Magnozaur

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Magnozaur
Magnosaurus
von Huene, 1932
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

Nadrodzina

megalozauroidy

Rodzina

megalozaury

Rodzaj

magnozaur

Gatunki
  • M. nethercombensis (von Huene, 1923) (typowy)
  • ?M. lydekkeri (von Huene, 1932)

Magnozaur (Magnosaurus) – rodzaj teropoda z grupy megalozauroidów żyjącego w środkowej jurze na obecnych terenach Europy.

Gatunkiem typowym rodzaju jest Magnosaurus nethercombensis, opisany w 1923 roku przez Friedricha von Huenego na podstawie skamieniałości znajdujących się w kolekcji Jamesa Parkera w Oksfordzie, pochodzących z Nethercombe. Gatunek ten został zaklasyfikowany do rodzaju Megalosaurus jako stosunkowo prymitywny jego przedstawiciel[1]. W 1932 roku von Huene utworzył dla niego nową nazwę rodzajowa Magnosaurus[2]. Większość autorów wspierała rodzajową odrębność magnozaura i megalozaura[3][4][5], chociaż Michael Waldman w 1974 roku stwierdził, że przeniesienie gatunku M. nethercombensis do odrębnego rodzaju było nieuprawnione, chociaż uważał, że nie ma wątpliwości, iż oba te teropody należą do różnych gatunków[6]. W 2003 roku Oliver Rauhut uznał z kolei nazwę Magnosaurus za starszy synonim rodzaju Eustreptospondylus[3], jednak późniejsi autorzy nie uznali tej propozycji. W 2010 roku Roger B.J. Benson wyszczególnił jedną potencjalną autapomorfię M. nethercombensis, która potwierdzałaby jego status jako ważnego gatunku. Różni się on również od pozostałych środkowojurajskich europejskich teropodów[5]. W analizie kladystycznej przeprowadzonej przez Bensona (2010) magnozaur znajduje się w politomii z eustreptospondylem oraz kladem obejmującym wszystkie pozostałe megalozaury, co potwierdza wcześniejsze hipotezy o jego przynależności do Megalosauridae[7]. W 1932 roku von Huene do rodzaju Magnosaurus zaliczył znany z jednego zęba gatunek M. lydekkeri[2]. Ząb ten nie ma jednak cech diagnostycznych, dlatego jest on przez większość autorów uznawany za nomen dubium[4], a jego zaliczenie do Magnosaurus nie jest uprawnione[5].

Magnozaur był stosunkowo niewielkim przedstawicielem Megalosauridae – kość piszczelowa OUMNH J.12143/2 mierzy 49 cm długości i jest porównywalna z piszczelami piatnickizaura, u którego mierzą one 49–51,5 cm (okazy MACN CH 895 i PVL 4073), co sugeruje, że oba te teropody osiągały zbliżone rozmiary. Staw biodrowy magnozaura znajdował się na wysokości około 1 m nad ziemią. Masę piatnickizaura oszacowano na 504 kg (choć szacunki przeprowadzone inną metodą mogą dawać wyższe rezultaty), a magnozaur miał prawdopodobnie zbliżoną masę ciała[5].

Magnosaurus żył we wczesnym bajosie, a jego szczątki są najstarszymi skamieniałościami należącymi z pewnością do przedstawiciela grupy tetanurów (Tetanurae), choć starszy może być prawdopodobny terizinozauroid Eshanosaurus z Chin – Benson stwierdza jednak, że aby uznać go za starszego od magnozaura potrzebne jest potwierdzenie, że osady, z których wydobyto szczątki eszanozaura, pochodzą z wczesnej jury[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Friedrich von Huene. Carnivorous Saurischia in Europe since the Triassic. „Geological Society of America Bulletin”. 34, s. 449–458, 1923. (ang.). 
  2. a b Friedrich von Huene. Die fossile Reptil-Ordnung Saurischia, ihre Entwicklung und Geschichte. „Monographien zur Geologie und Paläontologie, Series 1”. 4, s. 1–361, 1932. (niem.). 
  3. a b Oliver W.M. Rauhut. The interrelationships and evolution of basal theropod dinosaurs. „Special Papers in Palaeontology”. 69, s. 1–213, 2003. ISBN 0-901702-79-X. (ang.). 
  4. a b Thomas R. Holtz Jr., Ralph E. Molnar, Philip J. Currie: Basal Tetanurae. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 71–110. ISBN 0-520-24209-2.
  5. a b c d e Roger B.J. Benson. The osteology of Magnosaurus nethercombensis (Dinosauria, Theropoda) from the Bajocian (Middle Jurassic) of the United Kingdom and a re-examination of the oldest records of tetanurans. „Journal of Systematic Palaeontology”. 8 (1), s. 131–146, 2010. DOI: 10.1080/14772011003603515. (ang.). 
  6. Michael Waldman. Megalosaurids from the Bajocian (Middle Jurassic) of Dorset. „Palaeontology”. 17 (2), s. 325–339, 1974. (ang.). 
  7. Roger B.J. Benson. A description of Megalosaurus bucklandii (Dinosauria: Theropoda) from the Bathonian of the UK and the relationships of Middle Jurassic theropods. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 158 (4), s. 882–935, 2010. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2009.00569.x. (ang.).