Cerkiew Wszystkich Świętych w Moskwie (Sokoł)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew Wszystkich Świętych
Храм Всех Святых
7710382000[1]
cerkiew parafialna
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Rosja

Miasto wydzielone

 Moskwa

Miejscowość

Moskwa

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

moskiewska miejska

Wezwanie

Wszystkich Świętych

Wspomnienie liturgiczne

1. niedziela po Pięćdziesiątnicy

Położenie na mapie Moskwy
Mapa konturowa Moskwy, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Wszystkich Świętych”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Wszystkich Świętych”
Ziemia55°48′14,0″N 37°30′50,0″E/55,803889 37,513889
Strona internetowa
Wnętrze cerkwi

Cerkiew Wszystkich Świętychprawosławna cerkiew w Moskwie, w rejonie Sokoł, w dekanacie Wszystkich Świętych eparchii moskiewskiej miejskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Według legendy na terenie wsi, która znajdowała się dawniej na miejscu dzisiejszego rejonu Sokoł, znajdował się monaster z cerkwią Wszystkich Świętych. Część historyków jest skłonna przyjąć, że cerkiew ta funkcjonowała także po likwidacji monasteru, a następnie została zastąpiona świątynią murowaną. Według innych autorów parafialna świątynia Wszystkich Świętych (od niej powstała następnie nazwa wsi Wsiechswiatskoje) została zbudowana w XVII w., niezależnie od monasteru, który – jeśli funkcjonował – został znacznie wcześniej zlikwidowany[2].

W XVII w. Fieodosja Miłosławska, jedyna córka właściciela wsi Wsiechswiatskoje, wyszła za mąż za imeretyńskiego królewicza Aleksandra, przyjaciela z młodości Piotra I, towarzysza jego podróży do Holandii, następnie generała armii rosyjskiej. Dzięki małżeństwu z Miłosławską Aleksander stał się posiadaczem wsi. W niej też w 1699 osiadł, po wymuszonym wyjeździe z Gruzji, jego ojciec Arcził II z żoną i dworem. We wsi otwarto następnie gruzińską drukarnię. Wsiechswiatskoje stało się jedną z siedzib Gruzinów osiadających w Moskwie w miarę tureckiego i perskiego podboju Kartlii i Kachetii[2]. W 1724 w cerkwi pochowany został gruziński poeta i dyplomata Sulchan Saba Orbeliani[3].

Fundatorką nowej cerkwi we wsi była Daria (Daredżan), siostra Aleksandra, zmarłego w 1711 w niewoli szwedzkiej, dziedziczka jego majątku. Budowa obiektu trwała od 1733 do 1736. W świątyni znalazły się oprócz głównego ołtarza wszystkich świętych dwa ołtarze boczne: Świętych Symeona i Anny oraz Ikony Matki Bożej „Wszystkich Strapionych Radość”. Nowa cerkiew pozostawała ośrodkiem kolonii Gruzinów w Moskwie, przez pewien czas służono w niej jedynie w języku gruzińskim. W końcu XVIII w. budynek został odremontowany. Cerkiew – razem z całą wsią – została zniszczona w czasie wojny francusko-rosyjskiej r. 1812 i odnowiona po zakończeniu walk. W XIX w. cerkiew odnawiano jeszcze kilkakrotnie. Do 1917 była ona siedzibą jednej z najliczniejszych parafii w Moskwie[2].

W 1923 cerkiew Wszystkich Świętych przeszła w ręce Żywej Cerkwi i pozostawała w jej jurysdykcji do 1939. Ikonostas ze świątyni został publicznie spalony, a obiekt zaadaptowano na magazyn. Budynek przywrócono do użytku liturgicznego już w 1946, wtedy też został ponownie poświęcony, natomiast w roku następnym w świątyni służył patriarcha moskiewski i całej Rusi Aleksy. Począwszy od 1979 cerkiew posiadała dzwony[2].

W 1992 obiektowi sakralnemu nadano status metochionu patriarszego. W jego sąsiedztwie wzniesiono wówczas krzyż ku czci męczenników Jana Wostorgowa oraz biskupa selengińskiego Efrema, rozstrzelanych w 1918, a następnie także pomniki ofiar wojny domowej w Rosji, Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, kawalerom orderu św. Jerzego, Białym[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Strona rejestru
  2. a b c d e J. Lebiediewa, Храм Всех Святых в селе Всехсвятском
  3. Baramidze A., Gamezardaszwili D: Georgian Literature. The Minerva Group, 2001, s. 36–38. ISBN 978-0-89875-570-1.