Chałupki (województwo podkarpackie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chałupki
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

przeworski

Gmina

Przeworsk

Sołectwo

Chałupki-Gorliczyna Szewnia

Liczba ludności (2021)

500[2]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-200[3]

Tablice rejestracyjne

RPZ

SIMC

0608954

Położenie na mapie gminy wiejskiej Przeworsk
Mapa konturowa gminy wiejskiej Przeworsk, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Chałupki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Chałupki”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Chałupki”
Położenie na mapie powiatu przeworskiego
Mapa konturowa powiatu przeworskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Chałupki”
Ziemia50°05′08″N 22°31′50″E/50,085556 22,530556[1]

Chałupkiwieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Przeworsk[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Chałupki[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0608960 Budy Przeworskie przysiółek

Historia wsi[edytuj | edytuj kod]

W 1650 roku pastwisko miejskie koło ról gorliczyńskich zostało zamienione na role i na tym terenie powstała osada. W 1740 roku tereny te odpadły od miasta i przeszły pod władanie rodziny księcia Lubomirskiego. Miasto Przeworsk przez długi czas rościło sobie pretensje do rodziny Lubomirskich o to, że Chałupki i inne tereny zostały oddane w ich ręce niezgodnie z prawem. Dochodziło do długich sporów zatargów i procesów które ciągnęły się aż do 1900 roku.

Obszar Chałupek nie wrócił jednak do miasta. Pochodzenie nazwy wsi można tłumaczyć tym, że na łąkach i pastwiskach pastuchy wypasający trzodę budowali małe chałupki. Tak z luźno ustawionych chałup pomiędzy Rozborzem, Ujezną, Jagiełłą a Gorliczyną powstała osada zwana Chałupki[6][7].

Po wybudowaniu nowej szkoły, stary budynek zaadaptowano na kościół filialny pw. Miłosierdzia Bożego, który w grudniu 2006 roku został oddany do użytku. 15 kwietnia 2007 roku kościół został poświęcony przez abpa Józefa Michalika[8].

Oświata[edytuj | edytuj kod]

Początki szkolnictwa w Chałupkach według miejscowych źródeł są datowane na 1893 rok, gdy rozpoczęła się nauka po domach. W archiwalnych Szematyzmach Galicji i Lodomerii, które podają wykaz szkół ludowych, wraz z nazwiskami ich nauczycieli, szkoła w Chałupkach jest wzmiankowana od 1912 roku. W 1912 roku: nieczynna[9]; a w latach 1912–1914 nie było nauczyciela: posada nieobsadzona[10]. W latach 1913–1916 zbudowano budynek szkolny, a w 1926 roku szkoła stała się 2-klasowa. Do 1923 roku nauczycielką była Maria Paziukowa, kolejną nauczycielką w latach 1923–1937 była Eugenia Tatomirowa.

W latach 1997–2005 zbudowano nowy budynek szkolny. Patronem szkoły jest św. Jan Paweł II[11].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 14976
  2. Wieś Chałupki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-07], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 142 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Historia wsi
  7. www.przeworsk.net.pl Chałupki-Gorliczyna Szewnia
  8. Kaplica pw. Miłosierdzia Bożego w Chałupkach
  9. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1912 (s. 761) (dostęp 2017-09-20)
  10. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1913 (s. 841) (dostęp 2017-09-20)
  11. Historia Szkoły

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]