Błękitniczek lśniący
| Cyanerpes lucidus[1] | |||
| (P.L. Sclater & Salvin, 1859 | |||
 samiec | |||
_(cropped).jpg) samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
błękitniczek lśniący | ||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Błękitniczek lśniący[3] (Cyanerpes lucidus) – gatunek małego ptaka z podrodziny cukrowników (Dacninae) w rodzinie tanagrowatych (Thraupidae). Zamieszkuje Amerykę Centralną. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
W starszych publikacjach błękitniczek lśniący, jak i reszta przedstawicieli rodzaju Cyanerpes była umieszczana w rodzinie cukrzyków (Coerebidae)[4], mającej obecnie status podrodziny[3], jednak później ze względu na cechy anatomiczne (budowa czaszki) zaliczono rodzaj Cyanerpes do podrodziny cukrowników (Dacninae)[4]. Ponadto błękitniczka lśniącego traktowano jako podgatunek błękitniczka purpurowego (Cyanerpes caeruleus), ale te dwa gatunki występują sympatrycznie w skrajnie wschodniej Panamie i przyległym obszarze północno-zachodniej Kolumbii[4][5]. Obecnie wyróżnia się dwa podgatunki: C. l. lucidus i C. l. isthmicus[4][6].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Błękitniczek lśniący zamieszkuje tereny Ameryki Centralnej[5][6]. Poszczególne podgatunki zamieszkują[4][6]:
- C. l. lucidus – południowy Meksyk, północno-centralna Gwatemala, Belize, Honduras do północno-wschodniej Nikaragui
- C. l. isthmicus – Kostaryka do wschodniej Panamy oraz przyległy obszar skrajnie północno-zachodniej Kolumbii
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Jest to ptak małej wielkości, osiąga 10–11 cm[5].
Posiada ciemny, silnie zakrzywiony dziób i ciemne oczy[5]. W języku angielskim nazywany był błękitniczkiem hiacyntowym (hiacint honeycreeper[5]), ze względu na ciemnoniebieskie ubarwienie, które to odnosi się tylko do upierzenia samca, samica jest, podobnie jak w przypadku samicy błękitniczka purpurowego, koloru ciemnozielonego (posiada także niebieski nalot na gardle)[7][8]. Podobnie jak błękitniczek purpurowy, błękitniczek lśniący posiada żółte nogi[7].
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje w lasach deszczowych, wśród kwitnących i owocujących drzew i krzewów, gdzie zdobywa pokarm[7]. Spotykany do wysokości 1600 m n.p.m.[2]
Jest gatunkiem wszystkożernym, odżywia się bezkręgowcami (pająkami i owadami), nektarem, jagodami, bananami, nie pogardzi także nasionami roślin z rodzaju Dipterodendron[5][8].
Podobnie jak w przypadku innych tanagrowatych, gniazdo jest zrobione z materiału roślinnego, w kształcie czarki, położone wysoko w koronach drzew[5]. Samica składa dwa jaja[5].
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje błękitniczka lśniącego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[9]. W 2008 roku organizacja Partners in Flight szacowała, że liczebność światowej populacji mieści się w przedziale 50–500 tysięcy osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[2][10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cyanerpes lucidus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Cyanerpes lucidus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Dacninae Sundevall, 1836 - cukrowniki - Blue tanagers (wersja: 2021-07-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-25].
- ↑ a b c d e Shining Honeycreeper (Cyanerpes lucidus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2016-03-04]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Alexander Skutch. Life histories of honeycreepers. „The Condor”. 64, s. 112–113, 1962. (ang.).
- ↑ a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-25]. (ang.).
- ↑ a b c Shining honeycreeper. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-09-24]. (ang.).
- ↑ a b Tanagrowate, [w:] David Alderton, Encyklopedia ptaków świata, Peter Barrett, Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 131, ISBN 978-83-8172-650-4.
- ↑ Shining honeycreeper. BirdLife International. [dostęp 2021-09-24]. (ang.).
- ↑ Species factsheet: Cyanerpes lucidus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-09-25]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).