Przejdź do zawartości

Antranilan metylu: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ella166 (dyskusja | edycje)
Funkcja sugerowania linków: dodane 3 linki.
Znaczące przeredagowanie wg źródeł
Linia 1: Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2010-07}}
{{Związek chemiczny infobox
{{Związek chemiczny infobox
|nazwa = Antranilan metylu
|nazwa = Antranilan metylu
Linia 14: Linia 13:
|inne wzory =
|inne wzory =
|masa molowa = 151,16
|masa molowa = 151,16
|wygląd = bezbarwne kryształy lub bezbarwna albo żółtawa ciecz<ref name="FPX">{{FPX|s=4276}}</ref>
|wygląd = bezbarwne kryształy lub bezbarwna albo żółtawa ciecz<ref name="FPX">{{FPX|s=4276}}</ref> o zapachu kwitnących pomarańczy<ref name = Ullmann>{{Ullmann|s = 60–61|rozdział= Flavors and Fragrances|autor r= Karl-Georg Fahlbusch, Franz-Josef Hammerschmidt, Johannes Panten, Wilhelm Pickenhagen, Dietmar Schatkowski, Kurt Bauer, Dorothea Garbe, Horst Surburg|data= 2005 |doi= 10.1002/14356007.a11_141}}</ref>
|SMILES = COC(=O)C1=CC=CC=C1N
|SMILES = COC(=O)C1=CC=CC=C1N
|numer CAS = 134-20-3
|numer CAS = 134-20-3
Linia 23: Linia 22:
|stan skupienia w podanej g = ciało stałe
|stan skupienia w podanej g = ciało stałe
|g warunki niestandardowe = 10&nbsp;°C
|g warunki niestandardowe = 10&nbsp;°C
|rozpuszczalność w wodzie = ok. 2,79 g/l
|rozpuszczalność w wodzie = 2,85 g/l
|rww źródło = <ref name="SA" />
|rww źródło = <ref name="PubChem" />
|rww warunki niestandardowe = 23&nbsp;°C
|rww warunki niestandardowe = 23&nbsp;°C
|inne rozpuszczalniki = dobrze w [[etanol]]u<ref name="FPX" /> i [[eter dietylowy|eterze dietylowym]]<ref name="CRC" />
|inne rozpuszczalniki = bardzo dobrze w [[etanol]]u i [[eter dietylowy|eterze dietylowym]]<ref name=PubChem>{{PubChem|cid=8635|nazwa=Methyl anthranilate|data dostępu = 2022-07-19}}</ref>
|temperatura topnienia = 24,4
|temperatura topnienia = 24,4
|tt źródło = <ref name="CRC">{{CRC97|s='''3'''-354}}</ref>
|tt źródło = <ref name="CRC">{{CRC97|s='''3'''-354}}</ref>
Linia 73: Linia 72:
|commons =
|commons =
}}
}}
'''Antranilan metylu''' – [[Związki organiczne|organiczny związek chemiczny]], [[estry|ester]] [[Grupa alkilowa|metylowy]] [[Kwas antranilowy|kwasu antranilowego]]. Jest uznawany za jedną z pierwszych sztucznych [[Substancja zapachowa|substancji zapachowych]], choć niewiele wiadomo o tym, jak został wytworzony.
'''Antranilan metylu''' – [[Związki organiczne|organiczny związek chemiczny]], [[estry|ester]] [[Grupa alkilowa|metylowy]] [[Kwas antranilowy|kwasu antranilowego]]. {{fakt|Jest uznawany za jedną z pierwszych sztucznych [[Substancja zapachowa|substancji zapachowych]], choć niewiele wiadomo o tym, jak został wytworzony|data=2010-07}}.


== Właściwości chemiczne ==
== Właściwości chemiczne ==
Jest przeźroczystą lub lekko żółtą cieczą o [[Temperatura topnienia|temperaturze topnienia]] 24&nbsp;°C i wrzenia 256&nbsp;°C. Jest bardzo słabo rozpuszczalny w wodzie, rozpuszczalny w [[etanol]]u i [[glikol propylenowy|glikolu propylenowym]], nierozpuszczalny w [[Parafina|parafinie]] i [[Gliceryna|glicerynie]].
Jest przeźroczystą lub lekko żółtą cieczą o [[Temperatura topnienia|temperaturze topnienia]] 24&nbsp;°C i wrzenia 256&nbsp;°C<ref name="CRC" />. Jest słabo rozpuszczalny w wodzie, natomiast bardzo dobrze rozpuszcza się w [[etanol]]u i [[Eter dietylowy|eterze]]<ref name="PubChem" />. Wykazuje niebieską [[Fluorescencja|fluorescencję]]<ref name="Ullmann" />.

== Otrzymywanie ==
Na drodze chemicznej można go otrzymać w wyniku [[Estryfikacja|estryfikacji]] [[Kwas antranilowy|kwasu antranilowego]] [[metanol|metanolem]] lub przez [[Alkoholiza|metanololizę]] połączoną z [[Dekarboksylacja|dekarboksylacją]] {{link-interwiki|Q=Q11286492|bezwodnik izatowy |tekst=bezwodnika izatowego}}<ref name="Ullmann" />.


== Występowanie ==
== Występowanie ==
Występuje w olejkach eterycznych wielu kwiatów, np. [[jaśmin]]u, [[Jagodlin wonny|ylang ylang]], [[Pomarańcza gorzka|pomarańczy gorzkiej]] i [[Pomarańcza bergamota|bergamotki]], w [[Cytrus|cytrusach]] i winogronach<ref name="Ullmann" /><ref name="Bentley" /> (nadaje charakterystyczny zapach odmianie Concord<ref name="Bentley">{{cytuj | autor = Ronald Bentley | tytuł = The Nose as a Stereochemist. Enantiomers and Odor | czasopismo = Chemical Reviews | data = 2006-09-01 | data dostępu = 2023-12-14 | wolumin = 106 | numer = 9 | s = 4099–4112 | doi = 10.1021/cr050049t | język = en | dostęp = z}}</ref>).
Antranilan metylu występuje w odmianie winogron ''Concord'', a także w innych szczepach ''[[Winorośl lisia|Vitis labrusca]]'' i ich hybrydach i jest uznawany za niepożądany. Nie występuje w winogronach europejskich. Jest także obecny w [[pomarańcza]]ch (głównie [[Pomarańcza bergamota|bergamotkach]]), ''[[Magnolia champaca|Michelia champaca]]'', [[Gardenia (roślina)|gardeniach]], [[jaśmin]]ie, [[cytryna zwyczajna|cytrynach]], [[mandarynka (roślina)|mandarynkach]], [[truskawka]]ch, [[Tuberoza|tuberozie]] i [[Jagodlin wonny|ylang ylang]].


== Użycie ==
== Użycie ==
Jest używany do wytwarzania kwiatowych kompozycji zapachowych, np. aromatów winogronowych i cytrusowych, jednak jego zastosowanie w kosmetykach ogranicza fakt, że powoduje utratę koloru<ref name="Ullmann" />. W syntezie chemicznej wykorzystywana jest jego zdolność do [[Cyklizacja|cyklizacji]] z wytworzeniem dwu- i trójpierścieniowych [[Związki heterocykliczne|związków heterocyklicznych]], np. {{link-interwiki|Q=Q413130|Cynolina|tekst=cynoliny}}<ref name="Merck">{{Cytuj | tytuł = The Merck Index of Chemicals, Drugs, and Biologicals | data = 1989 | s = 2311 | język = en | rozdział = Clnnoline}}</ref>, pochodnych {{link-interwiki|Q=Q2013529|chinazolinon|tekst=chinazolinonu}}<ref name="Townsend">{{Cytuj | tytuł = Chemistry of Nucleosides and Nucleotides. Volume 3 | redaktor = Leroy B. Townsend | miejsce = Boston | wydawca = Springer | data = 1994 | s = 160 | isbn = 978-1-4757-9669-8 | doi = 10.1007/978-1-4757-9667-4_3 | język = en | autor r = [[Wolfgang Pfleiderer]] | rozdział = Syntheses and Reactions of Bicyclic Heterocyclic Nucleosides and Nucleotides|dostęp=z}}</ref> lub [[Chinolina|chinoliny]]<ref name="Osbirk">{{cytuj | autor = Arne Osbirk, Erik B. Pedersen, Dayananda Rajapaksa, Christian Pedersen, Curt R. Enzell, William W. Reid, Noboru Yanaihara, Chizuko Yanaihara | tytuł = Phosphoramides. X. Phosphorus Pentaoxide Amine Mixtures and HMPT as Reagents in the Synthesis of 4-Amino- and 4-Dimethylamino-2,3-polymethylenequinolines | czasopismo = Acta Chemica Scandinavica B| data = 1979 | data dostępu = 2023-12-14 | wolumin = 33 | s = 313–318 | doi = 10.3891/acta.chem.scand.33b-0313 | język = en | dostęp = o}}</ref>.
Jest używany do odstraszania [[Ptaki|ptaków]] przy uprawach, trawnikach, polach golfowych itp. Służy do aromatyzowania cukierków, napojów bezalkoholowych i lekarstw. Jest używany również do syntezy barwników.


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 12:39, 14 gru 2023

Antranilan metylu
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C8H9NO2

Masa molowa

151,16 g/mol

Wygląd

bezbarwne kryształy lub bezbarwna albo żółtawa ciecz[1] o zapachu kwitnących pomarańczy[2]

Identyfikacja
Numer CAS

134-20-3

PubChem

8635

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Antranilan metyluorganiczny związek chemiczny, ester metylowy kwasu antranilowego. Jest uznawany za jedną z pierwszych sztucznych substancji zapachowych, choć niewiele wiadomo o tym, jak został wytworzony[potrzebny przypis].

Właściwości chemiczne

Jest przeźroczystą lub lekko żółtą cieczą o temperaturze topnienia 24 °C i wrzenia 256 °C[5]. Jest słabo rozpuszczalny w wodzie, natomiast bardzo dobrze rozpuszcza się w etanolu i eterze[3]. Wykazuje niebieską fluorescencję[2].

Otrzymywanie

Na drodze chemicznej można go otrzymać w wyniku estryfikacji kwasu antranilowego metanolem lub przez metanololizę połączoną z dekarboksylacją bezwodnika izatowego(inne języki)[2].

Występowanie

Występuje w olejkach eterycznych wielu kwiatów, np. jaśminu, ylang ylang, pomarańczy gorzkiej i bergamotki, w cytrusach i winogronach[2][6] (nadaje charakterystyczny zapach odmianie Concord[6]).

Użycie

Jest używany do wytwarzania kwiatowych kompozycji zapachowych, np. aromatów winogronowych i cytrusowych, jednak jego zastosowanie w kosmetykach ogranicza fakt, że powoduje utratę koloru[2]. W syntezie chemicznej wykorzystywana jest jego zdolność do cyklizacji z wytworzeniem dwu- i trójpierścieniowych związków heterocyklicznych, np. cynoliny(inne języki)[7], pochodnych chinazolinonu(inne języki)[8] lub chinoliny[9].

Przypisy

  1. a b Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4.
  2. a b c d e Karl-Georg Fahlbusch i inni, Flavors and Fragrances, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, s. 60–61, DOI10.1002/14356007.a11_141 (ang.).
  3. a b c Methyl anthranilate, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 8635 [dostęp 2022-07-19] (ang.).
  4. a b c d e f Methyl anthranilate, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, numer katalogowy: W268216 [dostęp 2021-11-02]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  5. a b c d CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-354, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
  6. a b Ronald Bentley, The Nose as a Stereochemist. Enantiomers and Odor, „Chemical Reviews”, 106 (9), 2006, s. 4099–4112, DOI10.1021/cr050049t [dostęp 2023-12-14] (ang.).
  7. Clnnoline, [w:] The Merck Index of Chemicals, Drugs, and Biologicals, 1989, s. 2311 (ang.).
  8. Wolfgang Pfleiderer, Syntheses and Reactions of Bicyclic Heterocyclic Nucleosides and Nucleotides, [w:] Leroy B. Townsend (red.), Chemistry of Nucleosides and Nucleotides. Volume 3, Boston: Springer, 1994, s. 160, DOI10.1007/978-1-4757-9667-4_3, ISBN 978-1-4757-9669-8 (ang.).
  9. Arne Osbirk i inni, Phosphoramides. X. Phosphorus Pentaoxide Amine Mixtures and HMPT as Reagents in the Synthesis of 4-Amino- and 4-Dimethylamino-2,3-polymethylenequinolines, „Acta Chemica Scandinavica B”, 33, 1979, s. 313–318, DOI10.3891/acta.chem.scand.33b-0313 [dostęp 2023-12-14] (ang.).