Przejdź do zawartości

Dżazirat Fajlaka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m WP:SK, lit.
Kerty258 (dyskusja | edycje)
713 edycji
Nie podano opisu zmian
Linia 20: Linia 20:
|commons = Category:Failaka Island
|commons = Category:Failaka Island
}}
}}
'''Dżazirat Fajlaka''' ([[język arabski|arab.]] جزيرة فيلكا) – [[wyspa]] położona na [[Zatoka Perska|Zatoce Perskiej]], należąca do [[Kuwejt]]u, znajdująca się około 15 km na wschód od zatoki [[Dżun al-Kuwajt]]. Wyspa ma 12 km długości i 6 km szerokości oraz powierzchnię 43 km². Jedyną miejscowością na wyspie jest [[Az-Zaur]]. Wyspę zamieszkuje 147 osób (2011)<ref>{{Cytuj |tytuł = Geoportal for Kuwait Census 2011 |data dostępu = 2019-11-26 |opublikowany = Central Statistical Bureau of Kuwait |url = https://gis.csb.gov.kw/en/ |język = en}}</ref>.
'''Dżazirat Fajlaka''', '''Fajlaka, Faylakah''' (ang. Failaka Island<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Fajlaka, Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy |data dostępu = 2024-01-14 |opublikowany = encyklopedia.pwn.pl |url = https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Fajlaka;3899641.html |język = pl}}</ref>, [[język arabski|arab.]] جزيرة فيلكا lub فيلكا czyt. ''Fēlaka'', w [[Język arabski rejonu Zatoki Perskiej|dialekcie kuwejckim języka arabskiego]] wyspę nazywa się فيلچا {{IPA|fe:lɪt͡ʃə}}) – [[wyspa]] położona na [[Zatoka Perska|Zatoce Perskiej]], należąca do [[Kuwejt]]u, a konkretniej do [[Prowincja Stołeczna (Kuwejt)|Prowincji Stołecznej]], znajdująca się około 15 km na wschód od zatoki [[Dżun al-Kuwajt]]. Wyspa ma 12 km długości i 6 km szerokości oraz powierzchnię w zależności od źródeł 43 km² lub 39 km²<ref name=":0" />. Jedyną miejscowością na wyspie jest [[Az-Zaur]]. Wyspę zamieszkuje 147 osób (2011)<ref>{{Cytuj |tytuł = Geoportal for Kuwait Census 2011 |data dostępu = 2019-11-26 |opublikowany = Central Statistical Bureau of Kuwait |url = https://gis.csb.gov.kw/en/ |język = en}}</ref>. Na wyspie przy pomocy nawadniania uprawia się warzywa, zwłaszcza melony, i łowi ryby<ref name=":0" />.


== Historia ==
== Historia ==
Pierwsze ślady osadnictwa na Fajlace sięgają [[epoka brązu|epoki brązu]]. Wyspa zamieszkana była przez lud tzw. cywilizacji [[Dilmun]], a następnie starożytnych [[Starożytna Grecja|Greków]]. We wczesnym średniowieczu (VI-IX w.) wyspa zasiedlona została przez chrześcijańskich kolonizatorów ([[Nestorianizm|nestorian]]) migrujących z obszaru [[Syria|Syrii]]. Wyspa stanowiła ogniwo na szlaku handlowym łączącym [[Daleki Wschód]] z Bizancjum. Nestorianie wybudowali w rejonie Al-Qusur rozległą osadę typu miejskiego z bazyliką, kościołem i klasztorem<ref>{{Cytuj |autor = Derek Kennet |tytuł = The decline of eastern Arabia in the Sasanian period |czasopismo = Arabian Archaeology and Epigraphy |data = 2007 |data dostępu = 2020-01-08 |issn = 1600-0471 |wolumin = 18 |numer = 1 |s = 86–122 |doi = 10.1111/j.1600-0471.2007.00274.x |url = https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0471.2007.00274.x |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = R. A. Carter |tytuł = Christianity in the Gulf during the first centuries of Islam |czasopismo = Arabian Archaeology and Epigraphy |data = 2008 |data dostępu = 2020-01-08 |issn = 1600-0471 |wolumin = 19 |numer = 1 |s = 71–108 |doi = 10.1111/j.1600-0471.2008.00293.x |url = https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0471.2008.00293.x |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Matej Ruttkay, Karol Pieta, Zbigniew Robak |tytuł = Preliminary results of the Al-Qusur research in the years 2016 and 2017 |czasopismo = Archaeology of Failaka and Kuwaiti coast – current research, eds. M. Ruttkay - B. Kovár - K. Pieta |data = |data dostępu = 2020-01-08 |url = https://www.academia.edu/40787505/Preliminary_results_of_the_Al-Qusur_research_in_the_years_2016_and_2017 |język = en}}</ref>.
Pierwsze ślady osadnictwa na Fajlace sięgają [[epoka brązu|epoki brązu]]. Wyspa zamieszkana była przez lud tzw. cywilizacji [[Dilmun]]<ref>''Dilmun'', w: Black J., Green A., ''Słownik...'', s. 60-61.</ref><ref>''Dilmun'', w: Bryce T., ''The Routledge Handbook...'', s. 196-198.</ref><ref>''Bahrain'', w: Bienkowski P, Millard A. (ed.), ''Dictionary...'', s. 45.</ref> (z Fajlaką identyfikuje się wyspę znaną wtedy jako Agarum, Agaru lub Akarum<ref>{{Cytuj |autor = UNESCO World Heritage Centre |tytuł = Sa'ad and Sae'ed Area in Failaka Island |data dostępu = 2024-01-14 |opublikowany = UNESCO World Heritage Centre |url = https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5800/ |język = en}}</ref>), zaś ok. 2000 lat p.n.e<ref>{{Cytuj |autor = Daniel C. Snell, D. T. Potts |tytuł = Mesopotamian Civilization: The Material Foundations |czasopismo = The American Historical Review |data = 1998-04 |data dostępu = 2024-01-14 |issn = 0002-8762 |wolumin = 103 |numer = 2 |s = 489 |doi = 10.2307/2649788 |url = http://dx.doi.org/10.2307/2649788}}</ref> zasiedlili ją kolonizatorzy z [[Mezopotamia|Mezopotamii]] - Sumerowie z Ur prowadzili tu działalność kupiecką<ref>https://en.unesco.org/silkroad/silk-road-themes/underwater-heritage/failaka-island</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Traders from Ur? - Archaeology Magazine |data dostępu = 2024-01-14 |opublikowany = www.archaeology.org |url = https://www.archaeology.org/issues/79-1303/features/kuwait/548-meopotamian-ur-traders}}</ref>. Po upadku cywilizacji Dilmun wyspę zasiedlili [[Kasyci]] i kontrolowała ją kasycka dynastia<ref>{{Cytuj |autor = D. T. Potts |tytuł = Potts 2009 - The archaeology and early history of the Persian Gulf |data dostępu = 2024-01-14 |url = https://www.academia.edu/1905494/Potts_2009_The_archaeology_and_early_history_of_the_Persian_Gulf}}</ref>, a w czasach panowania [[Nabuchodonozor II|Nabuchodonozora II]] wyspę posiadała [[Babilonia]]. Sam Nabuchodonozor II posiadał na wyspie pałac i świątynię<ref>{{Cytuj |autor = Pierre Briant |tytuł = From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire |data = 2002-01-01 |data dostępu = 2024-01-14 |isbn = 978-1-57506-120-7 |wydawca = Eisenbrauns |url = https://books.google.com/books?id=lxQ9W6F1oSYC&pg=PA761 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Trevor Bryce |tytuł = The Routledge Handbook of the Peoples and Places of Ancient Western Asia: The Near East from the Early Bronze Age to the Fall of the Persian Empire |data = 2009-09-10 |data dostępu = 2024-01-14 |isbn = 978-1-134-15908-6 |wydawca = Routledge |url = https://books.google.com/books?id=E1aF0hq1GR8C&pg=PA198 |język = en}}</ref>. Później wyspę zamieszkali starożytni [[Starożytna Grecja|Grecy]], prawdopodobnie pierwszym Grekiem który ją odwiedził był [[Nearchos]]<ref>https://www.ancientportsantiques.com/wp-content/uploads/Documents/PLACES/IndOc-Gulf/IkarosFailaka-Parpas2014.pdf</ref>. Według [[Strabon|Strabona]] i [[Flawiusz Arrian|Flawiusza Arriana]] [[Aleksander Macedoński|Aleksander Wielki]] nadał wyspie nazwę ''Failaka Ikaros'' bo przypominała mu ona wyspę o podobnym kształcie w archipelagu [[Wyspy Egejskie|Wysp Egejskich]]. Ikaros było również nazwą miasta na Fajlace<ref>J. Hansamans, Charax and the Karkhen, ''Iranica Antiquitua'' 7 (1967) page 21-58</ref><ref>{{Cytuj |autor = Ralph Shaw |tytuł = Kuwait |data = 1976 |data dostępu = 2024-01-14 |isbn = 978-0-333-21247-9 |wydawca = Macmillan |url = https://books.google.com/books?id=rCQMAQAAIAAJ&q=Failaka+was+then+Ikaros+and+Kuwait+was+called+Larissa. |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Middle East Annual Review |data = 1980 |data dostępu = 2024-01-14 |isbn = 978-0-904439-10-6 |wydawca = Middle East Review. |url = https://books.google.com/books?id=M2m5AAAAIAAJ&q=Tablets,+coins,+seals+and+other+items+unearthed+by+archaeologists+show+that+Ikaros+and+the+mainland+(known+as+Larissa)+were |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = The Gulf Handbook |data = 1979 |data dostępu = 2024-01-14 |isbn = 978-0-900751-12-7 |wydawca = Trade & Travel Publications. |url = https://books.google.com/books?id=vkosAQAAIAAJ&q=built+a+Hellenistic+temple,+dedicated+to+Artemis+and+renamed+the+island+Ikaros+and+called+the+mainland+Larissa. |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Mūsá Ḵh̲ān Jalālzaʼī |tytuł = Khalij aur bainulaqvami siyasat |data = 1991 |data dostępu = 2024-01-14 |url = https://books.google.com/books?id=Kt8rAAAAIAAJ&q=Failaka+was+called+by+the+Greeks+Ikaros,+and+Kuwait+was+called+Larissa,+while+Bahrain+was+Tylos |język = ur}}</ref>. W [[Epoka hellenistyczna|czasach hellenistycznych]] [[Mitologia grecka|grecka mitologia]] mieszała się z lokalnymi wierzeniami tworząc [[Synkretyzm religijny|synkretyczną religię]]<ref>http://science.org.ge/newsite/bnas/t11-n4/27_Makharadze.pdf</ref>. Na wyspie znajdowała się świątynia [[Artemida|Artemidy]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Arrian, Anabasis, book 7, chapter 20 |data dostępu = 2024-01-14 |opublikowany = www.perseus.tufts.edu |url = https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=urn:cts:greekLit:tlg0074.tlg001.perseus-grc1:7.20}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = ToposText |data dostępu = 2024-01-14 |opublikowany = topostext.org |url = https://topostext.org/work/201#600}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = ToposText |data dostępu = 2024-01-14 |opublikowany = topostext.org |url = https://topostext.org/work/560#11.9}}</ref>. Przez pewien okres czasu znajdowała się pod wpływem [[Achemenidzi|Imperium Achemenidów]]<ref>https://www.ancientportsantiques.com/wp-content/uploads/Documents/PLACES/IndOc-Gulf/IkarosFailaka-Parpas2014.pdf</ref><ref>{{Cytuj |autor = Pierre Briant |tytuł = From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire |data = 2002-01-01 |data dostępu = 2024-01-14 |isbn = 978-1-57506-120-7 |wydawca = Eisenbrauns |url = https://books.google.com/books?id=lxQ9W6F1oSYC&pg=PA761 |język = en}}</ref>. We wczesnym średniowieczu (V-IX w.) wyspa zasiedlona została przez chrześcijańskich kolonizatorów ([[Nestorianizm|nestorian]])<ref>{{Cytuj |tytuł = Hidden Christian Community - Archaeology Magazine |data dostępu = 2024-01-14 |opublikowany = www.archaeology.org |url = https://www.archaeology.org/issues/79-1303/features/kuwait/540-kuwait-failaka-christian-settlement}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Shahnaz Razieh Nadjmabadi |tytuł = The Arab Presence on the Iranian Coast of the Persian Gulf |data = 2009 |data dostępu = 2024-01-14 |isbn = 978-0-230-61282-2 |miejsce = New York |wydawca = Palgrave Macmillan US |s = 129–145 |url = http://dx.doi.org/10.1057/9780230618459_7}}</ref> migrujących z obszaru [[Syria|Syrii]]. Wyspa stanowiła ogniwo na szlaku handlowym łączącym [[Daleki Wschód]] z Bizancjum. Nestorianie wybudowali w rejonie Al-Qusur rozległą osadę typu miejskiego z bazyliką, kościołem i klasztorem<ref>{{Cytuj |autor = Derek Kennet |tytuł = The decline of eastern Arabia in the Sasanian period |czasopismo = Arabian Archaeology and Epigraphy |data = 2007 |data dostępu = 2020-01-08 |issn = 1600-0471 |wolumin = 18 |numer = 1 |s = 86–122 |doi = 10.1111/j.1600-0471.2007.00274.x |url = https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0471.2007.00274.x |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = R. A. Carter |tytuł = Christianity in the Gulf during the first centuries of Islam |czasopismo = Arabian Archaeology and Epigraphy |data = 2008 |data dostępu = 2020-01-08 |issn = 1600-0471 |wolumin = 19 |numer = 1 |s = 71–108 |doi = 10.1111/j.1600-0471.2008.00293.x |url = https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0471.2008.00293.x |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Matej Ruttkay, Karol Pieta, Zbigniew Robak |tytuł = Preliminary results of the Al-Qusur research in the years 2016 and 2017 |czasopismo = Archaeology of Failaka and Kuwaiti coast – current research, eds. M. Ruttkay - B. Kovár - K. Pieta |data = |data dostępu = 2020-01-08 |url = https://www.academia.edu/40787505/Preliminary_results_of_the_Al-Qusur_research_in_the_years_2016_and_2017 |język = en}}</ref>.


Ze względu na liczne stanowiska archeologiczne<ref>{{Cytuj |autor = Matej Ruttkay, Branislav Kovár, Karol Pieta |tytuł = Archaeology of Failaka and Kuwaiti coast – current research |data = 2019 |data dostępu = 2020-01-08 |url = https://www.academia.edu/41248523/Archaeology_of_Failaka_and_Kuwaiti_coast_current_research_Full_Text_ |język = en}}</ref> Fajlaka od lat 60. XX w. jest terenem działalności szeregu misji archeologicznych, m.in. duńskiej, gruzińskiej, francuskiej, włoskiej i [[Słowacja|słowackiej]]. W 2013 roku badania rozpoczęła [[Kuwejcko–Polska Misja Archeologiczna]] (Kuwaiti–Polish Archaeological Mission, KPAM). W ramach ekspedycji prowadzone są wykopaliska archeologiczne na stanowisku [[Charajb el-Deszt]], a także badania podwodne i prospekcja terenowa wzdłuż wybrzeża wyspy.
Ze względu na liczne stanowiska archeologiczne<ref>{{Cytuj |autor = Matej Ruttkay, Branislav Kovár, Karol Pieta |tytuł = Archaeology of Failaka and Kuwaiti coast – current research |data = 2019 |data dostępu = 2020-01-08 |url = https://www.academia.edu/41248523/Archaeology_of_Failaka_and_Kuwaiti_coast_current_research_Full_Text_ |język = en}}</ref> Fajlaka od lat 60. XX w. jest terenem działalności szeregu misji archeologicznych, m.in. duńskiej, gruzińskiej, francuskiej, włoskiej i [[Słowacja|słowackiej]]. W 2013 roku badania rozpoczęła [[Kuwejcko–Polska Misja Archeologiczna]] (Kuwaiti–Polish Archaeological Mission, KPAM). W ramach ekspedycji prowadzone są wykopaliska archeologiczne na stanowisku [[Charajb el-Deszt]], a także badania podwodne i prospekcja terenowa wzdłuż wybrzeża wyspy.

Wersja z 23:18, 14 sty 2024

Dżazirat Fajlaka
جزيرة فيلكا
Ilustracja
Plaża na wyspie
Kontynent

Azja

Państwo

 Kuwejt

Akwen

Zatoka Perska

Powierzchnia

43 km²

Populacja (2011)
• liczba ludności
• gęstość


147
3,41 os./km²

Położenie na mapie Kuwejtu
Mapa konturowa Kuwejtu, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dżazirat Fajlaka”
Ziemia29°26′20″N 48°20′00″E/29,438889 48,333333
Mapa wyspy
Położenie wyspy
Multimedia w Wikimedia Commons

Dżazirat Fajlaka, Fajlaka, Faylakah (ang. Failaka Island[1], arab. جزيرة فيلكا lub فيلكا czyt. Fēlaka, w dialekcie kuwejckim języka arabskiego wyspę nazywa się فيلچا fe:lɪt͡ʃə) – wyspa położona na Zatoce Perskiej, należąca do Kuwejtu, a konkretniej do Prowincji Stołecznej, znajdująca się około 15 km na wschód od zatoki Dżun al-Kuwajt. Wyspa ma 12 km długości i 6 km szerokości oraz powierzchnię w zależności od źródeł 43 km² lub 39 km²[1]. Jedyną miejscowością na wyspie jest Az-Zaur. Wyspę zamieszkuje 147 osób (2011)[2]. Na wyspie przy pomocy nawadniania uprawia się warzywa, zwłaszcza melony, i łowi ryby[1].

Historia

Pierwsze ślady osadnictwa na Fajlace sięgają epoki brązu. Wyspa zamieszkana była przez lud tzw. cywilizacji Dilmun[3][4][5] (z Fajlaką identyfikuje się wyspę znaną wtedy jako Agarum, Agaru lub Akarum[6]), zaś ok. 2000 lat p.n.e[7] zasiedlili ją kolonizatorzy z Mezopotamii - Sumerowie z Ur prowadzili tu działalność kupiecką[8][9]. Po upadku cywilizacji Dilmun wyspę zasiedlili Kasyci i kontrolowała ją kasycka dynastia[10], a w czasach panowania Nabuchodonozora II wyspę posiadała Babilonia. Sam Nabuchodonozor II posiadał na wyspie pałac i świątynię[11][12]. Później wyspę zamieszkali starożytni Grecy, prawdopodobnie pierwszym Grekiem który ją odwiedził był Nearchos[13]. Według Strabona i Flawiusza Arriana Aleksander Wielki nadał wyspie nazwę Failaka Ikaros bo przypominała mu ona wyspę o podobnym kształcie w archipelagu Wysp Egejskich. Ikaros było również nazwą miasta na Fajlace[14][15][16][17][18]. W czasach hellenistycznych grecka mitologia mieszała się z lokalnymi wierzeniami tworząc synkretyczną religię[19]. Na wyspie znajdowała się świątynia Artemidy[20][21][22]. Przez pewien okres czasu znajdowała się pod wpływem Imperium Achemenidów[23][24]. We wczesnym średniowieczu (V-IX w.) wyspa zasiedlona została przez chrześcijańskich kolonizatorów (nestorian)[25][26] migrujących z obszaru Syrii. Wyspa stanowiła ogniwo na szlaku handlowym łączącym Daleki Wschód z Bizancjum. Nestorianie wybudowali w rejonie Al-Qusur rozległą osadę typu miejskiego z bazyliką, kościołem i klasztorem[27][28][29].

Ze względu na liczne stanowiska archeologiczne[30] Fajlaka od lat 60. XX w. jest terenem działalności szeregu misji archeologicznych, m.in. duńskiej, gruzińskiej, francuskiej, włoskiej i słowackiej. W 2013 roku badania rozpoczęła Kuwejcko–Polska Misja Archeologiczna (Kuwaiti–Polish Archaeological Mission, KPAM). W ramach ekspedycji prowadzone są wykopaliska archeologiczne na stanowisku Charajb el-Deszt, a także badania podwodne i prospekcja terenowa wzdłuż wybrzeża wyspy.

Podczas I wojny w Zatoce Perskiej wyspa była okupowana przez wojska irackie, które założyły na wyspie bazę wojskową, podczas gdy ludność cywilna została z niej wysiedlona.

Przypisy

  1. ↑ a b c Fajlaka, Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy [online], encyklopedia.pwn.pl [dostęp 2024-01-14] (pol.).
  2. ↑ Geoportal for Kuwait Census 2011 [online], Central Statistical Bureau of Kuwait [dostęp 2019-11-26] (ang.).
  3. ↑ Dilmun, w: Black J., Green A., Słownik..., s. 60-61.
  4. ↑ Dilmun, w: Bryce T., The Routledge Handbook..., s. 196-198.
  5. ↑ Bahrain, w: Bienkowski P, Millard A. (ed.), Dictionary..., s. 45.
  6. ↑ UNESCO World Heritage Centre, Sa'ad and Sae'ed Area in Failaka Island [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2024-01-14] (ang.).
  7. ↑ Daniel C. Snell, D.T. Potts, Mesopotamian Civilization: The Material Foundations, „The American Historical Review”, 103 (2), 1998, s. 489, DOI: 10.2307/2649788, ISSN 0002-8762, JSTOR: 2649788 [dostęp 2024-01-14].
  8. ↑ https://en.unesco.org/silkroad/silk-road-themes/underwater-heritage/failaka-island
  9. ↑ Traders from Ur? - Archaeology Magazine [online], www.archaeology.org [dostęp 2024-01-14].
  10. ↑ D.T. Potts, Potts 2009 - The archaeology and early history of the Persian Gulf [online] [dostęp 2024-01-14].
  11. ↑ Pierre Briant, From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire, Eisenbrauns, 2002, ISBN 978-1-57506-120-7 [dostęp 2024-01-14] (ang.).
  12. ↑ Trevor Bryce, The Routledge Handbook of the Peoples and Places of Ancient Western Asia: The Near East from the Early Bronze Age to the Fall of the Persian Empire, Routledge, 10 września 2009, ISBN 978-1-134-15908-6 [dostęp 2024-01-14] (ang.).
  13. ↑ https://www.ancientportsantiques.com/wp-content/uploads/Documents/PLACES/IndOc-Gulf/IkarosFailaka-Parpas2014.pdf
  14. ↑ J. Hansamans, Charax and the Karkhen, Iranica Antiquitua 7 (1967) page 21-58
  15. ↑ Ralph Shaw, Kuwait, Macmillan, 1976, ISBN 978-0-333-21247-9 [dostęp 2024-01-14] (ang.).
  16. ↑ Middle East Annual Review, Middle East Review., 1980, ISBN 978-0-904439-10-6 [dostęp 2024-01-14] (ang.).
  17. ↑ The Gulf Handbook, Trade & Travel Publications., 1979, ISBN 978-0-900751-12-7 [dostęp 2024-01-14] (ang.).
  18. ↑ Mūsá Ḵh̲ān Jalālzaʼī, Khalij aur bainulaqvami siyasat [online], 1991 [dostęp 2024-01-14] (urdu).
  19. ↑ http://science.org.ge/newsite/bnas/t11-n4/27_Makharadze.pdf
  20. ↑ Arrian, Anabasis, book 7, chapter 20 [online], www.perseus.tufts.edu [dostęp 2024-01-14].
  21. ↑ ToposText [online], topostext.org [dostęp 2024-01-14].
  22. ↑ ToposText [online], topostext.org [dostęp 2024-01-14].
  23. ↑ https://www.ancientportsantiques.com/wp-content/uploads/Documents/PLACES/IndOc-Gulf/IkarosFailaka-Parpas2014.pdf
  24. ↑ Pierre Briant, From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire, Eisenbrauns, 2002, ISBN 978-1-57506-120-7 [dostęp 2024-01-14] (ang.).
  25. ↑ Hidden Christian Community - Archaeology Magazine [online], www.archaeology.org [dostęp 2024-01-14].
  26. ↑ Shahnaz Razieh Nadjmabadi, The Arab Presence on the Iranian Coast of the Persian Gulf, New York: Palgrave Macmillan US, 2009, s. 129–145, ISBN 978-0-230-61282-2 [dostęp 2024-01-14].
  27. ↑ Derek Kennet, The decline of eastern Arabia in the Sasanian period, „Arabian Archaeology and Epigraphy”, 18 (1), 2007, s. 86–122, DOI: 10.1111/j.1600-0471.2007.00274.x, ISSN 1600-0471 [dostęp 2020-01-08] (ang.).
  28. ↑ R.A. Carter, Christianity in the Gulf during the first centuries of Islam, „Arabian Archaeology and Epigraphy”, 19 (1), 2008, s. 71–108, DOI: 10.1111/j.1600-0471.2008.00293.x, ISSN 1600-0471 [dostęp 2020-01-08] (ang.).
  29. ↑ Matej Ruttkay, Karol Pieta, Zbigniew Robak, Preliminary results of the Al-Qusur research in the years 2016 and 2017, „Archaeology of Failaka and Kuwaiti coast – current research, eds. M. Ruttkay - B. Kovár - K. Pieta” [dostęp 2020-01-08] (ang.).
  30. ↑ Matej Ruttkay, Branislav Kovár, Karol Pieta, Archaeology of Failaka and Kuwaiti coast – current research [online], 2019 [dostęp 2020-01-08] (ang.).

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dżazirat_Fajlaka&oldid=72508979”