Korys doncela

Korys doncela
	Coris julis
	(Linneusz, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	okoniokształtne
Podrząd	wargaczowce
Rodzina	wargaczowate
Rodzaj	Coris
Gatunek	korys doncela
Synonimy
	Coris festiva (Valenciennes, 1839); Coris speciosa (Risso, 1827); Coris taeniatus Steindachner, 1863; Julis azorensis (Fowler, 1919); Julis festiva (Valenciennes, 1839); Julis giofredi argentata Risso, 1827; Julis giofredi fuscoviolacea Risso, 1827; Julis julis (Linnaeus, 1758); Julis mediterranea Risso, 1827; Julis mediterranea pallidula Risso, 1827; Julis mediterranea veridula Risso, 1827; Julis melanura Lowe, 1839; Julis speciosa (Risso, 1827); Julis vulgaris Fleming, 1828; Julis vulgaris Valenciennes, 1839; Labrus cettii Rafinesque, 1810; Labrus giofredi (Risso, 1810); Labrus infuscus Walbaum, 1792; Labrus julis (Linneusz, 1758); Labrus keslik Lacepède, 1801; Labrus paroticus (Linneusz, 1758); Labrus perdica Forsskål, 1775; Labrus subfuscus Walbaum, 1792; Labrus subfuscus Bloch & Schneider, 1801;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Korys doncela^[3], korys^[4], koris doncela^[5] (Coris julis) — gatunek morskiej ryby okoniokształtnej z rodziny wargaczowatych (Labridae). W literaturze polskiej określany bywał nazwą tęczak^[6]^[7], ale pod taką samą nazwą opisywano również inne gatunki zwierząt.

Zobacz też: tęczak.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Występuje w północnym Atlantyku od Zat. Biskajskiej do wybrzeży zachodniej Afryki, wokół Madery, Azorów i Wysp Kanaryjskich, także Morze Śródziemne oraz południowa część Morza Czarnego.

Ryba żyjąca w strefie wzrostu glonorostów i łąkach trawy morskiej na głębokości do 120 m. Żeruje w niewielkich stadach, w nocy zagrzebuje się w piaszczystym dnie i tak zagrzebany spędza noc.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Samce dorastają maksymalnie do 25 cm, a samice do 18 cm. Ciało wydłużone, stosunkowo niskie. Otwór gębowy mały z szerokimi mięsistymi wargami. Szczęki wysuwalne. Uzębienie w postaci 1–2 pasm drobnych, spiczastych. Dolne kości gardłowe zrośnięte w silne płytki żujące. Łuski bardzo małe, koliste, wzdłuż linii bocznej od 73 do 80. Płetwa grzbietowe długa, niepodzielona podparta 9 twardymi i 12 miękkimi promieniami, u samic jednakowej wysokości a u samców trzy pierwsze promienie są wydłużone. Płetwa odbytowa podparta 3 twardymi i 11–12 miękkimi promieniami.

Ubarwienie: Samce z czarną i pomarańczową plamą na początku płetwy grzbietowej, pomarańczowa zygzakowata wstęga wzdłuż boków i czarna klinowata plama za płetwą piersiową. Samice z niebieską plamą na brzegu pokrywy skrzelowej i jasną podłużną wstęgą od końca pysku do płetwy ogonowej.

Odżywianie[edytuj | edytuj kod]

Odżywia się małymi skorupiakami i mięczakami.

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Tarło odbywa się na początku lata. Ikra, dzięki kropelce tłuszczu swobodnie unosi się w toni wodnej, rozwój zarodka trwa tylko 2 dni.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Coris julis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Coris julis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 448. ISBN 83-215-2103-7.
↑ Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb: słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
↑ N. A. Kumelski, S. B. Górski: Zoologia albo historia naturalna zwierząt [...]. T. 2. Wilno: Nakł. T. Glücksberga, 1837, s. 757.
↑ FritzF. Terofal FritzF., ClausC. Militz ClausC., Ryby morskie, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Świat Książki, 1996, ISBN 83-7129-306-2, OCLC 830127003 .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
Coris julis. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 2010-10-14]
Coris julis. WoRMS World Register of Marine Species. [dostęp 2010-10-14]. (ang.).

[itis-1] Coris julis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Coris julis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Grabda-3] Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.

[Rutkowicz-4] Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 448. ISBN 83-215-2103-7.

[Reichholf-5] Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb: słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.

[Kumelski-6] N. A. Kumelski, S. B. Górski: Zoologia albo historia naturalna zwierząt [...]. T. 2. Wilno: Nakł. T. Glücksberga, 1837, s. 757.

[FTm-7] FritzF. Terofal FritzF., ClausC. Militz ClausC., Ryby morskie, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Świat Książki, 1996, ISBN 83-7129-306-2, OCLC 830127003 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]