Bolesław Sierzputowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bolesław Sierzputowski
Ilustracja
Bolesław Sierzputowski jako oficer armii rosyjskiej
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1874
Warszawa

Data i miejsce śmierci

24 lutego 1933
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

18931922

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Gen. Bolesław Sierzputowski z żoną Idą z Żółtowskich i córką Wandą.
Bolesław Sierzputowski na ganku domu przy ul. Miasnoj w Irkucku.

Bolesław Antoni Sierzputowski[1] (ur. 1 stycznia 1874 w Warszawie[2], zm. 24 lutego 1933 w Warszawie) – tytularny generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Bolesław Antoni Sierzputowski urodził się w dniu 1 stycznia 1874 roku w Warszawie, w rodzinie Tadeusza Tymoteusza Ignacego (ur. 1833 r., zm. 1897 r.) i Anieli Anny Róży z Szawelskich (ur. 1840 r., zm. 1926 r.). Ochrzczony został w warszawskiej parafii pod wezwaniem Wszystkich Świętych. Posiadał sześcioro rodzeństwa: dwie siostry (Marię Teklę i Eugienię) oraz czterech braci (Władysława Józefa Floriana, Tadeusza Kazimierza, Witolda i Stefana Czesława).

Ukończył gimnazjum praskie i Odeską Szkołę Junkrów Piechoty (ros. Одесское пехотное юнкерское училище)[3]. Od 19 lipca 1893 roku pełnił służbę w Armii Imperium Rosyjskiego[4]. Dwa lata później awansował do stopnia podporucznika (ros. Подпоручик)[a]. W drugiej połowie 1897 r., w randze podporucznika, pełnił służbę wojskową w 6 Lipawskim Pułku Piechoty Księcia Fryderyka Leopolda Pruskiego (zamieszkiwał wówczas w Brześciu Litewskim). W 1909 roku w randze sztabskapitana pełnił służbę wojskową w 237 Kriemlewskim Rezerwowym Batalionie Piechoty stacjonującym w Niżnym Nowogrodzie[5]. W toku dalszej kariery, już w randze podpułkownika, ukończył w roku 1911 Akademię Intendentury w Sankt Petersburgu (ros. Интендантская академия) i pełnił w tej służbie kolejne funkcje kierownicze[3]. W roku 1917 awansował do stopnia pułkownika (ros. Полковник)[4]. Podczas swojej służby w armii rosyjskiej stacjonował między innymi w garnizonach w Aschabadzie (Turkmenia) i Irkucku na Syberii (lata 1911 - 1912)[b].

Od dnia 3 marca 1920 roku pełnił służbę w Naczelnym Dowództwie Wojska Polskiego na Syberii[c]. Zajmował stanowisko zastępcy komendanta transportu na statku „Brandenburg” (był to jeden z ostatnich transportów żołnierzy polskich z Syberii) - pułkownika Bronisława Górskiego. Statek ten w dniu 30 sierpnia 1920 roku wypłynął z Władywostoku, a pod koniec listopada tegoż roku zawinął do portu morskiego w Gdańsku[6].

W dniu 30 kwietnia 1921 roku został zatwierdzony w stopniu pułkownika intendenta ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1920 roku, w „grupie byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”[7]. W tym okresie (rok 1921) pełnił służbę na stanowisku pomocnika komendanta Komisji Odbioru Transportów Zagranicznych[4]. Na dzień 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w Departamencie VII Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych[8]. Dekretem z dnia 18 lutego 1922 r. (O.V.L. 87190) Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz przeniósł, w Korpusie Oficerów Intendentury, płk. Bolesława Antoniego Sierzputowskiego w stały stan spoczynku z dniem 1 stycznia 1922 roku[9].

W dniu 26 października 1923 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu tytularnego generała brygady[10].

Pozostając na emeryturze mieszkał w Warszawie[11][12]. W dniu 1 września 1930 roku założył i prowadził aż do swojej śmierci prywatną Szkołę Handlową w Legionowie, która wówczas była jedyną szkołą ponadpodstawową w tej miejscowości[13].

Generał Bolesław Sierzputowski zmarł w dniu 24 lutego 1933 roku w Warszawie[14] i został pochowany na tamtejszym cmentarzu Powązkowskim (kwatera 30 wprost, rząd 4, grób 13)[15].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Dnia 27 października 1897 r. w parafii pw. Świętego Krzyża w Warszawie zawarł swój pierwszy związek małżeński - z Krystyną Natalią Małdorską (urodzoną w Warszawie, córką Jana i Ludwiki z Frejlichów)[d]. Pierwsza żona Bolesława Sierzputowskiego zmarła w dniu 5 października 1909 roku. Dnia 22 maja 1911 roku w warszawskiej parafii pw. św. Aleksandra zawarł kolejny związek małżeński - z Idą Ludwiką z Żółtowskich (ur. 1891 r., zm. 1959 r.)[e]. Z drugą żoną miał córkę Wandę (ur. 1913 r., zm. 1997 r.), żonę kaprala podchorążego Andrzeja Olszańskiego ps. „Andrzej”, żołnierza Batalionu AK „Ruczaj”[16][17].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Według części źródeł zawodowym oficerem piechoty był od 1896 roku.
  2. Zamieszkiwał wówczas w domu przy ul. Miasnoj, a później w domu przy ul. Jamskaja 17.
  3. Według innych źródeł (Henryk Piotr Kosk - Generalicja Polska. Tom II) od 1918 roku służył w Wojsku Polskim - w VII Departamencie Ministerstwa Spraw Wojskowych.
  4. Zgodę na zawarcie małżeństwa wyraził dowódca 6 Lipawskiego Pułku Piechoty Księcia Fryderyka Leopolda Pruskiego.
  5. Po rewolucji żona Bolesława Sierzputowskiego wraz z córką wyruszyły do Czity (południowa Syberia). Matka natomiast pozostała w Irkucku, gdzie uwięzili ją bolszewicy. Po zakończeniu I wojny światowej żona z córką trafiły do Władywostoku, a potem wyruszyły do Szanghaju. Po krótkim pobycie w tym mieście powróciły jednakże z powrotem do Władywostoku, skąd później razem z Bolesławem Sierzputowskim dotarły do Polski statkiem „Brandenburg”. Statek ten płynął z Władywostoku, przez Szanghaj, Hongkong, Cejlon (obecnie Sri Lanka) - do Gdańska.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji Armii Imperium Rosyjskiego figurował, jako Болеслав Антон Фаддеевич Сержпутовский.
  2. Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 1577.
  3. a b Kosk 2001 ↓, s. 159.
  4. a b c Stawecki 1994 ↓, s. 299.
  5. Общий список офицерским чинам русской императорской армии. Составлен по 1-е января 1909 г., Sankt Petersburg 1909, s. 479. 237 Kriemlewski Rezerwowy Batalion Piechoty (ros. 237-й пехотный Кремлевский резервный батальон) wchodził w skład 60 Rezerwowej Brygady Piechoty (ros. 60-я пехотная резервная бригада).
  6. Jan Paweł Wiśniewski, Żony czasu wojny. „Wojenne żony” w wojskach czechosłowackich i polskich na Syberii w latach 1918–1920, Klio. Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym nr 4(19), Toruń 2011, ISSN 1643-8191, s. 77, transport liczył 95 oficerów i 233 żołnierzy oraz 756 osób cywilnych.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 18 z 7 maja 1921 roku, poz. 667.
  8. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 867.
  9. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 25 lutego 1922 roku, s. 150.
  10. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 739. Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ..., s. 299 podał, że Bolesław Sierzputowski został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku co wydaje się mało prawdopodobne. 3 maja 1922 została zakończona weryfikacja oficerów zawodowych, którym wówczas przyznano stopnie ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. W tym czasie Bolesław Sierzputowski był już w stanie spoczynku.
  11. Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 1407.
  12. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 882.
  13. Jacek Szczepański: Kamienica Petersburskiego. 16 grudnia 2014. [dostęp 2014-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 grudnia 2013)].
  14. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 26 października 1933 roku, s. 268.
  15. Cmentarz Stare Powązki: SIERZPUTOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-22].
  16. Cmentarz Stare Powązki: SIERZPUTOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2013-12-20].
  17. Materiały źródłowe do historii Rodziny Żółtowskich (część 4). zoltowscy.org.pl. [dostęp 2013-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 stycznia 2008)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]