Coquillettidia
| Coquillettidia | |
| Dyar, 1905 | |
| Okres istnienia: eocen–dziś | |
 Nieoznaczony przedstawiciel rodzaju | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj |
Coquillettidia |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Culex perturbans Walker, 1856 | |
Coquillettidia – rodzaj muchówek z rodziny komarowatych i podrodziny Culicinae. Rozprzestrzeniony kosmopolitycznie. W zapisie kopalnym znany od eocenu.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Muchówki te osiągają stosunkowo duże jak na komarowate rozmiary. Ubarwienie mają głównie żółtawe. Łuski porastające wierzchnią stronę skrzydeł nie są asymetryczne; zwykle są wąskie i jednobarwne, rzadziej występują pomieszane łuski jasne i ciemne o większej szerokości[1]. Chetotaksja odznacza się brakiem na anepisternach śródtułowia szczecinek przedprzetchlinkowych, a w przypadku podrodzaju nominatywnego także zaprzetchlinkowych[2]. Odnóża mają stopy o niezmodyfikowanych pazurkach i pozbawione wyraźnie widocznych przylg. Przedstawiciele podrodzaju Rhynchotaenia mają na przednich powierzchniach ud charakterystyczne przedwierzchołkowe przepaski lub plamki o białej barwie. Dla larw z rodzaju Coquillettidia charakterystyczne są bardzo długie odsiebne części czułków, niekiedy tak długie jak części nasadowe i zawsze połączone z nimi stawowo[1].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Przedstawiciele podrodzaju nominatywnego zamieszkują głównie krainę etiopską, jednak występują też w krainie orientalnej i australijskiej, a trzy gatunki w Holarktyce. Spośród tych ostatnich jeden zamieszkuje nearktyczną Amerykę Północną, jeden region śródziemnomorski, a jeden (C. richardii) cały zachód Palearktyki, w tym Polskę. Podrodzaj Rhynchotaenia ograniczony jest w swym występowaniu do krainy neotropikalnej, a jedyny gatunek z podrodzaju Austromansonia jest endemitem Nowej Zelandii[1][2].
Larwy i poczwarki przechodzą rozwój w stałych zbiornikach o stojącej wodzie, od bajorek po jeziora. Muszą one być porośnięte roślinnością, która wykorzystywana jest do pobierania powietrza atmosferycznego – owady przyczepiają się do roślin, przebijając je syfonami. Larwa może wielokrotnie zmieniać wykorzystywaną roślinę. Najczęściej używane są trawy[1][2].
Dorosłe samice ssą krew czworonogów celem wydania na świat potomstwa (hematofagia). Są wśród nich zarówno gatunki aktywne w dzień jak i w nocy. W przypadku kilku gatunków stwierdzono żerowanie także na ludziach. Niektóre gatunki są wektorami drobnoustrojów chorobotwórczych, wywołujących takie choroby jak ptasia malaria, wschodnie końskie zapalenie mózgu, gorączka Zachodniego Nilu, gorączka doliny Rift i czikungunia[1][3].
Taksonomia i ewolucja[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadzony został w 1905 roku przez Harrisona Graya Dyara, który jego gatunkiem typowym wyznaczył Culex perturbans[4]. Przez dłuższy czas klasyfikowany był jako podrodzaj w obrębie rodzaju Mansonia[2]. Do rangi odrębnego rodzaju wyniosła go w 1997 roku Christine Dahl[5][2]. Współcześnie umieszcza się go w plemieniu Mansoniini wraz z rodzajem Mansonia[6]. Na siostrzaną relację tych dwóch rodzajów wskazują wyniki analizy filogenetycznej Ralpha Harbacha i Iana Kitchinga z 1998 roku[7].
Do rodzaju Coquillettidia zalicza się 3 podrodzaje i 63 opisane gatunki[2][1]:
- Coquillettidia (Austromansonia) Belkin, 1968
- Coquillettidia tenuipalpis (Edwards, 1924)
- Coquillettidia (Coquillettidia) Dyar, 1905
- †Coquillettidia adamowiczi Szadziewski, Sontag et Szwedo, 2019
- Coquillettidia annettii (Theobald, 1901)
- Coquillettidia aurata (Dobrotworsky, 1962)
- Coquillettidia aurea (Edwards, 1915)
- Coquillettidia aureosquammata (Ludlow, 1909)
- Coquillettidia aurites (Theobald, 1901)
- Coquillettidia buxtoni (Edwards, 1923)
- Coquillettidia chrysosoma (Edwards, 1915)
- Coquillettidia crassipes (van der Wulp, 1881)
- Coquillettidia cristata (Theobald, 1904)
- Coquillettidia fijiensis (Belkin, 1962)
- Coquillettidia flavocincta (Edwards, 1936)
- Coquillettidia fraseri (Theobald, 1911)
- Coquillettidia fuscopennata (Theobald, 1903)
- Coquillettidia fuscopteron (Theobald, 1911)
- †Coquillettidia gedanica Szadziewski, Sontag et Szwedo, 2019
- Coquillettidia giblini (Taylor, 1914)
- Coquillettidia grandidieri (Blanchard, 1905)
- Coquillettidia hodgkini (Wharton, 1962)
- Coquillettidia iracunda (Walker, 1848)
- Coquillettidia karandalaensis (Wolfs, 1951)
- Coquillettidia linealis (Skuse, 1889)
- Coquillettidia lutea (Belkin, 1962)
- Coquillettidia maculipennis (Theobald, 1911)
- Coquillettidia memorans (Bonne-Wepster, 1930)
- Coquillettidia metallica (Theobald, 1901)
- Coquillettidia microannulata (Theobald, 1911)
- Coquillettidia nigritarsis (Wolfs, 1958)
- Coquillettidia nigrithorax (Theobald, 1910)
- Coquillettidia nigrochracea (Bonne-Wepster, 1930)
- Coquillettidia nigrosignata (Edwards, 1917)
- Coquillettidia novochracea (Barraud, 1927)
- Coquillettidia ochracea (Theobald, 1903)
- Coquillettidia perturbans (Walker, 1856)
- Coquillettidia pseudoconopas (Theobald, 1910)
- Coquillettidia richiardii (Ficalbi, 1889)
- Coquillettidia rochei (Doucet, 1951)
- Coquillettidia samoaensis Stone, 1966
- Coquillettidia saotomensis Lien, Lin, Lin, & Tseng, 2008
- Coquillettidia schoutedeni (Wolfs, 1948)
- Coquillettidia vanoyei (Wolfs, 1948)
- Coquillettidia variegata (Dobrotworsky, 1962)
- Coquillettidia versicolor (Edwards, 1913)
- Coquillettidia voltaensis (Danilov, 1982)
- Coquillettidia wahlbergi (Edwards, 1936)
- Coquillettidia xanthogaster (Edwards, 1924)
- Coquillettidia (Rhynchotaenia) Brèthes, 1910
- Coquillettidia albicosta (Chagas, 1908)
- Coquillettidia albifera (Prado, 1931)
- Coquillettidia arribalzagae (Theobald, 1903)
- Coquillettidia chrysonotum (Peryassú, 1922)
- Coquillettidia fasciolata (Lynch Arribálzaga, 1891)
- Coquillettidia hermanoi (Lane & Coutinho, 1940)
- Coquillettidia juxtamansonia (Chagas, 1907)
- Coquillettidia lynchi (Shannon, 1931)
- Coquillettidia neivai (Lane & Coutinho, 1940)
- Coquillettidia nigricans (Coquillett, 1904)
- Coquillettidia nitens (Cerqueira, 1943)
- Coquillettidia shannoni (Lane & Antunes, 1937)
- Coquillettidia venezuelensis (Theobald, 1912)
- incertae sedis
- †Coquillettidia cockerelli Edwards 1923
- †Coquillettidia martinii (Statz, 1944)
- †Coquillettidia varivestita (Statz, 1944)
W zapisie kopalnym rodzaj ten znany jest z eocenu i miocenu, przy czym wszystkie jego skamieniałości znajdowano na terenie Europy. Z eocenu pochodzą znaleziony w Anglii C. cockerelli oraz dwa gatunki opisane na podstawie inkluzji w bursztynie bałtyckim: C. adamowiczi i C. gedanica. Z miocenu znane są skamieniałości kompresyjne C. martinii i C. varivestita[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Ralph Harbach: Coquillettidia Dyar, 1905. [w:] Mosquito Taxonomic Inventory [on-line]. [dostęp 2020-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-14)].
- ↑ a b c d e f g Ryszard Szadziewski, Elżbieta Sontag, Jacek Szwedo, Mosquitoes of the extant avian malaria vector Coquillettidia Dyar, 1905 from Eocene Baltic amber (Diptera: Culicidae), „Palaeoentomology”, 2 (6), 2019, s. 650–656, DOI: 10.11646/palaeoentomology.2.6.16, ISSN 2624-2834 [dostęp 2020-01-09] (ang.).
- ↑ Ralph Harbach: Subgenus Coquillettidia Dyar, 1905. [w:] Mosquito Taxonomic Inventory [on-line]. [dostęp 2020-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-03)].
- ↑ H.G. Dyar. Remarks on genitalic genera in the Culicidae. „Proceedings of the Entomological Society of Washington”. 7, s. 42–49, 1905.
- ↑ C. Dahl: Diptera Culicidae, Mosquitoes. W: Aquatic Insects of North Europe—A taxonomic handbook. Vol. 2 Odonata—Diptera. A. Nilsson (red.). Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 1997, s. 163–186.
- ↑ Ralph Harbach: Mansoniini Belkin, 1962. [w:] Mosquito Taxonomic Inventory [on-line]. [dostęp 2020-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-31)].
- ↑ R.E. Harbach, I.J. Kitching. Phylogeny and classification of the Culicidae (Diptera). „Systematic Entomology”. 23 (4), s. 327–370, 1998.