Biedne istoty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Biedne istoty
Poor Things
Gatunek

science-fiction
romans

Rok produkcji

2023

Data premiery

1 września 2023
19 stycznia 2024 (Polska)

Kraj produkcji

Wielka Brytania
Irlandia
Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

142 min

Reżyseria

Jorgos Lantimos

Scenariusz

Tony McNamara

Główne role

Emma Stone
Mark Ruffalo
Willem Dafoe
Ramy Youssef

Muzyka

Jerskin Fendrix

Zdjęcia

Robbie Ryan

Scenografia

Zsuzsa Mihalek
James Price
Judit Csák
Bence Kalmár
Shona Heath
Renátó Cseh

Kostiumy

Holly Waddington

Montaż

Jorgos Mawropsaridis

Produkcja

Ed Guiney
Andrew Lowe (producent)(inne języki)
Jorgos Lantimos
Emma Stone
Ildiko Kemeny

Dystrybucja

Searchlight Pictures

Budżet

35 mln $

Przychody brutto

35,2 mln $

Strona internetowa

Biedne istoty (ang. Poor Things) – brytyjsko-irlandzko-amerykański film fabularny z 2023 roku w reżyserii Jorgosa Lantimosa, zrealizowany na podstawie książki Alasdaira Graya o tym samym tytule. W rolach głównych wystąpili w nim Emma Stone, Mark Ruffalo, Willem Dafoe, Ramy Youssef, Christopher Abbot i Jerrod Carmichael(inne języki)[1].

Premiera filmu miała miejsce 1 września 2023 roku w konkursie głównym podczas 80. MFF w Wenecji, gdzie obraz zdobył główną nagrodę Złotego Lwa[2]. W Stanach Zjednoczonych film miał swoją premierę 8 grudnia 2023 roku[3], w Wielkiej Brytanii i Irlandii – 12 stycznia 2024[4] nakładem Searchlight Pictures, a w Polsce – 19 stycznia 2024 roku[5].

Film zyskał uznanie krytyków, szczególnie za reżyserię i główne role, został też uznany za jeden z 10 najlepszych filmów 2023 roku przez Amerykański Instytut Filmowy i National Board of Review[6]. Film dostał także 11 nominacji zarówno na 77. ceremonii wręczenia nagród Brytyjskiej Akademii Filmowej, jak i 96. ceremonii wręczenia Oscarów, w tym za najlepszy film roku. Podczas 81. ceremonii wręczenia Złotych Globów Biedne istoty uhonorowano nagrodami za najlepszy film komediowy lub musical oraz najlepszą rolę żeńską dla Emmy Stone[7][8]. Otrzymał także cztery statuetki Oscara: za najlepszą charakteryzację, scenografię i kostiumy oraz dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej – Emmy Stone[9][10].

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

Fabuła skupia się na Belli Baxter (Emma Stone), młodej kobiecie mieszkającej w Londynie z epoki wiktoriańskiej, która po brutalnym wskrzeszeniu przez genialnego naukowca doktora Godwina Baxtera (Willem Dafoe) po jej samobójstwie, ucieka z rozpustnym prawnikiem Duncanem Wedderburnem (Mark Ruffalo), aby wyruszyć w odyseję samopoznania i wyzwolenia seksualnego. Wolna od uprzedzeń swoich czasów, Bella z determinacją dąży do celu, jakim jest walka o równość i niezależność[11].

Obsada[edytuj | edytuj kod]

  • Emma Stone jako Bella Baxter / Victoria Blessington
  • Mark Ruffalo jako Duncan Wedderburn
  • Willem Dafoe jako dr Godwin Baxter
  • Ramy Youssef jako Max McCandles
  • Christopher Abbott jako Alfie Blessington
  • Kathryn Hunter jako Swiney
  • Jerrod Carmichael jako Harry Astley
  • Hanna Schygulla jako Martha Von Kurtzroc
  • Margaret Qualley jako Felicity
  • Vicki Pepperdine jako pani Prim
  • Suzy Bemba jako Toinette
  • Keeley Forsyth jako Alison, pokojówka Alfiego
  • John Locke jako David, lokaj Alfiego
  • Kate Handford jako Kitty
  • Owen Good jako Gerald
  • Damien Bonnard jako ojciec
  • Tom Stourton jako Steward
  • Wayne Brett jako ksiądz[12][13][14]

Produkcja[edytuj | edytuj kod]

Rozwój[edytuj | edytuj kod]

Reżyser Biednych istot, Jorgos Lantimos

Produkowany przez Film4 Productions, Element Pictures, TSG Entertainment i Searchlight Pictures, rozwój filmu rozpoczął się na początku 2009 roku, gdy Lantimos pojechał do Szkocji, aby porozmawiać z autorem Biednych istot, Alasdairem Grayem, o nabyciu praw do jego książki. Lantimos powiedział, że Gray oprowadził go po Glasgow, gdzie pokazał kilka miejsc, które uwzględnił w swojej historii[15].

Podczas kręcenia filmu Faworyta (2018) Lantimos powrócił do projektu, dyskutując o tym z Emmą Stone, która grała jedną z ważniejszych rol w tym filmie. Po sukcesie Faworyty, Lantimos aktywniej rozwijał Biedne istoty. Przygotowując film, Lanthimos i Stone współpracowali ze sobą przy filmie krótkometrażowym Bleat (2022)[16].

Preprodukcja[edytuj | edytuj kod]

Biedne istoty zostały oficjalnie zapowiedziane w lutym 2021 roku[17]. Lanthimos czuł, że ponowna współpraca z Emmą Stone dała mu przewagę przy produkcji, ponieważ rozwinęli wzajemne zaufanie. Stone opowiadała także, jak różnił się proces tworzenia Biednych istot w porównaniu do Faworyty, ponieważ pełniła także rolę producentki[16].

Zdjęcia[edytuj | edytuj kod]

Okres zdjęciowy miał miejsce w Węgrzech i rozpoczął się w sierpniu 2021 roku w Origo Studios w Budapeszcie[18], a zakończył się w grudniu[19]. Jest to pierwszy film pełnometrażowy, który został częściowo nakręcony na taśmie 35 mm Ektachrome firmy Kodak z odwracaniem kolorów[20].

Inspiracje[edytuj | edytuj kod]

Według operatora Robbiego Ryana głównym źródłem inspiracji dla wszystkich, którzy kręcili ten film, był Drakula z 1992 roku w reżyserii Francisa Forda Coppoli[21]. Inne filmy, które wywarły na nim duży wpływ, to Czarny narcyz Michaela Powella i Emerica Pressburgera, A statek płynie Federica Felliniego oraz kilka filmów Roya Anderssona[22].

Kostiumy[edytuj | edytuj kod]

Lanthimos blisko współpracował z projektantką kostiumów Holly Waddington, aby odzwierciedlić rozwój Belli poprzez jej garderobę, od puszystych sylwetek z dzieciństwa po niemal gorsetową suknię, którą nosi w kulminacyjnym momencie filmu[23][24].

Muzyka[edytuj | edytuj kod]

Oryginalną muzykę do filmu skomponował muzyk popowy Jerskin Fendrix(inne języki) w swoim debiucie jako kompozycja fabularna. Album ze ścieżką dźwiękową został wydany przez Milan Records w związku z datą premiery filmu, czyli 8 grudnia 2023 roku. Dwa single – „Bella” i „Lisbon” – ukazały się 14 listopada[25].

Premiera[edytuj | edytuj kod]

Biedne istoty miały swoją premierę podczas 80. Międzynarodowego Festiwalu Filmwego w Wenecji 1 września 2023 roku[26], były też pokazane na Festiwalu Filmowym w Telluride, Festiwalu Filmowym w Nowym Jorku, Festiwalu Filmowym w Londynie, Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Busan i Festiwalu Filmowym w Sitges[27][28][29][30][31]. Film miał premierę nakładem Searchlight Pictures w Stanach Zjednoczonych 8 grudnia 2023[32][33]. W Wielkiej Brytanii, a także Irlandii film zadebiutował 12 stycznia 2024 roku[34]. Pierwotnie miał być wydany 1 września 2023 roku[35][36], jednak został opóźniony z powodu strajku aktorów[32]. W Polsce, premiera odbyła się 19 stycznia 2024 roku[5].

Odbiór[edytuj | edytuj kod]

Box office[edytuj | edytuj kod]

W weekend otwarcia, film zarobił 644 000 dolarów w dziewięciu kinach – średnio 71 556 dolarów na salę (trzeci najlepszy wynik w 2023 roku)[37]. W następny weekend film zarobił 2,2 miliona dolarów i trafił do 82 kin, zajmując 10. miejsce[38]. W trzeci weekend film zarobił 2,4 miliona dolarów w 800 kinach[39].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Emma Stone Threatens to Punch a Baby in New 'Poor Things' Trailer [online], W Magazine, 19 października 2023 [dostęp 2024-01-25] (ang.).
  2. ↑ Ben Dalton, ‘Poor Things’ wins 2023 Venice Golden Lion [online], Screen [dostęp 2024-01-25] (ang.).
  3. ↑ Soham Bagchi, Yorgos Lanthimos' 'Poor Things': Release Date, Cast, Plot, and Everything We Know So Far [online], Collider, 3 maja 2023 [dostęp 2024-01-25] (ang.).
  4. ↑ How to watch Poor Things in the UK: Is it streaming? [online], Radio Times [dostęp 2024-01-25] (ang.).
  5. ↑ a b Biedne istoty. 2023-10-20. [dostęp 2024-01-25].
  6. ↑ AFI AWARDS 2023 [online], American Film Institute [dostęp 2024-01-25] (ang.).
  7. ↑ Nagrody – Biedne istoty (2023) [online], Filmweb [dostęp 2024-01-25] (pol.).
  8. ↑ Condé Nast, Golden Globes Winners 2024: See the Full List Here [online], Vanity Fair, 8 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-25] (ang.).
  9. ↑ Oscary 2024: „Oppenheimer” rozbił bank. Sprawdź listę zwycięzców [online], tvp.info [dostęp 2024-03-11] (pol.).
  10. ↑ Redakcja WP Popkultura, Oscary 2024: Oto najlepsze filmy roku. Pełna lista laureatów [WYNIKI] [online], film.wp.pl, 10 marca 2024 [dostęp 2024-03-11] (pol.).
  11. ↑ Biedne istoty (2023) film opis [online], Filmweb [dostęp 2024-01-27] (pol.).
  12. ↑ Biedne istoty (2023) pełna obsada [online], Filmweb [dostęp 2024-01-27] (pol.).
  13. ↑ Poor Things (2023) – IMDb. [dostęp 2024-01-27].
  14. ↑ Adrienne Tyler, Poor Things Cast & Character Guide [online], ScreenRant, 25 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  15. ↑ Jeremy Smith, Poor Things Author Was A Fan Of Yorgos Lanthimos From The Start [online], /Film, 12 czerwca 2023 [dostęp 2024-01-28] (ang.).
  16. ↑ a b Condé Nast, Exclusive: Emma Stone and Yorgos Lanthimos on Creating a Woman Free of Shame in ‘Poor Things’ [online], Vogue, 31 maja 2023 [dostęp 2024-01-28] (ang.).
  17. ↑ Yorgos Lanthimos And Emma Stone Reportedly Reuniting For Frankenstein-Style Tale Poor Things [online], Empire, 2 marca 2021 [dostęp 2024-01-28] (ang.).
  18. ↑ Denes Varga, Hungarian Film Industry Is Booming in 2021 – FilmNewEurope.com [online], filmneweurope.com [dostęp 2024-01-28] (ang.).
  19. ↑ Poor Things will film in Hungary, starring Emma Stone | Budapest Reporter [online], 17 czerwca 2021 [dostęp 2024-01-28] (ang.).
  20. ↑ DP Robbie Ryan ISC BSC conjured up colorful, atmospheric looks for… [online], Kodak [dostęp 2024-01-28] (ang.).
  21. ↑ Poor Things' Robbie Ryan on lighting a sci-fi sex comedy, being inspired by Francis Ford Coppola [online], Digital Trends, 9 grudnia 2023 [dostęp 2024-01-28] (ang.).
  22. ↑ Wendy Mitchell2023-11-29T10:33:00+00:00, Creating the look of ‘Poor Things’: flying trams, Belle Époque inspirations and Emma Stone’s hair [online], Screen [dostęp 2024-01-28] (ang.).
  23. ↑ Tomris Laffly, “We’d Have These Practical Conversations About How Sex Would Be Achieved in These Costumes”: Costume Designer Holly Waddington On the Historical Rule-Breaking of Her Work in Poor Things – Filmmaker Magazine [online], Filmmaker Magazine | Publication with a focus on independent film, offering articles, links, and resources., 15 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-01] (ang.).
  24. ↑ Jazz Tangcay, How Knickers, a ‘Condom Coat’ and a State of Undress Define Emma Stone’s Costume Arc in ‘Poor Things’ [online], Variety, 8 grudnia 2023 [dostęp 2024-02-01] (ang.).
  25. ↑ Jerskin Fendrix Scoring Yorgos Lanthimos’ ‘Poor Things’ | Film Music Reporter [online], web.archive.org, 15 listopada 2023 [dostęp 2024-01-28] [zarchiwizowane z adresu 2023-11-15].
  26. ↑ Nick Vivarelli, Venice Lineup Includes Films by Bradley Cooper, Sofia Coppola, Ava DuVernay, David Fincher and More [online], Variety, 25 lipca 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  27. ↑ Anne Thompson, 2023 Telluride Film Festival Lineup Leans on Filmmakers Like Lanthimos, Fennell, Haigh, Triet, and More [online], IndieWire, 30 sierpnia 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  28. ↑ 61st New York Film Festival Main Slate Announced [online], Film at Lincoln Center, 8 sierpnia 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  29. ↑ Zac Ntim, BFI London Film Festival Full Lineup: ‘The Book Of Clarence’ World Premiere; Scorsese, Miyazaki, Lanthimos & Fincher Among Headline Galas [online], Deadline, 31 sierpnia 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  30. ↑ Busan International Film Festival [online], Busan International Film Festival [dostęp 2024-01-27].
  31. ↑ The Festival's 56th Edition Kicks Off by Announcing its Complete Lineup | Sitges Film Festival [online], sitgesfilmfestival.com [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  32. ↑ a b Justin Kroll, Searchlight’s ‘Poor Things’ Starring Emma Stone Pushes Release Date From September To December [online], Deadline, 25 lipca 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  33. ↑ Emma Stone Is Scientifically Resurrected In 'POOR THINGS' Trailer [online], Hypebeast, 23 listopada 2023 [dostęp 2024-01-27].
  34. ↑ Poor Things: Here’s how to watch Emma Stone and Mark Ruffalo starrer movie, „The Economic Times”, 27 stycznia 2024, ISSN 0013-0389 [dostęp 2024-01-27].
  35. ↑ Anthony D’Alessandro, Emma Stone Reteam With Yorgos Lanthimos ‘Poor Things’ Sets Early Fall Release [online], Deadline, 28 kwietnia 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  36. ↑ Leonard Pearce, First Images from Yorgos Lanthimos’ Poor Things, Set for September Release [online], 28 kwietnia 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  37. ↑ Anthony D’Alessandro, Hayao Miyazaki Notches Record $12M+ U.S. Opening With ‘The Boy And The Heron’; ‘Renaissance’ Loses Glam With -77% Drop – Sunday Box Office Update [online], Deadline, 10 grudnia 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  38. ↑ Anthony D’Alessandro, ‘Wonka’ Yummy With $39M Opening As Musicals Bounce Back At The Box Office – Sunday Update [online], Deadline, 17 grudnia 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).
  39. ↑ Anthony D’Alessandro, ‘The Color Purple’ Wins Christmas Day With $18M+ & A CinemaScore As Warner Bros Dominates Holiday Box Office – Tuesday Update [online], Deadline, 26 grudnia 2023 [dostęp 2024-01-27] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Filmy w reżyserii Jorgosa Lantimosa
2000–09
2010–19
2020–29

Filmy nagrodzone Złotym Lwem
1946–59
1960–79
1980–99
2000–19
2020–39
Złoty Glob za najlepszy film komediowy lub musical
1950–1969
1970–1989
1990–2009
2010–2029

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Biedne_istoty&oldid=73385857”