Hydroksychlorochina: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 60948104 autorstwa 176.221.123.46 (dyskusja) przecież w drugiej części zdania są wyjaśnione kontrowersje
Znacznik: Anulowanie edycji
drobne merytoryczne
Linia 97: Linia 97:
* objawowe zapalenie stawów w przebiegu [[borelioza|boreliozy]] (wytyczne [[Infectious Diseases Society of America]]){{r|IDSA}}
* objawowe zapalenie stawów w przebiegu [[borelioza|boreliozy]] (wytyczne [[Infectious Diseases Society of America]]){{r|IDSA}}
Hydroksychlorochina znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków [[Światowa Organizacja Zdrowia|Światowej Organizacji Zdrowia]] (''{{j|en|WHO Model Lists of Essential Medicines}}'') (2015){{r|WHO}}. W Polsce nie została umieszczona w ''Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej''{{r|Wykaz_2018}}, jednak w 2015 r. została czasowo dopuszczona do obrotu{{r|Komunikat}}.
Hydroksychlorochina znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków [[Światowa Organizacja Zdrowia|Światowej Organizacji Zdrowia]] (''{{j|en|WHO Model Lists of Essential Medicines}}'') (2015){{r|WHO}}. W Polsce nie została umieszczona w ''Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej''{{r|Wykaz_2018}}, jednak w 2015 r. została czasowo dopuszczona do obrotu{{r|Komunikat}}.

W 2020 r. rozpoczęto badania nad zastosowaniem jej w eksperymentalnej terapii [[COVID-19]]{{r|Cor2020|NYT}}. Opublikowana w maju 2020 r. w ''The Lancet'' analiza wykazała niższą przeżywalność szpitalną u osób przyjmujących ten lek przy jednoczesnym wzroście ryzyka powikłań ([[zaburzenia rytmu serca]]){{r|Mehra}}, jednak publikacja ta została wkrótce wycofana przez autorów w wyniku krytyki odnośnie jej poprawności i zaleceń niezależnych recenzentów{{r|Mehra2}}.


== Działania niepożądane ==
== Działania niepożądane ==
Hydroksychlorochina może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów: działanie proarytmiczne poprzez wydłużanie [[odstęp QT|odstępu QT]], zaburzenia [[akomodacja oka|akomodacji oka]], [[ból brzucha]], [[nudności]], [[wymioty]], [[biegunka]], [[anoreksja (objaw)|anoreksja]], [[ból głowy]], niestabilność [[emocja|emocjonalna]], [[wysypka]], [[świąd]]{{r|Plaquenil}}.
Hydroksychlorochina może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów: działanie proarytmiczne poprzez wydłużanie [[odstęp QT|odstępu QT]], zaburzenia [[akomodacja oka|akomodacji oka]], [[ból brzucha]], [[nudności]], [[wymioty]], [[biegunka]], [[anoreksja (objaw)|anoreksja]], [[ból głowy]], niestabilność [[emocja|emocjonalna]], [[wysypka]], [[świąd]]{{r|Plaquenil}}.


== Hydroksychlorochina a COVID-19 ==
17 marca 2020, kontrowersyjny francuski lekarz [[Didier Raoult]] ogłosił badanie nad stosowaniem hydroksychlorochiny jako leku na [[COVID-19]]<ref name="connexionfrance1">{{Cytuj stronę | url = https://www.connexionfrance.com/French-news/French-researcher-in-Marseille-posts-successful-Covid-19-coronavirus-drug-trial-results | tytuł = French researcher posts successful Covid-19 drug trial | język = en | data dostępu = 2020-12-11}}</ref>. Badanie, w którym wzięło udział 24 pacjentów wykazało, że podawanie hydroksychlorochiny przez 6 dni skutkowało zmniejszeniem zarażalności do 25%<ref name="connexionfrance1"></ref>. Trzy dni później Raoult opublikował wyniki badania w International Journal of Antimicrobial Agents<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7102549/ | tytuł = Hydroxychloroquine and azithromycin as a treatment of COVID-19: results of an open-label non-randomized clinical trial | opublikowany = International Journal of Antimicrobial Agents | język = en | data dostępu = 2020-12-11}}</ref>. Późniejsza [[recenzja naukowa]] określiła badanie jako "nieodpowiedzialne", wskazując na liczne błędy w jego metodologii, m.in. brak grupy kontrolnej i randomizacji oraz krótki czas jego trwania<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.forbes.com/sites/alexledsom/2020/07/19/hydroxychloroquine-europe-turns-away-from-doctor-who-championed-drug-with-irresponsible-study/?sh=338a73eff912 | tytuł = Hydroxychloroquine: Europe Turns Away From Doctor Who Championed Drug With ‘Irresponsible’ Study | opublikowany = Forbes | język = en | data dostępu = 2020-12-11}}</ref>.

W 2020 r. rozpoczęto badania nad zastosowaniem jej w eksperymentalnej terapii [[COVID-19]]{{r|Cor2020|NYT}}. Opublikowana w maju 2020 r. w ''The Lancet'' analiza wykazała niższą przeżywalność szpitalną u osób przyjmujących ten lek przy jednoczesnym wzroście ryzyka powikłań ([[zaburzenia rytmu serca]]){{r|Mehra}}, jednak publikacja ta została wkrótce wycofana przez autorów w wyniku krytyki odnośnie jej poprawności i zaleceń niezależnych recenzentów{{r|Mehra2}}.


== Preparaty ==
== Preparaty ==
Linia 110: Linia 112:
'''W Polsce'''
'''W Polsce'''
* ''Plaquenil''{{r|Komunikat}}
* ''Plaquenil''{{r|Komunikat}}



== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 20:06, 11 gru 2020

Hydroksychlorochina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C18H26ClN3O

Masa molowa

335,87 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

118-42-3

PubChem

3652

DrugBank

DB01611

Podobne związki
Podobne związki

chlorochina

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

P01BA02

Stosowanie w ciąży

kategoria D[3]

Hydroksychlorochina (łac. hydroxychloroquinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, hydroksylowa pochodna chlorochiny. Wykazuje działanie przeciwmalaryczne, przeciwbólowe i przeciwzapalne, jest stosowana w leczeniu niektórych chorób na tle zapalnym oraz malarii.


Mechanizm działania

Mechanizm działania hydroksychlorochiny nie jest całkowicie poznany[5][6]. Hydroksychlorochina hamuje proliferację limfocytów T oraz monocytów, zmniejsza produkcję cytokin takich jak TNF-α, interleukina 17, interleukina 6, IFN-α oraz IFN-λ, hamuje prezentację receptora toll-podobnego, zmniejsza również prezentację antygenu, produkcję przeciwciał i prostaglandyn, agregację trombocytów, poziom lipidów, wydzielanie insuliny, a także obniża stres oksydacyjny[6].


Zastosowanie

Hydroksychlorochina znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2015)[9]. W Polsce nie została umieszczona w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej[10], jednak w 2015 r. została czasowo dopuszczona do obrotu[11].

Działania niepożądane

Hydroksychlorochina może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów: działanie proarytmiczne poprzez wydłużanie odstępu QT, zaburzenia akomodacji oka, ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka, anoreksja, ból głowy, niestabilność emocjonalna, wysypka, świąd[7].

Hydroksychlorochina a COVID-19

17 marca 2020, kontrowersyjny francuski lekarz Didier Raoult ogłosił badanie nad stosowaniem hydroksychlorochiny jako leku na COVID-19[12]. Badanie, w którym wzięło udział 24 pacjentów wykazało, że podawanie hydroksychlorochiny przez 6 dni skutkowało zmniejszeniem zarażalności do 25%[12]. Trzy dni później Raoult opublikował wyniki badania w International Journal of Antimicrobial Agents[13]. Późniejsza recenzja naukowa określiła badanie jako "nieodpowiedzialne", wskazując na liczne błędy w jego metodologii, m.in. brak grupy kontrolnej i randomizacji oraz krótki czas jego trwania[14].

W 2020 r. rozpoczęto badania nad zastosowaniem jej w eksperymentalnej terapii COVID-19[15][16]. Opublikowana w maju 2020 r. w The Lancet analiza wykazała niższą przeżywalność szpitalną u osób przyjmujących ten lek przy jednoczesnym wzroście ryzyka powikłań (zaburzenia rytmu serca)[17], jednak publikacja ta została wkrótce wycofana przez autorów w wyniku krytyki odnośnie jej poprawności i zaleceń niezależnych recenzentów[18].

Preparaty

Na świecie

  • Apo-hydroxyquine, Hydroxychloroquine sulfate, Nu-hydroxyquine, Plaquenil, Pro-hydroxyquine[4]

W Polsce

Przypisy

  1. a b Hydroxychloroquine, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 3652 (ang.).
  2. Hydroxychloroquine Sulfate SC-215157 [online], Santa Cruz Biotechnology [dostęp 2018-06-02] (ang.).
  3. Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska, Leki współczesnej terapii, t. 1, Warszawa: Medical Tribune, 2010, s. 375–376, ISBN 978-83-60135-94-5.
  4. a b c Hydroxychloroquine, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB01611 (ang.).
  5. a b c d K.D. Rainsford i inni, Therapy and pharmacological properties of hydroxychloroquine and chloroquine in treatment of systemic lupus erythematosus, rheumatoid arthritis and related diseases, „Inflammopharmacology”, 23 (5), 2015, s. 231–269, DOI10.1007/s10787-015-0239-y, PMID26246395.
  6. a b Alberto Floris i inni, Protective Effects of Hydroxychloroquine against Accelerated Atherosclerosis in Systemic Lupus Erythematosus, „Mediators of Inflammation”, 2018, DOI10.1155/2018/3424136, PMID29670462, PMCIDPMC5835241, art. ID: 3424136.
  7. a b c d e Plaquenil (hydroxychloroquine). Product monograph [online], Sanofi-Aventis Canada, 2018 [dostęp 2018-06-02] (ang.).
  8. Gary P. Wormser i inni, The clinical assessment, treatment, and prevention of lyme disease, human granulocytic anaplasmosis, and babesiosis: clinical practice guidelines by the Infectious Diseases Society of America, „Clinical Infectious Diseases”, 43 (9), 2006, s. 1089–1134, DOI10.1086/508667, PMID17029130 (ang.).
  9. WHO Model List of Essential Medicines 19th List [online], Światowa Organizacja Zdrowia, 2015, s. 37 [dostęp 2018-06-02] (ang.).
  10. Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej [online], Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, poz. 44 [dostęp 2020-03-13].
  11. a b Komunikat w sprawie Plaquenil (hydroxychloroquine) [online], Ministerstwo Zdrowia, 2 marca 2015 [dostęp 2020-03-13].
  12. a b French researcher posts successful Covid-19 drug trial. [dostęp 2020-12-11]. (ang.).
  13. Hydroxychloroquine and azithromycin as a treatment of COVID-19: results of an open-label non-randomized clinical trial. International Journal of Antimicrobial Agents. [dostęp 2020-12-11]. (ang.).
  14. Hydroxychloroquine: Europe Turns Away From Doctor Who Championed Drug With ‘Irresponsible’ Study. Forbes. [dostęp 2020-12-11]. (ang.).
  15. Andrea Cortegiani i inni, A systematic review on the efficacy and safety of chloroquine for the treatment of COVID-19, „Journal of Critical Care”, 2020, DOI10.1016/j.jcrc.2020.03.005, ISSN 0883-9441, PMID32173110 (ang.).
  16. Denise Grady, Malaria Drug Helps Virus Patients Improve, in Small Study [online], The New York Times, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-01] (ang.).
  17. Mandeep R. Mehra i inni, Hydroxychloroquine or chloroquine with or without a macrolide for treatment of COVID-19: a multinational registry analysis, „The Lancet”, 2020, S0140673620311806, DOI10.1016/S0140-6736(20)31180-6 (ang.).
  18. Mandeep R. Mehra, Frank Ruschitzka, Amit N. Patel, Retraction—Hydroxychloroquine or chloroquine with or without a macrolide for treatment of COVID-19: a multinational registry analysis, „The Lancet”, 2020, DOI10.1016/S0140-6736(20)31324-6, PMID32485145, PMCIDPMC7260510 (ang.).