR. W latach 1978−1989 jednocześnie pełnił funkcję dowódcy tzw. „Frontu Polskiego”.

W 1989 został urlopowany z wojska i przekazany do dyspozycji Ministerstwa Spraw Zagranicznych. 9 czerwca 1989 został wyznaczony na stanowisko ambasadora PRL w Republice Kuby. Funkcję tę pełnił do 10 lipca 1991, kiedy to zakończył zawodową służbę wojskową.

Po przejściu w stan spoczynku pracował w przedsiębiorstwie handlu bronią. 10 marca 1992 wraz z pięcioma innymi obywatelami polskimi − został aresztowany we Frankfurcie nad Menem w związku z tzw. „aferą karabinową”. Został wydany władzom amerykańskim, następnie − uniewinniony przez amerykański sąd i oczyszczony ze wszystkich zarzutów. Wydarzenia te Wojskowe Służby Informacyjne uznały za prowokację amerykańskich służb celnych, która stwarzała realne zagrożenie dla handlu bronią realizowanego przez polskie firmy.

Był aktywnym działaczem sportowym w WKS „Zawisza” Bydgoszcz i CWKS „Legia” Warszawa. W latach 1985−1989 pełnił funkcję prezesa CWKS „Legia” Warszawa. Od 1981 był wiceprezesem Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

Członek PPR od 1946. W latach 1975−1981 był zastępcą członka Komitetu Centralnego PZPR. Od 1981 był członkiem Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR.

W 1996 należał do grupy generałów - współzałożycieli Klubu Generałów WP^[1].

Zmarł nagle 5 marca 2006 w Warszawie. Pochowany 9 marca 2006 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera FII-4-5)^[2]. W pogrzebie uczestniczył były prezydent RP gen. armii Wojciech Jaruzelski.

Awanse wojskowe

podporucznik – 19 sierpnia 1946
porucznik – 20 stycznia 1948
kapitan – 22 lipca 1949
major – 4 października 1952
podpułkownik – 5 października 1956
pułkownik – 1 października 1960
generał brygady − 29 września 1966
generał dywizji − 5 października 1971
generał broni − 26 września 1985

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski - październik 1980
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski - lipiec 1963
Order Sztandaru Pracy I klasy - październik 1973^[3]
Order Sztandaru Pracy II klasy - 1968
Złoty Krzyż Zasługi - 1958
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal Komisji Edukacji Narodowej - 1973
Medal 10-lecia Polski Ludowej
Medal 30-lecia Polski Ludowej
Medal 40-lecia Polski Ludowej
Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” - 1968
Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Srebrny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
Złota Odznaka „Za Zasługi dla Obrony Cywilnej”
Złoty Medal „Za zasługi dla Ligi Obrony Kraju”
Złota Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”
Srebrna Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”
Brązowa Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”
Srebrna Odznaka Za zasługi w ochronie granic PRL
Medal im. Ludwika Waryńskiego (1988)^[4]
Złoty Medal „Za Zasługi w Umacnianiu Przyjaźni PRL-ZSRR” (1987, TPPR)^[5]
Medal 100 lat ruchu robotniczego w Polsce (1982)^[6]
Honorowa Odznaka 30-lecia PPR (1972)^[7]
Order Czerwonego Sztandaru (ZSRR, 1968)
Order Przyjaźni Narodów (ZSRR, 1973)
Order Czerwonej Gwiazdy (ZSRR, 1984)^[8]
Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR)
Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1975)
Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1985)
Medal jubileuszowy „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR” (ZSRR)
Medal 70-lecia Sił Zbrojnych ZSRR (ZSRR, 1988)^[9]
Medal „Za umacnianie braterstwa broni” (ZSRR)
Medal „Za umacnianie Braterstwa Broni” (Bułgaria)
Medal „Za Umacnianie Przyjaźni Sił Zbrojnych” III stopnia (CSRS, 1970)
Medal „40 lat Wyzwolenia Czechosłowacji przez Armię Radziecką” (CSSR, 1985)
Srebrny Order Bojowy „Za Zasługi dla Narodu i Ojczyzny” (NRD, 1975)
Medal „30-lecia Rewolucyjnych Sil Zbrojnych Kuby” (Kuba, 1987)
Order Zasługi Wojskowej I klasy (Wietnam, 1985)^[10]

Przypisy

↑ Historia Klubu – Klub Generałów [online], klubgiarp.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
↑ Lista żołnierzy odznaczonych w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 280 z 11 października 1973.
↑ „Życie Partii”, nr 8 (526), 19 kwietnia 1989, s. 21.
↑ Wojskowy Przegląd Historyczny, nr 3 (121), lipiec - wrzesień 1987, s. 220
↑ Żołnierz Wolności, 16 grudnia 1982, str. 1
↑ Spotkanie z Radą Wojskową MON [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 41, 18 lutego 1972, s. 1-2.
↑ Konstantin Czernienko udekorował Floriana Siwickiego Orderem Lenina [w:] "Trybuna Robotnicza, nr 94, 19 kwietnia 1984, s. 2.
↑ "Wojskowy Przegląd Historyczny", nr 4, 1988, s. 246
↑ Wietnamskie odznaczenia dla grupy polskich generałów i oficerów [w:] "Trybuna Robotnicza", nr 222, 23 września 1985, s. 2.

Bibliografia

Kto jest kim w Polsce, Warszawa 1989
S. Brzeziński, R. Majewski, H. Wittek − Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Zmechanizowanych im. T. Kościuszki 1943–1983, Warszawa 1984
L. Grot, T. Konecki, E.J. Nalepa − Pokojowe dzieje Wojska Polskiego, Warszawa 1988
Pomorski Okręg Wojskowy 1945−1987. Zarys dziejów (praca zbiorowa pod red. A. Karnowskiego), Bydgoszcz 1989
L. Kowalski − Generał ze skazą, Warszawa 2001
J. Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943−1990, tom I, Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010
„Żołnierz Wolności”, 4 października 1983
„Żołnierz Wolności”, 12 czerwca 1989
„Polska Zbrojna”, 5 kwietnia 2006
M. Jędrzejko, M.L. Krogulski, M. Paszkowski − Generałowie i admirałowie III Rzeczypospolitej, Warszawa 2002
Raport z weryfikacji WSI
Rozmowa z generałem Wojciechem Barańskim − w: Parallel History Project on NATO and the Warsaw Pact
Karta ewidencyjna DK MON 1849/95

[1] Historia Klubu – Klub Generałów [online], klubgiarp.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).

[2] Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

[3] Lista żołnierzy odznaczonych w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 280 z 11 października 1973.

[4] „Życie Partii”, nr 8 (526), 19 kwietnia 1989, s. 21.

[5] Wojskowy Przegląd Historyczny, nr 3 (121), lipiec - wrzesień 1987, s. 220

[6] Żołnierz Wolności, 16 grudnia 1982, str. 1

[7] Spotkanie z Radą Wojskową MON [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 41, 18 lutego 1972, s. 1-2.

[8] Konstantin Czernienko udekorował Floriana Siwickiego Orderem Lenina [w:] "Trybuna Robotnicza, nr 94, 19 kwietnia 1984, s. 2.

[9] "Wojskowy Przegląd Historyczny", nr 4, 1988, s. 246

[10] Wietnamskie odznaczenia dla grupy polskich generałów i oficerów [w:] "Trybuna Robotnicza", nr 222, 23 września 1985, s. 2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]