Przejdź do zawartości

Granica białorusko-litewska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Granica międzypaństwowa
Mapa
Państwa graniczące

 Białoruś
 Litwa

Okres istnienia

od 1991

W obecnym przebiegu

od 1939[1]

Długość

502–678,819 km

     Rejony uzyskane przez Litwę od ZSRR 10 października 1939

     Tereny przekazane LSRR 6 listopada 1940

     Tereny uznane przez Rosję 12 lipca 1920 za litewskie, nigdy przez Litwę nieuzyskane

Granica białorusko-litewska – lądowa granica międzypaństwowa między Białorusią i Litwą, zewnętrzna granica Unii Europejskiej i Strefy Schengen. Jej długość według różnych źródeł wynosi 502 km[2], ok. 650 km[3] lub 678,819 km[4]. Powstała po rozpadzie Związku Radzieckiego, kiedy oba państwa uzyskały niepodległość.

Przebieg

[edytuj | edytuj kod]

Granica przebiega po dawnej granicy administracyjnej między Białoruską SRR i Litewską SRR. Rozpoczyna się na południowym zachodzie w trójstyku z granicami polsko-litewską i polsko-białoruską, kończy się na północnym wschodzie w trójstyku z granicami: litewsko-łotewską i białorusko-łotewską. Z granicą po białoruskiej stronie sąsiadują obwody grodzieński i witebski.

Kształtowanie się obecnej granicy

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą próbą utworzenia granicy litewskiej na wschodzie było litewsko-sowiecki traktat pokojowy z 12 lipca 1920 roku, gdy Rosja Sowiecka uznała prawa I Republiki Litewskiej do ziem z Wilnem, Grodnem, Lidą i Oszmianą.

Obecna granica białorusko-litewska powstała w 1939 roku, gdy po agresji ZSRR na Polskę Armia Czerwona dotarła do granicy z Litwą. Początkowo miała ona przebieg taki jak granica polsko-litewska. Na mocy porozumienia litewsko-radzieckiego z 10 października 1939 roku ZSRR przekazał Litwie rejon Wilna i Oran oraz wąski pas ziemi ciągnący się w stronę Święcian. Po okupacji Litwy przez Armię Czerwoną w czerwcu 1940 i jej aneksji do ZSRR w formie Litewskiej SRR (sierpień 1940), 6 listopada 1940 roku LSRR otrzymała także rejon Druskiennik oraz ziemię na wschód od Święcian. Ówczesna granica republik radzieckich: Litewskiej i Białoruskiej miała przebieg taki jak obecnie. Po odzyskaniu niepodległości przez Litwę i Białoruś powstała obecna granica białorusko-litewska.

Współcześnie istniejąca granica w niewielkim stopniu uwzględnia naturalne warunki terenu, historyczne związki gospodarcze i etniczne. Dzieli w dużej mierze obszar etnicznie polski. Przykładowo przygraniczny litewski rejon solecznicki jest zamieszkany w 78% przez Polaków, a białoruskim rejonie woronowskim Polacy stanowią 81% mieszkańców[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. z późniejszymi korektami
  2. Białoruś, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2010-08-19].
  3. Bartosz Cichocki. Wschodnia granica zewnętrzna rozszerzonej Unii Europejskiej. „Prace OSW”. 14, s. 10-12, 2004-08-15. Warszawa: Ośrodek Studiów Wschodnich. ISSN 1642-4484. [dostęp 2010-08-19]. (ang. • pol.). 
  4. Granica Riespubliki Biełaruś. Państwowy Komitet Pograniczny Republiki Białorusi. [dostęp 2010-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-30)]. (ros.).
  5. Grodzieńszczyzna i Wileńszczyzna - wciąż wierne Polsce!, „Związek Polaków na Białorusi”, 29 października 2014 [dostęp 2018-03-05] (pol.).