Czosnek kazachstański

Czosnek kazachstański

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	czosnkowate
Rodzaj	czosnek
Gatunek	czosnek kazachstański
Nazwa systematyczna
Allium oreophilum C.A. Mey. Verz. Pfl. Casp. Meer. (C.A. von Meyer) 37. 1831
Synonimy
Allium ostrowskianum Regel Allium platystemon Karelin & Kirilov.

Kwiatostan

Czosnek kazachstański, czosnek Ostrowskiego (Allium oreophilum C.A. Mey.) – gatunek rośliny należący do rodziny czosnkowatych. Gatunek występuje na terenie Kaukazu (Dagestan), Azji Środkowej (Dżungaro-Tarbagataj, Pamir, Ałaj, Tienszan), w Afganistanie, Pakistanie i północno-zachodnich Chinach (Sinciang). Nazwa gatunkowa tej rośliny oznacza „kochający góry”.

Morfologia

Pokrój

Roślina zielna, w czasie kwitnienia osiąga wysokość 20 cm.

Cebula

Okrągła do owalnej, do 2 cm średnicy, otoczona szarymi łuskami.

Łodyga

Prosto wzniesiona, sztywna, obła, do połowy objęta przez pochwy liści. W uprawie osiąga wysokość do 15 cm.

Liście

Dwa, wąskie, szarozielone, płaskie. Długości do 20 cm, szerokości do 1,5 cm, o czerwonawych brzegach.

Kwiaty

Zebrane na szczycie łodygi w luźne baldachy pozorne o średnicy 7-8 cm, liczące 10-15 kwiatów. Przed rozwinięciem kwiatostan osłonięty jest błoniastą, dwu-, rzadko trzyczęściową okrywą, o długości do 1 cm, czasem czerwonawą, ostro zakończoną. Szypułki równie długie lub dłuższe od szerokodzwonkowatych kwiatów, czasem z małym przykwiatkiem. Działki 8-11 mm długie, 4-4,4 mm szerokie, eliptyczne do owalnych, na końcu zwężone lub ostro zakończone, karminowoczerwone, z ciemniejszym paskiem w środku. Pręciki o połowę krótsze od działek; nitki do połowy zrośnięte u podstawy i przyrośnięte do działek okwiatu, całe, zewnętrzne wąskotrójkątne, wewnętrzne szersze. Szyjka słupka długa na ok. 1 mm, znamię trójdzielne, zalążnia owalna, bez miodników.

Biologia i ekologia

Bylina, geofit cebulkowy. Roślina w naturze występuje w piętrze alpejskim i subalpejskim, na wysokości 2500-300 m n.p.m., na pozbawionych lasu stokach górskich, a także w rzadkich zaroślach. Kwitnie w czerwcu, zaś owoce dojrzewają w sierpniu.

Zastosowanie i uprawa

• Zastosowanie. Roślina ozdobna, nadaje się do zastosowania w ogrodach skalnych i alpinariach, ale można ją też stosować na obwódki w założeniach regularnych. Jest łatwa w uprawie, w dobrych warunkach wykazuje pewną ekspansywność. Zalecane sadzenie w średnich grupach. Nadaje się na kwiat cięty. Oprócz typowej formy uprawiane są kultywary, np. `Zwanenburg` o intensywnie szkarłatnych kwiatach.
• Wymagania. Mrozoodporność i wymagania klimatyczne – 4-7 strefa USDA; w Polsce mrozoodporność całkowita. Preferuje glebę lekką i przepuszczalną. W czasie wegetacji wskazane jest umiarkowane podlewanie, po zaniknięciu liści gleba powinna być sucha. Należy unikać nadmiernego nawodnienia, mogącego prowadzić do chorób grzybowych. Sadzić na stanowiskach w pełni nasłonecznionych lub w półcieniu (dobrze, jeśli słońce jest po południu).
• Uprawa. Rozmnaża się przez wysiew nasion lub podział cebul. Cebule należy sadzić jesienią, na głębokości 7,5 cm od gruntu do podstawy cebuli, w odległości 7-15 cm. Nasiona należy zbierać w pełni dojrzałe (aby zapobiec wysypywaniu się nasion kwiatostan można umieścić w torebce przymocowanej do łodygi), a następnie wysiać późnym latem lub jesienią wprost do gruntu lub do pojemników. Pojemniki po przemrożeniu można przenieść do zimnej szklarni dla przyspieszenia kiełkowania.