Dolichothele
| Dolichothele | |||
| Mello-Leitão, 1923 | |||
 Samiec Dolichothele diamantinensis | |||
 Samica Dolichothele diamantinensis | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Dolichothele | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Dolichothele exilis Mello-Leitão, 1923 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Dolichothele – rodzaj pająków z infrarzędu ptaszników i rodziny ptasznikowatych. Obejmuje 10 opisanych gatunków. Zamieszkuje Amerykę Południową od środkowej Boliwii po południową część Brazylii.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Ptaszniki o ciele średnich rozmiarów, mocno obrośniętym szczecinkami, często z wzorem barwnym[1]. Mają karapaks o słabo wyodrębnionej części tułowiowej. Oczy umieszczone są na słabo wyniesionym, szerszym niż dłuższym wzgórku. Oczy pary przednio-bocznej leżą bardziej z przodu niż pary przednio-środkowej, zaś oczy pary tylno-bocznej bardziej z tyłu niż pary tylno-środkowej. Szczękoczułki pozbawione są rastellum[2]. Znacznie szersza niż dłuższa warga dolna wyróżnia Dolichothele od wszystkich pozostałych Ischnocolinae z wyjątkiem rodzaju Catumiri[2][3][1]. Na wardze dolnej znajduje się od 2 do 10 kuspuli[2], co stanowi liczbę znacznie mniejszą niż u innych neotropikalnych Ischnocolinae z wyjątkiem Catumiri[1][3]. Szczęki dysponują wyraźnym płatem przednim z 14–35 kuspulami w kącie wewnętrzno-nasadowym. Kształt sternum jest owalny, a tylny punkt przyczepu mięśni (sigilla) umieszczony jest na nim brzeżnie[2].
Odnóża pierwszej i drugiej pary nadstopia ze skopulami na całej długości, podczas gdy w przypadku pary trzeciej i czwartej skopule występują w odsiebnych ¾–½ nadstopii[2]. Skopule na wszystkich stopach są niepodzielone, co odróżnia Dolichothele od Catumiri[1]. Na stopach ostatniej pary występuje podłużne pasmo rzadkich szczecinek, które nie dzieli jednak skopuli[1][3]. Na stopach pary trzeciej u młodych samic występować może podobne, niedzielące skopuli pasmo[3]. Trichobotria maczugowate rozmieszczone są wzdłuż całej długości stóp w dwóch równoległych szeregach[1]. Wszystkie stopy pozbawione są kolców, mają dobrze wykształcone przypazurkowe kępki włosków, bezzębne pazurki górne i pozbawione są pazurków dolnych[2].
_Figures_24%E2%80%9327.jpg)
Opistosoma cechuje się bardzo krótkimi, jednoczłonowymi kądziołkami przędnymi pary tylno-środkowej oraz trójczłonowymi kądziołkami przędnymi pary tylno-bocznej o palcowatym członie wierzchołkowym[2]. Brak jest na niej włosków drażniących[1].
Genitalia samicy mają parzyste, zwykle dłuższe niż szersze zbiorniki nasienne[2], odróżniające się od tych u Catumiri obecnością licznych płatowatych zakończeń (termini)[2][3][1]. Nogogłaszczki samca mają dłuższe niż szersze, dwupłatowe cymbium[2]. Apofyza ich goleni podzielona jest na dwie dobrze wykształcone gałęzie, z których retrolateralna jest dłuższa[2][3][1]. Bulbus wyposażony jest w prosty do lekko zakrzywionego embolus, na którym u części gatunków obecny jest mały kil przedwierzchołkowy[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
_Figures_28%E2%80%9335_(cropped).jpg)
_Figures_28%E2%80%9335_(cropped).jpg)
_Figures_28%E2%80%9335_(cropped).jpg)
Rodzaj neotropikalny, znany ze środkowej Boliwii i Brazylii. Ma największy zasięg geograficzny spośród wszystkich rodzajów podrodziny Ischnocolinae. Występuje w ekoregionach Amazonii, Mata Atlântica, Cerrado i Caatinga. W środkowobrazylijskim paśmie Espinhaço współwystępują sympatrycznie aż trzy jego gatunki[1].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadził w 1923 roku Cândido Firmino de Mello-Leitão, gatunkiem typowym wyznaczając D. exilis[4][3][5]. W tej samej publikacji opisał rodzaj Goniodontium[4][3], który w 1985 roku zsynonimizowany został przez Roberta Johna Ravena z rodzajem Hapalotremus[6][3][5]. W 1924 roku Jehan Albert Vellard wprowadził rodzaj Oligoxystre, wyznaczając jego gatunkiem typowym O. auratum[7][3]. Rewizji tego rodzaju dokonał w 2007 roku José Paulo Leite Guadanucci wyróżniając w jego obrębie kilka nowych gatunków i synonimizując z nim rodzaj Pseudoligoxystre[2], wprowadzony w 2001 roku przez Fabiana Vola[8]. W 2015 roku Sylvia Marlene Lucas i Rafael Prezzi Indicatti zsynonimizowali Goniodontium oraz Oligoxystre z Dolichothele[3].
Do rodzaju tego zalicza się 10 opisanych gatunków[1][5]:
- Dolichothele auratum (Vellard, 1924)
- Dolichothele bolivianum (Vol, 2001)
- Dolichothele camargorum Revollo, da Silva & Bertani, 2017
- Dolichothele diamantinensis (Bertani, Santos & Righi, 2009)
- Dolichothele dominguense (Guadanucci, 2007)
- Dolichothele exilis Mello-Leitão, 1923
- Dolichothele mineirum (Guadanucci, 2011)
- Dolichothele mottai Revollo, da Silva & Bertani, 2017
- Dolichothele rufoniger (Guadanucci, 2007)
- Dolichothele tucuruiense (Guadanucci, 2007)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k José Paulo, Leite Guadanucci, Chapter 3. Ischnocolinae and Schismatothelinae, [w:] Fernando Pérez-Miles (red.), New World Tarantulas. Taxonomy, Biogeography and Evolutionary Biology of Theraphosidae, „Zoological Monographs”, 6, Springer Nature Switzerland AG, 2020, s. 86-91, DOI: 10.1007/978-3-030-48644-0, ISBN 978-3-030-48644-0, ISSN 2523-3912.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m J.P.L. Guadanucci. A revision of the Neotropical spider genus Oligoxystre Vellard 1924 (Theraphosidae, Ischnocolinae). „Zootaxa”. 1555, s. 1-20, 2007. DOI: 10.11646/zootaxa.1555.1.1.
- ↑ a b c d e f g h i j k Sylvia Marlene Lucas, Rafael Prezzi Indicatti. Revalidation of Dolichothele Mello-Leitão and notes on Hapalotremus Simon (Araneae, Mygalomorphae, Theraphosidae). „Studies on Neotropical Fauna and Environment”. 50 (3), s. 204-212, 2015. Taylor & Francis. DOI: 10.1080/01650521.2015.1103553.
- ↑ a b C.F. de Mello-Leitão. de Theraphosideas do Brasil. „Revista do Museu Paulista”. 13, s. 1-438, 1923.
- ↑ a b c Gen. Dolichothele Mello-Leitão, 1923. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2021-11-22].
- ↑ R.J. Raven. The spider infraorder Mygalomorphae (Araneae): cladistics and systematics. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 182, s. 1-180, 1985.
- ↑ J. Vellard. Etudes de zoologie. „Archivos do Instituto Vital Brazil”. 2, s. 1-32, 121-170, 1924.
- ↑ F. Vol. Description de Pseudoligoxystre bolivianus sp. et gen. n. (Araneae: Theraphosidae: Ischnocolinae), de Bolivie. „Arachnides”. 50, s. 3-10, 2001.