Coelotes atropos
| Coelotes atropos | |||||
| Walckenaer, 1830 | |||||
| |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
Coelotes atropos | ||||
| |||||
Coelotes atropos – gatunek pająka z rodziny lejkowcowatych. Zamieszkuje Europę.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został w 1830 roku jako Drassus atropos. Klasyfikowany był też w rodzajach Clubiona i Amaurobius[1]. W 1841 został wyznaczony przez Blackwalla gatunkiem typowym nowego rodzaju Coelotes[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pająk ten odznacza się znaczną zmiennością wewnątrzgatunkową. Samice osiągają od 9 do 12[2] lub 13[3] mm, a samce od 7[3] lub 8 do 9,4 mm długości ciała. Wydłużony, rudobrązowy karapaks porastają z rzadka czarne szczecinki. Ośmioro oczu ułożonych jest w dwa rzędy, w obu środkowe leżą bardziej z tyłu niż boczne. Nadustek, o wysokości dwukrotnie większej niż średnica oczu przednio-środkowych, porośnięty jest długimi i silnymi szczecinkami. Wszystkie krawędzie szczękoczułków mają po 3 ząbki, te na tylnych krawędziach są podobnej wielkości, a na przednich środkowe są największe. Gruczoły szczękoczułkowe otwierają się w piłkowanych rowkach u nasady kłów, na brzusznej i grzbietowej stronie. Gruczoł jadowy jest duży i sięga środka tułowia. Warga dolna i endyty są prostokątne, sternum zaś tarczowate. Silnie zbudowane odnóża mają proste lub lekko wcięte krętarze[2].
Opistosoma jest ciemnobrązowa z ciemnym nakrapianiem, krótko oszczeciniona, pozbawiona siteczka przędnego i stożeczka. Kądziołki przędne tylno-środkowej pary mają 30–50 czopków gruczołowych kolcowatych, 1–2 ampułkowate, a u samic jeszcze dwa cylindryczne. Oba człony kądziołków tylno-bocznej pary podobnej długości. Samica ma wydłużone spermateki oraz epigyne z krótkimi ząbkami po bokach atrium, które zredukowane jest do szparek[2]. Od epigyne samicy norosza ziemnego (C. terrestris) różni się zakrzywionymi i poszerzonymi z przodu ciemnymi krawędziami bocznymi oraz słabiej zaznaczoną krawędzią przednią[3].
Samce mają nogogłaszczki z 3 mocnymi kolcami na grzbiecie uda, kolcami i szeroką apofizą na rzepce, 3 mocnymi kolcami na przednio-bocznej części goleni, długim i kolczastym cymbium, prostokątną sklerotyzacją w odsiebnej części tegulum, łyżeczkowatą apofyzą medialną oraz krótkim konduktorem z szerokimi apofizami na stronie grzbietowej[2].
Biologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek europejski[1], znany z Białorusi, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Danii, Francji, z krajów byłej Jugosławii, Luksemburga, Macedonii Północnej, Niemiec, Polski, Rumunii, Rosji, Słowacji, Szwecji, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii[4].
Pająki te zamieszkują pod kamieniami i kłodami, gdzie kopią norki wypełnione rurkowatym oprzędem. Ich sieci łowne pozbawione są części płachtowatej. Na terenie Wielkiej Brytanii spotyka się je w lasach, na wrzosowiskach jak i obszarach górzystych[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Norman I. Platnick: Coelotes atropos. [w:] World Spider Catalog Version 17.5 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2017-01-10].
- ↑ a b c d e Wang, Xin-Ping. A generic-level revision of the spider subfamily Coelotinae (Araneae, Amaurobiidae). „Bulletin of the AMNH”, s. 269, 2002. ISSN 0003-0090.
- ↑ a b c d Michael John Roberts: The Spiders of Great Britain and Ireland. Volume 1. Atypidae to Theridiosomatidae. Harley Books, 1985, s. 164.
- ↑ Coelotes atropos. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2017-01-11].