Kacice (województwo małopolskie)
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) |
364[2] |
Strefa numeracyjna |
12 |
Kod pocztowy |
32-090[3] |
Tablice rejestracyjne |
KRA |
SIMC |
0335982 |
Położenie na mapie gminy Słomniki | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°14′45″N 20°01′57″E/50,245833 20,032500[1] |
Kacice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Słomniki.
Wieś wchodziła w skład własności Opactwa Cystersów w Mogile, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie proszowskim województwa krakowskiego[4].
Integralne części miejscowości: Wydmuchów, Zatorze[5].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Wieś znajduje się 25 km na północ od Krakowa. Położona nad rzeką Szreniawą, graniczy z linią kolejową nr 8.
Ludność
[edytuj | edytuj kod]Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku liczba ludności we wsi Kacice to 364 z czego 49,2% mieszkańców stanowią kobiety, a 50,8% ludności to mężczyźni. Miejscowość zamieszkuje 2,6% mieszkańców gminy[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1222 r. biskup krakowski Iwo Odrowąż ufundował w Kacicach opactwo oo. cystersów, przeniesione cztery lata później do wsi Mogiła pod Krakowem. O dalszej historii dworu zachowały się szczątkowe informacje. Jak podaje kronikarz Jan Długosz folwark w Kacicach ożył za czasów opata mogilskiego Erazma Ciołka, który znacznie odbudował dwór i okoliczne zabudowania. W kolejnych latach folwark zmieniał właścicieli, a od lat 90. XX w. znajduje się w prywatnych rękach i przechodzi stopniową odnowę[6]. Ostatnią osobą związaną z klasztorem oo. cystersów w Mogile, która posiadała Kacice był opat Jan Chrzciciel Schindler (1802–1890).
W czasach zaborów Kacice należały do senatora Dymitra Nabokowa (dziadka pisarza Władimira Nabokowa), który w latach 1867–1876 był szefem kancelarii Carskiego Biura do spraw Polski. Po nim Kacice odziedziczył syn Dymitr Dymitriewicz, a następnie wnuk Władimir Dymitriewicz[7].
W okresie międzywojennym wieś Kacice należała do powiatu miechowskiego w województwie kieleckim. 1 kwietnia 1945 r. Kacice zostały wraz z całym powiatem miechowskim przyłączone do województwa krakowskiego. Do 1954 r. wieś należała do gminy Kacice z siedzibą w Prandocinie. W okresie PRL-u doprowadzono do wsi bieżącą wodę, przeprowadzono powszechną elektryfikację domów oraz działał PGR. Obecnie, w jego dawnych zabudowaniach mieszczą się magazyny.
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kacice, po jej zniesieniu w gromadzie Prandocin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego. W wyniku reformy administracyjnej z 1999 r. Kacice znalazły się w gminie Słomniki w powiecie krakowskim w województwie małopolskim.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[8].
- Zespół dworski: dwór, relikt parku;
- kaplica w obrębie budynku dworu.
Religia
[edytuj | edytuj kod]We wsi mieści się parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej. Historia parafii sięga lat 80. XX wieku, kiedy to ówczesny biskup kielecki Stanisław Szymecki wydzielił ją 27 czerwca 1983 r. z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela znajdującego się w pobliskim Prandocinie[9]. Na potrzeby kacickiego kościoła zaadaptowano budynki remizy strażackiej. Nieopodal kościoła znajduje się cmentarz parafialny.
Kultura i oświata
[edytuj | edytuj kod]We wsi funkcjonuje biblioteka publiczna będąca filią Biblioteki Gminnej w Słomnikach oraz szkoła podstawowa z oddziałem przedszkolnym (tzw. zerówką). Do roku szkolnego 2018/2019 istniało również gimnazjum, które zostało wygaszone w wyniku przeprowadzonej reformy edukacji z 2017 r.[10]
Bezpieczeństwo publiczne
[edytuj | edytuj kod]We wsi działa jednostka ochotniczej straży pożarnej, której historia sięga 1947 r.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 47866
- ↑ a b Wieś Kacice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-08-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 417 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 102.
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Klaudia Skrężyna , Zapomniany dwór w Kacicach [online], dziennikpolski24.pl, 25 sierpnia 2012 [dostęp 2020-01-17] .
- ↑ Genealogia Nabokowów z Kacic.
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-01] .
- ↑ Kacice, Matki Bożej Częstochowskiej [online], diecezja.kielce.pl [dostęp 2020-01-17] .
- ↑ Strona internetowa szkoły podstawowej w Kacicach. [dostęp 2020-05-12].