Daliowa

Daliowa

wieś
Cerkiew św. Paraskewy
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	krośnieński
Gmina	Jaśliska
Liczba ludności (2018)	274
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-485
Tablice rejestracyjne	RKR
SIMC	0349033
Położenie na mapie gminy Jaśliska Daliowa
Położenie na mapie Polski Daliowa
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Daliowa
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego Daliowa
49°27′02″N 21°47′17″E

Daliowa – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Jaśliska.

Wieś leży w dolinie rzeki Jasiołki i jej prawobrzeżnego dopływu Daliówka, przy rozwidleniu dróg wojewódzkich nr 897 Jaśliska - Tylawa i 887 Daliowa - Rymanów.

Wieś prawa wołoskiego w latach 1501–1550, położona w ziemi sanockiej województwa ruskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Części wsi

Integralne części wsi Daliowa

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0349530	Ochronka	część wsi
0349547	Za Murami	część wsi
0349553	Za Wodą	część wsi

Pochodzenie nazwy

Nazwa Daliowa pochodzi prawdopodobnie od imienia Dalej lub od słów dal lub dolina. W dokumentach wymieniana była pod różnymi nazwami: w 1366 - Hryciowa Wola, 1434 - Dalejow, 1526 - Dalejowa i 1527 Dalowa. W dzisiejszym brzmieniu pojawiła się po raz pierwszy w 1589.

Historia

Daliowa należy do najstarszych osad w okolicy. 25 lutego 1363 król Kazimierz Wielki w dokumencie lokacyjnym zezwala Hryćce Zarowiczowi na założenie wsi na prawie niemieckim nad rzeką Jasiołką (Yassel). Ziemia, na której lokowano wieś należała do zamku sanockiego. W maju 1434 król Władysław Jagiełło przekazał swoją królewszczyznę razem z wsiami, Królik, Lubatowa, Jasionka i miasteczkiem Jaśliska rzymskokatolickiemu biskupstwu przemyskiemu. Mieszkańcy Daliowej płacili jedynie podatek kościołowi rzymskokatolickiemu nie odrabiając pańszczyzny. W dokumencie z 20 stycznia 1527 istnieje zapis, iż sołtysem nowo powstałej wsi Szklary został Andrzej Fala z Daliowej. Około 1560 biskup przemyski zmienił lokację wsi z niemieckiej na wołoską. W 1589 powierzchnia wsi wynosiła 4 ½ łana, zamieszkana przez 6 komorników. W 1657 miejscowość jak i Jaśliska została spalona przez wojska siedmiogrodzkie Rakoczego. W latach 1768–1772 wielokrotnie przechodziły przez wieś oddziały konfederatów barskich wspierane przez miejscową ludność. We wsi zdecydowaną większość mieszkańców stanowili Łemkowie. W 1880 wieś liczyła 760 osób: 710 grekokatolików i 50 katolików rzymskich. Miejscowość znacznie ucierpiała w czasie I wojny światowej, prawie wcale w drugiej. W latach 1945–47 ludność łemkowską wysiedlono do okręgu lwowskiego i tarnopolskiego w ZSRR oraz do województw koszalińskiego i szczecińskiego.

Z Daliowej pochodził ks. Zenowiej Fedorowycz, członek kapituły AAŁ, której ordynariuszem był Ołeksander Małynowśki.

Demografia

Daliowa według danych na koniec 2011 liczyła 315 mieszkańców w tym 147 kobiet i 168 mężczyzn. Było 190 osób w wieku produkcyjnym, 79 w wieku przedprodukcyjnym i 46 w wieku poprodukcyjnym.

Zabytki

• Zabytkowa drewniana cerkiew greckokatolicka pw św. Paraskewy z 1933 w stylu ukraińskim nietypowym dla Łemkowszczyzny.

Galeria

• 
  Cerkiew od frontu
• 
  Cerkiew-widok od północy
• 
  Kapliczka przy drodze do Tylawy

Turystyka

Wieś leży na terenie założonego w 1992 Jaśliskiego Parku Krajobrazowego.

Szlaki piesze

• Na węgierskim trakcie - ścieżka historyczna: Jaśliska - Daliowa - Szklary

Szlaki rowerowe

• Karpacki Szlak Rowerowy - odcinek podkarpacki: Rozstajne – Jaśliska – Kroscienko

Bibliografia

• WitoldW. Grzesik WitoldW., TomaszT. Traczyk TomaszT., Od Komańczy do Bartnego, Warszawa: Stanisław Kryciński, 1992, ISBN 83-85531-01-7, OCLC 749436962 . Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Daliowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 896 .
• Daliowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 385 .