Wyspa Tyberyjska

Wyspa Tyberyjska

Isola Tiberina

Kontynent	Europa
Państwo	Włochy
Akwen	Tyber
Położenie na mapie Włoch Wyspa Tyberyjska
41°53′27″N 12°28′38″E

Widok na południowo-zachodnią stronę Wyspy Tyberyjskiej z Ponte Cestio

Widok wyspy na rycinie z 1593 roku

Wyspa Tyberyjska (wł. Isola Tiberina) – jedna z dwóch wysp na Tybrze i jedyna wyspa na jego rzymskim odcinku. Jest na 270 m długa i do 67 m szeroka, ma powierzchnię 1,8 ha.

Największym z kilku położonych na niej obiektów jest szpital bonifratrów (Ospedale Fatebenefratelli) po północno-zachodniej stronie wysepki. Istnieją także dwa kościoły: przyszpitalny kościół św. Jana Kalibity i po stronie południowo-wschodniej jeden z rzymskich kościołów tytularnych – bazylika św. Bartłomieja z relikwiami męczenników (m.in. św. Wojciecha). Leży tu też średniowieczny kompleks z wieżą rodziny Gaetanich, z której wywodził się papież Bonifacy VIII.

Według legendy, kiedy w 293 roku p.n.e. miasto dotknęła zaraza, za poradą ksiąg sybillińskich postanowiono wysłać poselstwo do słynnego sanktuarium uzdrawiającego boga Asklepiosa w Epidauros, aby sprowadzić do Rzymu świętego węża, symbolizującego boga. Na Polu Marsowym wąż wśliznął się do rzeki i popłynął na Wyspę Tyberyjską, gdzie zniknął, wskazując w ten sposób miejsce budowy świątyni, ukończonej w 289 roku p.n.e. (Świątynia Eskulapa na Wyspie Tyberyjskiej).

Ponte Rotto, mal. Ettore Franz Roesler, ok. 1880

Na dawnych rycinach przedstawiano często wyspę w wyidealizowany sposób jako łódź, co podkreślał stojący niegdyś pośrodku wyspy obelisk. Prowadzą do niej dwa mosty z I wieku przed Chrystusem: z centrum miasta, na lewym brzegu Tybru, dwuprzęsłowy most Fabrycjusza (wł. Ponte Fabricio), zbudowany w 62 roku p.n.e. i trzyprzęsłowy most Cestiusza (wł. Ponte Cestio) z 48 roku p.n.e., łączący z Zatybrzem, z prawego, zachodniego brzegu rzeki. Ruiny (łuk wsparty na dwóch filarach) innego niezachowanego mostu o nazwie most Emiliusza (Ponte Emilio) widać do dzisiaj. Był to najstarszy kamienny most na Tybrze. Jego obecna nazwa to Ponte Rotto, czyli „Zarwany Most”. Odbudowywano go wielokrotnie, po raz ostatni w 1568 roku, lecz 30 lat później runął podczas największej w historii wyspy powodzi.