Józef Sołtyk (zm. 1803)

Józef Sołtyk
	; Sołtyk
Rodzina	Sołtykowie herbu własnego
Data urodzenia	ok. 1750
Data śmierci	1803
Ojciec	Maciej Sołtyk herbu Sołtyk, kasztelan warszawski
Matka	Salomea z Nakwaskich h. Prus II
Żona	Józefa z Urbańskich h. Nieczuja
Dzieci	Franciszek Maciej Stanisław, Leon Kalikst, Barbara Matylda, Joanna, Maryanna, Judyta
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Sołtyk herbu własnego^[1] (ur. ok. 1750, zm. 1803) – kasztelan małogoski, ostatni kasztelan zawichojski.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z polskiego rodu szlacheckiego herbu własnego (herbu Sołtyk), wywodzącego się według tradycji z Prus Królewskich.

Był najstarszym synem kasztelana warszawskiego Macieja i w VIII pokoleniu potomkiem Mikity (Mikołaja) Sołtyka. Obrazuje to poniższy schemat:

Mikołaj (Mikita Sołtyk), potomek Gleba, księcia Sołtykowa
- Iwan Mikitycz Sołtyk (Jor)^[2]
  - Piotr Iwanowicz Sołtyk
    - Bazyli Sołtyk, podczaszy czernihowski
      - Aleksander Nikodem Sołtyk, cześnik bracławski
        Józef Franciszek Sołtyk (zm. 1735), kasztelan bełski i lubelski
        Maciej Sołtyk (zm. 1780), kasztelan warszawski
        Józef Sołtyk (zm. 1803), kasztelan małogoski i zawichojski

Był bratem Macieja Kajetana, sekretarza w. koronnego i Stanisława, senatora oraz marszałka Sejmu Księstwa Warszawskiego.

Kariera[edytuj | edytuj kod]

początki edukacji odbierał pod opieką stryja biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka,
ok. 1780 – poślubił Józefę z Urbańskich h. Nieczuja, zamieszkał w dziedzicznej wsi Piastów^[3],
1782 – towarzyszył w podróży do Kielc swemu choremu stryjowi Kajetanowi, był jego opiekunem^[4] i zarządzał majątkiem biskupa. Zapewne dzięki zarządzaniu dobrami stryja zdołał zgromadzić znaczny majątek,
9 sierpnia 1784 – dzięki bratu Stanisławowi został mianowany kasztelanem małogoskim^[5],
1785 – otrzymał Order Świętego Stanisława^[6],
30 września 1786 – postąpił na kasztelanię zawichojską,
w czerwcu 1787 na zaproszenie wojewody sandomierskiego Macieja Sołtyka, brata stryjecznego ojca, przebywał w jego dobrach, aby wraz z innymi członkami rodziny Sołtyków powitać króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który 10 czerwca 1787 roku, w drodze powrotnej ze spotkania z Katarzyną II w Kaniowie, odwiedził wojewodę Macieja Sołtyka i został podjęty w jego pałacu w Kurozwękach wystawnym obiadem z muzyką i salwami artylerii oraz wydanym na cześć króla balem i koncertem^[7],
7 września 1787 – otrzymał Order Orła Białego^[8],
był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego^[9], nie zaznaczył się jednak w obradach^[10],
30 lipca 1792 - podpisał Akt Konfederacji Województwa Sandomierskiego w Radomiu, przystępując do konfederacji targowickiej^[11],
złożył przysięgę wierności konfederacji targowickiej^[12].
Zmarł w roku 1803.

Ze związku z Józefą Urbańską pozostawił 2 synów: Franciszka Macieja Stanisława i Leona Kaliksta oraz córkę Barbarę Matyldę. Według Żychlińskiego miał także córki: Joannę, Maryannę i Judytę^[13].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Herb Sołtyków przedstawia na tarczy w polu złotym zwróconego w prawą stronę tarczy czarnego orła z rozpostartymi skrzydłami, z koroną na szyi, spod której zbrojne ramię, nieco w łokciu zgięte, trzymające w ręku szablę nad głową. Nad hełmem mitra książęca. Labry czerwone podbite złotem.Herb ten jest bardzo podobny do herbu Prus Królewskiech, skąd według tradycji wywodzi się rodzina Sołtyków
↑ w roku 1612 uszedł z Moskwy do Polski i przyjął chrzest rz.-katolicki
↑ We wspomnieniach rodzinnych zapisał się jako zawołany gospodarz i namiętny myśliwy
↑ Ale nie należał go grona czterech kuratorów z rodziny Sołtyków wyznaczonych przez króla i Radę Nieustającą
↑ Godność tę piastuje do dn. 30.09.1786 r. Jego następcą na kasztelanii małogoskiej jest Kajetan Bystrzanowski
↑ Stanisław Łoza, Kawalerowie Orderu Świętego Stanisława 1765 - 1813, Warszawa 1925, s. 94
↑ Gazeta Warszawska nr 49 + supl.. Warszawa: 20 czerwca 1787, s. 1.
↑ Stanisław Łoza, Order Orła Białego, Warszawa 1939, s. 53
↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. Warszawa: 1791, s. 312.
↑ Opinia publiczna skwitowała jego udział w sejmie czterowierszem Cóż to za czterech siedzą mężowie?/ Wszakże to także kasztelanowie: /Rogosz, Zawichost, Lędzki, Szremsk powiaty/ Nie czynią zaszczyt wam te powiaty
↑ Korrespondent=Warszawski. Nro 43. Warszawa: 9 sierpnia 1792, s. 372.
↑ Józef Kermisz, Lublin i Lubelskie w ostatnich latach Rzeczypospolitej (1788-1794), Lublin 1939, s. 146.
↑ Teodor Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. XVII s. 155-177

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, Tom VIII, s. 458–462
Polski Słownik Biograficzny, t. XL, s. 385-386

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Józef Sołtyk h. własnego. ipsb.nina.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-15)]. Internetowy Polski Słownik Biograficzny
Józef Sołtyk h. wł. (ID: 10.522.510) M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego

[1] Herb Sołtyków przedstawia na tarczy w polu złotym zwróconego w prawą stronę tarczy czarnego orła z rozpostartymi skrzydłami, z koroną na szyi, spod której zbrojne ramię, nieco w łokciu zgięte, trzymające w ręku szablę nad głową. Nad hełmem mitra książęca. Labry czerwone podbite złotem.Herb ten jest bardzo podobny do herbu Prus Królewskiech, skąd według tradycji wywodzi się rodzina Sołtyków

[2] w roku 1612 uszedł z Moskwy do Polski i przyjął chrzest rz.-katolicki

[3] We wspomnieniach rodzinnych zapisał się jako zawołany gospodarz i namiętny myśliwy

[4] Ale nie należał go grona czterech kuratorów z rodziny Sołtyków wyznaczonych przez króla i Radę Nieustającą

[5] Godność tę piastuje do dn. 30.09.1786 r. Jego następcą na kasztelanii małogoskiej jest Kajetan Bystrzanowski

[6] Stanisław Łoza, Kawalerowie Orderu Świętego Stanisława 1765 - 1813, Warszawa 1925, s. 94

[7] Gazeta Warszawska nr 49 + supl.. Warszawa: 20 czerwca 1787, s. 1.

[8] Stanisław Łoza, Order Orła Białego, Warszawa 1939, s. 53

[9] Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. Warszawa: 1791, s. 312.

[10] Opinia publiczna skwitowała jego udział w sejmie czterowierszem Cóż to za czterech siedzą mężowie?/ Wszakże to także kasztelanowie: /Rogosz, Zawichost, Lędzki, Szremsk powiaty/ Nie czynią zaszczyt wam te powiaty

[11] Korrespondent=Warszawski. Nro 43. Warszawa: 9 sierpnia 1792, s. 372.

[12] Józef Kermisz, Lublin i Lubelskie w ostatnich latach Rzeczypospolitej (1788-1794), Lublin 1939, s. 146.

[13] Teodor Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. XVII s. 155-177

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]