Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Biszczy
50°24′02″N 22°38′59″E/50,400556 22,649722 A/1472 z dnia 24.06.1983
| |||||||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||||||
 Widok ogólny | |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Diecezja | |||||||||||||||||||||
| Wezwanie |
Najświętsze Serce Pana Jezusa | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Biszcza  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego  | |||||||||||||||||||||
| 50°24′02″N 22°38′59″E/50,400556 22,649722
| |||||||||||||||||||||
Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Biszczy – rzymskokatolicki kościół w Biszczy, wzniesiony jako cerkiew prawosławna.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Okres prawosławny i unicki[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza prawosławna świątynia w Biszczy wzmiankowana jest w r. 1582. Po podpisaniu aktu unii brzeskiej miejscowa parafia przyjęła jej postanowienia. Ponownie stała się parafią prawosławną wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej w 1875[1]. W 1819 miejscowa cerkiew została gruntownie odremontowana i powiększona. W 1912 na miejscu kilku starszych cerkwi (wszystkie były drewniane)[1] wzniesiono nową, murowaną. Autorem projektu budynku był inżynier Koczorowski, zaś budowę sfinansowała administracja rosyjska. Całość reprezentuje styl bizantyńsko-rosyjski[2].
Okres katolicki po I wojnie światowej[edytuj | edytuj kod]
Obiekt został już po kilku latach od otwarcia, w 1919, przejęty na rzecz Kościoła katolickiego i pozostał siedzibą parafii łacińskiej mimo starań prawosławnych o odzyskanie świątyni[2]. Za przekazaniem obiektu katolikom zdecydowanie opowiadał się rzymskokatolicki biskup lubelski Marian Leon Fulman i to jego postawa zdecydowała o dalszych losach obiektu[3]. Kościołem administrowali jezuici. W okresie międzywojennym został on częściowo przebudowany, by w pełni odpowiadał wymogom liturgii rzymskokatolickiej.
Okres prawosławny w trakcie II wojny światowej[edytuj | edytuj kod]
W czasie II wojny światowej ponownie został przejęty przez prawosławnych[a][2].
Okres katolicki po II wojnie światowej[edytuj | edytuj kod]
W 1945 budynek ponownie stał się świątynią katolicką i został po raz drugi wyremontowany. W latach 1972 i 1974 rozebrano dwie wieże, które zastąpiła pojedyncza wieża na frontonie i sygnaturka nad nawą. Cały budynek z zewnątrz pokrywa kremowa terakota. Pierwotnie cechy stylowe obiektu zostały częściowo zatracone w toku późniejszych przebudów. W 1945 w kościele pojawił się ołtarz główny z obrazami Serca Pana Jezusa, Matki Boskiej Częstochowskiej, Świętej Rodziny i Stygmatów św. Franciszka z Asyżu. W 1966 do świątyni wstawiono ołtarz boczny. W kościele wykorzystywane są także dziesięciogłosowe organy[2].
Otoczenie[edytuj | edytuj kod]
Pierwotnie plac otaczający cerkiew w Biszczy pełnił funkcje cmentarza. Nekropolię unicką, następnie prawosławną, poza zabudową wsi wytyczono przed r. 1830, być może podczas prac remontowych w cerkwi w 1819. Cmentarz rzymskokatolicki w Biszczy powstał na drugim krańcu miejscowości w roku powstania parafii łacińskiej (1919)[1].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Miało to związek z kampanią ukrainizacji ziemi chełmskiej. Z poparciem władz okupacyjnych prawosławni Ukraińcy odzyskali w czasie II wojny światowej dwadzieścia straconych wcześniej cerkwi. Por. R. Torzecki, Polacy i Ukraińcy. Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1993, ISBN 83-01-11126-7, s. 48-50.
