Megalozaury: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
LaaknorBot (dyskusja | edycje) m robot dodaje: pt:Megalosauridae |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
|Podrząd=[[teropody]] |
|Podrząd=[[teropody]] |
||
|Infrarząd=[[tetanury]] |
|Infrarząd=[[tetanury]] |
||
|Nadrodzina= |
|Nadrodzina=[[Megalosauroidea]] |
||
|Rodzina='''megalozaury''' |
|Rodzina='''megalozaury''' |
||
|Obrazek=Afrovenator abakensis dinosaur.png |
|Obrazek=Afrovenator abakensis dinosaur.png |
||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|Commons=Category:Megalosauridae |
|Commons=Category:Megalosauridae |
||
}} |
}} |
||
'''Megalozaury''' (Megalosauridae) – rodzina [[dinozaur]]ów z grupy [[Teropody|teropodów]] |
'''Megalozaury''' (Megalosauridae) – rodzina [[dinozaur]]ów z grupy [[Teropody|teropodów]]. |
||
Były to duże (długość ciała do 9 m), dwunożne mięsożerne dinozaury. Żyły w |
Były to duże (długość ciała do 9 m), dwunożne mięsożerne dinozaury. Żyły w [[Jura środkowa|środkowej]] i [[Jura późna|późnej jurze]] na terenach współczesnej [[Europa|Europy]], [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]] oraz [[Afryka|Afryki]]. |
||
| ⚫ | Nazwę "Megalosauridae" ukuł Thomas Henry Huxley w 1869 r; w przeszłości do tej rodziny zaliczano szereg różnych rodzajów dużych teropodów, o których dziś wiadomo, że nie były bliżej spokrewnione, m.in. [[allozaur]]a, [[dryptozaur]]a, [[ceratozaur]]a i [[indozaur]]a. Pierwszą definicję filogenetyczną Megalosauridae zaproponował Ronan Allain w 2002 r: zdefiniował on tę rodzinę jako obejmującą [[torwozaur]]a, [[afrowenator]]a, gatunek ''[[Poekilopleuron]] valesdunensis'' (później zaliczony do osobnego rodzaju [[Dubrillozaur|''Dubreuillosaurus'']]) i wszystkich innych potomków ich ostatniego wspólnego przodka<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Allain |imię=Ronan |tytuł=Discovery of megalosaur (Dinosauria, Theropoda) in the middle Bathonian of Normandy (France) and its implications for the phylogeny of basal Tetanurae |czasopismo=Journal of Vertebrate Paleontology |wolumin=22 |wydanie=3 |strony=548–563 |rok=2002 |język=en}}</ref>. Inną definicję zaproponowali Holtz i współpracownicy (2004): wg nich Megalosauridae to rodzina obejmująca gatunek ''[[Megalozaur|Megalosaurus bucklandii]]'' i wszystkie taksony mające bliższego wspólnego przodka z nim niż z gatunkami ''[[spinozaur|Spinosaurus aegyptiacus]]'', ''Allosaurus fragilis'' lub ''[[Wróbel domowy|Passer domesticus]]''<ref name=holtz>{{Cytuj książkę |nazwisko r=Holtz |imię r=T. R. |nazwisko2 r=Molnar |imię2 r=R. E. |nazwisko3 r=Currie |imię3 r=P. J. |rozdział=Basal Tetanurae |nazwisko=Weishampel |imię=David B. |nazwisko2=Dodson |imię2=Peter |nazwisko3=Osmólska (red.) |imię3=Halszka |tytuł=The Dinosauria |wydanie=drugie |wydawca=University of California Press |miejsce=Berkeley |rok=2004 |strony=71-110 |isbn=0-520-24209-2}}</ref>. |
||
Klasyfikacja:<br> |
|||
'''Megalozaury''' |
|||
*Podrodzina: ''[[Eustreptospondylinae]]'' |
|||
**Rodzaj: [[afrowenator]] (''Afrovenator'') |
|||
**Rodzaj: [[eustreptospondyl]] (''Eustreptospondylus'') |
|||
**Rodzaj: [[piatnickizaur]] (''Piatnitzkysaurus'') |
|||
*Podrodzina: ''[[Megalosaurinae]]'' |
|||
**Rodzaj: [[megalozaur]] (''Megalosaurus'') |
|||
**Rodzaj: [[pokilopleuron]] (''Poekilopleuron'') |
|||
**Rodzaj: [[torwozaur]] (''Torvosaurus'') |
|||
| ⚫ | Sereno (2005) wskazuje, że ze względu na zaliczanie do rodziny Megalosauridae różnych bliżej nie spokrewnionych rodzajów teropodów w przeszłości często była ona [[Takson polifiletyczny|taksonem polifiletycznym]]; z tego powodu zaleca odejście od wyróżniania tej rodziny<ref>{{TS |id=199 |nazwa=Megalosauridae |data=2 marca 2010}}</ref>. Preferowana przez Sereno nazwa dla rodziny obejmującej przynajmniej część rodzajów wcześniej zaliczanych do Megalosauridae to [[Torvosauridae]]<ref>{{TS |id=320 |nazwa=Torvosauridae |data=2 marca 2010}}</ref>. |
||
| ⚫ | Nazwę "Megalosauridae" ukuł Thomas Henry Huxley w 1869 r; w przeszłości do tej rodziny zaliczano szereg różnych rodzajów dużych teropodów, o których dziś wiadomo, że nie były bliżej spokrewnione, m.in. [[allozaur]]a, [[dryptozaur]]a, [[ceratozaur]]a i [[indozaur]]a. Pierwszą definicję filogenetyczną Megalosauridae zaproponował Ronan Allain w 2002 r: zdefiniował on tę rodzinę jako obejmującą |
||
| ⚫ | Benson i in. (2008) po przebadaniu skamieniałości przypisywanych gatunkowi ''Megalosaurus bucklandii'' stwierdzili, że nie można z całą pewnością stwierdzić, czy ten sam gatunek co [[lektotyp]] ''M. bucklandii'' reprezentują inne skamieniałości z jego serii oryginalnej jak też którakolwiek z później odkrytych skamieniałości przypisanych temu zwierzęciu. Opierając się zaś tylko na lektotypie nie można bliżej określić pozycji systematycznej megalozaura i stopnia jego pokrewieństwa z innymi teropodami, w tym również z innymi rodzajami zaliczanymi do Megalosauridae (autorzy byli jedynie w stanie wykluczyć przynależność megalozaura do [[celofyzoidy|celofyzoidów]] i [[abelizaury|abelizaurów]]; poza tym badając lektotyp ''M. bucklandii'' nie stwierdzili występowania w jego kości zębowej cech budowy charakterystycznych dla wszystkich znanych [[spinozauroidy|spinozauroidów]], co podważa ich bliskie pokrewieństwo z megalozaurem). W związku z tym naukowcy zalecili rezygnację z wyróżniania rodziny Megalosauridae (gdyż nie można stwierdzić, jakie rodzaje poza samym megalozaurem należałyby do niej), przynajmniej do czasu odkrycia większej liczby skamieniałości, które dałyby więcej informacji o pozycji systematycznej ''M. bucklandii''<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Benson |imię=Roger B. J. |nazwisko2=Barrett |imię2=Paul M. |nazwisko3=Powell |imię3=H. Philip |nazwisko4=Norman |imię4=David B. |tytuł=The taxonomic status of ''Megalosaurus bucklandii'' (Dinosauria, Theropoda) from the Middle Jurassic of Oxfordshire, UK |czasopismo=Paleontology |wolumin=51 |wydanie=2 |strony=419-424 |rok=2008 |doi=10.1111/j.1475-4983.2008.00751.x |język=en}}</ref>. W późniejszej publikacji Benson (2009) stwierdził jednak, że znane są skamieniałości inne niż lektotyp ''M. bucklandii'', które należały do zwierząt z tego gatunku; w związku z tym Benson uznał ''M. bucklandii'' za ważny takson, możliwe jest też wyróżnienie rodziny Megalosauridae, blisko spokrewnionej ze [[Spinozaury|spinozaurami]]<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Benson |imię=Roger B. J. |tytuł=A description of ''Megalosaurus bucklandii'' (Dinosauria: Theropoda) from the Bathonian of the UK and the relationships of Middle Jurassic theropods |czasopismo=Zoological Journal of the Linnean Society |wolumin= |wydanie= |strony= |rok=2009 |doi=10.1111/j.1096-3642.2009.00569.x |język=en}}</ref>. |
||
| ⚫ | Sereno (2005) wskazuje, że ze względu na zaliczanie do rodziny Megalosauridae różnych bliżej nie spokrewnionych rodzajów teropodów w przeszłości często była ona [[Takson polifiletyczny|taksonem polifiletycznym]]; z tego powodu zaleca odejście od wyróżniania tej rodziny<ref> |
||
Kladogram Megalosauridae wg Bensona i współpracowników (2010)<ref name=bensonetal>{{Cytuj pismo |nazwisko=Benson |imię=Roger B. J. |nazwisko2=Carrano |imię2=Matthew T. |nazwisko3=Brusatte |imię3=Stephen L. |tytuł=A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic |czasopismo=Naturwissenschaften |wolumin=97 |wydanie=1 |strony=71-78 |rok=2010 |doi=10.1007/s00114-009-0614-x |język=en}}</ref>: |
|||
| ⚫ | Benson i in. (2008) po przebadaniu skamieniałości przypisywanych gatunkowi ''Megalosaurus bucklandii'' stwierdzili, że nie można z całą pewnością stwierdzić, czy ten sam gatunek co [[lektotyp]] ''M. bucklandii'' reprezentują inne skamieniałości z jego serii oryginalnej jak też którakolwiek z później odkrytych skamieniałości przypisanych temu zwierzęciu. Opierając się zaś tylko na lektotypie nie można bliżej określić pozycji systematycznej megalozaura i stopnia jego pokrewieństwa z innymi teropodami, w tym również z innymi rodzajami zaliczanymi do Megalosauridae (autorzy byli jedynie w stanie wykluczyć przynależność megalozaura do [[celofyzoidy|celofyzoidów]] i [[abelizaury|abelizaurów]]; poza tym badając lektotyp ''M. bucklandii'' nie stwierdzili występowania w jego kości zębowej cech budowy charakterystycznych dla wszystkich znanych [[spinozauroidy|spinozauroidów]], co podważa ich bliskie pokrewieństwo z megalozaurem). W związku z tym naukowcy |
||
(Dinosauria, Theropoda) from the Middle Jurassic of Oxfordshire, UK." ''Paleontology'' 51 (2): 419-424. DOI: [http://dx.doi.org/10.1111/j.1475-4983.2008.00751.x 10.1111/j.1475-4983.2008.00751.x]</ref> |
|||
{{klad| style=font-size:100%;line-height:80% |
|||
|label1='''Megalosauridae''' |
|||
|1={{klad |
|||
|label1=<font color="white">unnamed</font> |
|||
|1={{klad |
|||
|label1=<font color="white">unnamed</font> |
|||
|1={{klad |
|||
|label1=<font color="white">unnamed</font> |
|||
|1={{klad |
|||
|1=''[[Afrowenator|Afrovenator]]'' |
|||
|2=''[[Dubrillozaur|Dubreuillosaurus]]'' |
|||
}} |
|||
|label2=<font color="white">unnamed</font> |
|||
|2={{klad |
|||
|1=''[[Megalozaur|Megalosaurus]]'' |
|||
|2=''[[Torwozaur|Torvosaurus]]'' |
|||
}} |
|||
}} |
|||
|2=''[[Duriawenator|Duriavenator]]'' |
|||
}} |
|||
|label2=<font color="white">unnamed</font> |
|||
|2={{klad |
|||
|label1=<font color="white">unnamed</font> |
|||
|1={{klad |
|||
|1=''[[Magnozaur|Magnosaurus]]'' |
|||
|2=''[[Streptospondyl|Streptospondylus]]'' |
|||
}} |
|||
|2=''[[Eustreptospondyl|Eustreptospondylus]]'' |
|||
}} |
|||
}} |
|||
}} |
|||
Wg analizy kladystycznej Holtza i współpracowników (2004) do Megalosauridae należał europejski rodzaj ''Poekilopleuron'' i [[Ameryka Południowa|południowoamerykański]] ''[[Piatnickizaur|Piatnitzkysaurus]]''<ref name=holtz></ref>; analiza Bensona i współpracowników (2010) sugeruje jednak, że ''Poekilopleuron'' był [[Karnozaury|karnozaurem]], natomiast ''Piatnitzkysaurus'' był bazalnym przedstawicielem nadrodziny [[megalozauroidy|Megalosauroidea]], nie należącym do rodziny Megalosauridae<ref name=bensonetal></ref>. |
|||
==Przypisy== |
==Przypisy== |
||
Wersja z 00:56, 3 mar 2010
| {{{nazwa łacińska}}}[1] | |
| {{{zoolog}}} | |
| [[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|]] | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
Megalozaury (Megalosauridae) – rodzina dinozaurów z grupy teropodów.
Były to duże (długość ciała do 9 m), dwunożne mięsożerne dinozaury. Żyły w środkowej i późnej jurze na terenach współczesnej Europy, Ameryki Północnej oraz Afryki.
Nazwę "Megalosauridae" ukuł Thomas Henry Huxley w 1869 r; w przeszłości do tej rodziny zaliczano szereg różnych rodzajów dużych teropodów, o których dziś wiadomo, że nie były bliżej spokrewnione, m.in. allozaura, dryptozaura, ceratozaura i indozaura. Pierwszą definicję filogenetyczną Megalosauridae zaproponował Ronan Allain w 2002 r: zdefiniował on tę rodzinę jako obejmującą torwozaura, afrowenatora, gatunek Poekilopleuron valesdunensis (później zaliczony do osobnego rodzaju Dubreuillosaurus) i wszystkich innych potomków ich ostatniego wspólnego przodka[2]. Inną definicję zaproponowali Holtz i współpracownicy (2004): wg nich Megalosauridae to rodzina obejmująca gatunek Megalosaurus bucklandii i wszystkie taksony mające bliższego wspólnego przodka z nim niż z gatunkami Spinosaurus aegyptiacus, Allosaurus fragilis lub Passer domesticus[3].
Sereno (2005) wskazuje, że ze względu na zaliczanie do rodziny Megalosauridae różnych bliżej nie spokrewnionych rodzajów teropodów w przeszłości często była ona taksonem polifiletycznym; z tego powodu zaleca odejście od wyróżniania tej rodziny[4]. Preferowana przez Sereno nazwa dla rodziny obejmującej przynajmniej część rodzajów wcześniej zaliczanych do Megalosauridae to Torvosauridae[5].
Benson i in. (2008) po przebadaniu skamieniałości przypisywanych gatunkowi Megalosaurus bucklandii stwierdzili, że nie można z całą pewnością stwierdzić, czy ten sam gatunek co lektotyp M. bucklandii reprezentują inne skamieniałości z jego serii oryginalnej jak też którakolwiek z później odkrytych skamieniałości przypisanych temu zwierzęciu. Opierając się zaś tylko na lektotypie nie można bliżej określić pozycji systematycznej megalozaura i stopnia jego pokrewieństwa z innymi teropodami, w tym również z innymi rodzajami zaliczanymi do Megalosauridae (autorzy byli jedynie w stanie wykluczyć przynależność megalozaura do celofyzoidów i abelizaurów; poza tym badając lektotyp M. bucklandii nie stwierdzili występowania w jego kości zębowej cech budowy charakterystycznych dla wszystkich znanych spinozauroidów, co podważa ich bliskie pokrewieństwo z megalozaurem). W związku z tym naukowcy zalecili rezygnację z wyróżniania rodziny Megalosauridae (gdyż nie można stwierdzić, jakie rodzaje poza samym megalozaurem należałyby do niej), przynajmniej do czasu odkrycia większej liczby skamieniałości, które dałyby więcej informacji o pozycji systematycznej M. bucklandii[6]. W późniejszej publikacji Benson (2009) stwierdził jednak, że znane są skamieniałości inne niż lektotyp M. bucklandii, które należały do zwierząt z tego gatunku; w związku z tym Benson uznał M. bucklandii za ważny takson, możliwe jest też wyróżnienie rodziny Megalosauridae, blisko spokrewnionej ze spinozaurami[7].
Kladogram Megalosauridae wg Bensona i współpracowników (2010)[8]:
| Megalosauridae |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wg analizy kladystycznej Holtza i współpracowników (2004) do Megalosauridae należał europejski rodzaj Poekilopleuron i południowoamerykański Piatnitzkysaurus[3]; analiza Bensona i współpracowników (2010) sugeruje jednak, że Poekilopleuron był karnozaurem, natomiast Piatnitzkysaurus był bazalnym przedstawicielem nadrodziny Megalosauroidea, nie należącym do rodziny Megalosauridae[8].
Przypisy
- ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Ronan Allain. Discovery of megalosaur (Dinosauria, Theropoda) in the middle Bathonian of Normandy (France) and its implications for the phylogeny of basal Tetanurae. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 22 (3), s. 548–563, 2002. (ang.).
- ↑ a b T. R. Holtz, R. E. Molnar, P. J. Currie: Basal Tetanurae. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 71-110. ISBN 0-520-24209-2.
- ↑ Sereno, P. C. 2005. Megalosauridae. Stem Archosauria—TaxonSearch [version 1.0, 2005 November 7] (ang.) [dostęp 2 marca 2010]
- ↑ Sereno, P. C. 2005. Torvosauridae. Stem Archosauria—TaxonSearch [version 1.0, 2005 November 7] (ang.) [dostęp 2 marca 2010]
- ↑ Roger B. J. Benson, Paul M. Barrett, H. Philip Powell, David B. Norman. The taxonomic status of Megalosaurus bucklandii (Dinosauria, Theropoda) from the Middle Jurassic of Oxfordshire, UK. „Paleontology”. 51 (2), s. 419-424, 2008. DOI: 10.1111/j.1475-4983.2008.00751.x. (ang.).
- ↑ Roger B. J. Benson. A description of Megalosaurus bucklandii (Dinosauria: Theropoda) from the Bathonian of the UK and the relationships of Middle Jurassic theropods. „Zoological Journal of the Linnean Society”, 2009. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2009.00569.x. (ang.).
- ↑ a b Roger B. J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”. 97 (1), s. 71-78, 2010. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.).
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
