Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1924

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Państwa uczestniczące w Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1924

     zdobywcy co najmniej jednego złotego medalu

     zdobywcy co najmniej jednego srebrnego medalu

     zdobywcy co najmniej jednego brązowego medalu

     państwa bez medalu

     państwa nieuczestniczące w igrzyskach

Galeria medalistów Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1924
Clas Thunberg – fiński łyżwiarz szybki, pięciokrotny medalista olimpijski z Chamonix
Thorleif Haug – norweski narciarz klasyczny, trzykrotny mistrz olimpijski z Chamonix
Julius Skutnabb – fiński łyżwiarz szybki, trzykrotny medalista olimpijski z Chamonix
Thoralf Strømstad – norweski narciarz klasyczny, dwukrotny wicemistrz olimpijski z Chamonix
Johan Grøttumsbråten – norweski narciarz klasyczny, dwukrotny medalista olimpijski z Chamonix
Reprezentacja Kanady w hokeju na lodzie mężczyzn – mistrzowie olimpiscy z Chamonix
Alfred Berger i Helene Engelmann – austriaccy łyżwiarze figurowi, mistrzowie olimpijscy w parach sportowych w Chamonix
Gillis Grafström – szwedzki łyżwiarz figurowy, mistrz olimpijski w jeździe indywidualnej w Chamonix
Jacob Tullin Thams – norweski skoczek narciarski, mistrz olimpijski z Chamonix
Szwajcarska drużyna w patrolu wojskowym, mistrzowie olimpijscy z Chamonix
Ludowika i Walter Jakobsson – fińscy łyżwiarze figurowi, wicemistrzowie olimpijscy w parach sportowych w Chamonix
Narve Bonna – norweski skoczek narciarski, wicemistrz olimpijski z Chamonix
Francuska drużyna w patrolu wojskowym, brązowi medaliści olimpijscy z Chamonix
Andrée Joly i Pierre Brunet – francuscy łyżwiarze figurowi, brązowi medaliści olimpijscy w parach sportowych w Chamonix

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1924 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety olimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na I Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 1924 roku w Chamonix.

Zawody w Chamonix nosiły nazwę Tygodnia Sportów Zimowych[1], dopiero w 1925 roku Międzynarodowy Komitet Olimpijski podjął decyzję o cyklicznym rozgrywaniu zimowych igrzysk olimpijskich i o uznaniu zawodów w Chamonix za ich pierwszą edycję[2]. Na igrzyskach przeprowadzono 16 konkurencji w 9 dyscyplinach sportowych[3]. Tylko cztery konkurencje już wcześniej rozgrywane były w ramach igrzysk olimpijskich – w ich letnich edycjach w 1908 roku w Londynie rozegrano cztery konkurencje w łyżwiarstwie figurowym (jedna z nich, pokaz specjalny, odbyła się tylko na tych igrzyskach) oraz w 1920 roku w Antwerpii przeprowadzono zawody w łyżwiarstwie figurowym (trzy konkurencje) i hokeju na lodzie (turniej mężczyzn). Pozostałe konkurencje przeprowadzone w Chamonix debiutowały w programie olimpijskim[3].

W igrzyskach olimpijskich wzięło udział 258 sportowców[4] z 16 narodowych reprezentacji[3], nie licząc Estonii, której jedyny reprezentant wycofał się z udziału[4]. Dla reprezentacji Łotwy i Polski występ w Chamonix był debiutem w igrzyskach olimpijskich[a][5].

Medalistami zostali sportowcy z dziesięciu reprezentacji, co oznacza, że sześć państw zakończyło igrzyska z zerowym dorobkiem medalowym. Zwycięstwo w klasyfikacji medalowej odniosła reprezentacja Norwegii z czterema złotymi, siedmioma srebrnymi i sześcioma brązowymi medalami[6]. Pod względem liczby zdobytych medali był to jednak najsłabszy występ Norwegów od Letnich Igrzysk Olimpijskich 1908 w Londynie[7]. Drugie miejsce zajęła reprezentacja Finlandii z dorobkiem jedenastu medali (czterech złotych, czterech srebrnych i trzech brązowych)[6]. Był to co prawda najsłabszy występ olimpijski Finów od 1908 roku, ale po raz pierwszy reprezentant tego kraju (Clas Thunberg) zdobył pięć medali w trakcie jednych igrzysk[8]. Trzecia w klasyfikacji medalowej reprezentacja Austrii[6], zdobywając dwa złote i jeden srebrny medal, uzyskała najlepszy rezultat w igrzyskach olimpijskich od ich pierwszej edycji w Atenach w 1896 roku, nie licząc olimpiady letniej w 1906 roku[9].

Najsłabsze w historii wyniki, jeśli chodzi o liczbę medali olimpijskich, osiągnęły również reprezentacje Stanów Zjednoczonych, Kanady, Francji i Belgii[10][11][12][13]. Kanada po raz pierwszy zakończyła igrzyska tylko z jednym medalem[11], a Francja i Belgia po raz pierwszy nie zdobyły ani złotego, ani srebrnego medalu[12][13]. Francja została jednocześnie pierwszym w historii państwem-organizatorem nowożytnych igrzysk olimpijskich, który na własnym terytorium nie zdobył złotego medalu olimpijskiego[14].

Multimedalistami igrzysk olimpijskich w Chamonix zostało sześciu sportowców, spośród których trzech zdobyło co najmniej jedno złoto. Najbardziej utytułowanym zawodnikiem igrzysk został łyżwiarz szybki Clas Thunberg z trzema złotymi, jednym srebrnym i jednym brązowym medalem. Pięć medali wywalczył również inny panczenista, Roald Larsen (dwa srebrne i trzy brązowe). Drugie miejsce w indywidualnej klasyfikacji medalowej zajął jednak narciarz klasyczny Thorleif Haug, który zdobył trzy medale w biegach narciarskich i kombinacji norweskiej[6].

W dniu zamknięcia igrzysk złotymi medalami olimpijskimi wyróżniono alpinistów, którzy uczestniczyli w wyprawie na Mount Everest w 1922 roku[15]. Założyciel i ówczesny przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, Pierre de Coubertin nagrodził 21 członków ekspedycji, spośród których dwunastu pochodziło z Wielkiej Brytanii, siedmiu z Indii, a po jednym z Australii i Nepalu. Przyznane w alpinizmie medale nie są zaliczane do oficjalnej klasyfikacji medalowej igrzysk w Chamonix[16][17][18].

Klasyfikacja państw[edytuj | edytuj kod]

Poniższa tabela przedstawia klasyfikację medalową państw, które zdobyły medale na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1924 w Chamonix, sporządzoną na podstawie oficjalnych raportów Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego[18]. Klasyfikacja posortowana jest najpierw według liczby osiągniętych medali złotych, następnie srebrnych, a na końcu brązowych. W przypadku, gdy dwa kraje zdobyły tę samą liczbę medali wszystkich kolorów, o kolejności zdecydował porządek alfabetyczny. W zestawieniu nie uwzględniono złotego medalu przyznanego w alpinizmie[6][15].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Norwegia Norwegia 4 7 6 17
2. Finlandia Finlandia 4 4 3 11
3. Austria Austria 2 1 3
4. Szwajcaria 2 1 3
5. Stany Zjednoczone USA 1 2 1 4
6. Wielka Brytania Wielka Brytania 1 1 2 4
7. Szwecja Szwecja 1 1 2
8. Kanada Kanada 1 1
9. Francja 3 3
10. Belgia Belgia 1 1
Razem 16 16 17 49

Klasyfikacje według dyscyplin[edytuj | edytuj kod]

Biegi narciarskie[edytuj | edytuj kod]

Na igrzyskach w 1924 roku rozegrano dwie konkurencje biegowe – na dystansach 18 i 50 km, oba techniką klasyczną. Zawody na dłuższym dystansie odbyły się 30 stycznia[19], a na krótszym – 2 lutego[20]. Drugi z biegów był zarazem pierwszą częścią rywalizacji w dwuboju klasycznym[20].

Biegi zostały zdominowane przez zawodników norweskich – na 50 km zajęli cztery czołowe pozycje[21], a na 18 km dwa pierwsze oraz czwarte i piąte miejsce[22]. W obu biegach triumfował utytułowany już wcześniej Thorleif Haug, który ponadto wygrał zawody w kombinacji norweskiej[23]. Dwa medale (srebrny i brązowy) wywalczył Johan Grøttumsbråten, a po jednym – Thoralf Strømstad (srebrny) i Tapani Niku (brązowy). Niku był jedynym zawodnikiem spoza Norwegii, który stanął na podium olimpijskim w biegach narciarskich w Chamonix[21][22].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Norwegia Norwegia 2 2 1 5
2. Finlandia Finlandia 1 1
Razem 2 2 2 6

Bobsleje[edytuj | edytuj kod]

W Chamonix rozegrano jedną konkurencję bobslejową – była to rywalizacja w czwórkach/piątkach przeprowadzona w dniach 2–3 lutego 1924 roku na torze Pélerins. Mimo że do startu mogły przystąpić boby pięcioosobowe, tylko dwa zespoły (Belgia i Włochy) skorzystały z tej możliwości. Do zawodów zgłosiło się jedenaście zespołów reprezentujących sześć państw[24], ostatecznie wystąpiło dziewięć bobów, z których sześć zostało sklasyfikowanych[25]. Złoty medal olimpijski zdobyli reprezentanci Szwajcarii, srebrny reprezentanci Wielkiej Brytanii, a brązowy Szwajcarii[26][25].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Szwajcaria 1 1
2. Wielka Brytania Wielka Brytania 1 1
3. Belgia Belgia 1 1
Razem 1 1 1 3

Curling[edytuj | edytuj kod]

Turniej w curlingu podczas igrzysk olimpijskich w Chamonix odbył się w dniach 28–31 stycznia 1924 roku. Wzięły w nim udział cztery zespoły[27]. Zwycięstwo odnieśli Brytyjczycy, drugie miejsce zajęli Szwedzi, a trzecie Francuzi[28][29].

Aż do 2006 roku wyniki turnieju nie były uznawane za oficjalne, traktowano curling jako dyscyplinę pokazową. W 2006 roku dziennikarze brytyjskiego dziennika „The Herald” wykazali jednak, że curling w Chamonix był pełnoprawną dyscypliną olimpijską. Wyniki zostały potraktowane przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski za oficjalne, a zwycięzców tamtych zawodów pośmiertnie uznano za medalistów olimpijskich[30][31].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Wielka Brytania Wielka Brytania 1 1
2. Szwecja Szwecja 1 1
3. Francja 1 1
Razem 1 1 1 3

Hokej na lodzie[edytuj | edytuj kod]

Tytułu mistrzów olimpijskich w hokeju na lodzie z letnich igrzysk w Antwerpii broniła reprezentacja Kanady[32]. W Chamonix Kanadyjczycy, reprezentowani przez zespół Toronto Granites[33], ponownie zdobyli złoty medal, deklasując pozostałe drużyny startujące w turnieju olimpijskim – ich bilans goli we wszystkich spotkaniach wyniósł 110:3[34]. Srebrny medal, podobnie jak w Antwerpii, zdobyli hokeiści ze Stanów Zjednoczonych, a brązowy wywalczyli reprezentanci Wielkiej Brytanii[35].

Najlepszym strzelcem igrzysk w Chamonix został Kanadyjczyk Harry Watson, który zdobył 36 goli w turnieju. Jest to rekord liczby goli zdobytych w trakcie jednego turnieju olimpijskiego w hokeju na lodzie[36].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Kanada Kanada 1 1
2. Stany Zjednoczone USA 1 1
3. Wielka Brytania Wielka Brytania 1 1
Razem 1 1 1 3

Kombinacja norweska[edytuj | edytuj kod]

Rywalizacja w kombinacji norweskiej podczas igrzysk olimpijskich w Chamonix przeprowadzona została w dniach 2–4 lutego 1924 roku. Na notę łączną składały się rezultaty osiągnięte w biegu na 18 km techniką klasyczną i dwóch seriach skoków narciarskich na obiekcie Tremplin aux Bossons[37][38]. Część biegowa była de facto inną konkurencją olimpijską, za którą przyznano medale olimpijskie w biegach narciarskich[20].

Podobnie jak konkurencje biegowe, również zawody w kombinacji zostały zdominowane przez Norwegów. W pierwszej czwórce uplasowali się ci sami zawodnicy, co w biegu na 18 km. Złoty medal olimpijski zdobył Thorleif Haug, srebrny Thoralf Strømstad, a brązowy Johan Grøttumsbråten[37].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Norwegia Norwegia 1 1 1 1
Razem 1 1 1 3

Łyżwiarstwo figurowe[edytuj | edytuj kod]

Konkurencje olimpijskie w łyżwiarstwie figurowym nie zmieniły się w porównaniu do zawodów rozegranych na letnich igrzyskach w Antwerpii – przeprowadzono rywalizację solistów, solistek i par sportowych[39][40]. Łyżwiarstwo figurowe było jedyną dyscypliną olimpijską na igrzyskach w Chamonix, w której udział wzięły kobiety[41].

Tytuł mistrza olimpijskiego w jeździe indywidualnej mężczyzn z Antwerpii obronił Szwed Gillis Grafström[42]. Został tym samym pierwszym łyżwiarzem figurowym ze zdobytymi dwoma złotymi medalami olimpijskimi[3][43][44][45]. Spośród medalistów z Antwerpii na podium w Chamonix stanęli również Ludowika i Walter Jakobsson (złoto w Antwerpii, srebro w Chamonix)[46]. Medalistami zostali reprezentanci siedmiu państw, z których tylko Austriacy więcej niż raz stanęli na podium olimpijskim, uzyskując dwa złote i jeden srebrny medal[40].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Austria Austria 2 1 3
2. Szwecja Szwecja 1 1
3. Finlandia Finlandia 1 1
3. Stany Zjednoczone USA 1 1
5. Francja 1 1
5. Szwajcaria 1 1
5. Wielka Brytania Wielka Brytania 1 1
Razem 3 3 3 9

Łyżwiarstwo szybkie[edytuj | edytuj kod]

Zawody olimpijskie w łyżwiarstwie szybkim na igrzyskach w Chamonix odbyły się w dniach 26–27 stycznia 1924 roku. Przeprowadzono pięć konkurencji – biegi na dystansach 500, 1500, 5000 i 10 000 m oraz wielobój[47].

Najbardziej utytułowanym łyżwiarzem został ówczesny mistrz świata w wieloboju, Clas Thunberg[47][48]. Zdobył pięć medali olimpijskich – trzy złote, jeden srebrny i jeden brązowy. Na podium we wszystkich pięciu konkurencjach stanął również Roald Larsen, zdobywając dwa srebrne i trzy brązowe medale. Larsen i Thunberg zajęli ex aequo trzecie miejsce w rywalizacji na 500 m, wobec czego w konkurencji tej przyznano dwa brązowe medale. Multimedalistą igrzysk w Chamonix został również Julius Skutnabb, w dorobku którego znalazł się jeden złoty, jeden srebrny i jeden brązowy medal[47].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Finlandia Finlandia 4 2 2 8
2. Stany Zjednoczone USA 1 1
3. Norwegia Norwegia 3 4 7
Razem 5 5 6 16

Patrol wojskowy[edytuj | edytuj kod]

Rywalizację w patrolu wojskowym, będącym prekursorem późniejszego biathlonu, przeprowadzono 30 stycznia 1924 roku[49]. W skład konkurencji wchodził bieg na 30 km oraz strzelanie z odległości 250 m (każdy z zawodników miał do oddania po 18 strzałów). W zawodach wzięło udział sześć zespołów, spośród których sklasyfikowano cztery. Zwycięstwo odniosła drużyna ze Szwajcarii, drugie miejsce zajął zespół z Finlandii, a trzecie z Francji[50][49].

Do 2006 roku patrol wojskowy w Chamonix nie był uznawany jako oficjalne zawody olimpijskie, lecz jako konkurs pokazowy. Krótko przed igrzyskami w Turynie wiceprezydent Międzynarodowego Stowarzyszenia Historyków Olimpijskich, Ture Widlund wykazał, że zarówno zawody w curlingu, jak i patrolu wojskowym były pełnoprawnymi konkursami olimpijskimi i wówczas były traktowane na równi z innymi dyscyplinami. Wobec tego Międzynarodowy Komitet Olimpijski potraktował wyniki patrolu wojskowego za oficjalne i pośmiertnie uznał zwycięzców tamtych zawodów za medalistów olimpijskich[51].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Szwajcaria 1 1
2. Finlandia Finlandia 1 1
3. Francja 1 1
Razem 1 1 1 3

Skoki narciarskie[edytuj | edytuj kod]

Konkurs skoków narciarskich przeprowadzony został 4 lutego 1924 roku, czyli w ostatnim dniu igrzysk w Chamonix. Według oficjalnych rezultatów ogłoszonych w dniu zawodów wszystkie trzy medale olimpijskie wywalczyli reprezentanci Norwegii: złoty Jacob Tullin Thams, srebrny Narve Bonna, a brązowy Thorleif Haug[52][53].

Kilkadziesiąt lat po igrzyskach Thoralf Strømstad wykrył błąd w obliczeniu noty czwartego zawodnika, Amerykanina Andersa Haugena. Prawidłowo obliczona nota zawodnika powinna była dać mu trzecie miejsce w konkursie olimpijskim. Po zbadaniu sprawy Międzynarodowy Komitet Olimpijski przyznał Strømstadowi rację. W związku z tym uznano Haugena za brązowego medalistę olimpijskiego, w 1974 roku (w wieku ponad 80 lat) odebrał on medal z rąk najmłodszej córki Thorleifa Hauga[52][54][53].

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1. Norwegia Norwegia 1 1 2
2. Stany Zjednoczone USA 1 1
Razem 1 1 1 3

Multimedaliści[edytuj | edytuj kod]

Sześciu sportowców zdobyło w Chamonix więcej niż jeden medal, a trzech spośród nich wywalczyło przynajmniej jedno złoto. Najbardziej utytułowanym olimpijczykiem z Chamonix został fiński łyżwiarz szybki Clas Thunberg (trzy złote, jeden srebrny i jeden brązowy medal). Pięć medali olimpijskich, również w łyżwiarstwie szybkim, wywalczył także Norweg Roald Larsen (dwa srebrne i trzy brązowe)[6].

Poniższa tabela przedstawia indywidualne zestawienie multimedalistów Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1924, czyli zawodników i zawodniczek, którzy zdobyli więcej niż jeden medal olimpijski na tych igrzyskach, w tym przynajmniej jeden złoty.

Miejsce Zawodnik Państwo Dyscyplina Złoto Srebro Brąz Razem
1. Thunberg, ClasClas Thunberg Finlandia Finlandia łyżwiarstwo szybkie 3 1 1 5
2. Haug, ThorleifThorleif Haug Norwegia Norwegia biegi narciarskie
kombinacja norweska
3 3
3. Skutnabb, JuliusJulius Skutnabb Finlandia Finlandia łyżwiarstwo szybkie 1 1 1 3

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Źródło (Sports Reference) zawiera błędną liczbę 19 reprezentacji. Wynika to z faktu, że w bazie Sports Reference uwzględnieni zostali alpiniści nagrodzeni medalami olimpijskimi. Wśród nich byli zawodnicy z Australii, Indii i Nepalu, które de facto nie uczestniczyły w igrzyskach.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Chamonix 1924. Sport.pl, 1 stycznia 2009. [dostęp 2019-09-22].
  2. First Winter Olympics. History.com. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  3. a b c d Jennifer Calfas: Here's What Happened at the First-Ever Winter Olympics. Time, 31 października 2017. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  4. a b I taliolьmpiamдngud Chamonix 1924 (25. jaanuar – 5. veebruar). Postimees, 18 stycznia 2006. [dostęp 2019-09-22]. (est.).
  5. Olympic Countries. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  6. a b c d e f 1924 Chamonix Winter Games. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  7. Norway. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  8. Finland. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  9. Austria. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  10. United States. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  11. a b Canada. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  12. a b France. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  13. a b Belgium. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  14. Watch the Evolution of the Winter Olympics’ Opening Ceremony. RollingStone, 6 lutego 2014. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  15. a b Alpinism at the 1924 Chamonix Winter Games. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  16. Alpinism at the 1924 Chamonix Winter Games: Mixed Alpinism. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  17. Alpinism. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  18. a b Chamonix 1924 – Medal Table. Międzynarodowy Komitet Olimpijski. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  19. Cross Country Skiing at the 1924 Chamonix Winter Games: Men's 50 kilometres. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  20. a b c Cross Country Skiing at the 1924 Chamonix Winter Games: Men's 18 kilometres. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  21. a b Chamonix 1924 – 50 km men – Olympic Cross Country Skiing. Międzynarodowy Komitet Olimpijski. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  22. a b Chamonix 1924 – 18 km men – Olympic Cross Country Skiing. Międzynarodowy Komitet Olimpijski. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  23. Relive the glories of past Olympic Winter Games: Chamonix 1924. Międzynarodowy Komitet Olimpijski. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  24. Les Jeux de la VIIIe Olympiade Paris 1924: Rapport Officiel. Comité Olympique Français, 1924. s. 714. [dostęp 2019-09-22]. (fr.).
  25. a b Les Jeux de la VIIIe Olympiade Paris 1924: Rapport Officiel. Comité Olympique Français, 1924. s. 718–719. [dostęp 2019-09-22]. (fr.).
  26. Bobsleigh at the 1924 Chamonix Winter Games: Men's Four/Five. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  27. Curling – Men's Olympics Games – 1924 – Home. The Sports. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  28. John Nauright, Charles Parrish: Sports Around the World: History, Culture, and Practice. ABC-CLIO, 2012, s. 233. ISBN 978-1-59884-301-9. [dostęp 2019-09-22].
  29. Tournament details: I. Olympic Winter Games 1924. Światowa Federacja Curlingu. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  30. Julia Grassie: Curling 101: Origins and Olympic history. NBC Olympics, 2 maja 2017. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  31. Anna Thompson: GB curlers awarded belated gold. BBC Sport, 9 lutego 2006. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  32. John Nauright, Charles Parrish: Sports Around the World: History, Culture, and Practice. ABC-CLIO, 2012, s. 234–238. ISBN 978-1-59884-301-9. [dostęp 2019-09-22].
  33. Ice Hockey at the 1924 Chamonix Winter Games: Men's Ice Hockey. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  34. Winter Chronicle: The Highlights of the Games From 1924 to 1998. The New York Times, 10 lutego 2002. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  35. 1924 Men's Olympic Hockey. Hockey Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  36. Story #53. Harry Watson scores at will in Olympics. Międzynarodowa Federacja Hokeja na Lodzie. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  37. a b Nordic Combined at the 1924 Chamonix Winter Games: Men's Individual. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  38. Le Mont, Chamonix. Skisprungschanzen-Archiv. [dostęp 2019-09-22]. (niem.).
  39. Figure Skating at the 1920 Antwerpen Summer Games. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  40. a b Figure Skating at the 1924 Chamonix Winter Games. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  41. Women and the Winter Olympics. Women's Museum of California, 7 lutego 2018. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  42. Grafström takes figure skating gold. Międzynarodowy Komitet Olimpijski. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  43. Medallists from previous Olympic Winter Games – Pair Skating. Pyeongchang 2018 Olympic Winter Games, 21 stycznia 2018. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  44. Figure Skating – Olympic Games – Men. Sports123.com. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  45. Figure Skating – Olympic Games – Women. Sports123.com. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  46. Ludowika Jakobsson (1884–1968) & Walter Jakobsson (1882–1957). Urheilumuseo. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  47. a b c Speed Skating at the 1924 Chamonix Winter Games. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  48. Podiumplaatsen WK Allround mannen. SchaatsStatistieken.nl. [dostęp 2019-09-22]. (niderl.).
  49. a b Switzerland land military patrol gold. Międzynarodowy Komitet Olimpijski. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  50. Military Ski Patrol at the 1924 Chamonix Winter Games: Men's Military Ski Patrol. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  51. Military Ski Patrol at the 1924 Chamonix Winter Games. Sports Reference. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  52. a b Adam Bucholz: Igrzyska post factum – Chamonix 1924. Skijumping.pl, 22 października 2013. [dostęp 2019-09-22].
  53. a b Tullin Thams soars with wind in his sails. Międzynarodowy Komitet Olimpijski. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
  54. Per Jorsett: Thorleif Haug. Norsk biografisk leksikon, 28 września 2014. [dostęp 2019-09-22]. (norw.).