Włoscy Radykałowie
Państwo | |
---|---|
Data założenia |
14 czerwca 2001 |
Ideologia polityczna |
Włoscy Radykałowie (wł. Radicali Italiani, RI) – włoska partia polityczna o poglądach liberalnych, socjalliberalnych i libertyńskich.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Nurt radykalny we Włoszech
[edytuj | edytuj kod]Początki partii sięgają 1955, kiedy to działacze lewicowego skrzydła Włoskiej Partii Liberalnej założyli nowe ugrupowanie pod nazwą Partia Radykalna. Formacja ta działała do końca lat 80. Po 1989 radykałowie uczestniczyli w życiu politycznym w ramach komitetów wyborczych organizowanych wokół ich liderów: Marca Pannelliego i Emmy Bonino.
Historycznie ruch ten wywodził się z nurtów lewicowych, jednak w 1994 radykałowie przystąpili do centroprawicowej koalicji Silvia Berlusconiego w jego pierwszym rządzie. W zamian za otrzymane poparcie polityczne Emma Bonino została włoskim przedstawicielem w Komisji Europejskiej.
Od 1996 radykałowie nie odgrywali ważniejszej roli politycznej i nie wchodzili w skład żadnej z wielkich koalicji. W 1999 odnieśli znaczny sukces w wyborach do Parlamentu Europejskiego, gdy organizowana przez nich Lista Emmy Bonino otrzymała 8,7% głosów, uzyskując 7 mandatów[1]. Jednak w wyborach krajowych dwa lata później komitet wyborczy sygnowany nazwiskami liderów dostał około 2% głosów.
Włoscy Radykałowie
[edytuj | edytuj kod]Miesiąc po wyborach doszło do sformalizowania działalności partii pod jej nazwą Włoscy Radykałowie. Pierwszym sekretarzem został Daniele Capezzone, zastąpiony na tej funkcji w 2006 przez Ritę Bernardini. W 2004 wynik 2,2% w wyborach do PE przyniósł Włoskim Radykałom 2 mandaty[1]. W 2005 partia podpisała porozumienie z Włoskimi Demokratycznymi Socjalistami, tworząc koalicję Róża w Pięści[2], która przystąpiła do centrolewicowego bloku L’Unione. Wtedy też doszło do rozłamu, gdy grupa działaczy optujących za ponownym sojuszem z Silviem Berlusconim utworzyła własne ugrupowanie – Liberalnych Reformatorów, które dołączyło do Domu Wolności.
Przyjęty przez koalicję RI-SDI symbol róży nawiązywał do symboliki partii radykalnych w latach 70. i 80. oraz do symboliki Międzynarodówki Socjalistycznej. W wyborach w 2006 Róża w Pięści zdobyła 2,6% głosów, co dało im 18 miejsc w Izbie Deputowanych[1], z czego około połowy objęli radykałowie.
W nowym rządzie Romano Prodiego Emma Bonino została ministrem do spraw stosunków europejskich i handlu międzynarodowego. Już w listopadzie 2006 z partii odszedł Daniele Capezzone, należący do krytyków tego gabinetu, zakładając własny ruch centroprawicowy ruch (pod nazwą Decyduj!).
W listopadzie 2007 koalicja Róża w Pięści oficjalnie przestała istnieć, gdy członkowie Włoskich Demokratycznych Socjalistów przystąpili do nowo utworzonej Partii Socjalistycznej. Przed przedterminowymi wyborami w 2008 RI podpisali porozumienie o starcie z list Partii Demokratycznej. W wyborach tych radykałowie łącznie uzyskali 9 mandatów (6 w Izbie Deputowanych oraz 3 w Senacie). W 2009 nie przekroczyli nowo wprowadzonego progu w wyborach europejskich, znajdując się poza Europarlamentem, a w 2013 po zakończeniu współpracy z PD nie weszli również do krajowego parlamentu. Wkrótce jednak Emma Bonino objęła urząd ministra spraw zagranicznych w wielopartyjnym rządzie Enrica Letty.
W wyborach w 2018 radykałowie współtworzyli koalicję +Europa, startującą w ramach bloku centrolewicy[3]. Lista nie przekroczyła progu wyborczego, mandaty w parlamencie w okręgach większościowych uzyskali Emma Bonino, ówczesny sekretarz krajowy Riccardo Magi i związany z tym ugrupowaniem Alessandro Fusacchia. W 2022 partia poparła koalicję centrolewicy, nie wystawiając formalnie w jej ramach własnych kandydatów[4] (należący do RI Riccardo Magi uzyskał reelekcję z ramienia +Europa).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Informacje na stronie elezionistorico.interno.it. [dostęp 2018-03-05]. (wł.).
- ↑ Il documento di Fiuggi. radicali.it, 25 września 2005. [dostęp 2018-03-05]. (wł.).
- ↑ Emma Bonino, +Europa fuori da Parlamento/ Lei entra in Senato: la beffa, i voti passano al Pd (Elezioni 2018). ilsussidiario.net, 5 marca 2018. [dostęp 2018-03-06]. (wł.).
- ↑ Le abbiamo provate tutte, non è bastato.Radicali Italiani sosterrà la coalizione di centrosinistra, ma senza indicazioni di lista.Ora priorità alle lotte e alle persone. radicali.it, 20 sierpnia 2022. [dostęp 2022-09-26]. (wł.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona partii. [dostęp 2018-03-05]. (wł.).