Bełchatówek (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bełchatówek
gmina wiejska
1919–1954[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: łódzkie (II RP)
1945–54: łódzkie

Powiat

piotrkowski

Siedziba

Bełchatówek

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

18

brak współrzędnych

Bełchatówek (od 1973 Bełchatów) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. łódzkim. Siedzibą władz gminy był Bełchatówek (obecnie osiedle Bełchatowa)[2].

Za Królestwa Polskiego gmina Bełchatówek należała do powiatu piotrkowskiego w guberni piotrkowskiej[3][4]. 31 maja 1870[5] do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Bełchatów[6].

W okresie międzywojennym gmina Bełchatówek należała do powiatu piotrkowskiego w woj. łódzkim. 1 stycznia 1925 z gminy Bełchatówek ponownie wyłaczono osadę Bełchatów, tworząc z niej ponownie miasto Bełchatów, do którego włączono także: kolonię Bełchatów, folwark Bełchatów, osadę włościańską Zdzieszulice, osadę Kempfinówka, wieś Olsztyn, wieś Lipy z łąkami, wieś Zamość z osadą pokarczemną Zamość, części folwarku Dobrzelów o nazwach Ubyszyn i Dobrzelów Freitaga, oraz część folwarku Politanice między wsią Olsztyn, nienazwanym potokiem, płynącym ze wsi Myszaki, a nową granicą Bełchatowa[7].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 18 gromad: Adamów, Bełchatówek, Bińków, Dobiecin, Dobrzelów, Domiechowice, Edwardów, Helenów, Józefów, Kałduny, Ławy, Myszaki, Niedyszyna, Politanice, Wola Mikorska, Zawady, Zdzieszulice Dolne i Zdzieszulice Górne[8].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Bełchatówek nie przywrócono, utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Bełchatów w powiecie bełchatowskim[10] (do której przyłączono w 1977 roku obszar zniesionej gminy Grocholice[11]).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  3. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  4. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  5. 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego
  6. Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 123)
  7. Dz.U. z 1924 r. nr 116, poz. 1035
  8. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  11. Dz.U. z 1977 r. nr 2, poz. 11