Andrzej Zaucha

Andrzej Zaucha

Andrzej Zaucha z żoną Elżbietą
Data i miejsce urodzenia	12 stycznia 1949 Kraków
Data i miejsce śmierci	10 października 1991 Kraków
Przyczyna śmierci	rany postrzałowe
Instrumenty	saksofon, perkusja
Typ głosu	baryton
Gatunki	jazz, pop, jazz-rock, rhythm and blues
Zawód	wokalista, saksofonista, perkusista, aktor, zecer
Aktywność	1968–1991
Zespoły
Dżamble, Anawa

{{Artysta muzyczny infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | faksymile = | wydawnictwo = | nazwa oryginalna = | alt zdjęcia = | opis faksymile = Nieznane pola: "wytwórnia płytowa" oraz "podpis".

Andrzej Zaucha (ur. 12 stycznia 1949 w Krakowie, zm. 10 października 1991 tamże) – polski wokalista rhythm-and-bluesowy i jazzowo-popowy, saksofonista altowy i perkusista, a także aktor oraz artysta kabaretowy. Z wykształcenia zecer. Był muzycznym samoukiem. Dokonał licznych nagrań płytowych, do filmów i seriali, m.in. Przybysze z Matplanety i Gumisie, oraz dla archiwum Polskiego Radia. Jego najpopularniejsze piosenki to: „Byłaś serca biciem”, „C'est la vie – Paryż z pocztówki”, „Siódmy rok”, „Bądź moim natchnieniem”, „Baw się lalkami”, „Czarny Alibaba” z repertuaru Heleny Majdaniec, „Rozmowa z Jędrkiem” nagrana wspólnie z Andrzejem Sikorowskim oraz „Baby, ach te baby” z repertuaru Eugeniusza Bodo, nagrana wspólnie z Ryszardem Rynkowskim.

Współpracował z wieloma muzykami jazzowymi, m.in. z Jarosławem Śmietaną, Michałem Urbaniakiem i Janem Wróblewskim, a także z zespołami jazzu tradycyjnego Beale Street Band i Playing Family jako wokalista oraz Old Metropolitan Band jako perkusista. Związany był także z zespołami rockowymi – Grupa Doctora Q, Kwadratem i Kasa Chorych.

Życiorys

Kariera sportowa

W młodości trenował kajakarstwo. Na mistrzostwach Polski juniorów w 1963 roku prowadzona przez niego czwórka wywalczyła brązowy medal. W 1964 wywalczył złote medale mistrzostw Polski juniorów w jedynce i czwórce.

Kariera muzyczna

Muzycznie debiutował jako perkusista w amatorskim zespole Czarty. Później został solistą grupy Telstar. W latach 1968–1971 był wokalistą jazzrockowej grupy Dżamble, z którą wystąpił m.in. na festiwalu Jazz nad Odrą w 1969 roku we Wrocławiu i nagrał album Wołanie o słońce nad światem. W roku 1971 związał się z zespołem Anawa, z którym nagrał LP Anawa. W latach 1973–1979 śpiewał i grał w zespołach rozrywkowych za granicą. Karierę solową rozpoczął dopiero w 1980 roku, kiedy zagrał w śpiewogrze Pozłacany warkocz Katarzyny Gärtner.

W roku 1983 ukazał się pierwszy album solowy Andrzeja Zauchy zatytułowany Wszystkie stworzenia duże i małe. Największą popularność z debiutanckiej płyty zdobył utwór tytułowy, zaśpiewany w duecie z Ewą Bem. W 1985 Zaucha wystąpił podczas koncertu Piosenka jest dobra na wszystko, który odbył się w ramach Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Od tego czasu był regularnym gościem na opolskich festiwalach (począwszy od 1985 występował w Opolu corocznie aż do 1991 roku). Udzielił się w epizodycznych rolach w filmach Miłość z listy przebojów Marka Nowickiego, Misja specjalna Janusza Rzeszewskiego oraz Trzy dni bez wyroku Wojciecha Wójcika.

W 1987 ukazał się drugi solowy album Zauchy, zatytułowany Stare, nowe, najnowsze, na którym znalazły się popularne piosenki „Myśmy byli sobie pisani”, „Bądź moim natchnieniem” i „C'est la vie – Paryż z pocztówki”. Na KFPP w Opolu w 1988 roku wykonał piosenkę „Byłaś serca biciem”, za którą zdobył wyróżnienie. Utwór stał się jednym z największych przebojów artysty. Na festiwalu w Opolu w 1989 roku otrzymał wyróżnienie w koncercie Premiery za piosenkę „O cudzie w tancbudzie” oraz nagrodę prezydenta miasta Opola za wybitne osiągnięcia w wykonawstwie piosenek. Z big-bandem Wiesława Pieregorólki nagrał album Andrzej Zaucha, wydany przez Polskie Nagrania.

Na początku lat 90. współtworzył wraz z Andrzejem Sikorowskim i Krzysztofem Piaseckim kabaret estradowy Sami. W 1990 roku zagrał tytułową rolę w prapremierze musicalu Pan Twardowski (muz. Janusz Grzywacz, libr. Krzysztof Jasiński).

Grób Andrzeja Zauchy i jego żony na Cmentarzu Prądnik Czerwony

Śmierć

10 października 1991 po występie w spektaklu „Pan Twardowski” na deskach krakowskiego Teatru STU, Andrzej Zaucha i aktorka Zuzanna Leśniak zostali zastrzeleni przez jej męża, francuskiego reżysera Yves'a Goulais, na parkingu przy ul. Włóczków. Motywem zabójstwa była zazdrość o żonę. Zabójca oddał dziewięć strzałów z karabinka sportowego o kalibrze 5,6 mm o obciętej lufie i kolbie. Zaucha zginął na miejscu. Zuzanna Leśniak zmarła na Oddziale Torakochirurgii Szpitala im. Jana Pawła II. Według relacji świadków - aktorka próbowała swym ciałem osłonić piosenkarza. 16 października 1991 Andrzej Zaucha został pochowany na Cmentarzu Batowickim w Krakowie. Historia ta stała się kanwą książki Janusza Wiśniewskiego I odpuść nam….

Wkrótce po jego śmierci został wydany czwarty i ostatni album Zauchy, zatytułowany po prostu Ostatnia płyta. W 1993 roku premierę miał film dokumentalny pt. Pan na Księżycu poświęcony życiu i karierze Andrzeja Zauchy. Od 2009 roku odbywa się doroczny festiwal Serca Bicie dedykowany pamięci muzyka.

Życie prywatne

Był żonaty z Elżbietą, którą poznał jeszcze w okresie nastoletnim. 31 sierpnia 1989 zmarła wskutek udaru mózgu. Para miała córkę Agnieszkę.

Dyskografia

Albumy studyjne

• Wołanie o słońce nad światem (1971) – z zespołem Dżamble
• Anawa (1973) – z zespołem Anawa
• Wszystkie stworzenia duże i małe (1983)
• Stare, nowe, najnowsze (1987)
• Andrzej Zaucha (1989)
• Ostatnia płyta (1992)

Kompilacje

• Andrzej Zaucha (1991)
• Złota kolekcja – Czarny Alibaba (1999)
• The Best – Byłaś serca biciem (2004)

Single

• „Wieczór nad rzeką zdarzeń”/„Dom złej dziewczyny” (1980)
• „Spocznij Kapturku – zaraz cię zjem, czyli marzenia głodnego wilka”/„Wszystkie stworzenia duże i małe” (1983)

Filmografia

• 1980: Pozłacany warkocz
• 1985: Miłość z listy przebojów
• 1987: Misja specjalna
• 1991: Trzy dni bez wyroku

Linki zewnętrzne

• Andrzej Zaucha w bazie Katalog Polskich Płyt Gramofonowych
• Andrzej Zaucha w bazie Discogs
• Andrzej Zaucha w bazie filmpolski.pl
• Andrzej Zaucha w bazie IMDb (ang.)
• Andrzej Zaucha w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”