Archiwum Państwowe w Malborku
| Data założenia |
1950 |
|---|---|
| Dyrektor |
Tomasz Kukowski (p.o.)[1] |
| Państwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Starościńska 1 |
Położenie na mapie Malborka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu malborskiego  | |
 54°02′25,0″N 19°01′40,5″E/54,040278 19,027917
| |
| Strona internetowa | |
Archiwum Państwowe w Malborku – zostało utworzone na mocy Zarządzenia Ministra Oświaty 21 czerwca 1950[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Od 1822 nadzór archiwalny nad prowincjami zachodnio-pruską i wschodnio-pruską, sprawowało Archiwum Prowincjonalne w Królewcu[3]. W 1901 roku utworzono Królewskie Archiwum Państwowe w Gdańsku, które objęło tereny prowincji Prus Wschodnich. W okresie międzywojennym, część zasobów wywieziono do Tajnego Archiwum Państwowego Pruskich Dóbr Kultury w Berlinie-Dahlem. Po II wojnie światowej archiwalia z Pomorza trafiły do archiwum gdańskiego, a archiwalia z terenu prowincji wschodnio-pruskiej do archiwum olsztyńskiego[4].
Archiwum w Elblągu utworzono w 1950, jako oddział powiatowy Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Gdańsku. Archiwum rozpoczęło działalność we wrześniu 1950, którego teren objął powiaty: elbląski, kwidzyński, malborski i sztumski, wchodzące w skład ówczesnego województwa gdańskiego. Archiwum otrzymało siedzibę w budynku przy ul. Łączności, pierwszym jego kierownikiem został Władysław Rusinowski. Działalność archiwum polegała na zabezpieczaniu akt poniemieckich urzędów i instytucji, pod kierunkiem dyrektora archiwum gdańskiego Marcina Dragana[2].
W 1951 archiwum zostało przemianowane na Powiatowe Archiwum Państwowe. Z powodu zwiększonego zasobu 8 marca 1952, archiwum zostało przeniesione, do pomieszczeń na zamku w Malborku. W grudniu 1954 powołano Powiatowe Archiwum Państwowe w Elblągu, którego teren ograniczono do powiatów: malborskiego, kwidzyńskiego i sztumskiego. W 1959 przy archiwum utworzono Centralną Składnicę Akt, w której czasowo przechowywano akta, z innych archiwów. W 1973 archiwum przejęło teren powiatu tczewskiego, po zlikwidowanym Archiwum Powiatowym w Tczewie[2].
Na mocy ustawy z 28 maja 1975, zostało utworzone województwo elbląskie. 1 lutego 1976 roku, zarządzeniem Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, powołano Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Elblągu z siedzibą w Malborku, które objęło teren województwa elbląskiego. W 1983 roku archiwum przemianowano na Archiwum Państwowe w Elblągu z siedzibą w Malborku. W 1999, po reformie administracyjnej, teren województwa elbląskiego, został podzielony, pomiędzy województwo pomorskie i województwo warmińsko-mazurskie. Teren archiwum obejmuje powiaty: elbląski, kwidzyński, malborski, nowodworski, sztumski, braniewski, część iławskiego (gminy Kisielice i Susz) i lidzbarskiego (gmina Orneta). Archiwum obecnie zajmuje część pomieszczeń przyziemia i piwnic Pałacu Wielkich Mistrzów, w skrzydle północno-zachodnim, Zamku Średniego[2].
Do 31 grudnia 2017 funkcjonowało jako Archiwum Państwowe w Elblągu z siedzibą w Malborku[5].
- Kierownicy archiwum
- Władysław Rusinowski (1950–1952)
- Eligiusz Gumprecht (1952–1976)
- Dyrektorzy archiwum
- Eligiusz Gumprecht (1976–1980)
- Henryk Pieszko (1980–1997)
- Małgorzata Janusz (1997–2023)
- Tomasz Kukowski (od 2023, p.o.)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zmiany na stanowiskach dyrektorów AP. archiwa.gov.pl, 2023-08-01. [dostęp 2023-08-02].
- ↑ a b c d Historia Archiwum Państwowego w Elblągu. [dostęp 2017-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-19)].
- ↑ Projekt Królewiec [online], olsztyn.ap.gov.pl [dostęp 2017-03-19].
- ↑ Wcześniejsze archiwa. [dostęp 2017-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-19)].
- ↑ Radosław Konczyński, Archiwum w Malborku wkrótce bez „Elbląga”. Od stycznia zmiana nazwy, „malbork.naszemiasto.pl”, 29 października 2017 [dostęp 2018-10-01] (pol.).