Gluon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Symbol gluonu (tzw. sprężynka) stosowany jako oznaczenie gluonu na diagramach Feynmana
Pętla gluonowa

Gluon (z ang. glue, klej) – bezmasowa cząstka elementarna pośrednicząca w oddziaływaniach silnych (bozon pośredniczący)[1], polegających na wymianie gluonów między kwarkami lub między innymi gluonami. Gluon przenosi ładunek kolorowy i nie ma ładunku elektrycznego (jest obojętny elektrycznie). Gluony są kwantami pola Yanga-Millsa. Teorią opisującą oddziaływania gluonów i kwarków jest chromodynamika kwantowa[2].

Wymieniane między kwarkami gluony tworzą pole sił kolorowych. Gluony mają własny ładunek kolorowy, dlatego oprócz przenoszenia oddziaływań pomiędzy kwarkami potrafią oddziaływać same z sobą, co prowadzi na przykład do powstania pętli gluonowych w diagramach Feynmana. Gluony występują w ośmiu stanach kwantowych odpowiadającym różnym kolorom; jednym ze sposobów na ich zapisanie jest:

  • (gluon czerwono-antyzielony)
  • (gluon zielono-antyniebieski)
  • (gluon niebiesko-antyczerwony)
  • (gluon zielono-antyczerwony)
  • (gluon niebiesko-antyzielony)
  • (gluon czerwono-antyniebieski)

Gluony jako nośniki oddziaływania silnego, mają ładunki podwójne: jeden kolor i jeden antykolor, jednakże każdy gluon przenosi tylko jeden ładunek kolorowy: albo jeden kolor, albo jeden antykolor. Przykładowo istnieje gluon czerwono-antyniebieski (gluon czerwony/antyniebieski), który przenosi kolor czerwony. Gdy kwark emituje lub pochłania gluon, wtedy kolor kwarka ulega zmianie. Przypuśćmy na przykład, że kwark czerwony zamienia się w kwark niebieski i wysyła gluon czerwono-antyniebieski. Taki gluon jest pochłaniany przez inny kwark niebieski. W wyniku absorpcji gluonu czerwono-antyniebieskiego niebieski kwark zamienia się w kwark czerwony.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Gluon. WIEM.
  2. gluony, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-08-14].